...उर्फ सुगरणीचा सल्ला : पोळ्या - एक अर्वाचीन छळ

हा हा.. मस्त लिहिलंय.. तव्यावर मस्त खुसखुशीत भाजून ताटात आलेल्या पोळीसारखाच लेख :)

आ.न.
- कुठे कुणाच्या स्वैपाकघरात मदतीला उभं राहायची वेळ आलीच, तर दणादण पोळ्या करून टाकणारी ;)

अर्ध्या बाद लोकसंख्येचा प्रतिनिधी म्हणून या लिखाणाला साष्टांग दंडवत!!
:)

मेघना, प्रेमात पडलीये या लेखाच्या मी.. खरंच गं
काय बिनतोड युक्तिवाद आहे हा... केवळ उच्च
मला फार फार आवडलाय हा लेख. आणखीन काही सांगायचं म्हटलं तर शब्द संपले. :)
बादवे- तू पोळी नक्की उत्तम करत असणार ;)

खूप छान लेख आहे. पण मला आईच्या हातच्या पोळ्या खूप आवडतात. दुसऱ्याच्या हातच्या खायचा कंटाळा येतो.

लेखिकेच्या दुर्दैवाने तिचा हा वाचक पोळीप्रेमी आहे.
लहानपणच्या गुळतुप पोळी, तुपसाखर पोळी पासून आयुष्यात शिरकाव केलेल्या ह्या पोळीनामक पदार्थाच्या मी प्रेमातच पडलो आहे. लहानपणीच जर्रा... तिखट खायची सवय लागली तेंव्हा लोणचं पोळी आणि लोणचं जास्त तिखट लागलं तर दुधसाखर पोळी (पण दुधात कुस्करून हं. नुसती बुडवून नाही आवडत). पुरणपोळी पेक्षा संक्रांतीची गुळाची पोळी जास्त आवडते. त्या मागचं कारण पुरण पोळी खाताना ताटात पुरणाचा कचरा फार पसरतो म्हणून बाकी पुरणपोळीशी वैर असे कांही नाही. पोळीचच धाकट पण जरा जास्त चुणचुणीत भावंड म्हणजे पुरी हे जरा श्रीखंड, आमरस, शिरा वगैरे वगैरे श्रीमंतांच्या संगतीत रमलेलं. आमटी, चटणी, लोणच्याशी ह्याची घसट कमीच त्यातल्या त्यात आपली पातळी सोडून खाली आलंच तर बटाट्याच्या भाजी सोबत पाहिलंय ह्याला.
पोळीचीच चुलत-मावस भावंड म्हणजे ठेपले, डाळढोकळी, साटोर्‍या तर दूरची पंजाबातली धष्ट्पुष्ट भावंड म्हणजे परोठे आणि त्यांचे वैविध्य. साधा परोठा, भाजी भरलेला स्टफ्ड परोठा, चिझ परोठा, मुली का परोठा, कांदा परोठा, मेथी परोठा ही मंडळी शुद्ध तुपातली आणि दह्याशी तसेच, चवीला म्हणून, लोणच्याशी सलगी करणारी . तर भटूर्‍याचे छोल्यांशिवाय कोणाशी पटतच नाही. पण दोघेही मोहात पाडतातच.
गरम पोळीचे गुळतुप घालून केलेले लाडू मस्त लागतातच पण पोळी शिळी झाली (आणि ती तशी व्हावी म्हणून मी आईला आदल्या दिवशी जास्त पोळ्या करायला सांगायचो) की दुसर्‍या दिवशी पोळीचा कुस्करा, वर दही कींवा ताक घेऊन, पुन्हा 'पक्वान्न' म्हणून मिरवतो.

गरम तव्यावर भाजली जात असतानाचा खमंग वास हे एक अ‍ॅपिटायझरच म्हणावे. हा वास आला की नसलेली भूकही, नुसती उत्पन्न होत नाही तर, खवळते.

पोळी हा विषय शाळेतल्या गणितासारखा आहे. गणितं सुटत गेली तर विषयाची आवड निर्माण होते पण नाही सुटली तर त्याचाच 'गणोबा' होतो.

