हा बाजार बंद करा

जर हा बाजार बंद करायचा असेल तर या देवस्थानांना रांगा लावणे बंद करा आणि आपला देव आपल्या मनात पूजा.

पहिल्यांदा सगळी देवळे बंद करा. देवाला एकदा रस्त्यावर आणले की तो राहण्यासाठी आपोआप सर्वांच्या मनात घरे शोधू लागेल असे वाटते. थंडीपावसाच्या दिवसात देवालाही उघड्यावर राहणे जमणार नाही. ;)

आपला,
(अज्ञेयवादी) आजानुकर्ण

१००% सहमत आहे आपल्या विचारांशी.
- (सर्वव्यापी)प्राजु
http://praaju.blogspot.com/

सर्वसाक्षी, छान लिहिले आहेत.

एकिकडे लोकशाहीच्या गप्पा माराच्या आणि दुसरीकडे राजेशाही वा सरंजामशाही भोग भोगायचे! लोकशाहीत राष्ट्राला आणि देवळातल्या देवाला सगळे समान! मग असा भेदभाव का?

खरं आहे!

गावाच्या वेशीवर
मारुती बसवलेला
दर शनिवारी नारळ देऊन
बिचार्‍याला फसवलेला

देवळात जाऊन माणसं
दुकानात गेल्यासारखी वागतात
चार-आठ आणे टाकून
काहि ना काहि मागतात

-चंद्रशेखर गोखले यांच्या मी मराठी या चारोळी संग्रहातून

साक्षीदेवा, तुझ्या म्हणण्यातले प्वाईंट पटण्याजोगे आहेत...

पण आता लोकच तासन् तास रांगा लावतात यात आमच्या लालबागच्या राजाचा काय दोष?

माझे व्यक्तिगत मत विचारशील तर गणेशोत्सव हा माझा अत्यंत आवडता उत्सव आहे. आणि आमचा लालबागचा राजा हा तर मुंबईचा मानबिंदू आहे! हां, आता त्याच्या दर्शनाबाबत सेलिब्रिटी मंडळींनी रांगेत घुसण्याबाबत तू मांडलेले मुद्दे निश्चित पटण्याजोगे आहेत!

असो,

लालबागच्या राजाच्या मंडळाने केलेली सार्वजनिक कामे इथे वाचता येतील! ही कामे वाचल्यास आमचा लालबागचा राजा म्हणजे केवळ बाजार आहे आणि म्हणून तो बंद करावा असे म्हणणे योग्य होणार नाही!

प्रसिद्ध नेत्रतज्ञ डॉ तात्याराव लहाने यांच्या सहकार्याने/मार्गदर्शनाखाली जे जे रुग्णालयात आत्तापर्यंत अनेकांवर मोफत मोतीबिंदू शस्त्रक्रिया झाली आहे या घटनेचा मी साक्षिदार आहे. अजूनही बर्‍याच मंडळींना याचा लाभ मिळणार आहे!

हां, आता उत्सव म्हटला की त्यात काही कमीअधिक हे आलंच, काही तृटीही अवश्य असतील. त्या मी नाकारत नाही. परंतु रोज अक्षरश: लाखाच्या घरात लोकांच्या दर्शनाची रांग लागते. मंडळाचे कार्यकर्ते गेले ८-९ दिवस अक्षरश: उभे आहेत, राबताहेत हे मी पाहतो आहे! बरं कोण आहेत ही सगळी कार्यकर्ते मंडळी? तर तुमच्याआमच्यासारखे सामान्य मध्यमवर्गीय जन!

आज कुणाही परप्रांतियांनी ऊठसूठ मुंबईला, मराठी माणसाला काहीही बोलावं, तुच्छ लेखावं, वाट्टेल ते तोंडसूख घ्यावं, अश्या काळात मुंबईच्या गिरणगावामध्ये अक्षरश: एखाद्या राजासारख्या दिमाखानं साजर्‍या होणार्‍या, सार्‍या जगाचं लक्ष वेधणार्‍या मराठमोळ्या लालबागच्या राजाचा दणक्यात साजरा होणारा उत्सव ही काळाची, अन् पर्यायाने मुंबईकर मराठी माणसाच्या अस्मितेची गरज आहे, नव्हे, मुंबईकर मराठी माणसाची ती अस्मिताच आहे!

