वसरीवरच कोंबड! (अर्थात आंबील)

"काळ्या काळ्या ढगातनं, जीवनाच सार गळत, काळया काळ्या मातीतन पोटासाटन अन्न मिळत."
दडंवत स्विकारा अपर्णाताई - काय सुंदर ती भाषा, अगत्य, ठसका आणि पा.कृ. सुद्धा.

आंबील माझी आजी करायची.

मी पण शीत पेये पिण्या ऐवजी, ताक-लस्सी किंवा गेला बाजार लिंबू सरबत पितो...

विश्वासच बसला नाही पाकृवर! छान.

खुप लहानपणी प्यालला मिळायची.. आजीच्या हातची.. आठवणी जाग्या झाल्या.. :) मस्त पाकृ!

माझ्या अल्प ज्ञानानुसार आंबील ही बहुत करून नाचणीच्या पीठाची बनवतात. निदान आजपर्यंत मी तरी तिच खाल्ली/पिली आहे.

आवो अपर्णावैनी, ही काय पाककृती म्हनाच्ची का काय! तुमचं वसरीवरचं कोंबडं लईईईई झ्याक बगा! आज करून पघतूच!

मला माझा आजीची आठवण झाली. पण ती हे अंबील नाचणीचा पीठाचे करायची. उन्हाळ्यासाठी फारच छान.
नाचणीचे पीठ २ चमचे, पाण्यामधे मिक्स करुन ते गॅस वर थोडे गरम करायचे. त्यात आवडीप्रमाणे मीठ व हिंग घालुन. थोडे घट्ट होई पर्यंत हलवणे. नंतर गॅस बंद करुन, ते मिश्रण गार झाल्यावर, एका ग्लास मधे एक चमचा ते मिश्रण घेऊन त्यात हवे तेवढे गार ताक घालुन पिणे. फारच छान लागते.
शा़ळेतल्या मे महिन्याचा सुट्टीमधे हे अंबील आवर्जुन केले जायचे. येता जाता आम्ही प्यायचो. पौष्टीक आणि चविष्ट. :)

आंबिल हा थोडा बाजरीचा घाटा किंवा गव्हाच्या पिठाचा घाटा जवळ जाणारा प्रकार आहे.मी अनुभवलेली आंबिल ही नाचणीची होती.

>>तरीबी कॉक नसला तरी टेल असणारा कोणबी चालल >> :D

आजच करुन पाहते. :)

गावाकडचं पेय गावाकडच्या ठसकेदार भाषेनं अजून चवदार झालंय. आंबील प्यायलेली नाही पण आता नक्कीच प्याविशी वाटते :)

संमं : "साहित्यिक रस वापरून केलेल्या पाकृ" असा एक नविन उपविभाग काढायचा विचार करावा... ;)

गतप्राण....सॉल्लीड आहे हे! कोंबड लई झ्याक दिसतय. मी सुदिक आंबील अजुन प्यायलेली नाही पण आता नक्कि करुन पाहिन. तुझी प्रसंग फुलवुन सांगण्याची जी हातोटि आहे ना त्याला आपला सलाम! ह्या लेखनामुळेच पाकॄ अजुन चवदार बनतात.

पर आपाक्का, लसुन इसारलीस का काय ? वाईच लसुन चार पाकळ्या वाटून घातल्याबिगर आमच्यात आंबीलला कोण हात लावत नाय.
बाकी, आंबील प्यावी तर नाचण्याचीच !

शैलीदार कोंबडे आवडले ! :-)

आंबील म्हंजी तं आप्ला जीव की परान! उन्हात निस्ती काहिली होत अस्तिया तवा गलासभर नाचणीची आंबील ताकात वतून पिलो की सपलं सगळं!!!! पर ह्यो तांदुळ घाटल्याला परकार पयल्याडाव बगायलोय, आमी तं नाचणीचीच पीत असू. आसू जाऊ, नवा परकार त्यो बी चांगलाच आसंल :)

अन ते फटूतलं कोंबडं न्हायी वाटत, चिमनी वाटायलीया ;)

धाग्याच नाव वाचुन मला वाटल कोबडी घालून आबिलची रेसिपी आहे.