लेखातल्या मतांशी सहमत नसलो तरी मांडणी खुसखुशीत आहे. त्यामुळे लेख पोळी इतकाच चविष्ट झाला आहे.

मेघना भुस्कुटे,

अगदी माझ्या आईची कथा (की व्यथा?) शब्दांत मांडलीये तुम्ही! :-)

आई म्हणते सकाळी उठल्यावर फ्रीज उघडून बाहेर काढायची ती कणीक. कणकेने दिवस सुरू होतो आणि रात्री फ्रीजमध्ये कणीक सरल्यावर संपतो. ज्या कोणी चपात्या शोधून काढल्या ना....! पण पुरणपोळ्या मात्र हौसेने करते.

आ.न.,
-गा.पै.

खास मेघनाशैलीतला लेख!

प्रमाणं नसली तर अनेक अभिजात आणि कंटाळवाणे गोंधळ होऊ शकतात. पीठ-पाणी-पीठ चिकट-पुन्हा पीठ-पीठ कोरडं-पुन्हा पाणी.... ही साखळी कितीही काळ चालू राहू शकते.

कणीकरी? :)

खुसखुशीत झालाय लेख !!!
पोळी सारख्या साध्या / सपक पाककृतीला अगदी खमंग फोडणी दिली आहे. मस्त .

''तो गोळा भिजवून, दहा मिनिटं झाकून ठेवून, मग स्वच्छ धुऊन कोरडं केलेलं बोट त्या गोळ्याच्या पोटात खुपसलं असता..... ''

आता त्या कणकेच्या गोळ्याचा कोथळा बाहेर काढल्याशिवाय लेखिकेला चैन पडणार नाही असे वाटलेच होते.
असो, पोळी पुराण खुसखुशीत झालं आहे.

-दिलीप बिरुटे

मस्त लेख ! आवडला !
एक, एक पंच सही !
घरची खावी पोळी, अन या लेखासाठी वाजवावी टाळी !

दणदणीत, अफलातून ,एक नंबर, मेघना स्टाईल जबरदस्त लेख!
कुस्करा करण्यासाठी तरी पोळी करायला हवी ब्वा घरात :) पोळीभाजी हा तद्दन बोअर प्रकार आहेच !

पोळीइतका नाही तर पुरणपोळीइतका खुसखुशीत लेख ! लेखिकेला पुरणपोळी पोळी आवडत नसली तरी हीच उपमा (साहित्यातली, स्वयंपाकघरातला नव्हे) देणार आम्ही... करा काय करायचं ते !

=)) =)) =))

मेघना, पोळीपुराण छान !
स्वाती

लेख खुशखुशीत.

मूळात किनारपट्टीतील असल्यामुळे आम्हीदेखिल तसे भातखाऊच. अर्थात सध्या शहरी नोकरदार असल्यामुळे दिवसा पोळी-भाजी सोईस्कर पडते, तरीही भाताची हौस रात्री भागवून घेतोच!

चर्‍हाट-ए-चपाती मस्तच

वाक्यावाक्याशी सहमत आहे मी. पोळी हा अत्यंत बोअर पदार्थ आहे. लेख झक्कास लिवलाय

पुरणपोळी हे मराठी अस्मितेचं व्यवच्छेदक लक्षण आहे.
एकतर हे म्हणणार्‍या माणसानं ती स्वतः करावी आणि खावी. मला तितके कष्ट घेऊन चाखण्याइतकी ती आवडत नाही. ज्यांना आवडते, त्यांनी ती करावी आणि चाखावी. मेरा मूड बना, तो मैं भी चाखूंगी. पण माझ्यावर तुमच्या अस्मितेचं ओझं नको. माझं मराठीपण पुरणपोळीकडे ओलीस ठेवायला मी तयार नाही. मी मराठीच आहे. आणि मला नाहीच काही घेणंदेणं तुमच्या सांस्कृतिकदृष्ट्या बळंच उन्नत होऊन बसलेल्या पुरणपोळीशी.

