ईंग्रजी बाळ्या आणि देशी कार्टं

हाssण तेझ्याsss!

कसले काय?

कलयूग आले आहे , असे म्हणायचे आणि गप्प बसायचे.

:)

असे लोकं पाहीलेत बॉ! महीना - सहा महीने येउन गेले की भारतात अगदी आम्ही कसे हाय फाय, मधुनच चुकीचं का होईना इंग्रजी बोलणे, सारखं इकडे - तिकडे तुलना (जसं काही हे भारताबाहेरच जन्मलेत अन मोठे झालेत) वगैरे हास्यास्पद प्रकार पाहीलेत. कीव येते दुसरं काही नाही.

(*)

डिलाईट कॉर्नरबद्दल अजून जाणून घ्यायला उत्सुक आहे!

- आपला (उत्सुक)

आपण आजही एखाद्याच्या ई़ंग्रजी बोलण्यावरुन तो/ती किती हाय-फाय आहे हे न-जाणतेपणे ठरवतो. त्याच्या/तिच्या राहणीमानावरुन "सो चिप" किंवा "सो गुड" म्हणतो. हे खरं आहे ना. एखादा/दी भारताबाएर राहुन आला/ली आहे की नाही यावरुन आपण अनुमान लावतो.. ते कितपत बरोबर आहे?

हे आपण मध्ये कोण कोण येतात? बाकी सफाईदार इंग्रजी वरून व्यक्ती हाय्-फाय आहे की नाही हे ठरवायची पद्धत ब्रिटिश काळापासून आहे.तीच गोष्ट विलायतेत जावून परत येणार्‍यांची.
प्रश्न- भारतिय प्रशासकिय सेवा,भारतिय विदेश सेवा,मोठ्या भारतिय्/बहुतांशी एम्.एन्.सी.ज मधील मुख्य कार्यकारी अधिकारी इंग्रजी माध्यमातून शिकलेले असतात.ह्या बद्दल मराठमोळा ह्यांचे मत काय?

.

या विषयावर पूर्वीही अनेक चर्चांमधून हे मुद्दे मांडले गेले आहे व सरकत्या विपत्रांतून बरीच विनोदनिर्मितीही झाली आहे.परंतु माझ्या निरीक्षणात तरी आपण उल्लेखलेल्या प्रवृत्तींची उदाहरणे फारच कमी आहेत.

या विषयावरची मते अतिरंजितच का असतात हे मोठे कोडे आहे. कदाचित २५-३० वर्षांपूर्वी परदेशी जाणे खरंच विशेष बाब असायची. गेल्या १२-१५वर्षात यात विशेष असे काहीच राहिले नाहीये.

ममो, काय हे? ;)
कितीवेळा तेच ते!
आता इथे आलेच आहे तर जरा देतेच प्रतिसाद. ;)
मी तर बै, येताजाता माझा हिरवेपणा सिद्ध केल्याशिवाय रहात नाही.
आम्ही कस्से ग्रेट आहोत हे सांगत फिरते.
जे लोक अमेरिकेशिवाय इतर देशात आहेत त्यांना कमी लेखते (तेही लोक मला कमी लेखतात हे विसरून जाते).
गेल्या काही वर्षात झालय काय, भारतात डर्टी वाटत असतानाही येते आणि सगळ्या वस्तू, पदार्थ, कपडा महाग असल्याबद्दल नाक मुरडते. आजूबाजूच्या लोकांचा श्वास अडकतो, क्काय? तुला हे महाग वाटतं? आम्हाला नै ब्वॉ वाटत असं म्हणतात. काय करावे कळत नाही. घरी रोज भाजी पोळी, भात आमटी खाण्यापेक्षा पौष्टिक पिझ्झा आणि बर्गर याशिवाय काह्ही म्हणता काह्ही खात नाही. ;)
चला, जरावेळ खोडसाळपणा करून झाला. :)

थोडि माझिहि असहमति अहे.
हे सर्व आधि होते आता फार कमि आहे. आम्च्या कार्यलयातिल ३ मराठी मुलि एकमेकिअन्शि हिन्दि मधे बोलतात, का ते कलत नहि. आनि जेव्हा मि स्वता मराठि बोलतो तेव्हा मराठीत बोलतात

या बाबत माझा अनुभव. मी गेली ४५ वर्षॅ अमेरिकेत स्थायीक आहे. घर आहे, दोन गाड्या आहेत, वगैरे वगैरे. जेव्हा जेव्हा मी भारतात भेटीला जातो त्यावेळी माझ्या बोलण्या, चालण्या, वागण्यावरून घरचे म्हणतात की तू अमेरीकेत रहातोस हे खरे वाटत नाही. (गमतीने उलट मीच विचारतो की मी काय केल्याने तुमची खात्री पटेल?) आता बोला. त्यामुळे असा सामान्य नित्कर्ष काढणे योग्य नाही असे वाटते.

