जागतिक महिला दिन..अन् बिच्चारे पुरुष ! :(

नातेसंबंधांत गोगोड, जिव्हाळ्याचे काय ते सगळे स्त्रीकडूनच यावे असा हट्ट नसावा. (हेच समानतेचे वागणे.)

पत्नीपीडित नाहीत असे मी म्हणणार नाही, पण त्यांची संख्या पती/पुरुष पीडित स्त्रियांच्या मानाने नगण्य ठरेल.

पतीकडून मार खाणारी स्त्री बिचारी ठरते, कारण ती दुबळी असणे गृहित आहे. पत्नीकडून मार खाणारा नवरा हास्यास्पद ठरतो कारण तो आक्रमक असणे गृहित आहे. ही प्राचीन गृहितके नष्ट व्हावीत; दोन्ही पीडितांकडे सहानुभूतीने बघावे. (ही पुन्हा समानता.)

--

लोकसत्तेत दर शनिवारी विज्ञानमयी नावाचे यशस्वी स्त्री शास्त्रज्ञांची माहिती देणारे सदर येते. त्यातील बहुतेक शास्त्रज्ञ अविवाहित आहेत. असे का होत असावे?

हा हा हा. च्यायला प्रा.डॉ. तुमी पण का? :)

बैलोबा

सर,

आपली उद्विग्नता अगदी स्पष्ट कळते आहे. माझी आपल्याला सहानुभूती आहे! :)

तरी वारंवार सांगत होतो की लग्न करू नका, त्यात फसू नका, त्या भानगडीत पडू नका..!

पण तेव्हा ऐकलं नाहीत...! :)

असो...

आपला,
(सुखी अविवाहीत!) तात्या.

ही संसार रथाची दोन चाकं आहेत. त्यातलं एक चाक जरी रखडलं तरी संसाराचा गाडा व्यवस्थितपणे चालणार नाही.....असे कुणा विद्वान माणसाने म्हणून ठेवलंय,ते अगदी बरोबर आहे.
स्त्री मुक्ती म्हणजे काय?
मला असे वाटते की प्रपंचामध्ये स्वतःला पूर्णपणे झोकून दिलेल्या स्त्रीला स्वतःचीही काही मते,आवडी असतात हे मान्य करणे,त्याची दखल घेणे. कामाच्या निमित्ताने पुरूष ८-१०तास तरी घराबाहेर असतो. खरे तर त्याकाळात स्त्री आपल्या आवडी निवडींना योग्य ती दिशा देऊ शकते पण तिच्या नैसर्गिक स्वभावामुळे ती स्वतःबद्दल विचार न करता फक्त आपला नवरा,मुलंबाळं आणि आपला संसार ह्याबद्दलच विचार करत असते. नवरा घरी असताना त्याचे हुकुम,आज्ञा पाळण्यातच ती इतिकर्तव्यता मानत असते.प्रसंगी बोलणी खाते,मारही खाते. एखाद्या वेळी जीवही गमावते. म्हणजे थोडक्यात काय तर ती सदैव 'बंदी' असते. नवराही अशा स्त्रीला(बायकोला) काही मन असतं,तिच्याही काही आवडी असू शकतात ह्याचा कधीच विचार करत नसतो.
स्त्री आणि दलित ही माणसेच नव्हेत तेव्हां त्यांचा विचार कशाला करायचा असाच एकूण ग्रह समाजमनात असावा असे वाटते.

हल्ली तर स्त्रिया घरचं सगळं आवरून-सावरून नोकर्‍याही करतात तरीही त्यांना निर्णयस्वातंत्र्य नसतं. काहीही करायचे असेल तरी नवर्‍याचा सल्ला घ्यावाच लागतो. निदान आधी त्याच्या कानावर घालावे लगते.
ह्या सर्वांचा परिपाक म्हणून काही बंडखोर(हो,पुरुषांच्या ह्या अघोषित अरेरावीला विरोध करणे म्हणजे बंडच होय)स्त्रियांनी स्त्री मुक्ती चळवळ सुरु केलेय आणि तिला निदान उच्च वर्गीय महिलांकडूनतरी सक्रीय पाठिंबा मिळतोय. पण मला स्वतःला ही चळवळ काही प्रमाणात अतिरेकी वाटतेय. स्त्री मुक्ती म्हणजे पुरुषांपासून मुक्ती असा त्यांचा नारा म्हणजे शुद्ध फसवणूक आहे असे वाटते. स्त्री आणि पुरूष हे निसर्गातील उत्पत्तीचे द्योतक आहे आणि दोघेही एकमेकांशिवाय अपूर्ण आहेत हे एकमेव सत्त्य आहे.
म्हणून स्त्री आणि पुरूष दोघेही एकमेकांना पुरक व्हावेत....अशी चळवळ खरे तर व्हायला व्हावी. स्वातंत्र्य म्हणजे स्वैराचार नव्हे किंवा एकाने दुसर्‍यावर केलेला आणि दुसर्‍याने तो सहन करण्याचा अन्याय नव्हे. एकमेकांना समजून घेऊन,एकमेकांची प्रगती कशी साधता येईल हे बघितले पाहिजे.
आजवर पुरूषाने स्त्रीवर अन्याय केला मग आता स्त्रीने ती कसर भरून काढायला हवी...म्हणून तीने पुरूषावर अन्याय करायला हवा...असा काहीसा स्त्रीमुक्तीवाद्यांचा दावा दिसतोय. त्यामुळे नवीनच प्रश्न उभे राहात आहेत. काही देशात नवर्‍यांनी आपल्या संघटना उभारायला सुरुवात केलेय. म्हणजे एकूण काय तर आपण निसर्गाच्या विरोधात जातो आहोत.
स्त्री ही देखिल आपल्यासारखीच संवेदनशील व्यक्ती आहे,तिच्यातही आपल्यासारखेच गुण-दोष आहेत; आई,बहीण,मुलगी वगैरे विविध नात्याने ती आपल्याशी निगडित आहे.
पुरूष हा बाप,भाऊ,नवरा वगैरे नात्यांनी आपल्याशी निगडित आहे ; तेव्हा आपण दोघांनी एकमेकांना समजून घेऊन संसार करावा असे पुरुषांनाआणि स्त्रियांना वाटायला हवंय . तरच काही चांगले घडेल. बाकी हे स्त्री मुक्ती-पुरुष मुक्ती वगैरे मला तरी सगळी ढोंगं वाटतात. निव्वळ स्वैराचार करण्यासाठीचे हे बहाणे आहेत.

