म्हणून नथुराम उजवा ठरतो.....

की

विचारांचा मुकाबला विचारांनी करता येणे अशक्य झाले म्हणून त्या व्यक्तीलाच संपवून टाका.

हे अविवेकी आहे.
लादेनच्या विचारांचा मुकाबला कसा करता आला असता? मग लादेनला मारून टाकणे अविवेकी आहे का? नथुरामजी ह्यांचेसाठी गांधी लादेन एवढेच भयंकर असतील त्या काळात. भारतीय सीमेवर जे झाले त्यास गांधी कारणीभूत आहेत असा काहीसा विचार त्यांनी केला असेल का?

चक्क विषयांतर करत; संबंध नसलेलेल्या; मी काढलेल्या (मिपा) धाग्यांची जाहीरात करत असल्या बद्दल क्षमस्व. ( :) )

*मिपावर चालु केलेले धागे:
** राष्ट्रीय राजकारणावरचा प्रादेशिक अस्मितांचा प्रभाव
** १५ ऑगस्ट इ.स.२९४७ चे आवाहन आणि अभिनंदन संदेश
** मनाचा खुलेपणा (मोकळेपणा/ओपन माईंडेडनेस) कसा जोपासावा ?
* भावी धागा विषय:
** चिकित्सामक विचार कसा करावा

** तर्कशास्त्र आणि तर्कसुसंगतता
** तर्कदोष अर्थात तार्कीक उणीवा

>>> दाभोलकरांच्या मारेकरी व गांधींचे मारेकरी यात समान सूत्र म्हणजे विचारांचा मुकाबला विचारांनी करता येणे अशक्य झाले म्हणून त्या व्यक्तीलाच संपवून टाका.

दाभोळकरांचे मारेकरी अजूनही सापडलेले नाहीत. त्यामुळे त्यांच्या विचारांच्या विरूद्ध असणार्‍यांनी त्यांना संपविले असा निष्कर्ष ते सापडेपर्यंत काढता येत नाही.

दाभोळकरांना खरोखरच त्यांचे विचार सहन न होणार्‍यांनी मारले का त्यांना मारल्यामुळे त्यांच्या हत्येची सुई आपोआप 'सनातन'वर व पर्यायाने हिंदू संघटनांवर वळेल हे गृहीत धरून कोणीतरी 'सनातन' विरोधकाने त्यांना मारले का त्यामागे बिल्डरमाफिया, राजकारणी वगैरे मंडळी होती हे अजून समजलेले नाही.

पोलिसांना त्यांचे मारेकरी कोण हे आतापर्यंत समजलेले असणार आहे. सुरवातीचे काही महिने 'सनातन' विरूद्ध जंग जंग पछाडून सुद्धा काहीच पुरावे मिळाले नाहीत. तो पर्यंत मोलाचा वेळ वाया जाऊन खर्‍या मारेकर्‍यांना सुखरूप निसटायची संधी मिळाली. त्यामुळे या हत्येमागे 'सनातन' नसून कट्टर 'सनातन' विरोधक असलेला एखादा राजकारणी असावा असे वाटते. पोलिसांना तो कोण हे कळले असावे, पण राजकीय दडपणामुळे त्यांचे हात बांधले गेले असावेत असे वाटते.

तरीही फरक येतोच.
गांधींजींची हत्या करण्याचा निर्णय केतीही अविवेकी असला, तरी त्यामागे त्याचे काहीतरी तर्कशात्र होते. भले ते चूक असेल, पण त्याचे मूळ हे राष्ट्रभक्ती हेच होते. फारतर आपण त्याला वाट चुकलेला म्हणू शकतो, पण किमान देशद्रोही म्हणू नये अशी आशा आहे.
दाभोळकरांची हत्या ही आर्थिक हितसंबंधातून झालेली आहे असा होरा आहे. तस्मात या दोन्ही घटनांना एकाच तराजून तोलू नये.

