सत्यमेव जयते

मालिकेचे फक्त १३ एपिसोडच आहेत आणी ते बनवायला २ वर्ष लागली असे कळाले..
पहिला एपिसोड तर एकदम हीट झाला आहे.. त्याबद्दल वादच नाही..
प्रथमच बॉलिवुड ने रियाल्टी शो मधुन सरकार ला धारेवर धरले आहे.. बघुया राजस्थान सरकार वर काही फरक पडतो का ते..
नाहीतर चालुच आहे आपली लोकशाही आणी पहिले पाढे पंच्चावण

असो.

कार्यक्रम जरी नेहमीच्याच विषयावरील चर्चेचा असला तरी सोत्री भाषेतच सांगायचे तर "वेगवेगळ्या स्तरातील स्त्रिया त्यांचे भयानक, अतिशय अंगावर येणारे, अनुभव " सुन्न करून गेले.

सुरुवात एकदम दणक्यात.... पब्लिसिटी तुफान झालीय आणि पहिला एपिसोड प्रचंड वादळ उठवून गेलाय. बघुया पुढे काय होतंय.....

||सत्यमेव जयते ||

सुरुवात एकदम दणक्यात

+१.
बॉलिवूडच्या काळ्या धंद्यावरही एखादा एपिसोड यावा आणि आमीरने दुवे घ्यावेत.

आमीर माझा आवडता अभिनेता.. त्याच्या परफेक्शनीझ्मच्या गफ्फा लोकांना आवडत नसतीलही, पण तो वेगळ्या विषयांना हात घालतो, हे नक्की.. नाहीतर आपल्या स्वतः दिग्दर्शित केलेल्या चित्रपटात डिस्लेक्सियासारख्या विषयाला घेऊन, त्यात इंटर्व्हलला एंट्री घ्यायचं धाडस आणि धैर्य फार कमी लोकांत असतं..

असो. आता कार्यक्रमाविषयी.. पहील्याच भागात त्याने कन्या-भृण-हत्या सारख्या विषयाला हात घातला. ह्या भागात दाखवलेल्या अमिषाची कहाणी आणि त्या नवर्‍याने केलेल्या क्रूर हल्ल्याला तोंड दिलेल्या स्त्रीची कथा तर भयानक होतीच, पण अत्यंत उच्चशिक्षीत घरातील डॉ.ची कहाणी आणखीच व्यथीत करणारी होती. सगळ्यात महत्त्वाचे म्हणजे ह्या गुन्ह्यांची सुरुवात होण्यामागे सरकारची "जनसंख्या घटाओ" वाली अति-महत्त्वाकांक्षा होती, ही माहिती नवीन आणि विदारक होती.

कुरुक्षेत्रातल्या "रंडवों की टोली" आणि लग्नासाठी बायकांची खरेदी करण्याची गोष्ट "मातृभूमी" ह्या चित्रपटाची आठवण देऊन गेल्या.. एक गोष्ट आपल्या सगळ्यांना लक्षात घ्यावी लागेल, की ही आग माझ्या-तूमच्या घरांपर्यंत झळ कधीही पोहचवू शकते.स्त्रीयांचे पुरुषांच्या तुलनेत असलेले कमी प्रमाण आणि त्यामूळे होणारी पुरुषांची होणारी लैंगिक उपासमार हे स्त्रीयांवर होणार्‍या लैंगिक अत्याचाराचे मुख्य कारण असावे. (दिल्लीचे "रेप स्टॅटीस्टिक्स" ह्याकडे इशारा करते, असं मला वाटतं.) आणि आजची परीस्थिती येत्या काही वर्षांत आणखीच बिकट होऊ शकते.

हा कार्यक्रम पाहू न शकल्याने, चिगो यांचा विस्तृत प्रतिसाद खूप आवडला. निदान पहील्या भागात काय झाले याचा थोडाफार आढावा घेता आला.
स्त्रीभ्रूणहत्या हा घृणास्पद गुन्हा करणार्‍या नालायक लोकांनी कमीत कमी देवीची स्तोत्रे कधीही आयुष्यात म्हणू नयेत ना देवीची (स्त्री तत्वा असल्याने) उपासना करू नये.
बाकी राहीली बाब - आमीर खान च्या नव्या वेंचर (प्रकल्पाची)ची, खूपच कौतुकास्पद आहे. नावदेखील सुरेख शोधले आहे - "सत्यमेव जयते"

ह्या कार्यक्रमाचे पुन:प्रक्षेपण कधी होते मला कुणी सांगेल का?इथे त्या डिश टिव्हीच्या सिग्नल प्रणालीने वात आणलाय्!!!!!!!!!!!!!बातम्यांमधे दाखवले त्यावरुन तरी कार्यक्रम उत्तम आहे अर्थात आमिरचा असल्याकारणाने कुठलीही शंका घेण्यास वाव असणार नाही याची पुर्ण खात्री आहेच्....पहिल्याच भागात ज्या कन्या-भृण-हत्या सारख्या विषयाला हात घातलाय तो पाहता टिव्हीचे माध्यम देखिल आमिर आपल्या खुबीने आणि वैविध्यपुर्ण शैलीने पादाक्रांत करणार हे निश्चित...

इथे आहे बघा.. http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=NG3WygJmiVs

शेवटचे गाणे तर अगदी सुंदर आहे.. http://www.youtube.com/watch?v=_bv0Q9HTegE

खूपचं सुंदर असा कार्यक्रम आहे :)
सुरुवात जोरदार झाली आहे आणी आजचा स्त्री-भृण-हत्या विषय तर गंभीर होता त्यावर काही स्त्रीयांचे अनुभव तर खूपचं वाईट व भयानक होते .

आमीर खान माझा आवडता अभिनेता आहे आणी तो जे काम करतो ते तितकेच जास्तं बघायला आवडते ही , तो खरचं एक परफेक्शनीस्ट आहे ह्यात माझं दूमत नाही.

स्वानंद किरकिरे ह्यांचे ओ रे चिरैया हे गाणं तर उत्तम होतं , अगदी मन भरुन आले.

पुढचे भाग बघण्याची उत्सुकता आणखीनच वाढलिये.

अतिशय उत्तम कार्यक्रम आहे. उत्तम सुरुवात आहे. आजच्या पहिल्या भागात 'स्त्री भ्रूण हत्ये 'च्या निमित्ताने सुशिक्षित- अशिक्षित स्त्रियांचे अनुभव, विविध समाज गटातील स्त्रियांचे अनुभव ऐकल्यानंतर पहिल्याच भागाने कार्यक्रम पाहणार्‍यांच्या मनात प्रश्नांचा कल्लोळ उठवला असेल.

आता कार्यक्रम हा व्यावसायिक दृष्टीने यशस्वी करण्याचा उद्देशही आहेच. अमिरखान या कार्यक्रमाचा संचलन करणारा नसता तर कार्यक्रम किती लोकांनी कार्यक्रम पाहिला असता ? कार्यक्रमाच्या निमित्ताने दिग्दर्शकाने अमिरखानचा उपयोग करायचे ठरवलेले दिसते. अमिरखानला मोठी रक्कम देऊन कार्यक्रमासाठी तयार केले आहे. बाकी, काहीही असो. पहिल्या भागाने कार्यक्रमाची उत्सूकता वाढवली आहे. पुढील भागात काय येते. कार्यक्रम काय अनुभव देतो. प्रेक्षकांचा पसंतीला हा कार्यक्रम उतरतो का ? या आणि अनेक प्रश्नांच्या उत्तरे पुढील काही भाग देतीलच असे वाटते.

