अन्नाची नासाडी

काही खानावळीत किंवा हॉटेलमध्ये 'कृपया अन्न वाया घालवू नये. हवे तेवढेच वाढून घ्यावे' अशा अर्थाच्या पाट्या पाहिल्याचं आठवतं. चर्नी रोडच्या एका पावभाजीसाठी प्रसिद्ध असलेल्या (नाव आठवत नाही) हॉटेलात मध्यंतरी 'कृपया कांदा नको असल्यास तसे आधीच सांगावे' असं लिहिलेला कागद चिकटवलेला पाहिला. अर्थात त्यामागचा हेतू महागड्या कांद्याची बचत करणे हा होता.

तसहि आपण सल्ला द्यायला गेलो कि लोक आपल्यालाच वेडयात काढतात त्यामुळे लक्ष न देणे हाच उपाय. किमान आपण जे खायला घेउ निदान ते तरी काहि शील्लक राहणार नाहि हे बघणे. ईकडे सुद्धा हिच परीस्थीती आहे त्यामूळे बघीतल्यावर हळहळण्याशीवाय काहिच करु शकत नाहि.

शनीवारच्या लोकसत्ता अंकात ऐक लेख आलता .
त्या अर्बन लीव्हज या संस्थेबद्दल माहिती आहे .
वाचा .
लिंक देता येत नाहीये .

कोट्यवधी लोकांना एकवेळ जेवण सुद्धा पुरेसे मिळत नसताना अशी नासाडी पहावत नाही. आपल्याला जमेल तेवढे आपण करू शकतो. स्वतः अन्न वाया जाऊ न देणे बरोबरच्या लोकांना सांगणे एवढे नक्कीच करता येईल.

तोंडाला केक फासणे हा तद्दन मूर्खपणा आहे. आपण केक कधीही जास्त खाऊ शकत नाही. कारण पचायला भयंकर जड जातो. आमच्या ऑफिसमधे वाढदिवसाच्या पार्टीला मी कधीही केक आणून वाटला नाही. त्याऐवजी एखादा मिठाईचा तुकडा, फळ असंच आणत असे. सगळ्यात सोपी गोष्ट म्हणजे आपल्या वाढदिवसाला केक आणायचा नाही, आणि मित्रांनाही आणू द्यायचा नाही. एकाचं बघून आणखी ४ जण तसं करायला लागतात. अशी नासाडी करू नये हे बहुतेक लोकांना पटत असतं, पण इतर करतात म्हणून ते करतात असंही बरेचदा बघायला मिळतं.

बऱ्याच कंपनीत कॅफेटेरिया मध्ये जे अन्न वाया जातं त्यासाठी एक इंडीकेटर असतो( म्हणजे आज किती किलो अन्न वाया गेलं हे दाखवण्यासाठी ती कचरा कुंडी एका वजन काट्या वर ठेवलेली असते.) आणि आपण जर त्यात भर टाकली कि तो आणखी वाढतो. त्यात भर टाकणार्याला ते दिसत. त्यामुळे हे शक्य आहे कि जर रोज असं होत असेल तर लोकं तो इंडीकेटर बघून अन्न कमी घेतील किंवा वाया घालवणार नाहीत. तुम्ही असं काही करू शकलात तर उत्तमच. :)

मी एका मोठ्या आय.टी. कंपनीत काम करतो जिथे साधारण २०-२५ हजार लोक कामाला येतात. कँपसमध्ये २-३ फूड कोर्ट आहेत आणि खायला प्यायला चंगळ आहे

खरच खुप चिड येते हे अस अन्न वाया जातय बघितल्यावर. अजुन एक कारण म्हणजे वाढपी.
काही काही वाढपी एवढ्या जोशात असतात की, किती वाढु आणि किती नको अस होतं त्यांना, त्यामुळे देखील बरीच नासाडी होते अन्नाची.पण स्वतः वाढुन घेतलेले अन्न जात नाही म्हणुन टाकुन देणे याहुन मुर्ख कोणी नाही.
अजुन एक मी बघितलय म्हणजे थाळी असेल तर अन्न जास्त वाया जातं. जंकफुड असेल तर खुप कमी प्रमाणात अन्न वाया जातं.
या वाढदिवसाच्या फॅडची जास्त चिड येते, स्वस्तातला केक फासण्यासाठी आणि महागातला केक खाण्यासाठी.स्वस्त म्हणुन अन्नाची नासाडी करायची?