मराठमोळा साहेब,

आपल्या काही विचारांशी असहमत आहे.. तरी आत्मचिंतन करण्याची गरज आहे असे वाटते.

१. अनिवासी भारतीय :

अनिवासी भारतीय म्हणजे जो भारताबाहेर वर्षातून १८०+ दिवस राहतो आणि परदेश मध्ये आपला आयकर भरतो तो. आपण उगीच गोड गैरसमज करून घेतला आहे कि परदेशात जाऊन आलेला अनिवासी भारतीय !!
असे अतिशहाणे ( म्हणजे परदेश वारी करून आलेले , अनिवासी नाही ) यांना मराठी बोलता येत नाही असे नसून आपण त्यांच्याशी फाजील इंग्रजी बोलतो.असे लोक्स जर काही वेडेवाकडे बोलत असतील तर त्यांच्या सरळ सरळ श्रीमुखात देण्याची तयारी असावी.

२. एमएनसी मधे काम करणारे:

आपल्याला भेटलेले नमुने असतील तुम्ही म्हणता तसे ( सगळे अपवाद तुम्हालाच का येऊन भेटले हा चर्चेचा विषय ठरेल )..
पण ह्या अपवादांना प्रमाण ठरवून असा सामान्य नित्कर्ष काढणे योग्य नाही असे वाटते.

विचार वाचून पडलेले काही प्रश्न:

१. किती वेळा आपण मुलांना घेऊन कावरे / गणु शिंदे / तत्सम मराठी माणसाच्या दुकानात icecream घेऊन दिला आहे ? देताना बघितला आहे ? आपल्याला सोस वाडीलाल, Naturals चा. Mc donalds चा burger चांगला आणि आमचा वडापाव तेवढा unhygenic ठरतो !!

२. आई बाप कौतुक करतात म्हणता ? मग तुम्ही बाप म्हणून काय असा म्हणणार का कि माझा मुलगा वाया गेला. भारतात शिकला आणि आता गोर्या साहेबाची चड्डी धूत बसला आहे ?

३. मराठी माणूस सल्ला देताना कायम आपल्या मुलांना इंग्रजी शाळेत टाकून दुसर्याला असे का सांगत बसतो कि सरकारी शाळा उत्तम ?

४. आपल्याला ठराविक विषयात ब्रह्मज्ञान आहे अशी समजूत करून ठिकठिकाणी अक्षता वाटणारे पुण्यात , मुंबईत, भारतात नाहीत ? ( जे तुमच्या लेखी अनिवासी भारतीय / एमएनसी मधे काम करणारे वैगेरे वैगेरे नाहीत असे )

५. माझ्या बघण्यात पुण्यनगरीत एक जोशी आहेत. त्यांचा घोषा एकच.. "शिक्षक व्हा.. शाखेत जा.. देशाचे भले करा.." त्यांचा बाळ्या मात्र परदेशात जाऊन संडास घासतो त्याचे काय ? स्वतः जोशी काका कर्जतच्या पुढे कधी गेलेले ऐकले नाही..

६. अमुक अमुक मराठी कादंबरी / पुस्तक / चित्रपट / नाटक भिक्कार कसा हे भरभरून लिहिणारे आणि रा-one कसा महान चित्रपट आहे, शाहारूक कसा क्लास आहे सांगणारे अनेक दिसतात ? त्यांचे श्राद्ध कोण घालणार ? ( कुठलेही मराठी दैनिक उघडा आणि वाचा भरभरून ही मुक्ताफळे )..

मुळात प्रश्न असा विचारा की असे काय आहे कि ज्यामुळे अनिवासी भारतीयांना भारतामधील त्रूटी दिसतात ? आणि आपण काय करू शकू की ज्याने परिस्थिती सुधारेल ?

१. नागरिक समज ( सिविक sense ) नसलेली जनता ?
२. आपल्या तुंबड्या भरणारे राजकारणी लोक्स ?
३. पायाभूत सुविधांचा अभाव ?
४. नको तिथे पिंका टाकत बसलेले विचारवंत ( स्वयंघोषित !! लोकमान्य न्हवे ! )
५. ...

जेथे खायला नाही २ घास तेथे सुग्रास अन्नाची स्वप्ने कसली दाखवताय ? ( खाणे प्रतीकात्मात म्हंटले आहे, उगाच शब्दछल नको.. )

अवांतर :

नाना पाटेकरने मध्ये कुठेतरी एक किस्सा सांगितला होता कि पुण्यातील एका ब्राह्मण घरातील ( सदाशिव पेठ / नारायण पेठ / कसबा तत्सम विभागात राहणारी ) मुलीने समर्थांच्या फोटोकडे बघून " why is he not wearing pants ?" असा सवाल टाकला होता. आजुबाजूला किती लोक मूर्चित झाले आणि किती लोक्स हसले ह्याला पुरावा नाही. पण हे उदाहरण आपण दार्शनिक मानून आत्मचिंतन करण्याची गरज आहे असे वाटते.