अंगारकी आहे हो आज. निदान आजतरी कोंबड नका मारु.

अंगारकी आहे हो आज. निदान आजतरी कोंबड नका मारु.

कन्या कुठ हाईत?
जोंधळ्याची किंवा नाचणिची "गाडग्यातली" आंबिल आणि "कन्या" ओरपायच्या आणि ओल्या वाळुत ताणुन द्यायच. हे पर्मोच्च सुख प्रत्येकान एकदा तरी अनुभवायलाच हव.

येकदा पियुन बगावी म्हन्तो बायलिला ईचरुन बग्तो म्हाईत हाय का ते मग रेशीपी दावतो मग बगुया कस जमतय ते.

येकदा पियुन बगावी म्हन्तो बायलिला ईचरुन बग्तो म्हाईत हाय का ते मग रेशीपी दावतो मग बगुया कस जमतय ते.

लई झ्याक लिवलंसा, पर त्ये सुदलेकनात टिंबं टांबं गंडल्याती. वाचाया तरास हुतोय वो. म्हंजी ह्ये बगा...
ह्ये तुमी लिवल्यालं: 'आता त्यात ह्ये पिट वरन वतत येकसारख ढवळायच न्हाय तर गटक व्हत्यात आंबलीत.'
आन् ही आमची दुरुस्ती: 'आता त्यात ह्ये पिट वरनं वतत येकसारखं ढवळायचं; न्हाय तर गटकं व्हत्यात आंबलीत.'

जरा दुरुस्ती करता आली तं बगा की !! ;)

ही पाककृती आमच्या जर्मन वासियांना नक्की आवडेल.
आमच्याकडे आता ग्रीष्म सुरु आहे. तेव्हा आजच करतो.
अनायासे नाचणीचे पीठ घरात आहे.

नाद खुळा गणपतीपुळा नागीन धुरळा! ;)

जबरी पाकृ आणी तूझी लेखनशैली तर क्या बात :)
झकासचं :)

खत्तर्णाक रंग, अन् कमाल फोटू

म्या बी माह्या आज्जीकड सुटीला गेल्यावर लायीदा पिलिया हि आंबील. आज्जी जोंधळयाच्या पिठाची असच आंबवून आंबील कराची; फकस्त त्यात हळद नसाची बाय.

आन कदिमंदी मला आवडत्या म्हून उलसा लसुन अद्रक कोथंबर कुटून टाकाची, लई झ्याक लागायचं बगा.

ते काय तरी ज्योतिबा/ खंडोबा (चैत्राचा) म्हैणा असतुयी नव्ह तवा तर गल्लीतल्या सगळ्या पोरा ठोरासनि बोल्वून द्याची आंबील आन सोबत खोब्र चीर्मुर्याचा परसाद पण द्याची. लयी भारी लागाच हे समद तवा

अप्रतिम.... काय मस्त लिहलयस गं.. खुपच छान.. मी हे आंबिल कधी प्यायली नाहिये... एकदा करुन बघायला पाहिजे. माझ्याकडे नाचंणीचे पीठ नाही त्यामुळे तांदुळाचीच करुन बघायला पाहिजे.

उगाच सुरूवातीला नाट लावायला नको म्हणून बोललो नाही.. पण मला हा प्रकार बिल्कुल आवडत नाही. :-(

घरातले सर्वजण मिटक्या मारून आंबील संपवतात्.. पण कोणताही स्ट्राँग फ्लेवर नाही की जिभेवर बराच काळ राहणारा स्वाद नाही यामुळे हा प्रकार कधीच अपील झाला नाही!

