सौदी क्षणचित्रे : ०२ : दम्माम

===================================================================

सौदी क्षणचित्रे : ०१... ०२... ०३... ०४... ०५... ०६... ०७... ०८... ०९...

===================================================================

...असो आता पुढच्या भागापासून आपण बाहेर पडून भटकायला सुरुवात करूया.

दम्माम (ad-Dammām; الدمام‎) ही सौदी अरेबियाच्या सर्वात मोठ्या पूर्व प्रांताची (अश् शर्किया उर्फ इस्टर्न प्रॉव्हिन्स)राजधानी आहे. ६७२,५२२ चौ किमी क्षेत्रफळाचा हा प्रांत खनिज तेलाच्या बाबतीत केवळ सौदी अरेबियातला अथवा अरबी आखातातलाच नव्हे तर जगातला सर्वात जास्त समृद्ध प्रदेश आहे. सौदी अरेबियाचे बहुतेक सर्व खनिज तेल या प्रांतातच आहे.

दम्मामचे नाव कसे पडले याबाबत दुमत आहे. काहींच्या मते मच्छीमारी करून परतणार्‍या होड्यांची सूचना देण्यासाठी वाजविल्या जाणार्‍या ढोलाच्या आवाजावरून (अरबीमध्ये त्या आवाजाला "दमदमा" असे म्हणतात) हे नाव पडले आहे. तर इतरांच्या मते या जागेशेजारी आखातात असणार्‍या पाण्याच्या भोवर्‍यामुळे (अरबीमध्ये "दव्वामा")हे नाव पडले आहे. विसाव्या शतकाच्या सुरुवातीला एक छोटीशी मासेमारी वस्ती असलेली ही जागा खनिज तेलाच्या शोधामुळे प्रचंड वेगाने एक मोठे विकसित नागरी केंद्र बनले आहे. या शहरात १५ मोठ्या आंतरराष्ट्रीय शाळा, २४ विद्यापीठे / विद्यालये आहेत, ३० च्या वर रुग्णालये आहेत.

बृहद् दम्माम (ग्रेटर दम्माम / दम्माम मेट्रोपोलिटन एरिया) मध्ये दम्माम, अल खोबार आणि दाहरान या मुख्य तीन शहरांबरोबर आजूबाजूची काही लहान शहरे आणि गावेही समाविष्ट आहेत. बृहद् दम्मामची लोकसंख्या ४० ते ५० लाख आहे. तेलाच्या अर्थकारणामुळे हे शहर दरवर्षी १२% च्या वेगाने वाढत आहे. हा वाढीचा वेग सर्व अरबी जगतातील सर्वात मोठा वेग आहे.

किंग फाहाद कॉजवे हा जगप्रसिद्ध आखाती पूल सौदी अरेबियातील ग्रेटर दम्मामला बहरेन या देशाशी जोडतो. चार लेनचा हा पूल २५ किमी लांब आणि २३ मीटर रुंद आहे. उत्तम जलदगती रस्ता आणि विमान वाहतुकीबरोबरच दम्माम देशाच्या राजधानी रियाधशी रेल्वेनेही जोडलेले आहे. दम्मामचे किंग अब्दुल अझिझ बंदर अरबी आखातातले सर्वात मोठे आणि अरब जगतातले दोन क्रमांकाचे बंदर आहे (सौदी अरेबियाच्या पूर्व किनार्‍यावरच्या जेद्दा बंदराचा मध्यपूर्वेत आणि उत्तर आफ्रिकेत पहिला क्रमांक आहे).

खोबर हे शहर तुलनेने नवीन वस्ती आहे. तेथे अनेक उंच इमारती आहेत आणि नीटनेटके एकमेकाला काटकोनात छेदणारे रस्ते आहेत. दाहरान हे मुख्यतः "सौदी अराम्को" या सौदी तेल व्यवसाय सांभाळणार्‍या एकमेव सरकारी तेल कंपनीचे मुख्यालय आहे आणि ते जवळ जवळ सर्व शहर त्या कंपनीच्या आवाराने व्यापलेले आहे. सौदी अराम्को ही उलाढालीच्या प्रमाणात जगातील सर्वात मोठी कंपनी आहे. या विभागातला एकमेव विमानतळ दाहरानला तेल कंपनीच्या सोयीसाठी बांधला गेला होता. आता तो सर्वसामान्य वाहतुकीसाठी वापरात नाही.

दम्माम शहर आडवे पसरलेले आहे आणि तेथे मुख्यतः कमी उंचीच्या इमारती आहेत. मुख्य बाजारपेठ सोडली तर दम्मामचे बरेच विभाग खाजगी घरांच्या वस्त्या आहेत. त्यातली काही तर राजवाडे म्हणता येतील इतकी मोठी आहेत.