असो.. मला आपले जे दिसते ते लिहिले हो.. हलके घ्या आणि रागाऊ नका.

बन्या बापू

काही लोकांना "जेन्युइन" कारणांनी परदेशी जावावेसे वाट॑ते जसे ऊठसूठ मनावर ओरखडे उमटवणारी बेकारी-गरीबी न बघवणे, आरक्षण मान्य नसणे, प्रदूषणमुक्ती हवी असणे, लाचखोरीपासून मुक्ती हवी असणे किंवा अन्य काहीही वैयक्तिक कारण असू शकेल. मी असे म्हणत नाही की हे सर्व दोष भारतात आहेत पण या तृटी कदाचित परदेशात नसतील असा स्वप्नाळूपणा कुठेतरी या लोकांना वाटतो. याबद्दल त्यांना गुन्हेगार धरता येणार नाही. प्रत्येकालाच वाटते की - आपल्याला ज्या खस्ता भोगाव्या लागल्या तशा खस्ता आपल्या पुढच्या पीढीस भोगाव्या लागू नये.

_______________________

आई-वडीलांचे म्हणाल तर प्रत्येक आई-वडीलांना मुलांच्या कर्तुत्वाबद्दल अभिमान असतो. त्यात वावगे ते काय?
_________________________

बाकी राहणीमानावरून "सो चीप/सो गुड" वगैरे ठरविणे, उथळपणाच वाटतो. राहणीमानापेक्षा अधिक अर्थपूर्ण निकषांवर मैत्री आधारीत हवी हे नक्की.
___________________________
बाकी जे अनिवासी भारतीय माझ्या पहाण्यात आले आहेत ते स्वतः च "शी डिड वेन्ट" वगैरे चूकीचे इग्लिश स्वतःच बोलत असल्याने कोणालाच नाव ठेवत नाहीत ;), त्यांना आपल्या नातेवाईकांची व भारताची आठवण येते, भारतात घाण आहे वगैरे बोलण्यापेक्षा भारतात चांगले काय, हेच आता आठवले जाते कारण "दुर्मीळता"

नाही हो! उलट आम्ही आम्रिकेला जाताना आम्ही इथून गव्हाचं पीठ तिथे घेऊन जातो आणि मऊसूत पोळ्या खातो आणि भारतात आल्यावर मात्र (इथल्यासारखं) पिझ्झा-बर्गर खातो.. :) :P

रंगदेवता आणि नाट्यरसिकांना विनम्र अभिवादन करुन पुन्हा सहर्ष सादर करीत आहोत.... अगणित अंकी नाटक.... बाब्या नि कार्टं.

कलाकार : नेहमीचेच यशस्वी .
लेखनः / दिग्दर्शन : आपापले.
.
.
.
.
.

अमराठी माणसाने मोडकंतोडकं मराठी बोललं तरी आपण कौतुक करतो. पण कोणी चुकीचे इंग्रजी बोलला की नेमक्या चुकीवर बोट ठेऊन आपण त्याचे सर्व व्यक्तिमत्त्वच डागाळून टाकतो. इंग्रजी भाषेला एवढ्या उच्चपदावर कोणी आणि का नेऊन बसविले? आपणच. विचारांपेक्षा भाषेला आपण जास्त मान देतो आहोत.

विदेशात राहून, काही निमित्ताने, भारतास भेट दिल्यावर खुप गोष्टींवर टिका केली जाते. भारतात राहून काही सोयीसुविधा, सामाजिक भान ह्या गोष्टी आपण कधी तरी नुसत्याच ऐकलेल्या आणि पुस्तकांमधून वाचलेल्या असतात. पण, परदेशात त्या प्रत्यक्ष अनुभवल्यावर त्यांचे महत्त्व जाणवून आणि त्या अनुषंगाने आयुष्यात येणार्‍या सहजतेने भारावून माणूस अशी टिका करतो. त्या मागे ह्या सुधारणा करणे शक्य असूनही भारतात त्यांना ना राजकारण्यांकडून महत्त्व दिले जाते ना समाजाकडून, ह्या बद्दलचे वैषम्य असते. भारताबद्दल प्रचंड अभिमान असतो. भारतियांच्या हुशारीबद्दल, उपलब्ध कौशल्याबद्दल असणार्‍या रास्त अभिमानातून जन्मलेल्या काही अपेक्षा असतात. प्रचंड भ्रष्टाचाराने पोखरलेल्या भारताबद्दल बोलताना असा विचार असतो की राजकारणी पैसे खातात तर खा पण त्याच बरोबर आवश्यक त्या सुधारणाही करा. १० रुपयातील १ रुपया खाऊन ९ रुपये समाजकारणासाठी वापरले तर लोकं तक्रार करणार नाहीत. पण आपल्या कडे १० तील ६-७ रुपये खाण्याकडे कल दिसून येतो. तसाच मुद्दा आरक्षणाबद्दल आणि सामाजिक स्वच्छतेबद्दल.