दाभोलकरांचा खुन नेमक्या कोणत्या कारणावरुन झाला याची १% सुद्धा माहिती आपल्याकडे नाहि. गांधीहत्येशी दाभोलकर मर्डरची नाळ जुळायचं एकमेव कारण म्हणजे अजुनही दाभोळकरांच्या खुनाबाबतचं अंधारलेलं वलय. या वलयात अनंत शक्यता समानतेने सामावल्या आहेत... सरकारने/सत्ताधारी पक्षाने मुद्दाम त्यांचा खुन करवला, हिंदु धर्मीयांना पुरोगामी विचारांप्रती नेणार्‍या व्यक्तीला परधर्मीयाने संपवला, दाभोलकरांच्या अनौरस मुलाने आपल्या आईच्या दु:खांचा बदला घेतला, दाभोलकरांना अचानक काहि धनलाभ होणार होता जो कुणाला तरी खुपत होता, "द" पासुन सुरु होणार्‍या अडणावांच्या प्रसिद्ध व्यक्तींना ठार मारणारा सायको किलर तयार झाला होता, दाभोलकरांना खुन्याकरवी आत्महत्या करायची हुक्की आलि होती, मिपावर धाग्यांचा रतीब कमि झालेला दाभोलकरांना व काहि मिपाकरांना बघवला नाहि, अ.निं.स. ने आपल्या फायद्याची सनसनाटी तयार करायला दाभोलकरांचा बळी दिला... अशा अनंत शक्यता आहेत.

प्रकाश घाटपांडे साहेब,

दाभोलकरांच्या मारेकरी व गांधींचे मारेकरी यात समान सूत्र म्हणजे विचारांचा मुकाबला विचारांनी करता येणे अशक्य झाले म्हणून त्या व्यक्तीलाच संपवून टाका.

हे विधान पटलं नाही. विचारांचा मुकाबला विचारांनी करता येणे अशक्य झाले म्हणून नथुराम गोडसेने महात्मा गांधींना संपविले ही वस्तुस्थिती नाही. 'गांधी हत्या आणि मी' ह्या त्यांच्या बंधूंनी , गोपाळ गोडसेंनी, लिहीलेल्या पुस्तकात गांधी हत्या करण्यामागची नथुराम गोडसेंची वैचारिक बैठक विशद केली आहे. त्यानुसार, भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर भारताच्या भवितव्याचे निर्णय घेण्याची संसदेला असावी तेवढी मोकळीक राहिली नाही. उपोषणाचे हत्यार उपसून संसदेचे निर्णय आपल्याला हवे तसे फिरविण्याचे हत्यार गांधीजींनी वापरायला सुरुवात केली. ५५ कोटीं पाकिस्तानला देण्याचा निर्णय अशा उपोषणाच्या हत्यारानेच स्वतःच्या मनाप्रमाणे गांधींनी वळवून घेतला. तसेच फाळणी संदर्भातील त्यांच्या हिन्दू विरोधी भूमिकेने प्रषासनाला त्यानी हतबल केले होते. ह्या सर्व (आणि अशा अनेक) घटनांनी व्यथित होऊन नथुराम गोडसेने विचार केला की महात्मा गांधींचे 'अस्तित्व' हा देशाच्या प्रगतीतील अडसर ठरतो आहे. ते जिवंत आहेत तो पर्यंत स्वतःच्या शरिराचा (उपोषण मार्गाने ते संपविण्याच्या धमकीचा) वापर करीत राहतील. हे शरीर नाहिसे झाले तर तर भारत सरकार पाकिस्तान बाबतीत, भारताच्या प्रगती बाबत 'योग्य' तो निर्णय घेण्यास मोकळे राहिल त्यांच्यावर महात्माजींच्या उपोषणाला झुकून त्यांना पटतील असे निर्णय घेण्याची, घेतलेले फिरविण्याची नामुष्की येणार नाही.

'गांधी हत्या आणि मी' ह्या पुस्तकात श्री. गोपाळ गोडसे ह्यांनी नथुरामांच्या वैचारीक बैठकीबद्दल त्याच्याशी चर्चा करूनच हे विचार मांडले आहेत. हे पुस्तक मी जवळ जवळ १०-१२ वर्षांपूर्वी वाचले आहे. शब्द इथे-तिथे होण्याची शक्यता आहे पण तपशील वरिल प्रमाणेच आहे.

