विज्ञाननिष्ठ म्हणून रहाणे फार कठीण

फुटपाथ फेरीवाल्यांनी भरले आहेत? - त्यांच्याकडुन कुणीही एकही वस्तु खरेदी करु नका, ८ दीवरात सर्व फुटपाथ आपोआप मोकळे होतील.

अनधीकृत बांधकामे वाढली आहेत? - फक्त अधीकृत ईमारतीत घर खरेदी करा.

वाहतुकीची शीस्त सर्वांनी पाळा - ट्राफीक ज्याम होणार नाही, पोलिसांना कामाचा बो़आ कमी होईल.

राजकारणी चोर आहेत - पुढच्या निवडणुकीत मतदान करा व त्यांना घरी बसवा

आपल्याला जर एवढ्या बेसीक गोष्टी करायच्या नसतील तर आहे त्या परीस्तीतीला आपलेच वागणे कारणीभुत आहे हे समजुन गप्प बसावे.

ज्या देशात जन्म घेतला तो आवडलाच पाहिजे असे नाही.

मुक्त विहारी ह्यांनी जे मुद्दे मांडले आहेत त्याच्याशी सहमत.

दिवसेंदिवस सामाजिक प्रगती होण्याऐवजी आपण माजोरडेपणा, उद्दामपणा, बेशिस्त ह्या दिशेने झुकत आहोत असे वाटत आहे.

मुळात विज्ञाननिष्ठ किंवा आणखी कोणती लेबले लावून जगण्याची गरजच काय ?

भारतात असलेल्या प्रॉब्लेम्स विषयी बरीच चर्चा झालीये. माझ्या दृष्टीने भारतीय मनोवृत्ती अथवा मानसिकता हा प्रगतीसाठी एक मोठा अडथळा आहे.

कुठेही कचरा न टाकणे, जिथेतिथे न थुंकणे, नियम पाळणे, प्रामाणिकपणे वागणे ई. स्वतः करता येणाऱ्या गोष्टी पण किती टक्के लोक्स करतात? सुधारणा स्वतःपासून करावी हे नुसतं तत्वज्ञान दुसऱ्याला सांगतात पण स्वतःचं काय?

भारतातून पहिल्यांदा परदेशात (विशेषतः अमेरिका, युरोप) गेल्यावर आश्चर्याचे बरेच धक्के बसतात. सामान्य माणूस किती काटेकोरपणे नियम पाळतो, स्वच्छता पाळतो हे बघून थक्क व्हायला होतं. सार्वजनिक जीवनात पण हे लोक खूपच प्रामाणिक असतात. जमल्यास माझे काही अनुभव लिहीन वेगळ्या लेखात. बाकी काही प्रतिक्रियांत म्हणल्याप्रमाणे परदेशातही प्रॉब्लेम्स आहे जसे की गन कंट्रोल नसणे ईई. पण रोजचा त्रास नाही.... जगाल तर सुखाने नाहीतर परस्पर सद्गती. पण दुर्दैवाने अश्या एखाद्या हल्यात कोणी मारला गेलाच तर सरकार आणि विमा कंपन्यांकडून चांगली वागणूक मिळते.

परदेशात काही वर्ष राहून भारतात परत आलं की संमिश्र भावना होतात. आपले लोक भेटतात म्हणून बरंही वाटतं पण बाकी अस्वच्छता आणि अनास्था बघून उद्विग्नता पण येते.

त्यामुळे तिमा आणि मुवींशी बऱ्याच अंशी सहमत.

भारतात खुप प्रॉब्लेम्स आहेत हे खरेच, पण म्हणुन ते जगातल्या इतर देशात नाहीत असं थोडीच आहे? अमेरिकेतले लोक काय स्वर्गात थोडीच रहातात? इथेही डोक्याला शॉट खुप गोष्टी आहेत. फक्त इथले लोक तुलनेने आपल्या देशाला कमी शिव्या घालताना दिसतात असं माझं निरीक्षण. आपण मुळातच "मी देशापेक्षा एक वेगळी व्यक्ति आहे" असं समजुन देशाला शिव्या घालतो. पण आपण म्हणजेच देश आहोत ना?