-दिलीप बिरुटे

कार्यक्रमाचे आवडलेले काही वेगळे मुद्दे

• हा कार्यक्रम स्टार चा जरी असला तरी रविवारी सकाळी ११ वाजता दुरदर्शन वरही दाखवला जातोय.
• आज कार्यक्रमात मागवलेल्या एस एम एस ची कॉस्ट ही फक्त १ रुपया आहे. साधारणता एस एम एस वाल्या रिअ‍ॅलिटी शोज साठी कॉस्ट ३-६ रुपये असते.

आमिर नसता तर हे कदाचीत घडले नसते.

कार्यक्रम बघताना काही वेळेला डोळे भरून आले. शेवटच गाणं तर मस्तच.

हा कार्यक्रम ज्या लोकांना आजुबाजूला काय चाल्लय हे माहीत नाही/परीणामांची कल्पना नाहीये. आणि जे लोक हे सगळं कळत असूनही शाइनिंग इंडीया, उद्याची आर्थिक महासत्ता म्हणत डोळ्यावर कातडं ओढून मॉलमध्ये रमत आहे त्यांच्यासाठी आयओपनर असेल.

पुढील पंधरा भागांची थीम काय काय असेल त्याची कल्पना आली आहे, पण कार्यक्रम बघण्याची उत्सुकता आहेच.

उपक्रम चांगलाच आहे पण आता या विषयावरचे कार्यक्रम पाहणार नाही असे ठरवले आहे. नंतर दोनेक दिवस फार वाईट वाटत राहते. काये ना की आपण मुलगा मुलगी हा भेद मानात नाही, जातियता मानत नाही, नोकराचाकरांना चांगले वागवायचे आणि पुन्हा वाईटही वाटून घ्यायचे. हा कार्यक्रम बघूनपु न्हा घरातल्या बायकांना राबवून घेणारे असतातच. त्यांचे काही म्हणता काही बिघडत नाही. निर्लज्जपणे आल्या प्रसंगात "हो, आम्ही तसेच आहोत." म्हणताना लाजा वाटत नाहीत. सगळा त्रास काय तो आपण करून घ्यायचा मक्ता घेतलेला नाही.

ओ री चिरैया
नन्हीसी चिडिया
अंगना में फिर आ जा रे

अंधियारा है भरा और लहू से सना
किरनोंके तिनके अंबरसे चुनके
अंगना में फिर आ जा रे

हमने तुझपे हजारो सितम है किये
हमने तुझपे जहांभरके जुल्म किये
हमने सोचा नही , तू जो उड जायेगी
यह जमीं तेरे बिन सूनी रह जायेगी
किसके दमपे सजेगा मेरा अंगना

तेरे पंखोमें सारे सितारे जडूं
तेरी चूनर थनक सतरंगी बुनूं
तेरे काजलमें मैं काली रैना भरूं
तेरी मेहंदीमें मैं कच्ची धूप मलूं
तेरे नैनो सजा दू नया सपना

ओ री चिरैया, मेरी चिरैया
अंगना में फिर आजा रे

ओ री चिरैया
नन्ही सी चिड़िया
अंगना में फिर आजा रे
ओ री चिरैया

आताच ऑनलाईन पहिला भाग पाहीला आणी आवडला. एका महत्वाच्या विषयाला हात घातल्याबद्दल आमिर चे धन्यवाद.

--टुकुल

आताच कार्यक्रम पाहिला. प्रश्नाचा सर्व बाजूनी विचार केला आहे. आमिरचा कार्यक्रम म्हटल्यावर हे अपेक्षितच होतं. पुढचे कार्यक्रम असेच उत्तम असणार यात काही शंका नाही.

स्त्री भ्रूणहत्या हा प्रश्न गावांपेक्षा शहरातच जास्त असावा सं वाटलं, कारण गावांमधे अजूनही इतक्या मोठ्या प्रमाणात डॉक्टर्स उपलब्ध नसावेत. कार्यक्रमातल्या भाग घेतलेल्या महिलांवर घरातल्या मंडळीनी जबरदस्ती केली होती, पण माझ्या माहितीतल्या काही घरातून सुशिक्षित, नोकर्‍या करणार्‍या स्त्रियानी आपणच हे प्रकार करून घेतलेले माहिती आहेत. अमूक एका गटाकडूनच असे प्रकार होतात असं म्हणण्यात काही अर्थ नाही.

खेडेगावात प्रॅक्टिस करणार्‍या सातीचे या विषयातले अनुभव वाचायला आवडतील.

भडकमकर मास्तर, गाण्यासाठी धन्यवाद!

अतिशय सुंदर कार्यक्रम!!

अवघ्या १३ भागांसाठी घेतलेली २ वर्षांची मेहनत कार्यक्रमाच्या पहिल्याच भागात दिसुन आली.

तद्दन भिकारड्या सास-बहुच्या सिरियल्स, तसेच उगाच भंपकपणा दाखवणार्या रिअॅलिटी शोंपेक्शा आमीर खानचा 'सत्यमेव जयते' नक्कीच कौतुकास्पद आहे.

.

हा कायक्रम पाहून मला लहानपणी पाहिलेल्या आव्हान ह्या मराठी मालिकेची आठवण झाली. हुंडा बळी ह्या विषयाला वाचा फोडण्यासाठी भेंडे ह्यांनी ही मालिका काढली. ह्या मालिकेचा परिणाम व जनजागृती होऊन समाजात विवाहित बायका जळून मारण्याचे प्रमाण लक्षणीय घटले.
आता ह्या कार्यक्रमामुळे एक मात्र नक्की होईल की तलाश वर राजस्थान मध्ये बंदी येईल.

http://www.misalpav.com/node/2758

२००८ मधले याच विषयावरचे मी लिहिलेले संपादकीय...

कालच हा कार्यक्रम पाहिला.अतिशय दर्जेदार कलाकृती आहे. अर्थात, आमिर खान असल्यावर दर्जाबाबत शंका घेण्याचे कारणच नाही. कार्यक्रमावर ओप्रा विन्फ्रेचा प्रभाव मात्र प्रकर्षाने जाणवला.

की आमीर खान आहे.

समजा हाच शो शाहरुख खानने सादर केला असता तर.....................................( नैइइइइइइइइइइइइइइइइइइइ केह दो कि ये झुट है.)

सर्वात महत्वाचा भाग हा वाटला की बहुतेकांची असलेली समजूत चुकीची ठरली..
या गुन्ह्यात अल्प उत्पन्न गट, ग्रामीण भाग, अल्प शिक्षित लोक यांचा सहभाग जास्त नसून शहरी भागातील सुशिक्षित लोक जास्त सहभागी आहेत!!!

"सत्यमेव जयते" कार्यक्रम खरोखरच एक उत्तम निर्मिती आहे, त्यात आमीर खान असल्याने नक्कीच तो त्याचे चीज करेल. :)

कार्यक्रम पाहताना अनेकदा डोळे भरुन येत होते. :( त्या तीनही स्त्रीयांना ज्यांनी स्वतःचा विचार न करता, आपल्या मुलींसाठी जे काही सोसले व खंबीरपणे मुलींचे पालनपोषन करत आहेत त्यांना मनापासून सलाम.