वर म्हटल्याप्रमाणे काही कमी निश्चितच असतील, काही चुका नक्कीच असतील, परंतु मडळातर्फे त्या निश्चित सुधारल्या जातील याची मला खात्री आहे!

अरे लालबागच्या राजाचा विजय असो...!

आपला,
(गणेशोत्सवाचा प्रेमी अन् लालबागच्या राजाचा कट्टर भक्त!) तात्या.

शिकलेल्यांना शहाणे आनि शहण्यांना सुसंस्कृत करणे ही आपल्या राष्ट्राची मुलभूत गरज आहे.....

हिंदू धर्मात, वेद्-उपनिषदे-पुराणे यातुन प्रत्येक देवाच्या भक्ती साठी काळ ठरवून दिला आहे. त्यातल्या त्यात चातुर्मासात [श्रावणात शंकर, भाद्रपदात गणपती, अश्विनात दुर्गा, कार्तिकात लक्ष्मी] जास्तीत जास्त व्रत्-वैकल्य आहेत. [कारण या काळात आयुर्वेद तब्येतीची जास्तीत जास्त काळजी घेण्याचे सूचवतो]
एरव्ही सुद्धा देव असतोच की तिथे. देवस्थांनांत एकाच दिवशी गर्दी केली नाही तर प्रशासनासमोरील किती तरी प्रश्न सुटतील.
म्हणून हे शक्य नाही...

राहता राहीला प्रशासनाचा प्रश्न, तर माकडाच्या हाती मशाल असेच म्हणावेसे वाटते..

मला मोठेपणी ऐकलेली 'खुलभर पाण्याची' कहाणी आठवली. देवाचा गाभारा दुधाने भरून वाहील असा संकल्प लोकशाही राजाने केला व अनासक्तिने सर्व नागरिकांना स्वतःला थेंबही न घेता सगळे दूध देवळात आणुन घालायचे आवाहन केले.
कोणी विचार करु लागला कि इतर लोक दुध टाकणार आहेत च आपली एखादा तांब्या पाण्याने काय होणार आहे? चला आपण पाणीच टाकू
कोणी विचार करु लागला कि इतर लोक साले चोर आहेत पाणी टाकतील मग आपण दुध टाकले तरी त्याचा काय उपयोग? चला आपण पाणीच टाकू.
अशा रितिने सर्व गाभारा पाण्याने ओसंडून वाहू लागला.

प्रकाश घाटपांडे

मी 'राजा'चे दर्शन घ्यायला जात नाही. 'प्रजा' रुपी अनेक गणपती आहेत जे मला सर्वसमान वाटातात. देवांचे हे राजा आणि प्रजा वर्गीकरण मला अयोग्य वाटते.
'ईश्वर सर्वव्यापी आहे' असे आपण म्हणतो. पण नुसते म्हणतो... मानत नाही. 'राजा'चे दर्शन घ्यायला लाखोंच्या रांगा लावतो.

