रक्तपुष्पे सुपूजितम!

गल्ली-गल्लीत गणपतीला वेठीस धरून जे काही अख्ख्या महाराष्ट्रभर सुरु आहेत ते गणेशोत्सवाचं अत्यंत विकृत, हिणकस रुप आहे.
तुम्ही लिंक दिलेली बातमी अत्यंत उव्देग उत्पन्न करणारी आहे.
आमच्या गावातील गणेशोत्सव सुध्दा आता पूर्वीसारखा राहिलेला नाही.
पूर्वी महिनामहिना आधी गणपती बसायची वाट पाहिली जायची. दहा दिवसांत किमान २-३ तरी नाटकं असायचीच... सकाळी सकाळी गणपतीसमोर गाथ्याचं पारायण केलं जायचं.
नाटकाच्या तालमी महिनाभर आधीच सुरु व्हायच्या... रोजच्या रोज भेटणारी माणसं नाटकात असली जबराट काम करायची की ओळखता सुध्दा यायची नाही.. हा पाटलाची सून झालाय तो महमूद भाईचा चांद्या ( चिकना होता दिसायला ).. ढेरी दिसण्यासाठी कोट-सद्र्याच्या आतुन पोटावर लहानशी उशी बांधलेले शेटजी म्हणजे आबा नाना.. तो करवती मिशावाला डाकू म्हणजे जगन्नाथ महाराजाचा किशोर...
चावडीवर चारपाच ट्रॅक्टरचे फलके काढून उभं करुन त्याचं स्टेज उभं केलं जायचं.. फर्लांगभर अंतरावर गणपतीचा शामियाना..
स्टेज ते गणपतीचा शामीयान्या मधल्या जागेत पब्लिकला बसायला जागा.. स्टेजवर पडदा.. नांदी.. पहिला अंक.. दुसरा अंक.. तिसरा अंक .... अरारारा.... गेले ते दिवस!!!

आता ? आता चोट्ट्यासारखे १०- १० मिनिटांच्या झाक्या करतात..
दिवसभर माझ्या मामाच्या पोरीला एका झटक्यात पटवली वगैरे ओंगळ गाणी गणपतीच्या कानात ओतली जातात... तो पळून कसा जात नाही मध्येच ही खरी कमाल आहे.

एका बाजूला उत्सवाला वाईट स्वरूप आलेल्या अशा बातम्या ऐकवत नाहीत तर दुसरीकडे, पाश्चात्य देशात सणांची/उत्सवांची जाणवणारी मारामार दिसते. रस्त्यावर फक्त कार आणि बसेस दिसतात. माणूस पहाण्याकरता तरसल्यासारखे होते. मग घोळक्याने नियमीत काही "फेस्टीव्ह", सार्वजनिक आनंदी समारंभ केलेले दूरच. मग भारताची आठवण येते. या दोहोंचा सुवर्णमध्य असलेले जग नाहीच का कुठे?

सार्वजनिक गणेशोत्सव हवेत. समाजात जिवंतपणा, समारंभ, आनंद हा हवाच. पण वरील उदाहरणातील गुन्हेगारांना अतिशय कडक शासन व्हायला हवे. कायदा कडक हवा.

लो. टिळकजी पुन्हा जन्माला या अन 'सार्वजनीक' गणेशौत्सव बंद करा हो. आता त्याची आवश्यकता नाही.
आता कदाचीत कारवाई झालीच तर दलित सवर्ण हा वाद उकरून काढतील त्या झोपडपट्टीचे लोक. राजकारणीही त्यात उडी घेतील. पोलीस एकादोघांना उचलतील. बास.

एक वाटते, की मोठेमोठे स्पिकर, अ‍ॅम्प्ली बनवणार्‍या कंपन्यांना 'मोठे स्पिकर, अ‍ॅम्प्ली' बनवणासाठी सरकारने परवानगी देवू नये. किंवा त्या स्पिकरसोबत डेसीबल दाखवणारे मिटर टाकायला सक्ती करावी. (अर्थात आपल्याकडे प्रत्येक कायदा मोडला जातोच म्हणा.)

विषण्ण करणारी बातमी आहे.

आज टिळक जिवंत असते तर "हेची काय फळ मम तपाला?" असे नक्की म्हणाले असते.

सहमत.

अण्णा, जरा मनावर घ्या.

अण्णा म्हणजे काय "रोग अनेक इलाज एक" सारखे वर्तमानपत्राच्या मागच्या पानावार एक इंच चौरसात येणार्‍या जाहीरातीतील औषध आहे का? ;) यात मी अण्णांना अथवा मुद्याला कमी लेखत नाही अथवा आपल्याला उद्देशूनही म्हणत नाही. केवळ आपण समाज म्हणून शिवाजी-टिळक-अण्णा असेच कुणाला बघत त्यांनी करण्याची वाट बघत बसलो तर काहीच होऊ शकणार नाही असे वाटते...