"सत्यमेव जयते" निमित्ताने भारतात सर्वत्र कन्या भ्रुणहत्तेविरुद्ध जनजाग्रुती व्हावी आणि भ्रुणह्त्या करणारे डॉक्टर, करुन घेणारे पालक यांना त्वरीत शिक्षा व्हावी अशी खुप तळमळीने इच्छा झाली.

चला तर सुरुवात आपल्यापासून करुया. :)

ओ री चिरैया, नन्ही सी चिडीया घर आजा रे.......

ओके

मागे वाचले होते कि एका पुण्यातील कंपनी ने कोल्हापूर जिल्ह्याच्या पायलट प्रोजेक्ट साठि एक यंत्र बनवले होते.
हे यंत्र अल्ट्रासाऊंड मशीनला जोडले जाते आणी जर कुणी लिंग तपासणी करण्याचा प्रयत्न केला तर त्याची नोंद होते.
हे कितपत यशस्वी पणे राबवले जातेय याचि कल्पना नाहि.
याच प्रकारे जर अल्ट्रासाऊंड मशीन मूळे जर सोय झाली असेल लिंग तपासणी ची तर सरकारने त्यातील लिंग तपासणी ची सुविधा बंद करण्याचे निर्देश या कंपन्यांना दिले तर ह्यावर मोठ्या प्रमाणावर आळा बसू शकेल. जिथे जिथे हि तपासणी वैदयकिय गरज म्हणून आहे , तिथे मोजक्या ठिकाणी ऊपलब्ध करून त्यावर कंट्रोल ठेवता येऊ शकेल.

२ वर्षापूर्वी झी मराठीवर 'याला जीवन ऐसे नाव' नावाचा रेणुका शहाणे यांचा Talk शो होता.तो पण असाच ह्रीदयस्पर्शी शो होता.पण यात सामाजिक सामाजिक विषय/मुद्दे नव्हे तर प्रतिकूल परिस्थितीवर मात करून यशश्वी झालेल्या आणि त्यांना मदत केलेल्या लोकांना शो मध्ये बोलावलं जायचं.सत्यमेव जयते साधारण तसाच वाटला...

आमीरचा कार्यक्रम आवडला. त्यांत सत्यावर झगझगीत प्रकाश तर टाकला आहेच पण हा प्रश्न का निर्माण झाला तेही दाखवले. तसेच केवळ निराशावादी सूर न लावता पंजाबातील गावात या रानटी प्रथेविरुद्ध जे सकारात्मक प्रयत्न झाले ते पण दाखवले.
पहिला भाग तर मन जिंकून गेला.

कार्यक्रम आवडला.
कार्यक्रमाच्या आड व्यावसायिक गणित दडलेली असतील तर कोणाच्या पोटात दुखण्याचे काय कारण आहे? मला वाटते हे एक उघड गुपित आहे.

मेडिकल टुरिझम मुळे परदेशी लोक भारतात येत असतांना अनेक भारतीय परदेशात म्हणजे इंडोनेशिया व बेन्कोक मध्ये जात्तात.
कारण येथे ह्या चाचण्या करता येतात आणि बिन भोपट शस्त्रक्रिया एकाच पेकेज मध्ये
व परत भटकंती
महाराष्ट्रातील प्रगत भागात ह्या हत्या वाढल्या. आणि मुलींचा टक्का घसरला पण महाराष्ट्रातील जेष्ठ व दृष्ट्या नेत्याने हरयाणा व राजस्थान मधील भीषण परिस्थिती पाहून आपल्या भागात हि वेळ येऊ नये म्हणून भ्रूण हत्येबाबत जागृत्ती सुरु केली आहे.
देर आये ,लेकीन दुरुस्त आये असेच म्हणावे लागेल.

लोकशिक्षण हे विविध प्रकाराने सारखे करावे लागते. एखादी गोष्ट पब्लीकने ऐकावी म्हणून सातवेळेस सांगावी लागते असे काहीसे समाजशास्त्रीय सांख्यिकी आकडा येथे ऐकला होता. खरे-खोटे माहीत नाही. तो मुद्दा नाही तर बर्‍याचदा सांगावे लागते इतकाच मुद्दा आहे.

आमिर खानने जर स्वत:चे नाव वगैरे वापरून जर समाजातील दोषांवरचे पांघरूण दूर केले लोकांना समजेल अशा भाषेत सांगितले तर चांगलेच आहे. त्याची इतरांनी कॉपी करायचे ठरवले तरी उत्तमच आहे... पब्लीकला केवळ जाहीरातीतून खरेदीदार करण्याऐवजी जरा जबाबदारी शिकवणारे हे कार्यक्रम आहेत.

दूरदर्शनच्या आधी जेंव्हा आकाशवाणी केंद्र चालू झाले तेंव्हा त्याचे ध्येयवाक्य हे "बहुजन हिताय बहुजन सुखाय " असे ठेवले गेले होते. ते वास्तवीक केवळ आकाशवाणीचे नव्हते तर भारतातील "पब्लीक ब्रॉडकास्टींग"साठीचे ध्येयवाक्य होते. मला वाटते असले कार्यक्रम हे ध्येयवाक्यास योग्य ठरतात...

८०च्या दशकात जेंव्हा दूरदर्शनवर मालिका चालू झाल्या, जाहीराती आल्या तेंव्हा मनोरंजन+लोकशिक्षण अशा दुहेरी कार्यंक्रमांसाठी बराच वापर झाला... त्यात या क्षणाला आठवणारे लोकप्रिय कार्यक्रम महणजे: प्रिया तेंडूलकरची "रजनी", हुंडाबळीवरील "आव्हान" ही मालीका, किरण बेदीच्या जिद्दीवरून तयार केलेली "उडान", शहारूख खानने पहीले काम केलेली "फौजी", "बोल बाबी बोल" या नाटकावरून (नाव आठवत नाही पण) १०-१२च्या प्रवेशावरून होणार्‍या मुलांच्या छळणुकीवरची मालीका, कॉलेजमधील ड्र्ग्जच्या व्यसनावरील तसेच इतर समस्यांवरील "चुनौती" असे अनेक काही आठवते... त्यातील काही फिल्मी होते पण काहीतरी विचार करायला लावणारे देखील होते.

नंतर हळू हळू अनेक चॅनल्स आले आणि वास्तवातल्या भृणहत्यांकडे दुर्लक्ष होऊन सास-बहुंनी टिव्हीचा कब्जा करून खर्‍या अर्थाने "इडीयट बॉक्स" केला... जर सत्यमेव जयतेच्या निमित्ताने त्यात बदल होत असेल तर ते स्वागतार्हच आहे.

आमचा ई मेल गेला.

---------------------------------
माननीय मुख्यमंत्री,
महाराष्ट्र शासन.

विषय : स्त्रीभ्रुणहत्येविरोधात गांभिर्याने दखल घेणेबाबत

संदर्भ : देशभर प्रसारीत झालेला कार्यक्रम सत्यमेव जयते- भाग १ Daughters are precious

महोदय,

काही दिवसांपूर्वी दूरदर्शनवरुन सत्यमेव जयते या मालिकेचा पहिला भाग प्रसारीत झाला. त्यात आपल्या देशात आणि आपल्या राज्यात होत असलेल्या स्त्रीभ्रूणहत्येच्या प्रश्नाबाबत चर्चा करण्यात आली. या अनुषंगाने मी आपणास खालील विनंती करत आहे..