महाराष्ट्रात १२-१२ ताज वीज भारनियमन चाललेले असताना वाढत्या सार्वजनिक गणेशोत्सवांवरील वाढती रोषणाई नजरेआड करतो. उपासमारीने फक्त हाडे आणि कातडी राहिलेल्या लहानग्या बालकांबद्दल आपण नुसती हळहळ व्यक्त करतो आणि देवाच्या डोक्यावर दुधाचा अभिषेक करून ते दुध गटारात वाहून जाऊ देतो. देवासमोर पेढे, मोदक, लाडू असे महागातले प्रसाद ठेवून दहा दिवस आपणही गोडधोड खातो. सार्वजनिक गणेशोत्सवातील कार्यकर्त्यांची वर्गणी गोळा करण्या पासून भक्तांना धक्काबुक्की करेपर्यंतची अरेरावी, दंडेली - आपल्याला काय करायचयं, आपण चांगल्या भावनेने दर्शन घ्यावे, त्यांचे पाप त्यांच्यापाशी- अशा विचारांनी दुर्लक्ष्य करतो. सार्वजनिक उत्सवांवर बहिष्कार नाही घालत. कानठळ्या बसविणार्‍या 'स्पिकर्स वॉल' उभारणार्‍या, रहदारी अडवून रस्त्यात मांडव घालणार्‍या, दारु पिऊन ढोल-ताशे बडविणार्‍या सार्वजनिक गणेशोत्सवालाही आपण आवर्जून हजेरी लावतो. कारण आपल्या मनात शुद्ध भक्तिभाव असल्यामुळे इतरांच्या गैरवर्तनाकडे लक्ष न देण्याइतके आपले मन मोठे केले पाहिजे असा आपला 'शुद्ध' हेतू असतो.
म्हणून आपण सार्वजनिक गणेशोत्सवात सहभागी होतो. मी दरवर्षी दगडूशेठला जातो, मी लालबागचा राजा कधीच चुकवत नाही, मी कमीतकमी २१ गणपतींचे दर्शन घेतो वगैरे वगैरे दावे नेहमीच ऐकायला येतात. वाढत्या लोकसंख्येबरोबर सार्वजनिक उत्सवांतील गर्दीही वाढत जाते आहे. त्यामुळे मंडाळांचे 'फावते' आहे. देवांना 'सोन्याच्या मखरात' बसविण्याची स्पर्धा वाढते आहे. ज्यांनी हाती कटोरा घेऊन फकीराचे जीवन स्विकारले त्या साईबाबांनाही सोन्याचे सिंहासन कोणी भक्त दान करतो आहे. पर्यायाने आपल्या भक्तीचे प्रदर्शन मांडतो आहे. सिद्धिविनायकाच्या मंदीराचा कळस सोन्याच्या पत्र्याने मढविला जातो. त्यातही भ्रष्टाचार होतो. मोठमोठ्या मंदिरांची मिळकत इतकी मोठी आहे की त्या - त्या मंदिरांच्या समितीवर येण्यासाठी मारामार्‍या होतात. शिर्डी संस्थान तर कोर्ट रिसिव्हरकडे आहे असे ऐकतो.
ह्या सर्व अनुभवातून मला मुर्तीपुजेतच विश्वास राहिला नाही. मी मुर्ती पुजा जरूर करतो पण जिथे व्यावसायिकीकरण दिसत नाही तिथे भक्तीभावाने नमस्कार करतो. गरीबांना आर्थिक, कपड्यांची, अन्नाची मदत करणे मला जास्त गरजेचे वाटते, ते मी करतो. त्यातही हट्टेकट्टे धडधाकट भिकारी मी टाळतो तसेच काही काम करू शकणारी मुलेही टाळतो. त्यांना पैसे द्यावेसे वाटलेच तर काही काम सांगतो आणि ते केले तर पैसे देतो. पण माझा अनुभव असा आहे की त्यांना काम नको असते त्यांना नुसते पैसे हवे असतात. असो.

ही सर्व माझी वैयक्तिक मते आहेत. कुणाच्याही धार्मिक भावना दुखावण्याचा उद्देश नाही.

तात्यांशी पुर्ण सहमत.
आणि माणूस म्हणलं की होतंच कमीजास्त....
अभिषेकाला आलेल्यांना बाप्पाच्या पायावर डोकं ठेवायला मिळ्णं ते ही रांग न लावता, रांगेवर पोलीसांचा लाठीहल्ला...ह्या गोष्टी अमाप गर्दी+येणारा पैसा+सत्ता+सर्वसामान्यांची हतबलता ह्या सगळ्या परिस्थितीजन्य घटकांमुळे उपरोक्त घटना घडतात..आणि ते स्वाभाविक आहेच, मनुष्यस्वभाव दुसरं काय?

वैयक्तिकरित्या बोलायचं झालं तर, कोण्याही एकादशीला/चतुर्थीला/रामनवमी/कृष्णाष्टमी वगैरे देवांच्या पेश्शल दिवशी मी मंदीराच्या कळसाकडे पाहुन एक नमस्कार ठोकतो आणि घरी येऊन देवघरातल्या देवांवर हळद-कुंकू वाहुन २ पेढ्यांचा नैवेध्य दाखवतो...बस्स....
कारण देवळात जायचं कशाला? देवासाठी, त्या समाधानासाठी बरोबर?
मग ह्या अशा दिवशी लोटलेल्या अलोट गर्दीमुळे मनात भावना एकच येते...
"आपण भिकारी आहोत आणि समोर कोणी श्रीमंत दान करतोय" मग ते समाधान मिळतच नाही...
जे काय देवाशी भेटायचं बोलायचं असेल ते मी एखाद्या दुर्लक्षित आडबाजुच्या देवळात जाऊन निवांत बसुन करतो :)

आता, मंडईपासला दगडुशेठ गणपती काय, किंवा शनवारातला फारसा भेट न दिला जाणारा गुपचुप गणपती काय, दोघं एकच ना? मग त्या गर्दीत पाय चेंगरत, धक्के मारत, शिव्याशाप खात फक्त २ सेकंद दगडुशेठ बाप्पाचं दर्शन घेण्यात काय वेगळं? बसा ना मस्त तासभर गप्पा ठोकत ह्या शनवारातल्या बाप्पाशी.