ज्यांनी चर्चा करायला पाहिजे होती, गांधीजींचे विचार परिवर्तन करण्याचा प्रयत्न करायला हवा होता त्या काँग्रस पक्षाने कांही प्रामाणिक आणि आत्यंतिक प्रयत्न केले नाहीत. केले असतिल तरी गांधीजींनी आपला हेकटपणा सोडला नाही. शेवटी काँग्रसला नमतं घ्यावं लागलं. त्यांची ही हतबलता पाहता नथुरामाला महात्माजींचे 'शरीर' संपविणे हा एकच मार्ग उरलेला होता. (निदान त्याचा तसा समज होता).

डॉ. नरेंद्र दाभोलकर हे देशाचे नेता नव्हते. त्यांच्या आततायी कृतीने देशप्रगतीला बाधा नव्हती. ते स्वत:च्या शरीराचा उपयोग करून सरकारला नमविण्याचा, त्यांच्या मनाप्रमाणे निर्णय घ्यायला लावायचा प्रयत्न करीत नव्हते. त्यांची हत्या करणारे मारेकरी आणि नथुराम गोडसे ह्यांची तुलना योग्य वाटत नाही. नथुराम गोडसेंचे 'विचार' चुकीचे असतील पण कृत्य वाटत नाही. ते देश प्रेमाने प्रेरित होते. डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांचे नाही. (निदान तसं कांही अजून सिद्ध झालेलं नाही).

डॉ. नरेंद्र दाभोलकराची हत्या हा देशप्रेमाचा विषय ठरत नाही. मोजक्या राजकारण्यांच्या 'दुकानाचा' ठरू शकतो. म्हणून दोन घटना वेगवेगळ्या आहेत असे मला म्हणायचे आहे.

नथुराम हा खुनी होता आणि माथेफिरू होता. त्यात उजवेडावे करण्याचा प्रश्न येत नाही. त्यामुळे त्या संदर्भात अधिक लिहायची इच्छा नाही. पण प्रकाशरावांना एक माहिती मिळणे या हेतूने प्रश्न आहे:

दाभोलकरांच्या मारेकरी व गांधींचे मारेकरी यात समान सूत्र म्हणजे विचारांचा मुकाबला विचारांनी करता येणे अशक्य झाले

नथुराम माथेफिरू-खुनी असण्यास तुम्ही म्हणता ते कारण पूर्ण पटते. पण दाभोलकरांच्या बाबतीत देखील नक्की हेच घडले आहे का इतर काही वेगळीच कारणे देखील असू शकतात? उ.दा. साधना ट्रस्टचे मोक्याचे ठिकाण वगैरे? कुठेतरी असे वाटते की जर हे निव्वळ अंधश्रद्धाविरोधाच्या विरोधातील भडक माथ्याने केलेले काम असते तर त्या व्यक्ती आजतागायत लपून राहू शकल्या नसत्या. अजूनही नक्की काय झाले ते का समजत नाही आणि आरोपी का पकडले जात नाहीत हा मुद्दा आहे. असो.

गांधी आणि दाभोककरांचे मारेकरी यात समान सूत्र?

घाटपांडे, अहो आधी दाभोककरांचे मारेकरी सापडू देत तरी. की तुम्हाला माहितच आहे....तसे असेल आणि तुम्ही पोलिसांना माहीती देत नसाल तर तो गुन्हा ठरू शकतो हां. आधीच बोंबाबोंब कशाला.

बाकी अ.नि.स. च्या बाबतीत आर्थिक अनियमितता (म्हणजे फ्रॉड हो) च्या बातम्याही वाचल्या आहेत. तेव्हा ही हत्या आर्थिक कारणांनी झालेली देखील असू शकते. आणखी सतरा लफडी असतील....आणि हे लगेच चालले तूलना करायला. दाभोलकरांचा पुळका ज्याला यायचा त्याला येऊदे, पण तो एक नंबर हिंदूद्वेष्टा होता.

यावर सविस्तर लेखन व्हावे... जरी इतिहासात जर-तर ला अर्थ नसला, तरी.. बाके क्लिंटन आणि ऋषिकेश यांच्या प्रतिसादांच्या प्रतीक्षेत.