१. सामाजिक संस्थानी स्टिंग ऑपरेशन द्वारे शोधलेल्या दाव्यांचीसुनावणी जलद गतीने व्हावी.

२. गुन्हे शाबीत झालेल्या लोकाना शिक्षा सुनावल्या असतील तर त्यांची अंमलबजावणी त्वरीत करणेत यावी.

३. स्त्रीभ्रूणहत्येविरोधात व्यापक प्रमाणात प्रसिद्धी द्यावी. यात स्त्री भ्रूणहत्येचे समाजावरील दुष्परिणाम आणि हा गुन्हा केल्याबद्दल दिली जाणारी शिक्षा यांचा प्रामुख्याने उल्लेख असावा.

धन्यवाद.

आपला विश्वासू,

------------------------------------------------------------------------------------
http://www.sarkaritel.com/states/chief_ministers.php इथे ई मेल आय डी मिळाला. आमीर खान , सत्यमेव जयते, स्टार यांचे ई मेल मिळू शकतील का, त्याना सी सी पाठवायची आहे.

या धाग्याला भाग १ हे नाव द्या.. प्रत्येक भागावर एकेक धागा काढा.

Manjusha Thatte Joglekar यांची मूळ पोस्ट आहे मी इथे फक्त शेअर केली

६ मे ला रविवारी आमीर खानचा ‘सत्यमेव जयते’ हा कार्यक्रम काय संपला आणि
फेसबुक, ट्विटर पासून दूरदर्शनवरील विविध वाहिन्या सगळीकडे या आमीर खानचा
नुसता उदो उदो. जसं काही श्री. विष्णूंनी या आमीरच्या रुपानी अवतारच घेतलाय
आणि नुसता त्याला पाठिंब्यावर पाठिंबा. का ? कशासाठी हा उदोउदो ? काय महान
कार्य केलंय या आमीर खानने ? या कार्यक्रमाची एव...ढ्या
मोठ्या प्रमाणावर जाहिरात केली होती आणि त्याचे सादरीकरण खुद्द मि.
परफेक्शनिस्ट करणार आणि त्यात रविवार त्यामुळे या कार्यक्रमाची सुरुवात
मोठ्या दणक्यात होणार हे स्वाभाविकच होतं. मी स्वतः आमीर खानची चाहती आहे.
पण जर नीट विचार केला तर या कार्यक्रमासाठी आमीरला एवढं डोक्यावर घेण्याची
खरंच गरज आहे ?

एक तर आमीर खान हा या फिल्मी जगतातला एकमेव नाही
की जो समाजासाठी काही कार्यक्रम करत आहे. वारंवार समाजकार्य करणाऱ्या
वेगवेगळ्या कलाकारांची नावं ही पुढे येतंच असतात. पण हा आमीर खान समाजकार्य
करत आहे हे कसं म्हणता येईल ? कारण हा कार्यक्रम योग्य तो मोबदला घेऊनच तो
करत आहे. समाजकार्य कारायचं म्हणून तो विनामूल्य किंवा अत्यल्प मोबदला
घेऊन नक्कीच करत नाही. त्यामुळे जशा त्याच्या फिल्म्स, जाहिराती तसाच हा
कार्यक्रम. त्यामुळे तो समाजासाठी काही फार मोठं करत आहे हे असं आजिबात
नाही. या कार्यक्रमाच्या पहिल्या भागात स्त्रीभ्रूणहत्या सारखा एक मोठा
ज्वलंत आणि चिंतेचा सामाजिक प्रश्न मांडला गेला. आता या पहिल्या भागाचा
परिणाम समाजावर किती झाला आहे म्हणजेच या पहिल्या भागाला यश किती मिळालं
आहे हे तेव्हाच कळेल जेव्हा या कार्यक्रमामुळे या स्त्रीभ्रूणत्येचं प्रमाण
कमी होईल.

आता सर्वात महत्त्वाचा मुद्दा आणि तो म्हणजे आमीर खान.
या कार्यक्रमाचे १३ भाग प्रसारित केले जाणार आहेत आणि त्यात वेगवेगळे
सामाजिक विषय हाताळले जाणार आहेत. हे सर्व भाग आमीर खान सादर करणार आहे.
सामाजिक विषयांवरील कार्यक्रमाचे सूत्रसंचालन आमीर खान सारखा एक अभिनेता
करणार, हो अभिनेताच कारण जसा तो चित्रपटांमध्ये अभिनय करतो तसाच तो या
कार्यक्रमात अभिनय करणार. कारण एक माणूस म्हणून हा आमीर खान अशा
कार्यक्रमाच्या सूत्रसंचालनासाठी आजिबात योग्य नाही. आपल्या घरच्यांचा,
आईवडिलांचा विरोध पत्करून एक महिला या आमीर खान बरोबर लग्न करते. त्यांना
दोन मुलेही होतात. हा असा संसार चालू असताना हा आमीर खान या महिलेला टाकून
म्हणजे चांगल्या शब्दात सांगायचं तर घटस्फोट घेऊन सरळ दुसरा संसार थाटतो,
असा माणूस काय सामाजिक प्रश्न कार्यक्रमात सादर करणार ? हा शब्द वापरू नये
पण त्याची काय लायकी आहे हा कार्यक्रम सादर करण्याची ? उद्या या
कार्यक्रमात घटस्फोटीत महिलांचा प्रश्न हाताळला गेला तर हा प्रश्न या
आमिरने सादर करावा ?

काही नाही हा फक्त इतर कार्यक्रमांसारखा फक्त
व्यावसायिक दृष्टिकोन आणि टी.आर.पी. हे डोळ्यांसमोर ठेवून तयार केलेला
कार्यक्रम आहे. त्याला या प्रसिद्धीमाध्यमांनी नको तेवढं डोक्यावर घेतलंय
बस्स.

आधी दुसर्यांच्या पोरींना पळवून, त्यांच्या अपरिपक्व वयाचा आणि अर्धवट कायद्याचा फा...यदा घेवून
त्यांच्याशी लफडी करून त्यांच्या आईबापाला फसवून लग्न करायचे. नंतर तिला सोडून द्यायचे.
आणि वर स्त्री भरून हत्या थांबवा यावर कार्यक्रम करून लोकांच्यात प्रसिध्धी मिळवायची.

अरे हराम खोरा ज्या पोरीला पळवून लग्न केलेस तिच्या आई बापाला काय वाटले असेल ? त्यांना
विचारले कि तुम्हाला मुल होईल..तुमचा choice ..तर ते मुलगी होऊ देतील..?

भिक्कार्ड्यांनो , आधी ज्यांच्या ज्यांच्या मुली अशी लफडी करून लग्न करून पळाल्या त्यांच्या आई
बापांना विचारा काय वाटते ते..त्यांच्यावर एक programme घ्या आधी..See More
By: मंदार संत

..

श्री. अविनाशकुलकर्णी यांनी जे काही वर कदाचीत मिपासदस्य नसलेल्या व्यक्तींचे बाहेरचे प्रतिसाद चिकटवले आहेत, ते चिकटवणेच पटले नाही, अमान्य आहे. कारण मग असे कोणिही, कुठल्याही विषयावर बाहेरून कुणाच्याही इमेल्स, फेसबुक पोस्टींग, वृत्तपत्रातील प्रतिसाद, ट्वीट्स, ब्लॉग पोस्टींग मधले तोडलेले तारे येथे चिकटवत बसू शकतात.