जर हा बाजार बंद करायचा असेल तर या देवस्थानांना रांगा लावणे बंद करा आणि आपला देव आपल्या मनात पूजा.

:)
+++++++++++१

गर्दीत,धक्काबुक्की करत किवा तासंतास रांगेत उभे राहून कोणत्याच देवाचे दर्शन घ्यायला मला आवडत नाही,आपला कळसालाच नमस्कार!
शांतपणे दोन क्षण उभं राहून दर्शन घेता येईल अशा देवळात मी जाते.(देवळातच मूळात क्वचित जाते.)मंगळवार,चतुर्थ्या,सोमवार,त्यातही श्रावणी सोमवार, महाशिवरात्र असे त्या त्या देवांचे वार आणि सण टाळून जर देवळात गेले तर गर्दीलाही टाळता येते असा अनुभव आहे.
स्वाती

देवस्थानांचा बाजार झाला आहे हे खरेच. पण कोणताही धंदा हा ग्राहकांशिवाय चालत नसतो! लोक हजारो-लाखोच्या संख्येने देवळांपुढे रांगा का लावतात, हा समाजशात्रीय संशोधनाचा विषय आहे.

मी स्वतः कधीही शिर्डी-तिरुपतीला गेलो नाही. कधी जाईन असे वाटतही नाही. परंतु, बहुसंख्य जनतेला देवळाची (दर्गे-मशिदी, चर्चेस, गुरुद्वारा इ. सहित) "गरज" आहे, हे वास्तव आहे. म्हणूनच,

जर हा बाजार बंद करायचा असेल तर या देवस्थानांना रांगा लावणे बंद करा आणि आपला देव आपल्या मनात पूजा.

हे कितपत आचरणात येईल याची शंकाच आहे!

तिरुपतीला तर रीतसर देणगीप्रमाणे रांगा लागतात असे ऐकून आहे. वरकरणी पाहता हे गैर वाटेल. देवासमोर सगळे समान, हे बोलायला तत्व म्हणून ठीक आहे. पण "टाईम इस मनी " हे ध्यानात घेतले, तर ज्याच्याकडे वेळ कमी आहे (आणि खिशात पैसे आहेत) त्याने लवकर दर्शन घेतले तर त्यात फार काही गैर आहे, असे मला वाटत नाही. सर्वांच्या वेळेची किंमत सारखी नसते!

खरी आवश्यकता आहे ती समाज प्रबोधनाची. जसे पेप्सी आणि लेझ ही आपल्या शरीराची गरज नाही तसेच देऊळ ही आपल्या मनाची गरज नाही, हे जनतेला पटवून देण्याची.

पण हे शिवधनुष्य पेलणार कोण?

(पडक्या आणि ओसाड देवळात रमणारा) सुनील

Doing what you like is freedom. Liking what you do is happiness.

काय प्रकार झाला तो मि पहिला नस ल्यामुळे त्याबद्दल बोलत नाहि पण एवढे मात्र खरे आहे कि त्याचे कार्यकर्ते गेले महिनाभर
दिवसरात्र मेहनत करतात झोप येवु नये म्हनुन गोळ्या घेतात, जेमतेम १ तास झोप घेतात इ. त्यामुळे एखद वेळेस असे कहि झाले असेल तर .... झाले ते चुक असेल पण म्हनून लगेच असे म्हणणे बरोबर नाहि आहे असे वाटते कारण त्यान्चे सामाजिक कार्य पण खुप चालते शेवटि गर्दिला आवर घालणे कहि वेळेस कठिण होते. माणुस म्हणला कि थोडे फार होणारच असे म्हणायचे आणि सोडुन द्यायचे काय !