.
.
या वाक्यासाठी लेखिकेला १+

लै भारी ! दिवाळीनिमित्त मेघनातैने जालीय संन्यास सोडला हे ही नसे थोडके. आयुष्यभर आईच्या आणि बायकोच्या जीवावर गिळल्यावर आता कुठे स्वयंपाक करायला शिकतो आहे. पण चपातीच्या नादी लागायची हिंमत होत नाहीये अजुन. सध्या ज्वारी / बाजरी ची भाकर शिकण्याचे काम चालू आहे. चपातीच्या तुलनेत भाकर करणे सोपे आहे असे मला वाटते. शिवाय एक दोन भाकरी जास्त करायच्या आणि दुसर्‍या दिवशी मिक्सरमधे दळून, मिरची कोथींबिर टाकून नाश्त्यासाठी गरम करुन खायचे. हा जो अप्रतिम पदार्थ बनतो त्याची चव कोणत्याही पंचपक्वान्नाच्या तोंडात मारावी अशी असते. :)

ता. क. : आई आणी बायको अजुनही स्वयंपाक करतात.

मेघनाताई मस्त खुसखुशीत लेख... खूप आवडला..
पण एक राहिलं,

"चपाती फुगली पाहिजेना ताई"... नाही फुगली तर "मेरिट" हुकलं समजा.
असो,
लेख वाचून जुने दिवस आठवले,
दहावर्षांपूर्वी २ वर्षांसाठी झुरिकला बदली झाली होती... दोन तीन धटिंगण अजून होते जोडीला... सलग आठवडाभर ब्रेड खाऊन आऊट गोइंग बंद झालं.. इन कमिंगचं कर्ज गळ्यापर्यंत आलं होतं.... सगळा डिस्टर्बन्स झाला होता... मग आकाशवाणी झाली "फायबरचं नेटवर्क असेल तर इन कमिंग-आऊट गोइंग नीट चालेल.. थोडक्यात चपाती खा नाहीतर मृत्यू अटळ"... जीवाशी गाठ होती म्हणून भगीरथ प्रयत्न करून चपात्या बनवायला शिकलो.... तुम्ही लिहिलेल्या सगळ्या युक्त्या आणि प्रोसेस सेम टू सेम... फरक एव्हढाच कि चपात्या गोल होण्यासाठी मी स्वतःच चपाती भोवती गोल-गोल फिरायचो.. पण एक मात्र मान्य करायला हवं कि चपात्या येत असतील तर पंचक्रोशीत जबरदस्त मान मिळतो ... मित्र स्वतःहून बूट पॉलिश करून देतात.

हा १० वर्षांपूर्वीचा छोटासा व्हिडीओ...

लोकांना चार, आठ, सोळा, बत्तीस, चौसष्ट... अशा कितीही घड्या घालून, त्यात तेल-तूप-मध-लोणी-मस्का-मेयॉनीज काय वाट्टेल ते घालून, त्याच्या पोळ्या लाटून, मग त्यांचे पदर सोडवण्याचे अश्लील चाळे करण्यासाठी वेळ असतो. ।।।।।।
भ न्ना ट। लिहिलंय. आणि अगदी सहमत आहे तुमच्या भावनेशी. "तुला पोळ्या छान लाटता येतात, पण मला किनई पोळीला डाग पडलेले आवडत नाहीत... " अशा कुचकट कमेंटा जीवघेण्या असतात.
तिरकस विनोदी अंगाने लेख छानच झालाय. दिवाळी अंकाच्या वाचनाची सुरवात छान झाली.

मेघनाने नेहमीप्रमाणे खास स्टाईलमधे पोळ्यांचे भुस्काट पाडले आहे. लेख अत्यंत आवडण्यांत आलेला आहे.
एकेकाळी पोळीभक्त असलेला मी, आता पार्शियल डेंचर लावायच्या कंटाळ्याने भाताच्या आश्रयाला आलो आहे. तरी पुरणपोळीचा मोह अजून सुटलेला नाही. पण त्या तर आता आयत्या मिळतात आणि दूध घालून लुबलुबीत करुन खाताही येतात. तसाही मी 'वाईट अर्धा' याच कॅटेगरीतला असल्याने स्वतः पोळ्या करण्याची वेळ कधीच आली नाही आणि येणारही नाही. त्यामुळे वेळीअवेळी, इच्छा झाली तर 'पोळा' साजरा करण्याचे माझे स्वातंत्र्य अबाधित आहे.