अविनाशकुलकर्णी यांनी स्वतःचे विचार येथे मांडले तर ते योग्य ठरेल.

ज्यांचे प्रतिसाद येथे दिलेत ते मिपाचे सदस्य आहेत काय?
......................................
नाहि....
फेबु व इतर समुहावर पण चर्चा चालु आहे या विषयाची..
त्या प्रतिक्रिया दिल्या आहेत..
नसेल नियमात बसत तर जे मोदरेतर्स ना वाटते ते करावे.......
केजरीवाल नपण महत्वाचा विषय हाताळत आहे..त्याच्या वर पण वैयक्तिकटिका होतेच..
आणी त्याच्या घटफोटाचे काय ..३ वेळा तलाक म्हटले संपले.
पुन्हा ४ लग्ने करायला कायद्याने व धर्माने मोकळीक आहेच..
वर स्त्रीयांचा कळवळा घेऊन प्रष्ण मांडायला तयार.

http://readerblogs.navbharattimes.indiatimes.com/akroshit-mann/entry/%E0...

लहान मुलांचे लैंगिक शोषणावरील दुसरा भागही चांगला झाला. लहान मुलांच्या शरिराशी खेळणार्‍या विकृतांपासून घ्यावयाची काळजी, असा संदेश देणारा हा भाग.

दोनच दिवसापूर्वी कायद्याच्या बाबतीत राज्यसभेने विधेयक मंजूर केले. [बातमी मटा ]विधेयक मंजूर व्हावे यासाठी लोकांना आवाहन करण्यात आले. अर्थात कार्यक्रमाचे रेकॉर्डींग अगोदर झालेले असले तरी अद्यावत माहिती कार्यक्रम निर्मात्याने ठेवले पाहिजे असे वाटले.

पहिला भाग आणि आजच्या भागाची तुलना केली तर पहिला भाग आजच्या भागापेक्षा उजवावाटला. अर्थात आजचा भाग कोणाला उजवा वाटू शकतो. काय म्हणता ?

-दिलीप बिरुटे

माफ करा, पण तुम्ही आणि इतरांनी जोडलेला बादरायण संबंध पटला नाही.. आमीरने पहील्या पत्नीला, जिच्याशी त्याचा प्रेमविवाह झाला होता, तिला घटस्फोट दिला ही गोष्ट मान्य.. पण त्याचा त्याच्या कार्यक्रमाशी काय संबंध?

वर विकास बोललेयत त्याप्रमाणे, "अर्थात तरी देखील म्हणेन की जर तो "घट्स्फोट घेऊ नका" म्हणत इतरांना उपदेश करू लागला तर ढोंगी ठरेल. त्याने घटस्फोट घेतला असला तरी आधीच्या बायकोस काही मारहाण करून, हुंडा देण्यावरून काही तुटल्याचे ऐकीवात तरी नाही..." त्याच्या बायकोला किती पोटगी मिळालीय, ती पुरेशी आहे का त्या, प्रथमपत्नी आणि मुलांची जबाबदारी तो निभावतोय की नाही, हे माहीत नसतांना त्यावर उगाच टिप्पणी का करावी? आणि नुसत्या चित्रपटसृष्टीत पहील्या पत्नीला घटस्फोट देऊन दुसरे लग्न करणार्‍यांची यादी लै लांबलचक आहे.. की बोनी कपुरशी लग्न केलं म्हणून आज श्रीदेवीने कार्यक्रमात येणंही आक्षेपार्ह आहे?

आमीरने वैयक्तिक आयुष्यात काय केलंय, ह्यापेक्षा तो कुठले सामाजिक प्रश्न उजेडात आणतो हे माझ्यासाठी महत्वाचे आहे. "तारें जमीं पर" नंतर जास्त जागरुक झालेले पालक माहितीत आहेत. त्यामागची व्यावसायीक गणितांशी आपल्याला घेणं-देणं नाही..

आजचा कार्यक्रमही अगदी अंगावर येणारा होता.. "बाल-लैंगिक उत्पीडन" ह्या बाबतीत आपण आणि आपला समाज किती अज्ञानी आणि उदासीन आहे, हेपण ह्या कार्यक्रमातून कळले. मागच्या भागातले स्त्री-भृण-हत्येचा प्रकार जर जीवन नाकारणारा होता, तर आजच्या कार्यक्रमातला विषय हा जीवनातला आनंद नासवणारा होता.. जरा त्या पिडीत स्त्री-पुरुषांच्या नजरेतून विचार करा, म्हणजे आपल्या जवळच्या व्यक्तिकडून असा त्रास / बलात्कार, तोही वर्षोनुवर्षे,भोगणे ह्यातील दुखः समजू शकेल कदाचित. मी पुढे चालून माझ्या मुला/मुलीला ह्या बाबतीत नक्की शिकवणार..

असो.. "सत्यमेव जयते" नंतर इनोची मागणी एवढी भरमसाठ वाढेल, असं वाटलं नव्हतं.. :D का इथेही आमीरने "व्यावसायिक गणिते" ध्यानात घेतली असतील ;-) ??

लंडन मध्ये माझा मित्र राज जो तेथील स्टार दस्त चा युके मधील आवृत्तीचा संपादक होता. महाराष्ट्रीयन व दादरचा रहिवासी अत्यंत उमदा व आपल्या कामात तरबेज.

त्याने सर्वप्रथम आमीर चे युकेमधील प्रकरण शोधले व आपल्या व्यवसायाशी इमान राखत हे प्रकरण आपल्या मासिकात सचित्र छापले. पुढे ह्या मुळे आमीर चा भारतात घटस्फोट झाला.

सदर महिला काही बार्बी एवढी सुंदर किंवा आकर्षक नव्हती. पण आमीर आणि तिचे सुत जमले. माझ्या मित्र राज ला मी तेव्हा सुद्धा सांगितले की मी शन्ना नवरे ह्यांचा कळत नकळत सिनेमा पहिला आहे. किंबहुना म्हणून मी समजू शकतो कि विवाहित माणसांचा खाजगी आयुष्यात काही गोष्टी घडतात. जेव्हा आपण महापुरुषाचे पाय मातीचे असतात ह्या विधानांवर विश्वास ठेवतो. तेव्हा आमीर एक चांगला नट व संवेदनशील माणूस आहे. त्याच्या खाजगी आयुष्यात घडलेल्या गोष्ट जी माझ्या किंवा इतर कोणाच्याही आयुष्यात होऊ शकते. त्यामुळे त्यांचे सिनेमा कार्य किंवा भूमिका किंवा समाजातील कार्य दुर्लक्षित ठेवू शकत नाही.
त्याने सौरभ व नगमा प्रकरण सुद्धा बाहेर काढायचा प्रयत्न केला पण इतके यश मिळाले नाही. पण ही गोष्ट कालांतराने काही मासिकांमध्ये आली पण म्हणून काय दादावर प्रेम करणारे त्यांच्या पंख्यांवर काहीही परिणाम झाला नाही.
येथे मी माझ्या मित्राला दोष देत नाही. तो त्यांचे काम निष्ठेने करत होता.
नाण्याचा दोन बाजू असतात. प्रत्येक माणसाचा स्वतःचा एक दृष्टीकोन किंवा एक भूमिका असतात.

