सलाम!

मते वेगळी असल्याने गप्प बसते.

पोलीसांचे कौतुक आहेच. अनेकांना दिवाळी वगैरे सोडून परत रस्त्यावर यावे लागले होते. एका अधिकाऱ्याला त्याच्या मुलीचा विवाह पुढे ढकलावा लागल्याचेही कुठेतरी वाचले.

पण हा संयम प्रकार मला कळला नाही. हा लेख वाचून तोडफोड करणे हा मोठ्या समूहाचा जन्मसिद्ध हक्क किंवा मूळ स्वभाव असून जर संयम न ठेवता हिंसाचार झाला असता तर तो अपेक्षितच आहे मात्र या मूळ स्वभावावर समूहातील मोठ्या प्रयत्नाने मात केल्याने ते अभिनंदनास पात्र आहेत असे काही अपेक्षित आहे का?

आणि असे खरेच आहे का? माझ्या एका नातेवाईकांचे पुण्यातील दुकान 'उस्फूर्त' बंदनिमित्त उघडे न ठेवण्याचा सल्ला एका टोळक्याने त्यांना दिला. माझे आईबाबा काही घरगुती कामानिमित्त उरुळीकांचनला जाणार होते, तिथेही रेलवे स्थानकावर दुकाने बंद न केल्याने तोडफोड झाली. त्यामुळे ऐनवेळी प्लॅन बदलावा लागला. या अगदी माझ्याशी संबंधित असलेल्या घटना. प्रत्येकालाच असा अनुभव आला असणार.

विकास - सहमत आहे. आजानुकर्णांनी मांडलेला मुद्दा जरी खरा असला तरी एक सुधारणा म्हणून आणि व्यवस्थितपणे हाताळलेली एक खूप मोठी आणि संवेदनशील घटना म्हणून याची माध्यमांनी नोंद घ्यायला हवी होती.
मला तर वाटते की या मनोवृत्तीवर मात केल्याबद्दल ते खरोखर अभिनंदनास पात्र आहेत. या पद्धतीच्या वागणूकीचं कौतुक झालं नाही तर त्याचं महत्त्वही पटणार नाही. शिवसेना भविष्यात अशा जबाबदारीने वागली तर समर्थक आणि विरोधक दोघांनाही आनंदच व्हावा..

संजय राउत वगैरेंच्या बाबतीत जाउंदे. पण उद्धव ठाकरे संयमाने वागत आहेत. विशेषतः स्मारकाबद्दल त्यांनी आज दिलेली प्रतिक्रिया तर नक्कीच संयमी.

विकास,

आपल्या या मुद्याशी मी सहमत आहे. एकदा सेनेचा द्वेषच करायचा म्हणताना आपल्या विधानाला अनेक जण आक्षेप घेणार. मुळात संयम म्हणजे मी इथे असे समजतो की जमलेल्या प्रचंड जनसमुदायाने अत्यंत जबाबदारीने वागणे. तोडफोड न केल्याने तो संयम दिसला असे नाही. अनेकदा बेशिस्त गर्दी वा अनावर भावना चेंगराचेंगरी वा बाचाबाचीला कारणीभूत ठरतात. उदाहरणार्थ जत्रा, देवदर्शन, सिनेमाचे चित्रण, शाळेच्या प्रवेशाच्या रांगा बगैरे. इथे जमाव केवळ अंत्यसंस्कारस्थळीच शांत नव्हता तर जाताना - येताना देखिल शांत व शोकमग्न होता. कुणीही भेसूर घोषणा देताना वा अरडाओरडा करताना दिसत नव्हता. शहरात खाजगी वाहने राजरोस फिरत होती आणि कुठेही कुणाला त्रास झाला नाही.

अनेकदा जबरदस्तीने बंद केले जातात, या प्रसंगी काही ठिकाणी अतिउत्साहाच्या वा स्थनिक नेत्यांनी आपली ताकद दाखवायच्या भरात दुकाने बंद केली असतीलही पण यावेळचा बंद हा निश्चितच उस्फुर्त होता. शनिवारी आणि रविवारी इथे म्हणजे ठाणे शहरात बहुतेक करुन सर्व घरावरचे कंदिल व दिव्यांच्या माळा संध्याकाळी अंधारातच होत्या. आता यावर कुणाला 'शिवसैनिकांनी घराघरात घुसुन दमदाटी केली' असे म्हणायचे असेलही, असो.

एवढ्या मोठ्या समुहामधे कोणत्याही नियंत्रणाशिवाय शिस्त ठेवणे कठीण असते, इथे बहुतांशी स्वयंस्फूर्तीने शिस्त पाळली गेली असे दिसते. भारतात अशी शिस्त पाळलेली पहायला मिळणे ही नक्कीच कौतुकास्पद गोष्ट आहे. कारण जत्रांमधेही चेंगराचेंगरी वगैरे झाल्याच्या बातम्या आपण नेहमीच पहातो.