झक्कास लिहिलंय!
आपल्याला बुआ पुरणपोळ्या आवडत नाहीत त्यामुळे आईच्या मागे कधी भुणभुण नसायची.. तुला आवडत असतील तरच कर सांगून पण, केवळ "सोशल प्रेशर" पायी सणासुदीला हा प्रकार तिला करावा लागायचा आणि मला खायला लागायचा!

पण गरम गरम चपाती मात्र आवडायची त्यात पण लेयर असले पाहिजेत हा! :P
इतकी साधी सरळ वाटणारी चपाती करायला किती ताप होतो हे मात्र जर्मनीमध्ये राहायला लागल्यावर कळालं! बाकी कुठलीही भाजी/आमटी १५मिनिटात तयार करायचो पण चपातीने जीव घाईला आला... आता माझं कसे होणार हा विचार करत असताना माझ्या आयुष्यात टॉर्टिला नामक गोष्ट आली.
दिसायला चपाती सारखीच आणि "होल व्हीट" वगैरे लिहिलेलं असल्यामुळे तब्येतीला चांगलीच असेल असे मनाचे समाधान करून घरी आणून गरमागरम भाजीसोबत खाल्ली. अगदीच चपातीसारखी नाही लागली पण वाईट पण नाही लागली!
आणि तेव्हा पासून चपातीच्या भानगडीत पडलो नाही!

आता पोर्टलँडमध्येही आल्या आल्या सुपरमार्केट मधून टॉर्टिला आणून ठेवलीये! :)

पण या चपातीपायी बायकांना किती कष्ट करावे लागतात त्याची तरी जाणीव झाली!!

टॉर्टिया, लावाश किंवा पिट्याचे रॅप्स पेक्षा आपल्या पोळी / चपाती / रुमाली रोटी च्या रॅप्स मध्ये मला खूप मोठे पोटेन्शिअल दिसते.

गरज आहे फक्त वेगेवेगळे प्रयोग करून आकर्षक प्रेझेन्टेशन आणि मार्केटिंग करायची. हिअर ऑर टू गो स्टाईल प्रमाणे पोळी रॅप्स हे फूड टू गो असे मार्केट करता येतील. पोळी-भाजी ला नाक मुरडणाऱ्यांसाठी हा चांगला पर्याय होऊ शकतो.

नुसते रॅप्स च नाही तर रोल्स, सँडविचेस, पनीनी, सब, बरिटो देखील पोळीचे बनवता येतील. त्याचप्रमाणे पोळी पासून थिन क्रस्ट पिझ्झा, कॅलझोन करता येतील.

एव्हढेच नव्हे तर वरणफळं हे पिस्ता आणि रॅविओली / न्योकी ला यशस्वी टक्कर देतील.

वेगवेगळ्या भाज्या, चटण्या, कोशिंबिरी वापरून आणि नॉन-व्हेज वापरून पोळीला वरील पैकी एखाद्या स्वरूपात सादर करता येईल.

पोळी हि भाजी किंवा रस्याबरोबर स्कुपिंग करून खाता येईल (पाशात्य पद्धतीप्रमाणे ) अशा प्रकारे सादर करावी लागेल.

पुरण पोळी, गुळ पोळी, खवा पोळी इत्यादी प्रकार अभारतीयांना नक्कीच आवडतील.

मी स्वतः पोळी कापून तिचे नूडल्स केले आहेत आणि बारीक तुकडे कापून एअर फ्रायर मध्ये दोन ते तीन मिनिटांमध्ये सेरिअल्स बनवले आहेत.

इति पोळी-ए-पुरण

टॉर्टिया, लावाश किंवा पिट्याचे रॅप्स पेक्षा आपल्या पोळी / चपाती / रुमाली रोटी च्या रॅप्स मध्ये मला खूप मोठे पोटेन्शिअल दिसते.

गरज आहे फक्त वेगेवेगळे प्रयोग करून आकर्षक प्रेझेन्टेशन आणि मार्केटिंग करायची. हिअर ऑर टू गो स्टाईल प्रमाणे पोळी रॅप्स हे फूड टू गो असे मार्केट करता येतील. पोळी-भाजी ला नाक मुरडणाऱ्यांसाठी हा चांगला पर्याय होऊ शकतो.