आताच दुसरा भाग पाहीला: त्याआधी सोत्रिंना धन्यवाद की हा धागा सुरु केला.

लहान मुलांच्या लैंगिक शोषणाबद्दल एकच म्हणेन की " पालकांनी मुलांचा त्यांच्यवर जो विश्वास आहे तो कायम ठेवला तरच मुलांच्या बाबतीत काय चुकीचं चाल्लंय ते कळु शकतं". मुलांवर अविश्वास दाखवत राहीलं तर मुलं सांगण्यापेक्षा त्रास भोगत राहतील.

इथे चाललेली गंमत जास्त विंटरेस्टिंग वाटतेय. :)

सत्यमेव जयतेच्या तिसर्‍या भागानंतर उत्सूकता आता रुटीन मालिकांसारखी व्हायला लागली आहे. आजच्या भागात 'लग्नात दिला जाणारा हुंडा' या विषयावर विविध स्त्रियांचे अनुभव बघायला मिळाले. अर्थात हा विषय फारसा नवा नव्हता. 'पकडा ब्याह' हा लग्नाचा प्रकार पाहून मात्र हहपुवा झाली. मारुन मुटकून घोड्यावर बसविणे म्हणतात त्याची आठवण झाली.

सत्यमेव जयतेला आता यानंतरच्या भागात वेश्याव्यवसाय आणि समाज किंवा असाच काहीतरी
''भडक ''विषय घ्यावा लागतो किंवा तसेच काही घेतलेले असेल, तसे झाले नाही तर सत्यमेव जयतेच्या कार्यक्रमाची आठवणही पब्लिकलाही राहणार नाही, असे वाटते.

अवांतर : आमिरखानच्या हावभावाबद्दल काही लिहू नये. उफ्फ, ओह, आणि प्रयत्न करुनही टीपूसभरही डोळ्यात न येणारं पाणी.

-दिलीप बिरुटे

पॅरिस मधे अनेक भारतीय तरूण हे पाण्याच्या बाटल्या, भाजलेली कणसे, फळे वा आयफेल टॉवरच्या लहान प्रतिकृती वगैरे विकत रस्त्यावर उभे असतात. या लोकांशी बोलल्यावर कळते, की यातील बहुतांश पंजाब मधून आलेले असतात, आणि त्यांना इथवर पोहोचवण्यासाठी पंजाब मधील एजंटला दहा-पंधरा लाख रुपये द्यावे लागतात. हे पैसे तुम्ही कुठून आणले, असे विचारता सर्वांचे उत्तर "पापाने दिये" असे होते.
आमिरचा आजचा एपिसोड बघितल्यावर कळले, की "पापा" कुणाचे.

या तरुणांना किमान सहा वर्षे भारतात जाता येत नाही, कारण इथे आल्या आल्या त्यांनी स्वतःच पासपोर्ट नष्ट केलेला असतो, महिनाभर जेल मध्ये काढून, बाहेर आल्यावर फ्रान्स चे सरकार त्यांना एक फोटो कार्ड बनवून देते, त्या आधारे ते अशी छोटी छोटी कामे करत जगत असतात. सहा वर्षांनन्तर हजारो युरो खर्चून ते "पेपर्स" बनवण्यासाठी अर्ज करतात.
मी त्यांचेशी बोलत उभा राहिलो, तर ते अस्वस्थ चोरटेपणाने इकडे तिकडे बघत, नंतर लक्षात आले, की त्यांच्यावर लक्ष ठेवणारा माणूस दूर उभा असतो.
यातील अगदी तरूण असणारे उत्साही, आनंदी वाटले, तर चाळीशीत आलेले उदास-हताश. पॅरिस मध्ये ते एका खोलीत सात-आठ-दहा जण रहात असतात. त्यांना उघड्यावर जेवणाचे वेळी अल्प किमतीत राजमा-चावल वा छोले -कुलचे पोहोचवणे, हाही धंदा काहीजण करत असतात.
यातील काही दरमहा साठ-सत्तर हजार रुपये भारतात पाठवतात, आणि त्यांचे वडील त्यांच्या खेडेगावात अलिशान घरे बांधतात. तिकडे म्हणे गावा-गावात अश्या भव्य हवेल्या झाल्या आहेत. त्या बघून इतर सर्व तरुणांना वाटते, की आपणही परदेशी जावे. (हवेल्या बघून अश्या घरात मुली द्यायला वधुपितेही उत्सुक असणार)
आमिरच्या हुंड्यावरील आजच्या एपिसोड मधे सरदारजीने सांगितलेल्या तीस हजार विवाहित तरुणींचे नवरे, ते असलेच तरुण असणार, असे वाटले. (त्या तरुणींचे नवरे पुन्हा घरी परतणार नाहीत, हे उघडच आहे)
आमिरचा हा कार्यक्रम, तो हाताळत असलेल्या समस्यांची ज्यांना प्रत्यक्ष झळ लागलेली नाही, अश्या प्रेक्षकांना जरी धंदेवाइक, वा नावे ठेवण्यासारखा वाटत असला, तरी झळ लागलेल्यांसाठी अत्यंत महत्वाचा ठरत असणार ...
सत्यमेव जयते....

काल लोकसत्ताच्या लोकरंग मध्ये संजय पवार यांचा हा एक अत्यंत समर्पक लेख आला आहे आणि त्याच्याशी मी सहमत आहे.

बाकी चालू द्या.

छान छान!!.. लेख आवडेश!.....

ही १०० वी प्रतिक्रिया!!!!! अभिनन्दन!!! :)

डॉक्टरांचा गोरखधंदा या विषयी अनेकदा छापून येत असते. आपले मिपाकर भड्मकर मास्तरांनी मिपावर संपादकीय लिहितांना ”आधुनिक वैद्यकातली नीतीमत्ता....यावर दोनहजार आठलाच लिहिले होते त्याची आठवण होत आहे. डॉक्टर तुमचे दोन विषय आत्तापर्यंत आमिरखाने हाताळले आहेत. :)

आजच्या सत्यमेव जयतेच्या भागात सोत्रींनी वर विशेष असा सारांश टाकलाच आहे. किरकोळ आजारी असणार्‍यां रुग्णांना कसं फसवल्या जातं. एका डॉक्टरचा अन्य रेफर करणार्‍या डॉक्टरांशी असलेला सबंध, डॉक्टरांचा औषध कंपन्यांशी असलेले साटेलोटे. औषधांचे भरमसाठ भाव आणि बोगसडॉक्टरांवर कार्यवाही का होत नाही. तसेच मेडिकलला जाणारी पिढी जी डोनेशेन देऊन जात आहे, त्यांच्याकडून काय अपेक्षा कराव्यात ? खासगी महाविद्यालये आणि शासकीय महाविद्यालये यांची एक तुलनात्मक चर्चा वगैरे अशा तर्‍हेने आजचा माहितीपूर्ण भाग संपन्न झाला.

आमिरखानचा दीर्घ पॉज वगैरे मला हसू येतं राव. पण चालायचंच. कोंबडा आरवल्याशी मतलब असल्याने आपण सालं कार्यक्रम गंभीरपणे बघत आहोत.