मुंबईतच (आता नक्की विभाग आठवत नाही, पण कुर्ला-मानखुर्द असावा) एका १५ फुट खोल नाल्याच्या काठी झोपडपट्टी आहे. त्या नाल्याची भिंत सिमेंटने बांधलेली आहे. ह्या भिंतीला लागून सार्वजनिक संडास बांधलेले आहेत. त्या संडासातून मैला भिंतीवरून ओघळून थेट त्या नाल्यात पडतो. जेवायला बसले असताना 'ते', अगणित जुलाब वाहून तयार झालेले, भिंतीवरील पिवळ्या रंगाचे, रोगण कधी आठवले तर माणूस जेवणही अर्धे सोडून उठून जाईल. अशा 'देखाव्यातूनच' स्लम डॉग मिलेनियर सारख्या हॉलीवूड चित्रपटांना 'ते' दृश्य सुचतं. पण आपले 'कलाकार' स्वत्व विसरून ऑस्कर स्विकारायला धावतात. भारत तो चित्रपट भारतात सर्वत्र अभिमानाने प्रदर्शित करतो. भारतिय सेन्सॉर बोर्डही त्यात गैर मानत नाही. एवढी नजर मेलेली आहे. फक्त अमिताभ बच्चनने त्या सीनला आक्षेप घेतला होता. असो. तर वरील झोपडपट्टीची 'ती' भिंत स्थानिक पालिकेस, पोलीसांस, नगरसेवकांस दिसत नाही का? ह्यावर जर एखाद्या अनिवासी भारतियाने काही भाष्य केले किंवा किळस व्यक्त केली तर ती त्या अनिवासी भारतियाची चुक आहे का? अनिवासी किंवा निवासी भारतियांनी अशा गोष्टी पाहूनही अभिमानच बाळगावा का? हे एक प्रातिनिधिक उदाहरण आहे. अशी अस्वच्छतेची अनेक उदाहरणे देता येतील. गुंडगिरी, अन्याय्य राजकिय हस्तक्षेप, असुरक्षितता, रहदारीतील बेशिस्तता, सामाजिक असंवेदनशिलता ह्यांचे परिणाम आता हळू हळू आपल्या घरापर्यंत येऊन पोहोचले आहेत.

भारतात चांगले काही नाहीच का? तर तसे नाही. कित्येक चांगल्या गोष्टी जाणवतात. परदेशात त्या पासून आपण वंचित राहतो हे सतत जाणवत असतं. जसं, रुक्ष व्यावहारिकता. (इथे आखातात) निसर्ग, काही अंशी अजूनही उरलेला आपलेपणा, धान्य-भाज्यांची चव, ताजेपणा आणि सर्वात मुख्य हवेतील परिचित सुगंध, मातीशी जोडलेलं नातं. सार्वजनिक सेवा पुरवताना आकारलेला स्वस्त सेवाकर (तो वाढवून चांगली सेवा द्यावी), रेल्वे, एस्टीची स्वस्त आणि सर्वदूर पुरविली जाणारी सेवा. बरीच मोठी यादी देता येईल. मी तर रजेवर येतो तेंव्हा रस्त्याने चालताना शेजारच्या इमारतीतून येणारे जेवणाचे सुगंध, कुकरच्या शिट्ट्या, दुध तापवलेला खरपुस वास, पोळ्या करतानाचा खमंग वास, मोठ्याने लावलेला रेडिओ (हल्ली नाही ऐकू येत), चट्टेरी लेहेंगा घातलेले आजोबा, गॅलरीत कपडे वाळत गालणारी गृहिणी, इमारतिच्या खाली उभी राहून चवथ्या मजल्यावरील आपल्या मैत्रीणीला 'ए मालविकाSSSSSSSS' अशी साद घालणारी चिमुरडी किंवा हातात क्रिकेटची बॅट घेऊन मैदानावर निघालेला कोणी 'सचिन', कॉलनीच्या रस्त्यात भेटलेल्या कोणा बाईला 'काकू, 'सौरव' आहे घरी?' असा प्रश्न करतो ते पाहूनही परदेशात मी काहीतरी 'मिस' करतोय हे जाणवतं. असो.