"अन्न हे पूर्णब्रह्म" हि संकल्पना मागे पडली आहे हे एक कारण असु शकते.

पूर्णपणे सहमत आपल्या मतांशी

आमच्या कंपनीत सगळे पदार्थ खाऊन ताट परत केल्यास (अगदी कमी अन्न उरल्यास किंवा जराही अन्न फुकट न घालवल्यास) एक एक्लेअर्स देण्यास सुरवात झाली होती. हाफिसातीलच एका हौशी ग्रुपने हे आपणहून सुरू केले होते. हे सुरू केल्यावर आठवडाभर डिश ल्यांडिंग एरीया बराच 'बघणेबल' होता. पुन्हा ये रे माझ्या मागल्या

बाकी, फुड कोर्ड हा शब्द + २०-२५हजार एम्लॉई ऐकून कंपनीचा अंदाज केला गेल्या आहे ;)

नुसतेच खाणे नाही! आता तर इतरही बर्याच विषयात नासाडी होतेय, माझ्या कंपनीतील नासाडी बद्दल सविस्तर सांगेन उद्या.

हे लोक इथे काम करण्यासाठी येतात कि party करण्यासाठी थे कळत नाही कधी कधी मला…!!
४० -४५ वय असणारे पण नुकत्याच विशीत आलेल्या मुलीच्या चेहऱ्यावर केक फासायला धावत जाताना मी पहिलेय…!!
वाढदिवस साजरा करण्याला माझा विरोध नाहीये पण आपण office मध्ये आहोत college मध्ये नाही हे भान ठेवले पाहिजे ना ???
या सर्व गोष्टीमुळे अन्नाची नासाडी तर होतेच… पण कॅन्टीन मध्ये पण गलिच्छपणा पसरतो…

थोडस अवांतर : केक फासून झाल्यानंतर या लोक्कांना pizza आणि coke च का लागतो. ? बर ते खाण्यालाही माझा विरोध नाहीये पण त्याचे box आणि बाटल्या तरी व्यवस्थित कचराकुंडीत टाका ना… बिचारे सफाई कर्मचारी काहीहि न बोलता निमुटपणे साफ करत बसतात या लोकांनी केलेली घाण…!!

लेखनाशी सहमत. शाळांच्या क्याफेटेरियातही साधारण असेच चित्र असते.

>>म्हंजे कॉलेजातल्या पोरांनी केक फासून सत्यानाश केला चालेल असं म्हणायचं का??

मला तसे म्हणायचे नाहीए.. पण आपण आता एका कंपनी मध्ये नोकरी करतो,,,विद्यार्थीदशेत नाही आहोत.
थोडक्यात "आपण आता मोठे झालो आहोत" हे सुचवायचे होते... :)

>>>वय वाढले तरी लायकी अन अक्कल वाढत नाही याचे लै पुरावे आजकाल मिळू लागलेत

याचाच आणखी एक पुरावा माझ्या कॉमेंट मध्येहि आहे... :)

४० -४५ वय असणारे पण नुकत्याच विशीत आलेल्या मुलीच्या चेहऱ्यावर केक फासायला धावत जाताना मी पहिलेय…!!