मला वाटते सर या लेखात नाण्याची दुसरी बाजू दाखवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. त्याबद्दल नंतर वेळ मिळाल्यास...

पण एक मजेशीर निरीक्षण आत्ताच केले:

म.टा. मधे तीन बातम्या "झणझणीत वेब मसाला " च्या खाली ओळीत होत्या. त्यांची शिर्षके अशी: त्यांचे फोटो तर काय विचारू नका.

• महिला दिन विशेष
• पीटरसन पत्नीचे सेक्स सिक्रेट
• रणबीरचा पहिला सेक्स

तेच टाईम्स मधे फक्त त्यांनी जागतीक महीला दिन वगैरे म्हणले नाही...

इ-सकाळ मधे "तोच खरा महिला दिन..." या लेखाच्या बाजूस असलेल्या (क्लिक ऍड) जाहीराती: (मी चिकटवू शकत होतो, पण डिलीट केले, उचीत न वाटल्याने. पण २२ ते ४० वयोगटातील ६ बायका (युरोपीअन दिसणार्‍या, विविध देशातील) त्यांचे फोटो, ओठांची चित्रे वगैरे...

इतरत्रपण असेल पण आत्ता इतकेच बघू शकलो.

असो. जागतिक महीला दिनानिमित्त शुभेच्छा! :-)

मुक्ती ही नेमकी कशापासून ? विचार करण्याची क्षमता असून सुद्धा विचार स्वातंत्र्य नसणे , निर्णय स्वातंत्र्य नसणे... यातून मुक्ती हवी असेल तर ती योग्य आहे.
आणि ही मुक्ती बर्‍याच वेळेला ती स्त्री कोणत्या थरातील आहे यावरही असते.
चार घरची धुणीभांडी करणारी स्त्री, किंवा शेतावर मजूर म्हणून काम करणारी स्त्री.. आणि एखाद्या मोठ्या कंपनीत व्यवस्थापिका म्हणून काम करणारी स्त्री...बघायला गेलं तर दोन्ही स्त्रीया पैसा मिळवतच असतात. नोकरी करत असतात. पण शेतावर काम करणार्‍या स्त्री दृष्टीने स्त्री मुक्तीची व्याख्या वेगळी असू शकेल. तिने मिळवेलेल्या पैशाचा उअपयोग कुठे कसा करायचा.. याचा निर्णय घेणं म्हणजे तिच्या दृष्टीने स्त्री मुक्ती असू शकते.
आणि घरातल्या लिव्हिंगरूम मध्ये कोणत्या भिंतीवर कोणतं पेंटिंग लावायचं (तिच्या मनाप्रमाणे) याचं स्वातंत्र्य असणं हे त्या व्यवस्थापिका स्त्रीच्या दृष्टीने स्त्रीमुक्तीची व्याख्या असू शकते कारण पैसा तर तीच्या हाती आहेच. म्हणजेच काय तर, स्त्री मुक्तीची व्याख्या ही समाजानुसार , राहणीमानानुसार आणि आजूबाजूच्या परिस्थितीनुसार बदलते हेच खरं.
- (सर्वव्यापी)प्राजु
http://praaju.blogspot.com/

लेख आवडला...
लिंक बद्दल धन्यवाद!

तेव्हा स्त्रीवादाचा विरोध अशा चौकटीला असतो. आणि नेमके स्त्रिया ब-याचदा हे विसरुन जातात आणि त्यांचा लढा, पुरुषांच्या विरोधात सुरु होतो.

लढा चौकटीच्या विरुद्धच असतो; पण बर्‍याचदा चौकटीला मजबूत करणारे, काटेरी करणारे हात पुरुषाचे असतात; त्यामुळे लढा पुरुषाविरुद्ध आहे असे भासू शकते.

बाकी 'पश्चिमेत' साडेपाच वर्षे राहून असे नक्की सांगते की इथल्या मुलीबाळी कोणत्याही दृष्टीने सातार्‍याच्या/ बंगलोरच्या मुलीबाळीपेक्षा 'मुक्त' नाहीत.