काही काही माणसे (अनिवासी आणि निवासीही) अर्ध्या हळकुंडात पिवळी होणारी असतात. सर्व समाजात असतात. काही अनिवासी, निवासी भारतियांना दोष देतात स्वतःला उच्चभ्रू समजतात तर काही निवासी, अनिवासींना स्वार्थी, स्वत:ला 'शहाणे' समजणारे वगैरे मानतात. त्यांचे शेरे ऐकून सोडून द्यायचे. मनावर घ्यायचे नाहीत.

माझे भारतावर प्रेम आहे आणि जे जे देश मी पाहीले तिथल्या सर्व चांगल्या चांगल्या गोष्टी भारताय याव्यात सर्व निवासींनाही त्याचा लाभ व्हावा, समाजाचे प्रबोधन होऊन सामाजिक स्वच्छता, समन्वय नांदावा असे मनापासून वाटते.

परदेशात का गेलो? तर एक संधी मिळाली म्हणून. भारतात राहूनही आपण अधिक आर्थिक लाभ देणार्‍या वेगवेगळ्या नोकर्‍या बदलतो तसेच अधिक आर्थिक लाभ दिसल्याने 'नोकरी' बदलली इतकेच. भारत घाणेरडा आहे म्हणून देश सोडून बाहेर पडलो असे अजिबात नाही.

जय हिन्द.

तसही अता भारतात काय ठेवलय? सगळीकडे नुसती अनागोंदी, लूटमार, भ्रष्टाचार... काहीही धड करत नाहीत... करायला गेलं तर पैसे खायचे साधन म्हणून बघतात....
दर पावसाळ्यात सगळीकडच्या रस्त्यांची बोंब... तिकडे अगदी खेडेगावातही चकाचक रस्ते असतात.... हे आपल्याकडे साध मुंबै-दिल्ली-बंगळूर मधे पण दिसत नाही.
लोक पण किती घाण करतात इंडियात... पचापचा थुंकतायत काय, रोडच्या कडेलाच काय बसतात, घरातला कचरा रोड वर फेकतात...
गाड्या चालवताना शिस्त नाही... वर माजुर्डेपणा करणार...
मुंबै चे शांघाय, कोकण चे कॅलिफोर्निया करायला ब्रह्मदेव जरी खाली आला तरी त्याच्या बापालाही ते शक्य होणार नाही. कारण हे करायला जी शिस्त आणि इच्छाशक्ती लोकांच्यात लागती ती काडीचीही नाही इकडच्या लोकांत... उलट हे लोक शांघायचे मुम्बै आणि कॅलिफोर्निया चे कोकण करतील तिकडे नेउन सोडले तर....

लोक नाक मुरडणार नाय तर काय करणार असल्या लोकांना आणि पर्यायाने देशाला... तुम्ही उगच त्यांचे फालतू पुळके घेउ नका .

चालू द्या !!

लोकं जर त्याच त्याच चर्चेला कंटाळली नसतील तर शतकी - त्रीशतकी होण्यासाठी बरंच पोटेंशियल ठासुन भरलय या धाग्यात. ;)

निवासी अनिवासी, मराठी-हिंदी व्हाया इंग्रजी, आयटी विरुद्ध सर्व, वरण-भात विरुद्ध पिझ्झा.
चालुद्या आपला पास.
मनीच्या बातां : गण्या चणे-फुटाणे आणायला हवेत. दोन घटका मज्जा घ्यावी. ;)

असा हुच्चपणा फक्त अनिवासी वैगरे दाखवतात असं नाही. ह्याच वीकांतात घडलेला किस्सा. मुरुडला गेलो होतो, रात्रीची जेवणं झाली आणि सोबतच्यांपैकी दोघांना आईस्क्रीम खाण्याची लहर आली. शोधत निघालो वाटेत 'कावरे' आईस्क्रीमच्या एका दुकानात गेलो. तिथला पेशवाई फ्लेवर नवीन वाटला म्हणून ट्राय केला. बर्‍यापै़की होता चवीला. सोबतचे दोघेही 'शाह'. खाताना चापून खाल्लं पण त्यांनी खिशात हात घालेपर्यंत मी पैसे देऊन टाकले होते.
दुसर्‍या दिवशी परत यांना आईस्क्रीम खायची लहर आली. वाटेत 'हॅवमोर'चा व्हॅनिलाचा एकेक कप सफाचट केला दोघांनी. नंतर माझ्याशी चर्चा:
शाह ज्युनियरः दादा, मेरे को वो कल का कावरे का पेशवाई बिल्कुल पसंद नही आया, उससे ये 'हॅवमोर' का व्हॅनिला अच्छा था. (काल तेच चवीचवीनं खाल्लं होतं)
मी: क्या हुआ उस में क्या बुरा था ?
शा ज्यु: वो इंडियन ब्रँड था ना.
मी: तो ये 'हॅवमोर' भी इंडियन ही है. (माहित नाही पण ठोकून दिलं.)
शा ज्यु: मगर इसका नाम तो इंग्लिश है.
या वाक्यावर काय बोलावं तेच कळेना.