कसाबला फाशी देईपर्यंत बिचार्या गांधींचे वय किती झाले असते?

सहमत आहे, पण कसाबपर्यंत ते रहायला पाहिजे होते हे म्हणणे म्हणजे अंमळ अतीच आहे ;) =))

या विषयावर इतके लिहून व बोलून झाले आहे की यावर पुन्हा काही लिहिण्याइतके या धागयत/प्रतिसादांत नाविन्य नाही.
तरी माझे नाव घेतलेच आहे तर एक पिंक टाकून जातो:

जरी त्यांचा खून केला नसता, तरी इथे मांडलेल्या प्रश्नांपैकी कित्येक घटना घडेपर्यंत गांधीजी असण्याची व/किंवा वयोमानानुसार त्यांचा राजकीय सहभाग असण्याची शक्यता धुसर आहे.

मात्र ते जेव्हा होते तेव्हा यापैकी एका गोष्टींवर त्यांनी आपली मते स्पष्ट केलीच आहेत. तो म्हणजे काश्मिर प्रश्न.

पाकिस्तानले काश्मीर मधे घुसखोर घुसवल्यानंतर गांधीनी काय केले असते ?

याचे उत्तर गांधीजींनी १९४८मध्येच ४ जानेवरीच्या प्रार्थना सभेत दिले आहे. त्यात त्यांनी स्पष्ट म्हटले आहे:

If Pakistan harasses Kashmir and if Sheikh Abdullah who is the leader of Kashmir asks the Indian Union for help, the latter is bound to send help. Such help therefore was sent to Kashmir. At the same time Pakistan is being requested to get out of Kashmir and to arrive at a settlement with India over the question through bilateral negotiations. If no settlement can be reached in this way then a war is inevitable.

गांधींचा खून करण्यात आला तेव्हा त्यांनी पंच्याहत्तरी पार केलेली होती. यातल्या किती घटनांपर्यंत ते तगले असते कुणास ठावूक. तसेही स्वातंत्र्य मिळणार म्हटल्यावर पदांची संगीतखुर्ची सुरू झालेली पाहील्यावरच ते उद्वीग्न झाले होते म्हणे, त्यामुळे जगले असतेच तर पुढच्या ४-५ वर्षात भारत आणि पाकिस्तानच्या परीस्थीतीकडे पाहून त्यांनी स्वतःच देह ठेवला असता बहुतेक.

मान्य आहे की कसाबला पाही पर्यंत गांधी खुप वृध्द झालेले अस्सते.

आपण आपली कल्पना शक्ती का नाही लढवु शकत , गांधीजींचे आधीचे वर्तन पाहुन (आणि अंडर द अ‍ॅझम्शन की वर्तन खुप ड्रॅस्टीकली बदलत नाही ) आपण नक्कीच अंदाज बांधु शकतो ना की गांधी कसे वागले असते ते ...

उदाहरणार्थ : मुसलमानांनी पाकिस्तान मागितला ...पहिल्यांदा नाही नाही म्हणाले पण सरते शेवटी गांधींनी पाकिस्तान दिला .... तसेच खलिस्तान्यांनी खलिस्तान मागितला असता तर गांधींनी तो दिला असता ... असे माझे मत आहे

कंटाळा आला असेल बहुदा त्याच त्याच गोष्टीवर पुन्हापुन्हा लिहायचा. सध्या केजरीवालवर धागा काढला की कमितकमी सेंच्युरी नक्कीच.आणखी काही महिन्यांनी केजरीवालवरच्या धाग्यांवरही प्रतिसाद येणे कमी होईल. :)

चैतन्य ईन्या आपण दिलेल्या तूनळ्या पाहिल्या नाहीत पण त्या "तारेख फता" ची फटाफट मुलाखत टाईमस ऑफ इंडीयावर वाचण्याचा योग आला. त्यांच्या काशिर आणि बलुचिस्तान भूमिकेत सुधारणेस वाव आहे पण सर्वात महत्वाचे आमच्या १५ ऑगस्ट इ.स.२९४७ चे आवाहन आणि अभिनंदन संदेश या धाग्याला उत्तम होप आहे तर; चैतन्य ईन्या धन्यवाद

सहमत आहे.