बाळासाहेबांच्या निधनाची बातमी आल्यावर भिवंडीत काही भागात फटाके लावल्याचे प्रत्यक्ष पाहणार्‍याने सांगितले. तरी त्याची प्रतिक्रिया कुठेही उमटली नाही. मिडियामध्ये या फटाक्यांबद्दल बातम्या आल्या असल्या तर मला माहिती नाही. तसे असेल तर मिडियानेही बराच संयंम दाखवला असे म्हणायला हरकत नाही.

नुकतेच उत्तर भारतात एका पूजेनिमित्त झालेल्या चेंगराचेंगरीच्या पार्श्वभूमीवर येथे घडलेला संयमित प्रकार स्तंभित करण्यासारखा आहे, विरोधी पक्षाने सुद्धा ह्याबद्दल कौतुक केले आहे.
आणि दुकाने बंद करण्याचे म्हटले तर ते कोणत्याही राजकीय पक्ष जेथे त्यांची ताकत
आहे तेथे असे प्रकार करतात.

पूर्वी तर दूरदर्शन बंद करून रडके चेहरे रड्या आवाजात एक आठवडा दाखवायचे.
म्हणजे नेत्याच्या मारण्याचे दुख नसले तरी हा प्रकार पाहून दूरदर्शन चाहत्याला रडू कोसळेल,

माफ करा दंगली ऐवजी चेंगराचेंगरी वाचा

मी मत व्यक्त केले नाही याबद्दल आपण खरड केलीत म्हणून ;) प्रतिसाद देत आहे (म्हणजे माझे २ प्रतिसाद धरून चाला.). मला बाळासाहेब ठाकरे आणी एकंदरीतच राजकारणाबद्दल फारच कमी माहिती आहे. मत व्यक्त करताना भावना दुखावण्याचा हेतू नाही पण भावनाच त्या, दुखावल्या जाणारच इ. ;)
बाळासाहेब (किंवा कोणतीही प्रसिद्ध व्यक्ती यांनी आपापले पक्ष, कंपन्या इ.) यांनी शिवसेना स्थापन केली, यशस्वी केली, भेदभाव नव्हता , अनेकांना मोटीव्हेट केले. मोठे काम आहे ते. मान्य पण वय ८६ वर्षे, यश, किर्ती (आणि पैसा म्हणायचे का?), अगणित लोकांचा सपोर्ट इ. मिळाले. आणखी आयुष्यात माणसाला काय हवे असते? कृतज्ञता व्यक्त करायला भारतासारख्या (सुरक्षा व्यवस्थेवर ताण आलेल्या) देशात किती लोकांनी एकत्र जमायचे? यात दंगलच व्हायला हवी असे नाही पण चेंगराचेंगरीतही अघटीत घडू शकते. इतके लोक दुकाने बंद करून, कामधाम सोडून, मुंबईसारख्या शहरात जमतात यात मला तरी काहीही ग्रेट वाटले नाही. याउलट दुकाने, व्यवसाय शांततेत चालू ठेवून मोजक्या लोकांनी तिथे हजेरी लावली असती तर खरी श्रद्धांजली ठरली असती असे वाटते. यात बाळासाहेबांपेक्षा मला लोकांबद्दल बोलायचे आहे. कित्येक कोटी रूपयांचे नुकसान, अनेक आजारी व्यक्ती, लहान मुले, प्रवासी यांची गैरसोय करून काय मिळाले? फारतर दुकानाबाहेर दु:खद संदेश लावून कामे करावीत. शहराच्या एकूणच व्यवस्थेवर किती ताण आणायचा? जालीय वर्तमानपत्रातही "तुमच्या शिवाय कसे जगणार?, परत या....इ. संदेश वाचून भावनेच्या भरात किती ते वाहून जायचे? असे वाटले. एखाद्या व्यक्तिमत्वाचा इतका प्रभाव आहे तर त्यांच्याकडून बाणेदारपणा, संघटन कौशल्य, सडेतोडपणा इ. गुणही शिकण्यासारखे होते. जरा आपले आपणच धीर धरून समाजोपयोगी कामे प्रत्येकी वर्षातून एक दिवस तरी करण्याचा ध्यास किती जणांनी घेतला असेल ते एक देवच जाणे. परगावहून आलेल्या हजारो लोकांपैकी सरळ (आपल्याच) घरी कितीजण गेले असतील याबद्दल मला शंका आहे. परगावहून स्वत:चे किंवा शाखेचे किती पैसे खर्च करून मंडळी तिथे आली कारण या पै न् पैचा हिशोब देण्याचे बंधन नसण्याची शक्यता जास्त आहे.
अमिताभ बच्चन किंवा आणखी कोणी जाहीर दु:ख व्यक्त का केले याबद्दल मी वेगळे बोलायला नको. मातोश्रीवर असंख्य लोकांची भेटण्यासाठी रिघ लागली असे वाचनात येत होते. किती सामान्य कार्यकर्त्यांना प्रवेश मिळाला आणि किती बच्चन, खन्ना टाईप लोकांना प्रवेश मिळाला असेल (सुरक्षा व्यवस्थेची कल्पना आहे)? जाउ दे! मी हे फॉलो करण्याचे कारण म्हणजे दंगल, वाहतुक बंद असले काही आहे की काय हे तपासायला, कारण माझे आईवडील व सासूसासरे नेमके त्याच दिवशी प्रवासात असणार होते म्हणून. बाकी काही नाही.
(आता मला पोलीसमामा पकडून नेतील की काय अशी भीती वाटत असताना हा प्रतिसाद देतीये, विकासदादा, आता माझ्या धाग्यावर तुमचे दोन प्रतिसाद लागू झाले.)