असाच अनुभव साधारण सगळ्या ठिकाणी येतो. मी ४० रुपये देतो ना एका ताटासाठी, मग मी तेवढे अन्न वाढून घेणार, वाया गेले तरी चालेल ही वृत्ती दिसते बरेचदा. शिवाय मग इतर तुम्ही दिलेली इतर कारणे. पण या सगळ्याची सुरुवात बरेचदा घरापासूनच होते. अन्न वाया घालवू नये हे लहानपणापासूनच जर घरात बघितले असेल, तर हे असे होणार नाही.

मला स्वता:ला अन्न टाकलेले अजिबात आवडत नाही (तमालपत्र वगैरे सोडून). फेज १ मधे रोज काल किती किलो अन्न वाया गेले ते फळ्यावर लिहुन ठेवलेले असायचे. त्याच्याकडे पाहुन रोज राग यायचा. अगदी ३० ते ४० किलो पर्यन्त वगैरे आकडा असायचा. हल्ली आकडे टाकलेले दिसत नाहीत.
याची कारणे काय तर, भुक नसताना जास्तीच घेणे नाही तर अन्न बेचव असणे.
कोणी उगाच कशाल पैसे वाया घालवायला अन्न घेउन टाकून देईल? माझ्या मते जास्त करून 'अन्न बेचव असणे' यामुळेच हे होते.

जेवल्यावर ताट स्वच्छ नाही

प्रोग्रॅमिंगही असेच गलिच्छ करत असणार. अ‍ॅवेलेबल रेसोर्सेस कसेही वापरून टाकत असणार. गारबेज कलेक्टर आहेच यांची घाण काढायला.

श्रीमंतांनी अन्न वाया घालवलं नाही, तर गरीब शेतकऱ्याच्या उत्पादनाचा उठाव कमी होऊन भाव आणखीनच पडणार नाहीत का? मला तसं इकॉनॉमिक्समधलं कळत नाही, पण ट्रिकल डाउन वगैरे शब्द मोठ्या मोठ्या इकॉनॉमिस्ट्सकडून ऐकले आहेत.

माझा टीम लीड अगदी मुद्दाम घरपूर अन्न पानात टाकायचा. कारण काय, तर म्हणे त्यावर इतर किटकांचा हक्क आहे व आपण ते केलेच पाहिजे आणि आमच्यात अगदी आवर्जुन असं करतात (तो मल्लु होता). मला तसंही त्याच्या बुद्धीमत्तेची कीव यायची (टीम लीड त्याकरताच असतो ;) ) आणि हे तत्वज्ञान ऐकुन घेरी येणं बाकि होतं फक्त.

राजेश घासकडवी

नेहमी गंभीर आणि उपयोगी विषयावर असलं काहीतरी टाकलच पाहिजे का !

मी पूर्वी काम करत असलेल्या एका एम एन सी (नॉन आय टी ) मध्ये उरलेले अन्न हे अनाथालयाला पोचते व्हायचे व सध्या च्या सरकारी हाफिसात उरलेले व टाकलेले अन्न हे बायोगास प्लांट मध्ये वापरले जाते .

आय टी लोकांची वृत्ती बदलणार नाही तुम्ही तुमच्या हापिसात बायोग्यास ची कल्पना मांडा बघू कदाचित "ओउट ऑफ बॉक्स थिंकिंग" चे बक्षीस पण मिळेल :D

शंका : पिझ्झा बायोग्यास निर्मितीला तरी मदत करतो का ?

तोंडाला केक फासण्याची गलिच्छा फ्याशन कोणी आणली हे कळाले तर त्या महाभागाला एक पार्श्वभागावर लत्तप्रहार बक्षीस देईन म्हणतो

२०-२५ हजार आय टी कामगार असलेल्या आणि आपली मुल्ये जपणार्या कंपनीच्या फुड कोर्ट चा माझाही अनुभव असाच काही आहे.येथे ताटात अन्न टाकण्याचे प्रमाण खुप आहे.
या विषयावर कंपनीच्या फोरम वर नेहमी खुप चर्चा झडतात आणि प्रत्येकाचा रोख हा अन्नाची नासाडी रोखली जावी असाच असतो. फोरम वर आपले विचार मांडताना तर प्रत्येकजण तसे भासवत असतो पण फुड कोर्ट मधील द्रुष्य एकदम वेगळे. डिश लॅंडींग एरिया मध्ये १० मिनीटे थांबुन टाकल्या जाणार्या अन्नाकडे बघितले तर डोके सुन्न होइल असे.