बाकी तगाई म्हणजे काय?

गांधी हत्येनंतर महराष्ट्रात ब्राहमण समाजावर जे अत्याचार झाले त्याच्यामुळे ब्राहम्न समाज अंतर्बाह्य सुधारला.

१००% अनुमोदन ! आमचे ( आजोबांचे) गावाकड्चे घर जळाले पुढे उरली सुरली जमीनही गेली कुळकायद्यात ... मग पोटापाण्याच्या निमित्ताने आजोबा सातार्‍याला आले ... आम्ही दिल्ली मुंबै ला आलो .... पुढे मागे पोरं परदेशात स्थायिक होतील ...
जळितकांड झालं म्हणुन बाहेर पडलो ( पडतोय ) ह्या चक्रातुन .... नाहीतर गावाकडं कुठंतरी पत्रिका पंचांगात ग्रहतार्‍यांशी खेळत राहिलो असतो देव जाणे ...
खरंच कधीकधी बरंच वाटतं ,झालं हे चांगलंच झालं
जो हुवा अच्छा हुवा , जो होरहा है अच्छा हो रहा है और जो होगा वह भी अच्छाही होगा :)

बाकी

तक्क्या , तट्टू, तगाई, तांबूल, तस्त

>>> ह्यातील तट्टू तगाई तस्त म्हणजे काय ?

>>> गांधी हत्येनंतर महराष्ट्रात ब्राहमण समाजावर जे अत्याचार झाले त्याच्यामुळे ब्राहम्न समाज अंतर्बाह्य सुधारला. पाच "त"कारापासून ( तक्क्या , तट्टू, तगाई, तांबूल, तस्त ) त्याची सुटका झाली ती कायमचीच !
एका पिढीचे झाले नुकसान पण निदान ब्राह्मणांना कष्टाची किंमत तरी कळली !हा नथुरामने करुन दिलेला फायदा आता ६० वर्षांनी दृगोचर होतो आहे.

+ १

महाराष्ट्रातील ब्राह्मणांचे आजवर एकूण ३ वेळा स्थित्यंतर झाले. औरंगजेबाच्या मृत्युनंतर बाळाजी विश्वनाथांना पेशवेपदाची सूत्रे मिळाल्यावर जवळपास १०० वर्षे ब्राह्मण राज्यकर्ते होते. त्याआधी छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या काळात अनेक ब्राह्मण सरदार व मुत्सद्दी होते. पण १७०७ नंतर ते प्रथमच राज्यकर्ते झाले.

त्यानंतर १९४८ नंतर गांधीवधानंतर झालेली जाळपोळ हा त्याआधी काही दशके ब्राह्मणविरोधी वातावरण निर्माण केले गेले होते त्याचाच उद्रेक होता. पण ही ब्राह्मणांसाठी इष्टापत्ती ठरली. जाळपोळीपाठोपाठ राखीव जागा, राजकारणातून हद्दपारी, कूळकायदा इ. गोष्टींमुळे ब्राह्मण शहरांकडे वळून त्यांची उत्तरोत्तर प्रगतीच झाली.

त्यानंतर १९९०-९१ मध्ये मंडल आयोगाच्या शिफारशींमुळे राखीव जागांचे प्रमाण २२.५ % वरून ४९.५ % पर्यंत वाढल्यामुळे शिक्षण व सरकारी नोकरी हे क्षेत्र ब्राह्मणांसाठी अजूनच आकुंचित झाले. पण ही पण इष्टापत्तीच ठरली. यानंतरच्या काळात ब्राह्मण मोठ्या प्रमाणात संगणक, आर्थिक क्षेत्र, प्रसारमाध्यमे, मालिका-चित्रपट इ. खाजगी क्षेत्रात गेले. परदेशी जाऊन स्थायिक होण्याचेही प्रमाण वाढले.