आमच्या कंपनीने शेगावच्या गजानन महाराज संस्थानासाठी मोठमोठ्या कंपन्यांमधे लागणारी एस्.ए.पी. सिस्टीम (प्रचंड महाग) त्यांच्या वित्तीय कामासाठी रूजू केली तेव्हा एका पेपरामधे "भक्तांची सोय" म्हणून बातमी प्रसिद्ध झाली होती. त्याच पेपरातील गुलाबी पुरवणीमधे ही देवळं म्हणजे "नवा बिजनेस सेक्टर" उघडल्याचं पेपरात आलं होतं. :)

शेवटी हा दृष्टीकोनाचा प्रश्न आहे असे वाटते.

-(बिजनेसमन भक्त) ऋषिकेश

१. अनेक भक्त येतात म्हणून काही चतुर माणसे बाजार भरवतात. त्यांना प्रतिबंध केलाच पाहिजे.
२. अनेक लोक येतात म्हणून चतुर माणसे त्याचा बाजार करतात या साठी समजुतदार लोकांनी काही दिवस रांगांतील गर्दीत आपला सहभाग ठेउ नये हे आवाहन ठिक आहे. मला तो उपाय वाटत नाही.

काही पाहिजे आहे म्हणून लोक देवाला विनवणारच. असलेले टि़कूदे म्हणूनही ते देवाला विनवणारच.
देव चराचरात आहे असे म्हटले तरी तो मूर्तीमध्ये दिसतो. जाणवतो म्हणून मूर्ती असणारच. स्थानमहात्म्य असल्याने एखाद्या स्थळाला गर्दी होणारच.

याचा फायदा घेणार्‍या चतुर मंडळींना बाजार मांडण्यापासून रोखले पाहिजे यासाठी सहमत. देवापुढे सर्व सारखे.
-- (देवभक्त) लिखाळ.

आज संध्याकाळपासून सातत्याने अनेक वाहिन्या लालबागच्या राजाच्या दर्शनाला गेलेल्या एका महिलेला तिथल्या 'कार्यकर्त्या'ने अक्षरश: ढकलुन, अवमानित करून हाकलले त्याचे प्रक्षेपण करीत आहेत. संपर्क साधला असता उत्सवाचे प्रमुख उपलब्ध नाहीत वा कॅमेर्‍यासमोर येत नाहीत असे काही वाहिन्या सांगत आहेत तर एका वाहिनीवर लालबाग राजा चे श्री. सुनिल जोशी यांनी 'ती महिला चपला घालुन व विशेष महत्वाच्या व्यक्तिंकरीता असलेल्या रांगेत जात होती व तिने सांगुन न ऐकल्यामुळे नाइलाजाने कार्यकर्त्यांना असे वागावे लागले' अशी मल्लिनाथी केली.

साक्षिदेवा, या संदर्भात मंडळाने त्यांच्या संकेतस्थळावर त्वरीत खुलासा करून सर्वांची जाहीर क्षमा मागितली आहे.

इथे वाचता येईल!

तात्या.

देवभक्ती .. त्याचे दर्शन का प्रदर्शन.. हा विषय सोडुन मिपा वरील अनुभवी मंडळी वेगळ्याच विषयाकडे जात आहेत असे वाटते. तात्या व पेठकर या दोन्ही अनुभवी मंडळी कडुन दोन वेगळे विषय वाचायला मिळाले, त्या साठी सर्वप्रथम आभार.

देवाची भक्ती व ती करण्यासाठी वापरलेला मार्ग हा खरेतर वैयक्तिक विचारधारेचा एक भाग आहे , पण एखादा मनुष्य जर आंधळेपणाने ते करत असेल तर त्याला प्रबोधन करणे हे आपले कर्तव्य आहे. प्रसिद्ध (स्वःत असलेल्या व श्रीमंत भक्तांनी केलेल्या) देवांसमोर होणारी भपकेबाज भक्ती प्रदर्शने टाळण्यास आपण निश्चितच प्रबोधन करुया पण त्याच बरोबर हि मंडळे राबवत असलेले स्तुत्य उपक्रम गरिब व गरजु जनतेपर्यंत कसे पोचवता येतिल ते पण आपण बघितले पाहीजे.( तात्यांनी दिलेली डोळ्यांच्या मोफत शस्त्रक्रियेची माहीती गरजु व्यक्तिंना देणे व शक्य झाल्यास त्यांना तिथे पर्यंते पोचवणे हा त्यातील एक भाग होउ शकतो).

सर्वसाक्षींचे उत्तम विवेचन!