नावामुळेही असेल कदाचित, पण हा प्रकार कायम "आंबलेलाच असावा" असे असोसिएशन डोक्यात पक्के झाले आहे. त्यामुळे आंबील म्हटल्यावर डोळ्यासमोर काळा गूळ आणि हातभट्टी येते, (आणि हातभट्टीचा तो उग्र आंबूस वास आठवून आणखी वैताग येतो)

माझा आवडता प्रकार. :)
पण आम्ही ताक नंतर वरुन घालतो. आधी नुसतेच ज्वारीचे पीठ थोडावेळ पाण्यात कालवून मग शिजवतो.
वर दिसतेय त्यापेक्षा थोडी दाट होते. मग पातळ ताक घालून प्यायची.

काय सुंदर लिहितेस गं तू.... मी अजुन आंबिल कधीच प्यायली नाहीये. पण आता नक्की करीन :)

ही जास्त प्रमाणात घेतल्यावर काही त्रास होतो काय?
गावाकडे कधितरी कुठल्यातरी जत्रेमध्ये प्यायलेली आठवतेय. बहुदा प्रसाद म्हणुन प्यायली आहे.
आणी हो एकच ग्लास प्यायला होता.

आणी हो पाककृती साठी आभार!!!

लिखाण जबराट.आंबील आवडतेच.लहानपणी मामाच्या गावाला सुट्टीत गेल्यावर असायचीच, आताही अॅसीडीटीवर उतारा म्हणून घेतली जाते.फोटो तर फाइव्ह स्टार हॉटेल मेंन्यूकार्डर शोभून दिसेल असाच आहे.

लई ब्येस प्रकार अस्ताय ह्यो . .
आत्ताच ४-५ ग्लास पिउन आलोय . .
प्रचंड झोप येतिए आता . .

मस्त,
आजच केलत.नाचणीच पीठ वापरुन. फक्त अद्रक लसुण पेस्ट आणी लाल मिरचीची (एकच)फोडणी..
दिल गार्डन गार्डन

करून बघितलं....आवडलेलं आहे. धन्यवाद.

मस्तच पाकक्रुती , लिहीण्याची कला तर एकदम झक्कास

आंबिलकृती आवडली. इथे आता उन्हाळा सुरु झाला आहे. ४४-४५ डिग्रीला तापमान पोहोचल्याने रक्त अर्ध उकळायला लागतंच. आंबिलचा शिडकावा करून पाहावा म्हणतो.

आंबील श्रीमंतांसाठी एक चवदार पेय असेल
परंतु आदिवासी लोकांना मिळणाऱ्या अन्नात हे तसे कमी दर्ज्याचे अन्न आहे. यात जरी पोषक घटक ठीक ठाक असतील तरी आंबील बनविताना ती इतकी पातळ असते कि त्याने फक्त उपाशी पोटाला आधार सोडून फार फायदा होत नाही. दुर्दैवाने त्यांना परवडणार्या तोटक्या अन्नात (नाचणीच्या पिठात ) पाणी मिसळून पोट भरेल इतकी पातळ केल्याने आदिवासी किंवा कोकणातील गरीब कुणबी मुले मोठ्या प्रमाणावर कुपोषणाची शिकार झालेली आढळतात.
वजन कमी करण्याची आवश्यकता असणार्या लोकांनी हि जरूर प्यावी. भरपेट जेवणानंतर पेय म्हणून नव्हे तर दुपारच्या आणि रात्रीच्या जेवणा ऐवजी.

खुपसुन्दर... नक्कि करून बघणार आहे. आंबील कस करतात याची उत्सुकता आधीपासुनच होती

नमस्कार!
आम्ही आपल्या मिसळपाव वेबसाईट वरील आंबील या लेखातील काही भाग, शालेय मुलांसाठी दुर्मिळ होत जाणाऱ्या खाद्यपदार्थची माहिती देण्यासाठीच्या उपक्रमात छापू इच्छितो, त्यात आपले श्रेय म्हणून नाव टाकण्यात येईल, याची खात्री बाळगावी.तरी यासाठी आपण परवानगी दयावी हि विनंती.
धन्यवाद!
युवराज शिंगटे,
पर्यावरण शिक्षण केंद्र, पुणे दूरध्वनी - ०२० २७२९८८६१