आता पुन्हा एकदा स्थित्यंतराची वेळ आलेली आहे. २०१४ मध्येच महाराष्ट्र सरकार नवीन विधेयक आणून उर्वरीत खुल्या ५० टक्के जागांपैकी किमान २०-२५ टक्के जागा मराठा जातीसाठी राखीव ठेवण्याची शक्यता आहे. तसे झाले तर शिक्षण व सरकारी नोकरी हे ब्राह्मणांसाठी अजून अवघड होतील. पण त्याही परिस्थितीत ब्राह्मण मार्ग काढतील अशी माझी खात्री आहे. परदेशी स्थलांतर करणे किंवा इथेच राहून नोकरीच्या ऐवजी व्यवसायात गुंतणे हे पर्याय ब्राह्मण स्वीकारतील असे वाटते. अजून अंदाजे २०-२५ वर्षांनी म्हणजे २०३५ नंतरच ब्राह्मणांनी या आपत्तीचे इष्टापत्तीत रूपांतर केले आहे का ते समजेल.

१८४८ ते १९४८ या दोनवर्षातील चक्क १०० वर्षांचे अंतरही लक्षात घेतले पाहिजे असे वाटते.

नथुराम किंवा मदनलाल धिंग्रा , अनंत कान्हेरे यांच्या पंक्तीत त्यांना बसवायचे का ??

नथुरामला तुम्ही मदनलाल धिंग्रा आणि अनंत कान्हेरेंच्या पंक्तीत बसवत आहात का? ते आक्षेपार्ह आहे. एकाने स्वतंत्र राष्ट्रात (राष्ट्रपिता म्हणून देखील नाही अगदी साधे) एका नि:शस्त्र व्यक्तीचा खून केला. ती त्याच्या दृष्टीने राजकीय हत्या असेलही पण अक्षम्यच आहे.

तर दुसरीकडे, मदनलाल धिंग्रा, अनंत कान्हेरे यांनी वायली आणि जॅक्सनचे "वध" केले कारण ते परकीय सत्तेचे प्रतिक होते. आणि त्यांना गुन्हेगार या अर्थाने खुनी म्हणायचे असले तर ब्रिटीशांच्या संपूर्ण खानदानाला आणि तत्कालीन ब्रिटीश राज्यकर्त्यांना गुन्हेगार आणि खुनीच म्हणावे लागेल. कारण त्यांनी तेच तर केले. त्याला उत्तर म्हणून जर कोणी त्या वेळेस योग्य वाटले म्हणून हत्यार उचलले असले तर त्यात गैर काहीच नाही. साधे लोकलट्रेन मधे गर्दीत कुणाचा घुसताना पाय पायावर पडला तर पब्लीक खेकसतं, इथे तर देशाला पारतंत्र्य आले होते आणि जनतेचे हाल देखील केले जात होते. आणि पारतंत्र्याच्या मुकाबल्यासाठी शस्त्र घेणे म्हणजे दहशतवाद असेल तर तसे काय जॉर्ज वॉशिंग्टनपण दहशतवादी ठरतील. एखाद्या अमेरीकन समोर असे म्हणून बघा काय मत होते ते...

मदनलाल धिंग्रा , अनंत कान्हेरे यांनी केलेल्या हत्या भारतीयत्वाच्या दृष्टीकोनातून योग्य असतील, तर राजीव गांधींची हत्या योग्य ठरते ??

प्रामाणिकपणे ह्या प्रश्नाला माझ्या लेखी सोपे उत्तर नाही... तरी देखील एका वाक्यात - राजीव गांधींची हत्या अयोग्यच ठरते.