लालबागचा राजाची आजमीतीस अनेक वर्षे प्रतिष्ठापना केली जात आहे. मुंबईकरांचा हा लाडका गणपती. मुंबईकरांनी त्याच्यावर प्रेम केले, त्याचे स्तोम माजवले नाही.

नागपाड्याला रहात असल्या पासून त्याचे दर्शन विसर्जन मिरवणूक पहाताना होत असे. ह्याच्यावर मुंबईकरांचे इतके अलोटप्रेम, की ह्याची विसर्जन मिरवणूक अनेक ठिकाणी पूजा स्विकारीत, सर्वात शेवटी गिरगांव चौपाटीवर पोहोचते.

नागपाडा पोलीस ठाण्यातर्फे त्याची यथोचीत पूजा विसर्जन मिरवणूक नागपाडा चौकात आल्यावर दरवर्षी होते.
परंतु मुद्दाम लालबागला जाऊन त्याचे दर्शन घ्यावेसे वाटले नाही.

महालक्ष्मी, मुंबादेवी, पिकेटरोडचा मारूती, सिद्धीविनायक, हाजी अल्ली, माहिमचा दर्गा, मतमाऊली (माऊंटमेरी) इ. मुंबईची पारंपरीक दैवते.
लोक या देवस्थानांना यथासमयी भेट देत (व आजही) देतात. परंतू, सिनेस्टार, उद्योगपती ई. नी ह्यातील काही स्थळांचे स्तोम माजवले.
अनवाणी चालत दर्शनाला येणे, मोठ्मोठाल्या देणग्या देणे, इ. प्रकारकेल्याने ह्यातील काही देवस्थाने सामान्यांना अप्राप्य झाली.

लालबागच्या राजाबाबतही हेच झाले.

लोकांनी आपल्या सवयी बदलणे आवश्यक आहे. इतक्या गर्दीच्या स्थळी तासनतास रांगेत ऊभे राहील्याने देव पावतो ह्या समजूतीतून बाहेर पडणे आवश्यक आहे.

संजय अभ्यंकर
http://smabhyan.blogspot.com/

(काही प्रमाणात सर्वसाक्षींच्या वरील प्रतिसादाशी सहमती दर्शवतो आहे. पण मथळ्याशी असहमती.)

ज्या बाजारात ग्राहक आणि विक्रेते दोघेही स्वखुशीने भाग घेतात, असा कुठलाही बाजार बंद करू नये, असे मला वाटते.

विक्रीस ठेवलेली वस्तू आपल्याला नको असेल, किंवा त्याहून अधिक दर्जेदार वस्तू आपल्यापाशी असेल (म्हणजे धनदांडगी नसलेली श्रद्धा) तर वेगळे मंडळ स्थापावे. समविचारी लोक तिथे जमतील. बाजार बंद न करताही जमतील.

त्याच विशिष्ट देवतेपाशी जर कोणाला जायचे असेल, तर विचार करावा - ते देवस्थान कोणाची वैयक्तिक मालमत्ता आहे का? (आमच्या घराण्यात असे एक दत्ताचे देऊळ होते.) तसे असल्यास त्या कुटुंबात जन्म घेण्यावेगळा तुम्हाला पर्याय नाही. मंडळ सरकारमान्य प्रतिष्ठान/ट्रस्ट असेल (पंढरपूर, वगैरे), तर ट्रस्ट कायद्याचे उल्लंघन होत असेल तर त्याविषयी तुम्ही काही करू शकता. कायद्याचे उल्लंघन होत नसेल तर असा विचार करावा : तुमची श्रद्धा-पद्धती खरी आणि ट्रस्ट बसवणार्‍यांची श्रद्धापद्धती खोटी याबद्दल तुम्हाला खात्री आहे का? तसे असल्यास ट्रस्टीमंडळींना बदला.

प्रयत्न करूनही तसे जमत नसेल, तर तुमची श्रद्धा-पद्धती ही लोकांना पटत नाही, असे सिद्ध होते. मग त्यांना न पटता त्यांची पद्धती (बाजार म्हणून) बंद करण्याचा आग्रह करणे म्हणजे मुजोरी होईल.

पुन्हा मग "तुमचा भाव तिथे तुमचा देव" - तुमच्या मते योग्य रीतीने चालणार्‍या देवस्थानाची स्थापना करा.

मस्त लिहिलेत सर्वसाक्षी तुम्ही! पूर्ण सहमत.