यावर एकच उपाय... "गेले ते दिवस" म्हणण्यापेक्षा "परत आले ते दिवस" म्हणण्याच्या लायकीचा उत्सव साजरा व्हावा; किंबहुना करावा. छोट्या प्रमाणात तो होत असेलही, आता गरज आहे त्याला भव्यरूप देण्याची.

(उत्सवप्रीय) अर्धवटराव

अतिशय खिन्न झाले बातमी वाचुन. :( मात्र एकट्या माणसाने सांगायला जाण्याऐवजी कॉलनीतील ५-६ जण मिळून पोलिस कंप्लेंट केली असती तर ही दुर्दैवी घटना टळली असती का? असेही मनात आले.

http://maharashtratimes.indiatimes.com/articleshow/9929224.cms

आणि आता ही वेगळीच माहिती पुढे आली आहे.

खरे काय नि खोटे काय?

म टा = मला टाका
दुसरा पेपर वाचा

म टा = मला टाका
दुसरा पेपर वाचा

सध्या वाहनांचे बरेच अपघात रस्त्यात होत असतात. बरेच लोक अत्यंत वेगाने, राँग साईडने वाहने चालवतात, त्या अपघातात लोक मरतात, त्यामुळे मी स्वतः बस सोडून इतर कोणतेही वाहन वापरत नसलो तरी सर्व वाहनांना रस्त्यांवरून जायला बंदी करावी. रस्ते फक्त चालण्यासाठीच असतात. डीझेल साहेबांना हे कळले तर ते काय म्हणतील. डिझेल साहेब परत या आणि तुम्ही तयार केलेले डिझेल इंजिन मागे घ्या.

या देशात कायम भ्रष्ट नेत्यांच्या नांवे ओरड होते. पण हे नेते इथल्याच समाजातून आलेले आहेत हे कसे विसरता ? आपले नेते हा आपल्या समाजाचा आरसाच आहे. दिवसेंदिवस आर्थिक विषमता, दैनंदिन समस्या, अवतीभवती चाललेला चंगळवाद, स्वार्थीपणा , अशा या ना त्या कारणाने भारतीय समाज विकृत होत चालला आहे. शिक्षण, रोजगार हा सहज उपलब्ध नसल्याने टवाळ, टपोरी तरुणांची संख्या वाढत चालली आहे. लहानपणापासून चांगले संस्कार होतात तेंव्हा एक चांगला नागरिक बनतो. अशी किती घरे आता उरली आहेत ? त्यामुळे यापेक्षा आणखी वेगळे काय होणार या देशांत?
सर्वच क्षेत्रांमधला भ्रष्टाचार, अनाचार या देशाला पोखरत आहे.

परवाच एका मिपाकर सदस्येने खरडीत 'ह्या सर्व प्रकाराला लोकजागृती ऐवजी लोकविकृतीचे रुप आले आहे.' असे विधान केले होते जे सतत अनुभवायला मिळत आहे.

बाकी निवासी गणपतीचा धागा हायजॅक करण्याचा प्रयत्न करणार्‍या अनिवासींचा निषेध करतो आणि मी माझे चार-आठ शब्द संपवतो.

सार्वजनिक गणेशोत्सव नसावा, असे माझे मत आहे. या मताचा व सदर घटनेचा काहीही संबंध नाही. (प्रत्यक्ष घटनेविषयी शून्य माहिती असलेल्या लोकांशी वाद टाळण्यासाठी सदर प्रतिसाद संपादित केला आहे.)

अतिशय दुर्दैवी घटना आहे!
मटाची बातमी खोडसाळ असल्याचे पुढे आले आहे. पोलिसांनी माहिती देतांना योग्य माहिती दिली नाही असे म्हंटले गेले आहे. तसेच प्राचार्यपदावरील व्यक्ती असे काही करेल यावर माझा विश्वास बसत नव्हता.

गणेशोत्सव हा गल्ली गल्लीत साजरा होणारा भ्रष्टाचारोत्सव बनला आहे.

हे खरेच आहे. पण त्यासाठी आपणही जबाबदार आहोत ते तितकेच खरे. दरवेळी गुंड टोळ्यांच्या समोर उभे राहणे शक्य नसले तरी, कायम स्वरूपी प्रबोधन आणि नेमक्यावेळी योग्य लोकांना प्रकल्प सादर करून दिशा दर्शन; यातून मंडळाच्या कार्यात काही बदल घडू शकतो यावर माझा विश्वास आहे.
काय वाईट चालले आहे हे वर आलेच आहे.

मंडळे काय चांगले करू शकतात यावरही चर्चा व्हावी.