-दिलीप बिरुटे

नालायक डॉक्टर्स आहेत.. फक्त स्वतःचे खिशे भरायचे दुसरं काही नाही.
आमचाही एक अनुभव इथे शेअर केला होता तो सापडेना म्हणुन इथे लावलंय.

जातीतील आणि आंतरजातीय प्रेम विवाह. या निमित्तानं प्रेम विवाह करणार्‍यांना काय काय अडचणींना सामोरे जावे लागते त्यावरील उहापोह करणारा आजचा भाग. आजच्या भागात सर्व भावनिक विषय असल्यामुळे आणि दु:खाचे विषय असल्यामुळे मला लैच आणि सारखं सारखं गहिरवरुन येत होतं.

-दिलीप बिरुटे
(हळवा)

आमिरखानच्या टीमला यापेक्षाही सामाजिक विषयांच्या बाबतीत उत्तम असे विषय पुढील कार्यक्रमात घ्यावे लागतील. आजच्या कार्यक्रमातही भावविवश होणार्‍या प्रेक्षकांच्या चेहर्‍यावर क्यामेरा उत्तम फिरला आहे. प्रेम विवाह करणार्‍यांना काही काळापूरते पोलीसांचं संरक्षण मिळतं. असं असलं तरी काहींना आपला जीवही गमवावा लागतो. सामाजिक बहिष्काराला सामोरं जावं लागतं. परंतु अशा विवाहांच्या बाबतीत आता काही सामाजिक बदल स्वीकारले पाहिजेत असा ठाम संदेश देण्यात आजचा भाग यशस्वी ठरला काय याचे माझे उत्तर नाही, असेच आहे.

-दिलीप बिरुटे
(तटस्थ)

पुण्याच्या १५ डॉक्टरांची नोंदणी रद्द?
डॉ. अनुराधा संत, डॉ. आर. व्ही. परांजपे, डॉ. एन. सी. आंबेडकर, डॉ. लक्ष्मीकांत शहा, डॉ. अविनाश देशमुख, डॉ. एस. एम. हडीर्कर, डॉ. एम. एच. शेठ, डॉ. मनोज अग्रवाल, डॉ. कुसुम ताम्हाणे, डॉ. विलास गायकवाड, डॉ. संजीव कानिटकर, डॉ. अनुराधा केळकर, डॉ. गणेश गाडगीळ, डॉ. अरविंद कुलकणीर् (सर्व पुणे) आणि डॉ. मोहन नागणे (पिंपरी चिंचवड) या पुण्यातील पंधरा डॉक्टरांच्या विरोधातही व्यवसायाची नोंदणी रद्द करण्याबाबत महाराष्ट्र मेडिकल कौन्सिलकडे शिफारस करण्यात आली आहे.

सत्यमेव जयते! :)

शारिरीक द्रष्ट्या अपंग असलेले मनाने इतरांप्रमाणेच सक्षम असतात त्यांना इतर माणसांप्रमाणे माणूस म्हणून वागवले पाहिजे. प्रत्येक ठिकाणी समान संधी दिली पाहिजे. अपंगाकंडे पाहण्याची दृष्टी बदलली पाहिजे. चित्रपटांमधे अपंग म्हणजे भिकारी, गाणे म्हणनारे, असे दाखवण्याऐवजी सक्षम असे दाखवावे, असा संदेश देणारा आजचा सहावा भागही संपला.

आजच्या भागात एका लहान मुलीला तिच्या शारीरिक व्यंगासहित दाखवून लोक तिच्याबद्दल कसा वाईट व्यवहार करतात हे पाहतांना वाईट वाटले.

-दिलीप बिरुटे

सत्यमेव जयतेच्या सातव्या भागावर प्रतिसाद टाकायचा विसरलो. घरगुती हिंसाचार. विवाहित प्रत्येक दोन स्त्रियानंतर एका स्त्रीला पुरुष मारहाण करतो. मारहानीचे कारण अतिशय किरकोळ असतं. स्नेहलता, रश्मी, या स्त्रीयांनी पंधरा पंधरा वर्ष नवर्‍यांच्या छळ सहन केला आणि शेवटी स्वतंत्र राहण्याचा निर्णय घेतला. पुरुषांचा जन्मसिद्ध हक्क आहे स्त्रियांना कमी लेखलं पाहिजे. स्त्रियांना मारनं म्हणजे पुरुषत्त्व. अनेक पुरुष म्हणाले की, आम्ही स्त्रीयांवर हात का उचलतो. कधी कधी जी गोष्ट करायची नसते ती केल्यामुळे राग येतो आणि म्हणून थापड मारणारा पुरुष या कार्यक्रमात भेटला. कामावरुन परतल्यानंतर जेवण देण्याऐवजी झोपून राहीलेल्या पत्नीला पाहिल्यानंतर तिचे दात तोडणारा नवर्‍याची भेट याच कार्यक्रमात झाली. एकुणच पितृसत्ताक पद्धती आणि परंपरेने हुकुमत गाजवण्याची मानसिकतेमुळे स्त्रियांया या छळाला सामोरं जावं लागतं, अशा एक चर्चेचा सूर आजच्या कार्यक्रमात दिसला.

आपल्या लहान मुलांसाठी, आई-वडील, समाज यांच्यासाठी नवर्‍याच्या छळ सहन करणार्‍यांची संख्या अधिक आहे. वरवर सुखी दिसणा-या कुटुंबाच्या आतही असा छळ दडलेला असतो. जोपर्यंत चर्चा बाहेर येत नाही तो पर्यंत तिथे काय चालले आहे, त्याची माहिती होत नाही.

अत्याचारित स्त्रियांच्या बाबतीत संरक्षणासाठी कायदा आहे. कायद्याच्या आधारे पती स्त्रीला घराबाहेर काढू शकत नाही. अशा अत्याचारित स्त्रियासाठी न्यायालयात बाजू मांडण्यासाठी वकीलही असतो, वगैरे. बर्‍याचदा अशी अडचण होते की, अशी अत्याचारित स्त्री पोलीस स्टेशनला जाते तेव्हा पोलीस तडजोड करण्याचा प्रयत्न करतात. गुन्हा नोंदवला जात नाही, अशा वेळी अनेक अडचणींना सामोरं जावं लागतं.

शन्नु.... एक स्त्री नवर्‍याच्या मारहानीला कंटाळून आपलं एक नवं जीवन सुरु करते, अशा तर्‍हेने सातवा भागही संपला.

बाकी, दुसरा उपप्रतिसाद माझाच पण... थोड्याशा सवडीनं....

-दिलीप बिरुटे

शेती-मालावर किटकनाश फवारणीमुळे त्याचा आरोग्यावर होणारा दुष्परिणाम. नैसर्गिक खतामुळे आणि उपायांमुळे शेती उत्पन्नात कशी वाढ होते. आणि ते आरोग्यासाठी ते कसे चांगले असते. सिक्किम सरकारनं जैविक शेती करण्यासाठी प्रोत्साहन दिलं आहे. वगैरे वगैरे.

आता प्रश्न असा आहे, की किटकनाशक फवारणीमुळे शेतीचे उत्त्पन्न वाढतं आणि जैविक खतांमुळे शेती उत्त्पन्न कमी होते. आता अशा वेळी आरोग्याचा विचार करण्याचा प्रयत्न काही राज्यामधे चालु आहे, अशा वेळी शेतकरी कोणता मार्ग निवडेल, काही सांगता येत नाही.