वाढदिवसाच्या पार्ट्या तर अगदी आली लहर केला लहर या स्वरुपाच्या असतात.सरळ सरळ केकची रंगपंचमीच जणु.आगोदर ज्याचा वाढदिवस त्याला/तिला मग मोर्चा बाकी लोकांकडे, त्यासाठी मग केक लावण्यासठी पळापळ, नाहीतर मग फेकाफेकी.यानंतर तोंडाला लावलेला केक धुवुन बेसिन एरिया घाण आणि बेसिन ब्लॉक करणे आले.

काही दिवसांपुर्वी एक स्त्री एम्प्लोयी ओरडत पुढे पळतेय आणि मागे तोंडावर केक फासलेला हातात केक चा मोठ्ठा तुकडा घेऊन तिचा परुष सहकारी तिच्या मागे मागे पळतोय असे द्रुष्य बघितले.

आसिफ.

जर्मनी मधला हा अनुभव वाचा आणि पहा ते लोक किती जागृत आहेत.

http://www.moneylife.in/article/penalty-for-wasting-food-can-we-follow-t...

काय..थोड सांगुन बघायच. थोड आपण आपला नियम पाळायचा अस करुन बघा.
बाकी मलाही अन्न टाकणारे लोक अजिबात आवडत नाही. मी माझ्या मुलांना सांगते, भाताच एक कण शिजायला जरी अर्धातास लागला तरी त्याला शेतात चार महिने लागतात तयार व्हायला. सो एकही शित टाकायच नाही.
कधी ऐकतात कधी नाही. यु आर ऑलवेज लाइक धिस पण म्हणतात. :(

भावाने सांगितलं की पुण्यात म्हणे एक रेस्टॉरंट आहे जिथे त्याने जेवण पूर्ण संपवल्यावर मालकाने १०% डिस्काऊंट दिला, अन्न वाया न घालवल्याबद्दल. (भावाने आनंदाने २०% टीप दिली!) रेस्टॉरंटचं नाव विसरलो, पण तिथे म्हणे ही कायमची प्रथा आहे.

मी स्वतः पुरत पहिले बघतो,जेवढ पाहिजे तेव्हढे घेणे आणि घेतले तेवढे संपवणे.
माझ्या बरोबर कोणी जेवत असेल आणि ताटात काही टाकले की मोठा असेल तर आवडले नाही म्हणून सांगतो आणि बरोबरचा मित्र असेल तर सरळ लाज काढतो.
एखाद्या पदार्थाची चव बिघडली असली तर मालकाला वाद घालून टेस्ट करायला लावतो.
आधी तुझ काय जातय, मी पैसे देतो, कशाला शहाणपणा शिकवतो वेगॆरे व्हयाच पण आजकाल माझ्याबरोबर जेवणारे मित्र स्वतःहून संपवण्याचा प्रयत्न करतात आणि हसत/चेष्टेत का होईना सॉरी म्हणतात.

जग एका दिवसात बनले नाही त्यामुळे बदल पण एका दिवसात होणार नाही

पुण्यातले दुर्वांकुरवाले मानकर जर ताटात काही टाकले नाही तर १०% सवलत देतात म्हणे बिलात.
हा पण चांगला प्रयोग आहे.

जाड जालाय्सा.... देशात उपाशी बालके असताना अन्नाची ही नासाडि?

अन्न वाया गेले की फार मानसिक त्रास होतो. आग्रह करु करु खायला घालणार्‍या लोकांपासून लांब राहतो. मला आग्रहाचा त्रासही होतो व चीड ही आहे.

पूर्ण सह्मती.