एकांगी बातमी, एकांगी - प्रसंगी टोकाचे विचार काहींनी मांडले आहेत ! मात्र चर्चाविषय आवडला

या बातमीमागे मह्णा किंवा चर्चेत व्यक्त झालेल्या उद्वेगामागे म्हणा या संस्थांचे 'सात्विक'पण कमी होत असल्याचा खेद व्यक्त केला आहे. मात्र मुळात गणेशोत्सव हा खुद्द टिळकांनीही 'राजकीय' व काही प्रमाणात 'सामाजिक' कारणासाठी सुरू केला होता, 'धार्मिक' अथवा 'सांस्कृतिक' नव्हे!!! त्यामुळे मंडळे नाटके, किर्तने, स्तोत्रपठण, स्पर्धा-परिक्षा वगैरे उपक्रम करत नाहीत ही ओरड अप्रस्तूत आहे.

या मंडळांचा मुख्य उद्देश 'राजकीय-सामाजिक' होता आणि अजूनही आहे. सध्याच्या सिस्टिममधे ही मंडळे 'राजकीय कार्यकर्ते तयार करण्याचे' महत्त्वाचे कार्य करतात करत आले आहेत. गांधीजी महाराष्ट्राला कार्यकर्त्यांचे मोहोळ म्हणत. यामागचे मूळ थेट 'सार्वजनिक उत्सवांना' जाते. लोकशाहीमधे नेतृत्व हे 'लोकांमधून' आलेले नसले तर त्या नेतृत्त्वातील तृटि आपण सध्या पाहतो आहोतच! अश्यावेळी सध्या या मंडळांची गरज तितकीच आहे जितकी यापूर्वी होती. राजकीय पक्ष हे मिडीया, सभा, नेते आणि भाषणे यांच्यापेक्षा त्यांच्या कार्यकर्त्यांमुळे ओळखले जातात. आणि लोकांना विविध कार्यासाठी जमवणे, त्यांना एकत्र आणून त्यांच्या विचारांना प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्षपणे दिशा देणे - वळविळे, जमावाला प्रभावित करणे, 'त्यांच्यासाठी' 'त्यांना हवे आहे असे' काम करणे वगैरे राजकीय बाळकडू या मंडळांतूनच मिळते!

सध्या दिसणार्‍या 'कर्कशते'ची किंवा 'भडकपणा'ची कारण माझ्यामते २ आहेत
१. मुक्त अर्थव्यवस्था - भांडवलशाही कडे वाटचाल: भारताने साधारण १९९१-९२ पासून मुक्त अर्थव्यवस्था स्वीकारायला सुरूवात केली आहे. अनॉफीशीयली आपली वाटचाल भांडवलशाही चालू आहे. याचे जसे फायदे आहेत तसेच अर्थात तोटे देखील आहेत. पैशावर अती अवलंबित्त्व हा एक मोठा तोटा म्हणता येईल. सध्या पैशाने बाकी सार्‍या जाणिवांवर मात केली आहे. राजकीय, सामाजिक, धार्मिक, अध्यात्मिक, सास्कृतिक वगैरे सार्‍या अंगांपेक्षा 'आर्थिक' अंगाला अचानक महत्व -वलय आले आहे. विविध आनंद हे वस्तुवर आधारलेले (मटेरिअलिस्टिक) झाले आहेत.
केवळ एकत्र येण्यात आनंद मानणार्‍यांसाठी "नुसतं एकत्र येऊन काय 'फायदा'?" असा प्रश्न धक्का देऊ लागला आहे.
हा प्रभाव केवळ मंडळांवर नाही तर राजकी य पक्षांवरही दिसतो आहे. कार्यकर्त्यांमधून आपला विचार लोकांमधे रुजवायला त्यांच्याकडे कार्यकर्तेच उरलेले नाही. आहेत ते पक्षांकडून आर्थिक लाभावर पत्रके वाटणारे, घोषणा देणारे नोकर! अश्यावेळी अधिक शक्तीशाली 'कॅडर बेस्ड' पक्ष पुढे जाईल व त्यासाठी अश्या सार्वजनिक मंडळांना पर्याय नाही

२. लोकांची आवडः मंडळांमधून नवे नेतृत्त्व जन्माला येत असल्याने ते सरळ सरळ लोकानुयय करते. लोकांना सध्या डीजे, डिस्को, बास हवे आहेत तर ते त्याची सोय करून लोकप्रिय होऊ पहाते. पूर्वी लोकांना भाषने, नाटके, किर्तन आवडे तेव्हा ते दाखवले जायचे. लेझीम आवडणारे बहुसंख्य ज्या मंडळाला देणगी देतात त्यांना लेझीम दाखवले जाते, डिस्को आवडणार्‍यांना डिस्को!