भारत निश्चितच एक खुप चांगला देश आहे, वादच नाही. आपली आई कितीही कशीही असली तरी आई असते. तिचा तिरस्कार करुच शकत नाही. बाकी आया कितीही सुंदर आणि प्रेमळ वाटल्या तरी आपल्या आई सारखा हक्क बाकी कुणावर नसतो.

"भारतात प्रॉब्लेम्स आहेत; पण ते जगात कुठे नाहीत?" असं म्हणणे ही स्वतःची फसवणूक होईल. असं म्हणणार्‍या लोकांना एकतर सुदैवाने भारतात काहीही त्रास झालेला नसतो किंवा विकसित देशात राहणे कसे असते त्याचा अनुभव नसतो.
रस्त्यावर कितीही साधा अपघात झाला तरी अक्षरशः पाव्ह मिनीटात पोलिस हजर होतात. नुकतीच दिल्लीत घडलेली घटना पाहा. तो माणूस जखमी होऊन पडून राहिला आणि मेलप; पण त्याच्याकडे कोणी ढुंकूनही पाहिले नाही. आणि ही फक्त उघडकीला आलेली एक घटना आहे. विकसित देशांमध्ये असा माणूसच काय कुत्रा-मांजरसुद्धा जखमी अवस्थेत पडून राहणार नाही.
हे आपलं काम आहे आणि ते आपण प्रामाणिकपणे करणे ह्यात आपला आत्मसन्मान आहे हे तर तिथल्या लोकांना कळतंच शिवाय दुसर्‍यांशी संवेदनशीकतेने कसं राहावं हेही कळतं. भारतात चांगल्या सुखवस्तु माणसालाही बाहेर गेल्यावर जिवंत घरी येऊ की नाही ह्याची खात्री नसते. अठराव्या शतकात टीबीने मेलेल्या माणसाच्या जागी आपण नाही ह्या आनंदापेक्षा रस्त्यावर जखमी अवस्थेत पडलेल्या माणसाच्या जागी मी किंवा माझा आप्त असेल तर काय होईल ह्याची धास्ती कैकपटीने जास्त आहे.
बाकी सुधारणा होण्यासाठी प्रॉब्लेम आहे हे मान्य करावं लागतं. इथे तर "संतुलित" राहण्याची स्पर्धा चालू आहे.

ननि, थोडी गल्लत होतेय, इथे कोणीही "भारतात अजिबात समस्या नाहीत" असे म्हणत नाही आहे, पण गेल्या तीस वर्षांपासून आम्हाला फक्त समस्याबद्दल कुरकुरायला शिकवले गेले आहे, पुढे होऊन दोन हात करायचे म्हटले तर हजार कारणं तयार असतात, एकटा काय करू शकतो पासून व्यवस्था बदलणे शक्यच नाही इत्यादी..

तसेच आजकाल कुरकुऱ्यांवर टीका केली की टिपिकल उत्तर मिळते ते हेच की सुधारणा होण्यास समस्या मान्य कराव्या लागतात,

हो, समस्या मान्यच आहेत आम्हाला पण उपाय कोणी शोधायचे /करायचे? त्या आघाडीवर कुरकुरे बंधू नक्की काय करतात हे विचारायचे नसते! निव्वळ माजघरात देशाला नावे ठेवली कि यांचे कर्तृत्व सिद्ध होते ना!

या वर्षीच्या मॅगेसेसे चे विजेते आणि त्यांची कामे बघावी, भारतात काहीच चांगले होऊ शकत नाही ह्याची जपमाळ ओढणार्यांना कदाचित हि नावे ठाऊक नसतील किंवा असली तरी त्यांच्या कुरकुर चळवळीला सूट होत नसल्यामुळे जाणवत नसतील!