आता किंचित स्पष्टीकरणः श्रीलंकेच्या स्वातंत्र्यानंतर तिथल्या स्थानिक तमिळ जनतेस कायम सापत्नभावाची वागणूक मिळालेली आहे. ती उत्तरोत्तर अधिकच अन्यायकारक होत गेली. त्याची परीणिती लिट्टे तयार होण्यात आणि प्रभाकरन सारखा तिथल्या तमिळांना सुरवातीस हिरो वाटेल असा नायक तयार होण्यात झाली. पण ह्या प्रभाकरनमुळेच एका अर्थाने कुठलीही तडजोड न झाल्याने नागरी युद्ध सुरू झाले. प्रभाकरन हा केवळ नेता न रहाता गुंड झाला ज्याचे दुष्परीणाम असंख्य तामिळींना भोगावे लागले आहेत (ज्यातील काही मी जवळून पाहीले आहेत). पुढे राजीव गांधींनी श्रीलंका सरकारच्या मदतीस शांतीसेना पाठवायची आणि भारतासाठी व्हिएतनाम तयार केला. सैनिकांचे हाल झाले आणि श्रीलंकेतील तामिळ जनतेचे देखील हाल अधिक झाले (ऑपरेशन पवन). त्या आधी राजीव-प्रभाकरन भेट झाली होती, त्यांच्यात करार झाला होत, वगैरे बरेच काही आहे, म्हणले जाते पण त्यातले खरे किती ते माहीत नाही. पण त्याचा सगळ्यास राजीव गांधी कारण आहेत असे लिट्टेला वाटले आणि मला वाटते पहीलाच ह्युमन बाँब तयार केला गेला. पण त्याचा सगळ्याचा परीणाम हा भारत श्रीलंकन तमिळींच्या विरोधात जाण्यात झाला. तामिळनाडूत मदत मिळाली असेल कदाचीत पण देशाकडून मिळणारी रसद थांबली. नंतरच्या काळात (९१ सालानंतर) जे काही संगणकक्षेत्रामुळे झपाट्याने बदल झाले त्यात तामिळनाडूचे स्वतःच्या भाषा - संस्कृतीबद्दलचा अतिरेकी अभिमान राहीला असेल कदाचीत पण आपण वेगळे आहोत आणि स्वतंत्र तमिळीस्तान वगैरेची कल्पना लोप पावत गेली. शेवटी त्या प्रभाकरनला स्वतःच्या मुलाला मुद्दामून डोळ्यासमोर मारलेले बघून मरावे लागले. पण ते त्याच्या कर्माचे फळ होते, झालं!

गांधीजी अचानक आक्रमक वगैरे झाले असते तर्च्या या गोष्टी म्हणा.!

अन्यथा नथुरामचा अतातायिपणा आणी समाजपरिणाम असे शिर्षक, लिखाण हवे. गांधिंपुर्वी विवीध जातीधर्माचे अनेक थोर क्रांतिकारी होउन गेले (नाइलाजानेच हे वाक्य लिहताना एक भारतिय म्हणून मला अतिशय लाज वाटली आहे. सुज्ञांनी मला यासाठी क्षमा करावी) परंतु अख्या भारताचा एकसमान शत्रु इंग्रज असुनही भारत हा एक संलग्न देश आहे आणि या देशाने एकजुटिने इंग्राजाविरुध लढा उभारायचा आहे ही जाणिव फक्त महात्मागांधिच्या लढ्यातुनच जनसमुदायात निर्माण झाली पसरत गेली. थोडक्यात भारत एकसंध राष्ट्र बनायची निर्मीतीप्रक्रिया केवळ गांधिजींमुळे निसंशय सुरु केली/झाली. ज्याला पुर्णत्व अर्थातच सरदार पटेलांनी दिले. अन्यथा एंग्रज एकाचा शत्रु अन दुसर्‍याचा मित्र किंव्हा त्याचा लढा तो देइल माझा लढा मी असा प्रकार असे.

राजकिय ह्त्या पौराणीक काळापासुन पृथ्विवर सर्व देशात होत आल्याच आहेत (अगदी उसगावही अपवाद नाही). म्हणून हत्येमागील उद्देश साध्य करता आला नसेल तर हत्या जस्टीफाय करणे कधिच शक्य होत नाही, कारण सर्व काही बोलाचीच कढि अन बोलाचाच भात उरते. यातुन प्रत्यक्ष हत्येचे समर्थन तर होत नाहीच पण त्याचे जे कॉन्सिक्वेंन्सेस असतात त्याचीही किंमत मोठी असते अन या दोन्हीच्या परिणामात हत्येच्या निर्णयाबाबत खरी चर्चा नक्कि कशाबद्दल करायची यात बहुतांश गोंधळुन जातात.

फाळणीच्या आगीत होरपळलेल्या एखाद्या निर्वासिताने गांधींचा निकाल लावला असता तर कदाचित त्या खुन्याला माथेफिरु वगैरे म्हटले गेले नसते.

ही तर अतिशयोक्तीला विनोदाची झालरही आहे...!