ममोला नक्की काय विचार मांडायचे आहेत तेच कळाले नाही.

माझ्या बघण्यात तर अगदी उलट परिस्थिती आहे. परदेशातून एखादी व्यक्ती भारतात आली, की एखादा देव अथवा असामान्य माणूस आल्यासारखे इथले काही लोक त्याच्या मागे पुढे करायला लागतात. तो माणूस कितीही माय मराठीत गप्पा मारायला उत्सुक असला तरी बळंच 'यू सी' ' यू क्नो व्हॉट' वैग्रे करत त्याला जेरीला आणतात. माझ्या माहितीत असे बरेच अनिवासी आहेत ज्यांना भारतात आल्यावरती बस, लोकल इ. मधून प्रवास करायला काहिही हरकत नसते. पण इथलेच काही महाभाग त्यांना 'तु होता तेंव्हा बरीच चांगली परिस्थीती होती रे. आता टोटल वर्स्ट. ट्रॅफिकची पार वाट लागली आहे. सगळे असुरक्षित आहे. मी बेटर तुला न्यायला येतो, किंवा तू रिक्षा कर.' असली महान माहिती ऐकवतात. मग उद्या तो परदेशात जाऊन बोंबलला, तर त्याला दोष का द्या ?

हे परदेशी मित्र भेट ठरवा म्हणायला लागले, की इथल्या आमच्या मित्रांना ताबडतोब किव्हाज, पिझा हट असली ठिकाणेच आठवतात. कारण आलेला माणूस तिथेच जायला उत्सुक असणार किंवा तो दुसरीकडे कुठे बसूच शकणार नाही अशी आपणच आपली समजूत करुन घेतलेली असते. मी वैयक्तिकरीत्या मिपावरच्या देखील बर्‍याच अनिवासी / परदेशात कामानिमीत्त राहून आलेल्या मिपाकरांना भेटलेलो आहे. कोणाच्याही वागण्या बोलण्यात मला वरीलपैकी कुठलाही दोष कधीच आढळलेला नाही. अगदी 'खुर्ची कशाला च्यायला !' असे म्हणत माझ्या दुकानाच्या पायर्‍यांवरती पाय पसरुन मस्त बसून गप्पा मारणारे सहजराव, मुसु ही उदाहरणे तर अगदी बोलकी.

हा धागा काढणार्‍या हलकट माणसाला देखील अनेकदा भेटलो आहे. त्याच्या देखील वागण्यात असे काही दोष आढळले नाहीत. निदान शेवटच्या भेटीपर्यंत तरी. ;)

पूर्वी मीसुद्धा असं लिहायचो...
एनाराय झाल्यापासून नाही लिहीत..
काही खरं नसतं.

माझा एक मेव्हणा कुठेही गेलो की बिल भरताना " रुपयात इतके म्हणजे तुमच्याकडचे किती " असं विचारून कन्व्हर्ट करतो आणि त्यानंतर " इतके म्हणजे तुम्हाला फार नाही..." असं म्हणून मलाच बिलं भरायला लावतो...

काय हो मराठमोळा साहेब तुम्ही कधी गेलात परदेशात ?
एकदा जावून या आणी बोला ... :-)

आजकाल काही काही लोकांच्या घरातच एकादा विंग्रजी बाळ्या / बाळी आणिक एकादं देशी कार्ट/ कार्टी असतात. लई पंचाईत होते बघा!

नाही, पण मी काय म्हणते,
असे उगीच देश देश , भाषा भाषा , वरण भात वगरै आग्रह करत रहाणे म्हनजे मागालसेपणाचे लक्षण नाही का?
कधी 'ग्लोबल' होणार आपण लोक्स? त्याशिवाय प्रगती कशी व्हायची?
शिवाय आपण 'विश्वबंधुत्व'वाले नाही का?
मग का बरे परदेशाला असे कमी लेखायचे?
........
.........
..........
.....
असेच काहीबाही......
पुरे. :)

माझि एक धाव..

नाही, पण मी काय म्हणतो, 'इंग्रजी' बाळ्याचा विषय असताना सगळे अमेरिकेला धरून का बसलेत? अमेरिकन्स आणि इंग्रजांत काही फरक आहे की नाही म्हटलं?

बाळ्या हे बाळी शब्दाचे अनेकवचन समजून उत्सुकतेने धागा वाचू लागलो, पण पुढे विषय गंभीर तत्त्वज्ञानाचा आल्याने अपेक्षाभंग झाला. :)

मारुती गाडी कमी दर्ज्याची समजली जाते आणि हो‌‍‍ंडआ हुच्च ....