पुर्वी वरपक्षाकडील चिमुरड्या पोरीचे ताट देखील स्वतंत्र पान म्हणून मोजावे लागायचे. हल्ली बुफे मुळे अन्नाची नासाडी कमी झाली आहे ते एक बर आहे.

काही महाभाग बुफे मध्ये देखील अगदी भरमसाठ वाढून घेतात कारण काय कोण सारखं सारखं रांगेत उभे राहणार.
आणि मग हेच अन्न मग सरळ टाकून देतात.

ना युद्ध चालूय ना म्हादुश्काळ. उणिव आहे ती फक्त व्यवस्थेची जी सर्वाकड़े अन्न विकत घेण्या इतपत पैसा वितरित करेल....

उगा वाया जाणारे अन्न वाचवून किती पोटे भरणार ? आज दान करालहि उद्या सुधा ते शक्य असेल का?

अग्निकोल्हा

तुम्ही आजतक वर असता काय !
नाही म्हणजे तुमचे विचार इतरांपेक्षा वेगळे असतात

एक किलो तांदूळ शेतात तयार होण्यासाठी ५००/७०० लिटर पाणी लागते. नेरळ येथील भडसावळे यांच्या "सगुणा बाग" येथे याविषयी सविस्तर माहिती मिळते. अन्नाची नासाडी थांबविण्यासाठी लहानपणीच प्रबोधन होणे आवश्यक आहे. अलीकडेच कल्याण ला एका हॉटेलात पाटी पाहिली " Food is God do not waste it " असो देव म्हणून का होईना नासाडी थांबवण्याचे आवाहन आवडले
या निमित्ताने एक श्लोक हि आठवला.

वदनी कवल घेता नाम घ्या मातृ भू चे
सहज स्मरण होते आपुल्या बांधवांचे
कृषीवल क्रुशिकर्मि राबती दिन रात्र
श्रमिक श्रम करोनी वस्तू त्या निर्मितात
स्मरण करुनी त्यांचे अन्न सेवा खुशाल
उदर भरण होते चित्त होण्या विशाल ||

प्रकाश घाटपांडे
यांचे नि माझे एवढे एकमत कसे होते कोणास ठाऊक.

लग्नातला आग्रह ही तर तिडीक आणणारी गोष्ट आहे. त्यातही वराच्या किंवा वधूच्या लांबच्या नात्यातल्या नातेवाइकांचा उत्साह ओसंडून वाहत असतो.

एका जवळच्या लग्नातली गोष्ट,
लोकांची जेवणे आटोपत आली, पंगत उठायला लागली तेव्हा मुलीच्या वयोवृद्ध काकांना हुक्की आली. ते गुलाबजामाचे पातेले घेवून आले आणि ज्यांच्याशी ओळख पाळख नाही अशाही लोकांना आग्रहाने वाढायला लागले. एका तरुण मुलापाशी आले. त्याने जेवण संपवून पान अगदी स्वच्छ केले होते. तो एकच वाढा म्हणत असताना त्यांनी जास्त वाढले वर मखलाशी "माझं गणित कच्चय, एक म्हटलं की मी दोन वाढतो"

तो तरुण मुलगा खवळलाच, "भांडाभांडी वादावादी सुरु झाली"

ते आजोबा छोटं तोंड करुन माघारी निघून गेले...

खरच आय टी कंपन्यांमधे खुपच नासाडि होते अन्नाचि .
वाडपि पण बदा बदा वाधत जातो नको म्ह्ट्ल तरि.

यावर मी थोडा विचार केला होता …एक वेब साईट काढायची आणि तिथे गरजू संस्था आणि हॉटेल, मंगलकार्यालये यांना जोडायचे…अनेक नवीन कल्पना यात घालता येतील…कोणी वेब डेव्लोपर आणि मदत करायची इतरांची(तुम्हा सर्वांची) इच्छा असेल तर निश्चित प्रयोग करून बघू शकतो…!!!