च्यायला, मला आजचा विषय समजलाच नाही, माझा तरी गोंधळ झाला. गोंधळातून थोडं सावरल्यावर
जमलं तर माझ्याच प्रतिसादाला उपप्रतिसाद लिहीन. तो पर्यंत कोणी जाणकारांनी ’हरीत क्रांती’ आणि निमित्तानं स्पष्टीकरण केलं तर बरं राहील.

-दिलीप बिरुटे

"टॉक्सीक फूड" हा विषय असेल असं वाटलं नव्हतं. पण चर्चेमुळं एकुणच गांभिर्य कळालं. भ्रष्टाचार आणि लोकसंख्या या शिवाय भारतात प्रचंड प्रमाणात भेडसावत असणार्‍या कोणकोणत्या समस्या आहेत हे कळतंय. मला वाटत होतं की रासायनिक किटकनाशक आणि खतं यामुळे थोडासा साईड इफेक्ट होत असेल पण मोबाइलच्या/हायटेंशन लाईन्सच्या रेडीएशन सारखंच अतिशयोक्ती करून त्याचे परिणाम दाखवले जातात. आणि खूपवेळी खणखणीत वैज्ञानीक पुराव्यांऐवजी स्टॅटीस्टीकल अ‍ॅनॅलिसीस केलेलं असतं जे १००% विश्वासार्ह नसतात. आणि त्यांचा उपयोग बघितला तर साईड इफेक्ट्सकडे एक कोलॅटरल डॅमेज म्हणून दुर्लक्ष करू शकतो.

पण सत्य वेगळच आहे. अगदी कागदोपत्रीसुद्धा भाजीपाला/फळं यांमधल्या किटकनाशकांचं प्रमाण तपासणारी यंत्रणाच नाहिये. इतर देशात बंदी असलेली किटकनाशकं सर्रास प्रमाणित केली जातात, केरळमधला प्रकार आणि पंजाबमधली कँसरट्रेन बघून वाईट वाटलं. :( अवघड आहे.

प्रतिक्रिया मोठ्याने वाचून दाखवा प्लीज :)

सगळीकडे हीच चर्चा आहे. उपक्रम वर चक्कर टाकली नाही अजून पण मायबोलीवर प्रत्येक भागावर चारशे पोष्टी पडताहेत (अपवाद घरगुती हिंसाचाराचा ;) )

कालच्या भागाचे हिरो श्रॉफच ठरले.

दारुचे दुष्परिणाम.

विजय सिन्हा, एक मोठा पत्रकार. आयुष्यात ’एकच प्याला’ आला आणि पुढे त्याचं व्यसन झालं आणि आयुष्य कसं काळाखोत गेलं. समाजातील बदनामी. आणि नंतर पुढे व्यसनापासुन सुटका. अशाच अनुभव असलेल्यांची काही अनुभव आणि दारु पिऊन गाडी चालवू नये, वगैरे. दारु एक आजार असुन त्यापासून सुट्का होऊ शकते. डॉक्टरांची मतं. काही गावात दारु बंदीचा असलेला अधिकार वगैरे आणि थर्टी एमएल घेतली तर ठीक आहे, असं सांगुन आजचा भाग संपला.

सत्यमेव जयते हा कार्यक्रम 'यशस्वी' झाल्यामुळे 'सत्यमेव जयते पार्ट २' येत असल्याची बातमी आजच वाचली.

-दिलीप बिरुटे

'सत्यमेव जयते भाग- २ साठी महाविषय सुचवा' अशी महाप्रतियोगिता होणार असून त्यात राखी सावंत आणि भप्पीदा परिक्षक, तर सचिन पिळगावकर 'मान्यवर' म्हणून झळकणार आहेत, अशी चर्चा ऐकिवात आहे.
पूर्वतयारी म्हणून मिपाकरांनी इथे विषय सुचवावेत.

जातीव्यवस्था एकदम संपणार नाहीच. बदल एकेका स्तरावर व्हायला हवा. प्रथम आपण कोणालाही जात विचारणार नाही कोणालाही सांगणार नाही असा निश्चय तर करु शकतो? त्याबद्दल काही दुमत असायचे कारण नाही. त्याशिवाय आपल्या मुलाबाळांना योग्य वयात या व्यवस्थेबद्दल कल्पना देऊ त्यांनी असा भेदभाव करु नये आणि कोणी त्यांच्या बाबतीत केला तर खपवून घेऊ नये असे सांगू शकतो. असा बदल तातडीने होऊ शकतो. त्यानंतर आपण जर असा अन्याय होताना बघितला तर तुमच्या ताकदीमधे शक्य असेल तितका आवाज उठवणे गरजेचे आहे ते करु शकतो.

कार्यक्रमात स्टालिनने आंतरजातीय विवाहाबद्दल मत मांडले ते बरोबर आहे. परंतु कदाचित ते एकदम या पिढीत होणार नाही. विचारात होणारे बदल हे कित्येक वर्षे चालू राहावे लागतात ती एकप्रकारची उत्क्रांतीच असते.
कार्यक्रम बघणार्‍या लक्षावधी तरुण तरुणींचे विचार निदान या दिशेने धावायला लागले तरी पहिली पायरी गाठली गेली असे मी म्हणेन.
निवृत्त न्यायमूर्ती चंद्रशेखर धर्माधिकारी यांचा सहभाग अतिशय आवडला. अत्यंत उत्स्फूर्तपणे, विनोदाची पखरण करत त्यांनी ज्या संयत शब्दात विषय मांडला त्याला दाद द्यायला हवी!

शिक्षण आणि नोकरीमधले जाती आधारित आरक्षण आणि जातीभेद हे परस्परविरोधी मुद्दे आहेत यावर काही चर्चा अपेक्षित होती ती मात्र झाली नाही असे वाटते. कारण आरक्षण हवे असेल तर जातीव्यवस्थेनुसार विभागणी आवश्यक ठरवली जाते. आणि जातीव्यवस्था नष्ट करायची असेल तर तीवर आधारित आरक्षण होऊ शकत नाही.
तेव्हा आरक्षणाची संख्या जातीपेक्षा हळूहळू आर्थिक परिस्थितीवर आधारित असलेली करत जावी का? अशी काही चर्चा होऊ शकली असती असे वाटते.

माझ्या मते अजून २५-३० वर्षात जातीव्यवस्था घृणास्पद अवस्थेतून बरीच सुधारलेली असेल. रोटीबेटी व्यवहार सर्रास होत असतील. आणि त्यापुढल्या वीस वर्षात आपल्या देशाची स्थिती अमेरिकेसारखी होईल की जिथे जात विचारली जात नाही! :)

-रंगा

सत्यमेव जयतेच्या दहाव्या भागानंतर, सोत्री, रंगाशेठ, आणि जाईनं आपापली मतं मांडून धागा हलवलाच आहे. आमिरखानंच्या सत्यमेव जयतेच्या आजच्या भागानं देशात अस्पृश्यता आहे, हे दाखवून दिलं त्याबद्दल आभारी, नाही तर आता समाजात अस्पृश्यता राहीलीच नाही, असे आम्ही समजत होतो. धन्स. :)

बाकी, प्रतिसाद सवडीनं डकवतो.

-दिलीप बिरुटे