नुसते रॅप्स च नाही तर रोल्स, सँडविचेस, पनीनी, सब, बरिटो देखील पोळीचे बनवता येतील. त्याचप्रमाणे पोळी पासून थिन क्रस्ट पिझ्झा, कॅलझोन करता येतील.

एव्हढेच नव्हे तर वरणफळं हे पिस्ता आणि रॅविओली / न्योकी ला यशस्वी टक्कर देतील.

वेगवेगळ्या भाज्या, चटण्या, कोशिंबिरी वापरून आणि नॉन-व्हेज वापरून पोळीला वरील पैकी एखाद्या स्वरूपात सादर करता येईल.

पोळी हि भाजी किंवा रस्याबरोबर स्कुपिंग करून खाता येईल (पाशात्य पद्धतीप्रमाणे ) अशा प्रकारे सादर करावी लागेल.

पुरण पोळी, गुळ पोळी, खवा पोळी इत्यादी प्रकार अभारतीयांना नक्कीच आवडतील.

मी स्वतः पोळी कापून तिचे नूडल्स केले आहेत आणि बारीक तुकडे कापून एअर फ्रायर मध्ये दोन ते तीन मिनिटांमध्ये सेरिअल्स बनवले आहेत.

इति पोळी-ए-पुरण

मस्त खुसखुशीत लेख !
पोळ्या आता पोळ्यावालीला शिकवण्या इतक्या छान हातात बसल्यायत खर्या, पण खायला भाकरीच आवडतात आधीपासून !

जे म्हणतायत पोळी आवडते म्हणून त्यांना आठवडाभर तरी कणिक मळण्यापासून पोळ्या करायला सांगायला हवं. एकदम आमच्या मनातलं मोजक्या शब्दात मांडलय.. नुसत्या पोळ्यानी जेवणाचा फील येत नाही, पेक्षा ती नसली तरी चालते. भाताशिवाय जेवण नाही यावर माझे बाबा व मी दोघांचं शिक्कामोर्तब आहे.
धन्स मेघनाताय ..

भारीच!!

स्वगत: पोळ्या, पुरणपोळ्या, खव्याच्या पोळ्या नुसत्याच करण्यात नव्हे तर करुन खाऊ घालण्यात जे सुख आहे ते तुम क्या ज्यानो भातबकाणे बाई!!

मेघना अग एकदम खुसखुशीत लेख झाला आहे.खुप आवडला. ऑफिसमध्ये वाचून हसू आवरतेय.

पोळीसारखाच मस्त खुसखुशीत लेख. आवडला

या आधी लिहिला होता प्रतिसाद. सेंड केला गेला नाहीसं दिसतंय.
तर लेख इतका पटला, इतका पटला.... टाळ्या वाजवून हात दुखले. लेखाशी शतप्रतिशत सहमत. कितीही चांगली बनली असो पोळी घशाखाली उतरत नाही. तो ग्लुटेनचा चिकटपणा वात आणतो. खपलीसुद्धा आणून पाहिला. पोळी/ चपातीची चव आणि पोत ( टेक्सचर ) कशाशीही जुळत नाही. कोरड्या भाजीशी जशास तसे म्हणून अधिकच कोरडी होते आणि आमटीशी चिकट पीठ. अगदी श्रीखंड आमरसाशीही ती एकरूप होऊ शकत नाही. चिकोल्या, वरणफळं म्हणजे नुसता चिखल.भात बिचारा दही, ताक, कढी, वरण कशाशीही मिळतंजुळतं घेतो. कुणाच्याही रंगात रंगून जातो. कशातही समरसतो.
अशाच टाळ्या तुमच्या एका पोह्यांवरच्या लेखाला दिल्या होत्या. मऊ पोह्यांमध्ये शेंगदाणे घालून ते कचाकच चावायला लावणाऱ्या सुग्रणींचा उद्धार केला होतात त्यात . आता बेसनाच्या लाडवांना बेदाणे चिकटवणाऱ्या साटोपचंद्रिकांचा एकदा उद्धार व्हावा ही कळकळीची विनंती.
लेख आवडला हेवेसांन.