भाद्रपदात येती गौरी-गणपती..

हरितालिका:
सखी पार्वतीने शंकरासाठी खुप मोठी तपश्चर्या केली. कितीतरी वर्षे झाडाची पाने खाऊन होती. शेवटी तिच्या ह्या उग्र तपश्चर्येला फळ येऊन शंकर तिला प्रसन्न झाले.यासाठी भाद्रपदेच्या तृतीयेला हरितालिकेचे व्रत असते.
कुमारिका आणि सुवासिनी या दिवशी उपवास करतात. एका चौरंगावर वाळुचे शिवलिंग स्थापले जाते. आजुबाजुला सूर्य चंद्र आणि सखी पार्वतीची प्रतिक्रुती बनवली जाते.चौरंगाच्या आजुबाजुला रांगोळी काढून जागा सुशोभित करतात. पार्वतीला गळ्सरी, कापसाची वस्त्रे वाह्तात.
पूजेसाठी बेल,क्ण्हेर्,केवडा,कमळ धोतरा, अशोक,शमी इ.वेगवेगळ्या प्रकारची पत्री गोळा करुन ती महादेवाला वाह्तात.
पुर्वीच्या स्त्रियांना सहजासहजी घराबाहेर पडता येत नसे; तेव्हा या कारणाने निदान त्यांना निसर्गाशी संवाद साधता येत असे.
पूजा झाल्यानंतर कहाणी वाचली जाते. नंतर आरती होते.रात्री जागरण करतात्.पुन्हा आरती केली जाते.दुसर्या दिवशी दुध पोहे/दही भात /दुध भाताचा नैवेद्य दाखवुन व्रताची सांगता होते.

गणेश चतुर्थी
भाद्रपद महिन्यातल्या चतुर्थीला गणपती बाप्पांचं वाजत गाजत, डामडौलात आगमन होतं. दारात बाप्पांचं औक्षण होतं. केवढं केवढं कौतुक अन् प्रेम त्या बाप्पावर! घरातल्या छोटुल्यापासून ते वयोव्रुध्द आजी आजोबांपर्यत सगळे बाप्पांच्या स्वागतासाठी उत्सुक असतात. आपोआपच सगळ्यांच्या आनंदाला उधाण आलेलं असतं.
कितीतरी दिवस खपुन तयार केलेल्या मखरात गणपती बाप्पा मोठ्या दिमाखात विराजमान होतात.

'गणपती बाप्पा मोरया ' च्या जयघोषात घर दुमदुमुन जातं.
मग वेळ असते बाप्पाच्या प्रतिष्ठापनेची.. धीरगंभीर तरीही मुग्ध अशा सूरात पूजा सुरु होते. शंख, कलश , घंटा यांच्या पूजेनंतर बाप्पांची विधीपुर्वक भक्तिभावे प्रतिष्ठापना होते.अथर्वशीर्षाचे पठण होते.दूर्वा, जास्वंदीच्या हारांनी बाप्पांची मोहक मूर्ती अधिकच खूलते. पंचाम्रुत ,पंचखाद्याचा नैवेद्य दाखवल्यानंतर नंबर येतो गणेशाच्या आवडत्या मोदकांचा.

आरतीच्या वेळी सगळयात मोठ्ठा सुर कुणाचा लागतो याची चढाओढ सुरु होते. तालासुरात बाप्पांची आरती होते.

रोज खिरापत्,मोदक यांची रेलचेल असते. बाप्पांबरोबर आपल्या सगळ्यांचीही फारच चंगळ असते.

१६ गणांचा नायक, सर्वप्रथम पूजेचा मानकरी, असा तो गणनायक आपल्या सगळ्यांच्याच मनावर अधिराज्य गाजवतोय.!!!

क्रमशः