विमे आता पुणेकरांच्या रडारवर आला आहे :
पण हश्या हक्काने वसूल करणारा प्रतिसाद होता.
परा ह्यांच्या प्रतिसादात त्याने अनिवासी लोकांच्या पाठीमागे रुंजी घालणार्या भारतीयांबद्दल म्हटले आहे.
ह्यावरून वार्यावरची वरात आठवली.
पु ल देशपांड्यांना गावात ते मुंबईहून आले आहेत हे कळल्यावर गावकरी त्यांना मुंबईज्वर कसा चढला आहे हे "दिल देखे देखो" असा चाचा करत दाखवून देतात.

आमच्या कॉलेजातील एका मित्राच्या पंजाबी परिवारात लग्नासाठी अमेरिकेहून भावंड आली होती. तेव्हा मित्राच्या आईने संगीत मध्ये मुलांना विंग्रजी गाण्यावर नाचायला लावले व प्रत्येक वेळी आपण मुंबईत म्हणजे चेंबूर च्या सिंधी केंप मध्ये नेहमी यु ए से चा माल कसा वापरतो हे अभिमानाने सांगितले ( मागाहून कळले की ह्यांचे यु एस ए म्हणजे
उल्लासनगर , सिंधी , असोशिएशन ला म्हणतात.

पेठकर व शुची च्या प्रतिसादाशी सहमत.
आपले ठेवावे झाकून आणि लोकांचे पहायचे वाकून ह्याच प्रवृत्तीने मी अनिवासी भारतीय ह्या नात्याने माझ्या परदेशी पत्नीस मुंबई व भारत दर्शन घडवतो.
माझ्या प्रत्येक भारतभेटीत मी भारताच्या विविध राज्यांना भेट देऊन माझाच देश जाणून घेण्याचा प्रयत्न करतो. पुढील भारतभेटीत गोव्यावर स्वारी करण्याचे आधीच मिपावर जाहीर केले आहे. योग्य वेळी गवी व टीम गोवा व इतर मिपाकरांचे मार्गदर्शन घेण्यात येईलच.

माझ्या निरीक्षणातून मला असे जाणवले की आमच्या लहानपणी आमचे केनेडा व अमेरिकेतून नातेवाईक व भावंडे आली की आम्ही एक न्यून गंडाने पछाडले जाऊन त्यांना तुमचे घर त्या होम अलोन मधील केविन एवढे मोठे आहे का ?
त्यांनी आणलेल्या विडीयो गेम वर भिकार्यासारखे तुटून पडणे. एखादे पेन किंवा अंगावरील झबले अमेरिकेतून आले आहे हे समस्त डोंबिवली ला कळे पर्यंत अंगाहून न काढणे व आठवीत मिळालेल्या परदेशी पेनातून शाळांत परीक्षेचा पेपर लिहिणे इत्यादी प्रकार केले.

आता मात्र माझ्या शाळेतील वर्गातील अर्धी मुले अनिवासी आहेत व सगळे चेपू वर आहेत. पण आम्ही भारतात येतो तेव्हा आम्हाला कोणीही वेगळी खास वागणूक देत नाही. अनिवासी शब्दाचे अवमूल्यन भारतीय चलनापेक्षा जास्त झाले आहे. व ह्यांचे मला एक भारतीय म्हणून खूप अभिमान वाटतो.
भविष्यातील महासत्ता असे परकीय आपले वर्णन करतात.

माझे डोंबिवलीतील काही मित्र आता मुंबईत टोलेजंग इमारतीत नवं श्रीमंतांचा झगा चढवून हम किसीसे कम नही अश्या आवेशात आमच्याशी वागतात. हे पाहून जीव सुखावतो. ह्याच भारतीय उच्च मध्यमवर्गीय वर्गावर तमाम बहुराष्ट्रीय कंपन्या डोळा ठेवून असतात.
पदवी नंतर आता काय? असे प्रश्नार्थी चेहरे आजकाल दिसत नाहित. अमेरिकन व इतर प्रगत देशातील नोकर्या स्तलांतरित झाल्याने आजकाल भारतात नवीन वर्ग उदयास आला आहे.
आयटीत आम्ही आयटी मध्ये आहोत असे न प्रत्यक्ष न सांगता सर्वकाही सांगून जाणारा वर्ग येथे आहे. अश्या सर्व परीस्थितित अनिवासी भारतात येतो आणि महिनाभराच्या अनुभव व आठवणीची सुदाम्याची शिधोरी घेऊन मायदेशी परततो. पैलतीरी वर्षभर ह्याचं शिधोरीतील पोहे चघळून चघळून त्यास जगायचे असते.
आता एखाद्या शितावरून उगाच भाताची परीक्षा करण्यास काय हाशील आहे.

माझ्या मते, ज्या काही लोकांमुळे तुम्हांस असं वाटतंय, त्यात त्यांचीही काही चूक नाही. बिचार्‍यांना परमेश्वराने द्वंद्वात्मक आघात सहन करण्याची पुरेशी ताकद दिली नसावी.