तर चला पडूया आवाराबाहेर आणि मारूया फेरफटका दम्माम परिसरात...

.

दम्माम शहर

.

.

.

.

.

बोटीच्या आकाराची इमारत असलेला एक मॉल

.

दम्मामचे रात्रीचे एक विहंगम दृश्य

.

किंग फाहाद आंतरराष्ट्रीय विमानतळ

.

दम्मामचा किंग फाहाद आंतरराष्ट्रीय विमानतळ क्षेत्रफळाच्या मानाने (७८० चौ किमी) जगातला सर्वात मोठा विमानतळ आहे. हे क्षेत्रफळ शेजारच्या बहरेन या देशाच्या एकूण क्षेत्रफळाइतके आहे ! इथल्या तीन मजली कार पार्कमधे जवळ जवळ ५,००० चारचाकी उभ्या राहू शकतात ! विमानतळ शहराबाहेर २५ किलोमीटर अंतरावर आहे. तेथे सहा लेनच्या रस्त्याने जाताना सौदी वाळवंटाचे दर्शन होते...

.

विमानतळापासून साधारण आठ-दहा किलोमीटर वरूनच सर्व विमानतळावर लक्ष ठेवणारा ८५.५ मीटर (तीस मजली इमारतीएवढा) उंच नियंत्रण मनोरा दिसू लागतो. या मनोर्‍यावरच्या कार्यालयांचे एकूण क्षेत्रफळ ७,९६० चौ मीटर (८५,६८१ चौ फूट) आहे. विमानतळापासून चार-पाच किलोमीटर अंतरावर पोचलो की त्याची वैशिष्ट्यपूर्ण इमारत नजरेच्या टप्प्यात येते. लांबून नीट अंदाज येत नाही पण जवळ आल्यावर तिची भव्यता जाणवू लागते...

.

.

विमानतळाचा दर्शनी भाग (जालावरून साभार)

.

विमानतळाच्या मुख्य इमारतीतले विशाल कारंजे (जालावरून साभार)

.

चेक-इनची गर्दी ओलांडून आत शिरलो की मग विमानतळाचा प्रत्येक विभाग प्रशस्त आहे. सुरुवातीच्या भागांत थोड्या कालापूर्वीच सुरू झालेल्या ड्यूटी-फ्री दुकानांची आणि छोट्या रेस्तराँची गर्दी लागते...

.

.

.

तेथून पुढे निघाल्यावर मात्र इमारतीच्या भव्यपणामुळे विमानतळ ओकाबोका वाटू लागतो ! विमानांत नेणार्‍या व्दारांकडे नेणारे मार्ग...

.

फुटबॉल खेळता येईल इतके मोठे पण मोजकीच गिर्‍हाईके असलेले पहिल्या मजल्यावरचे रेस्तराँ...

.

पारंपरिक अरबी रेस्तराँ

.

पाश्चात्त्य पद्धतींची हॉटेल्स आणि रेस्तराँ तर जगभर पहायला मिळतात. पण सौदी सांस्कृतिक मंत्रालयाने गौरवलेल्या एका खास पारंपरिक रेस्तराँची भेट विशेष होती. चला त्याची ओळख करून घेऊया. (अंधुक प्रकाशामुळे रेस्तराँच्या प्रकाशचित्रांची पातळी निकृष्ट आहे. क्षमस्व.)

रेस्तराँचा दर्शनी भाग

सर्वप्रथम दर्शनी भागातल्या एका खास विभागात जमिनीवरच्या पारंपरिक बैठकीवर बसून पारंपरिक पद्धतीने बनवलेली सौदी काहवा (अरबी कॉफी) देण्यात आली...

.

.

रेस्तराँच्या मुख्य बैठकीच्या भागांपैकी काही...

.

.

रेस्तराँमधली एक पारंपारिक पद्धतिने सजवलेल्या खिडकीची प्रतिकृती

सौदी परंपरेप्रमाणे जमिनीवरच्या बैठकीवर बसवून खास सौदी जेवण घेताना उत्तर अमेरिकेतून आलेल्या नामवंत पाहुण्यांची बर्‍यापैकी गडबड उडाली होती !

पुढच्या भागापासून आपण दम्माम शहरातून बाहेर पडून आजूबाजूला हिंडणार आहोत.

क्रमशः

===================================================================

सौदी क्षणचित्रे : ०१... ०२... ०३... ०४... ०५... ०६... ०७... ०८... ०९...

===================================================================