+१

नक्की कुणाच्या बाजुनं उभं रहावं हेच समजत नाहीये, वर गणपा म्हणतात तसं बेंबट्या झालाय पार.

अवांतर - कुणीतरी काहीतरी हलकं फुलकं विनोदी लिहा रे, आज बेंबट्या झालाय, गोष्टी अशाच घडत राहिल्या तर आमचा सखाराम गटणे होईल एखाद दिवस.

दोन्ही मते पटली. दोन्ही प्रकारची माणसे असतात. फक्त भावनिक होउन जगताना भावनेचा अतिरेक होउ न देण्याइतपत आणि इतरांनाही भावना असतात हे जाणण्याइतपत व्यवहारी नक्की असावे.

तुम्ही त्यांचा द्वेष करु शकता किंवा प्रेम (आदर) करु शकता पण त्यांना टाळू (वगळू ) शकत नाही ईतके मान्य केले हिच माफक अपेक्शा...

लेखातील सर्वच मतांशी पुर्णत: सहमत आहे. सर्वसाक्षी ह्यांनी दिलेला प्रतिसाद सुध्दा आवडला.
एखादी प्रसिध्द व लोकप्रिय व्यक्ती निधन पावल्यानंतर तिच्या प्रशंसकांनी व समर्थकांनी गोंधळ घालणे हि घटना भारताला नवी नाहीच. अशा घटना घडल्यानंतर शोकाकुल जमावाची प्रतिक्रिया काय असु शकते ह्याबद्दल काहिहि अंदाज बांधणे कठीण असते.
जालावर फ़ेरफ़टका मारताना हा धागा वाचनात आला.
http://m.firstpost.com/bollywood/indiaterrible-place-for-celebrities-to-...
प्रसिध्द कन्नड अभिनेते व सर्व कन्नडिगांना आपले तारणहार वाटणारे श्री.डो.राजकुमार ह्यांच्या निधनाने बंगळुरात काय परिस्थिती निर्माण झाली होती? जाळपोळ, दंगली, लाठीमार, २३ जणांचा बळी ..वगैरे वगैरे हे सर्व अंत्यसंस्काराच्या दरम्यान घडले होते. डो.राजकुमार हे तर फ़क्त अभिनेते होते व राजकारणाशी संबधित नव्हते. तरी देखील ही अवस्था.
ह्या उपर विख्यात तमिळ अभिनेते/ नेते MGR ह्यांचे निधन झाल्यावर चेन्नईत अभुतपुर्व परिस्थिती निर्माण झाली होती,
ह्या लेखात ह्याचे वर्णन असे आहे..

But nothing could match the 'grief' when Tamil Nadu's filmstar-turned-politician MG Ramachandran died --- of natural causes. Says Puratchithalaivar.org "His death sparked off an inexplicable frenzy of looting and rioting all over the state of Tamil Nadu. Shops, movie theaters, buses and other public and private property became the target of wanton violence let loose all over the state. The situation became so hopeless that the police had to resort issuing shoot-at-sight orders, something seldom seen or heard of in democratic India.
सर्व पार्श्वभुमीवर मुंबईत बाळासाहेबांच्या अंत्यसंस्कारा दरम्यान महाराष्टियन जनतेने दाखवलेला संयम, पोलिसांनी हाताळलेली परिस्थिती, निश्चितच कौतुकास पात्र आहेत.
महत्वाचे म्हणजे इतर वेळा बाळासाहेबांवर सतत भुंकत राहणा-या हिंदी मिडियाने बाळगलेला संयम जास्त महत्वाचा.
हिंदी माध्यमांच्या बालिश व भडकावू विधानाने २० लक्ष लोकांच्या उपस्थितीत मुंबैत देखील अभुतपुर्व परिस्थिती निर्माण झाली असती. सुदैवाने तसे काहि घडले नाही हिच समाधानाची बाब म्हणावी लागेल.