एक चालतं बोलतं उदाहरण घ्या ना! दीक्षित-नेने बाई जेव्हा भारतात परतल्या तेव्हा त्यांचा "अ‍ॅक्सेंट" काही बदलला नाही. जे लोक परदेशात दोन-तीन वर्षांहून अधिक काळ राहून आलेत ते तिची बाजू निदान समजू शकतात आणि ज्यांनी उभ्या आयुष्यात कधीही परदेश पाहिला नाही त्यांचं तिच्या नावाने बोटं मोडणंही मी समजू शकतो.

मी स्वत: अमेरिकेत दीड वर्ष वास्तव्य केलं, जाण्यापूर्वी अमेरिकेबद्दलचं मत प्रतिकूल होतं, अगदी राजकारणापासून ते संस्कृती पर्यंत, पहिले सहा महिने तुलना करण्यातच गेले. पुढचे सहा अमेरिका समजण्यात आणि त्यानंतरचे अमेरिकेच्या प्रेमात गेले. ज्या-ज्या गोष्टींबद्दल मत प्रतिकूल होतं, वा ज्या-ज्या गोष्टींचा तिरस्कार होता त्याची जागा प्रेमाने घेतली गेली. बहुतेकांच्या बाबतीत असंच होत असावं कारण त्यांचं तिथल्या मातीत मिसळून जाणं. भारतात परतल्यावर द्वंद्व उभंच ठाकलं! आतापर्यंत जे-जे चुकीचं समजत होतो ते अगदीच चुकीच नाही आणि जे-जे एकदम बरोबर समजत होतो ते सगळंच अगदी बरोबर नाही हे उलगडून चुकलं. अगदी खाद्य संस्कृती पासून ते व्यक्तिस्वातंत्र्यापर्यंत. पण लवकरच माझ्या सुदैवाने मला कळून चुकलं की जग विशाल आहे. परमेश्वर म्हणा, नाहीतर कुठलीशी शक्ती म्हणा, यांनी असा काही धागा विणलाय अशी काही माया उभी केलीए, की एका टोकाला एक तर दुसर्‍या टोकाला विरुद्ध गोष्टी आपापल्या ठिकाणी नांदताना दिसतात. ज्याला हे समजून चुकतं, जो हा विरोधाभासाचा आघात सहन करू शकतो, तो मग, ज्या आनंदाने इथल्या पुठपाथवरल्या भैय्याकडचं व्हेज सँ"ड"विच (ड चा पूर्ण उच्चार करून) खातो त्याच आनंदाने परदेशात व्हाईट कॅसल मधले हॅमबर्गर्स (बीफ), "सॅविचेस" खातो. नाहीतर तुम्ही म्हणता त्याच्या अगदी उलट, तिथे अगदी ७-८ वर्ष राहून पण त्यांच्या खाद्यसंस्कृती म्हणा वा इतर काही गोष्टीवर म्हणा यावर नाकं मुरडणारी माणसं मी पाहिली आहेत.

असो, असं फर्स्ट हेट अ‍ॅण्ड देन लव असं बर्‍याच बाबतीत होतं. वर कुणी तरी पुणं आणि पुण्याबाहेरलं जग अशी तुलना केली होती, अगदी तसंच, गिरणगाववाल्यांच, लालबागची चाळ संस्कृती आणि उपनगरातली फ्लॅट संस्कृती बाबत होताना दिसतं.

बाकी दुसरं म्हणजे उगाचच भारतीय ब्रँडना कमी लेखणं, विंग्रजीला अतिमहत्त्व देणं वगरै वगरै..याला त्या व्यक्तीच ते अज्ञान आहे असं म्हणून सोडून द्यायचं.

पेठकर काका म्हणतात तसे ईंग्रजी भाषेला इतक्या उच्चपदावर कुणी नेऊन बसवले हाही प्रश्नच आहे. कारण बहुतांश ठिकाणी आपण ईंग्रजी बोलणार्‍याला हाय-फाय समजतो.

अगदी मिपावरसुद्धा मराठीचा आग्रह धरणार्‍याला 'जुने खोंड', 'मागची पिढी' असे म्हणत, इतर भाषेतील शब्द अंगिकारूनच भाषा 'समृद्ध' होते अशा नवविचारांचे बाळकडू पाजले जाते. कधी कोणाच्या चुका दाखविल्याच तर लक्षात ठेऊन सूड उगविला जातो. आपल्या मातृभाषेलाच 'कार्ट' ठरवायला निघालेले काही जणं 'आपला देश' वगैरे व्यापक विचार काय करणार? त्यामुळे ह्याला आवर न बसता 'इंग्रजी बाळ्या आणि देशी कार्ट' ही वृत्ती वाढीस लागणारच.

हा घ्या १००वा.