वरील सर्वांच्या प्रतिसादातील लालबागच्या राजाच्या उत्सवाविषयीच्या ज्या काही तक्रारी, गार्‍हाणी आहेत ती संबंधितांच्या कानावर जरूर घातली जातील!

तसेच ज्यांना लालबागच्या राजाच्या दर्शनाला प्रत्यक्ष गेले असतांना काही अडचणी आल्या असतील, त्यांच्या काही तक्रारी असतील त्यांनाही राजाच्या संकेतस्थळावर जाऊन तक्रार नोंदवण्याची सोय आहे.

लालबागचा राजा सार्वजनिक गणेशोत्सव मंडळ (वर्ष ७५ वे!) त्यातील इष्ट आणि व्यवहार्य बाबींची अवश्य नोंद घेईल याची खात्री आहे!

लालबागच्या राजाचा विजय असो....!

तात्या.

मला नाही वाटत केवळ लालबागच्या राजाबद्द्ल इथे कुणी बोलतंय.. एकंदरीत चर्चा चालूये.. आणि मला पटतं.. मागच्या वर्षी दगडूशेठ गणपतीला दर्शनाला गेले होते तेव्हा इतकं गर्दी मधे उभं राहून १मिनिटं शांत डोकं टेकवून उभं राहता येत नव्हतं.. देवाच्या दारात जाऊन केवळ शांतताच लाभली पाहीजे.. बाकीचे ते देखावा अन रोषणाई नंतरच्या गोष्टी झाल्या.. शिर्डीचीही हीच गोष्ट..
माहीत नाही हे सगळं कसं बदलेल.. पण बदललं पाहीजे..

पण एक आहे.. आपल्याला हे सगळं सहज उपलब्ध असेल तर अशा तक्रारी सुचु शकतात.. पण आजुबाजुला उभे असलेले लांब लांब खेडोपाड्यातून आलेल्या लोकांना केवळ दर्शन मिळणं,तो देखावा,रोषणाई, विविध ठीकाणच्या मंदीरांचे देखावे पाहणे म्हणजे एक सोहळा असतो .. त्यांच्या डोळ्यातला आनंद खूप वेगळा असतो.. दर वर्षी पुण्यात गणपती पाहायला लांबूनलांबून येणारी लोकं पाहीली की छान वाटतं! त्यांच्यासाठी ती चेंगराचेंगरी,गर्दी,कशालाही महत्व नसेल,जितकं ते देखावे,गणपतीच्या नुसत्या मिनिटभराच्या दर्शनाला असेल.. !

लालबागच्या राजाबद्दल आमच्याही मनात प्रेम आदर आहे.

पण त्या टोपीवाल्या कार्यकर्त्याने त्या महिलेशी जे वर्तन केले त्याचे समर्थन कुठेही आणि कुणीही करू शकत नाही. ती चपला घालून गेली किंवा व्ही आय पी च्या लायनीत शिरण्याचा तिने प्रयत्न केला....

हे सर्व भोंगळ युक्तीवाद जरी मान्य केले तरी एका महिलेवर हात टाकण्याचा जो प्रकार त्या निर्लज्ज कार्यकर्त्याने केला आहे त्याचे समर्थन गणपतीच्या प्रेमामुळे निदान आम्ही तरी करणार नाही.

मराठी संस्कृतीचे प्रतिक म्हणून लालबागच्या राजाकडे पाहणार्‍यांनी श्री शिवछत्रपतींनी कल्याणच्या सुभेदाराच्या सुनेला दिलेली वागणूक आणि लालबागच्या राजासमोर एका स्त्रीची झालेली विटंबना या दोन गोष्टी कुठल्या निकषावर एका पातळीवर येऊ शकतात ते पहावे आणि मग मराठी संस्कृतीचे प्रतिक आहे की नाही ते ठरवावे.

आम्ही त्या कार्यकर्त्याच्या वागणुकीचा निषेध करतो आणि कार्यकर्त्यानी कसे वागावे, महिलांशी वर्तन कसे असावे ही बुद्धी त्या कार्यकर्त्यांना आणि त्याच्या संतापजनक आणि निंदनीय कृतीचे समर्थन करणार्‍या मंडळाच्या निर्लज्ज पदाधिकार्‍यांना द्यावी अशी "मागणी" (प्रार्थना नव्हे) त्या लालबागच्या राजाकडे करतो.

आम्ही यापुढे त्याचे दर्शन घेण्यास जाणार नाही, हे ठरवले आहेच. काल आमच्या सौभाग्यवती जाऊन आल्या पण आम्ही गेलो नाही. धनदांडग्यांच्या आणि सिनेनट्यांच्या देवाला भेटण्याची आमची इच्छाही नाही.

आपला,
(संतप्त) धोंडोपंत

आम्हाला येथे भेट द्या http://dhondopant.blogspot.com

घोटवीन लाळ, ब्रह्मज्ञान्या हाती | मुक्ता आत्मस्थिती, सांडवीन ||

मटा ऑनलाइन वृत्त । मुंबई

गणपती उत्सव म्हणजे राजकारणी आणि बॉलिवूडवाल्यांसाठी पर्वणीच असते... कुठल्याही गणपतीला त्यांना रांगेशिवाय प्रवेश मिळतो, ब-याचदा तर वलय निर्माण करण्यासाठी त्यांना मंडळांचं आग्रहाचं बोलावणंच असतं आणि तिथे मीडियाची मंडळी त्यांना शूट करायला, बाइट घ्यायला तयारच असतात... आयती मिळणारी ही प्रसिद्धी लक्षात घेऊन बॉलिवूडचे निर्माते-दिग्दर्शक आपल्या चित्रपटाचं प्रमोशन गणरायाच्या आशीर्वादाने करतात. लालबागच्या राजासमोर तर दहा दिवस अनेक सेलिब्रिटींची रांग असते. पण, अभिनेता अजय देवगण आणि दिग्दर्शक रोहित शेट्टी त्याला अपवाद ठरले.

' गोलमाल रिटर्न ' चं प्रमोशन ' लालबागच्या राजा ' ला येऊन करावं, असं निमंत्रण त्यांना मंडळानं दिलं होतं. पण हा प्रस्ताव अजय आणि रोहितनं साफ धुडकावून लावला. अरे, देवाचा वापर कसला सिनेमाच्या प्रमोशनसाठी करताय ? देवाच्या चरणी तरी निरपेक्ष भावनेनं लीन व्हा ! हे उद्विग्न उद्गार आहेत, श्रद्धाळू अजयचे... तर, ' भगवान को क्यूं उल्लू बनाए ?', असा मिस्किल सवाल केलाय रोहित शेट्टीनं...

खरं तर अजय खूपच धार्मिक आहे. तो त्याच्या ऑफिसमध्येही गणपतीची प्राणप्रतिष्ठा करतो. त्याशिवाय तिरुपती, अजमेर शरीफ इथं अनेकदा अजय भाविक म्हणून जातो, देवाचं दर्शन घेतो. त्याचा हा श्रद्धाळूपणा माहीत असलेल्या लालबागचा राजा सार्वजनिक गणेशोत्सव मंडळाच्या काही सदस्यांनी त्याच्यापुढे एक प्रस्ताव ठेवला. त्यांनी दिग्दर्शक रोहित शेट्टीला गाठलं आणि ' गोलमाल रिटर्न ' चं प्रमोशन करण्यासाठी ' राजा ' ला येण्याचं आमंत्रण दिलं. तो प्रस्ताव घेऊन रोहित अजयकडे आला, पण अजयनं ही ऑफर साफ धुडकावली. ' देवाचा असा वापर करणं मला पटत नाही ' , असं त्यानं ठणकावून सांगितलं. मनातून देवाची पूजा करा, प्रमोशनच्या वेळीही मनात श्रद्धा बाळगा, पण सार्वजनिक ठिकाणी इतरांचा खोळंबा करून प्रमोशनाचे कार्यक्रम करणं साफ चुकीचं आहे, असं मत अजयनं मांडलं.

त्यानंतर अजय आणि रोहितचं एकमत झालं आणि त्यांनी आपण येणार नसल्याचं कळवून टाकलं. पण अजय, अर्शद वारसी, तुषार कपूर आणि श्रेयस तळपदे ही चौकडी सारेगमपच्या सेटवर आपल्या चित्रपटाच्या प्रमोशनसाठी जाणार आहे. गोलमाल है - प्रमोट तो करना पडेगा ना ?, असं रोहित गमतीनं विचारतो.

अर्रे लालबागच्या राजाचा विजय असो.

आपला,
(सिन्सिनाटीचा राजा) आजानुकर्ण