मराठी माणुस उधोग धंदयात खरच मागे आहे का?

ते आमाला काय इचारते ?

कोण म्हण्ल ..? मराठी माणूस उद्योग धंद्यात मागे आहे. अजाबात नाय मराठी माणूस त्याचे उद्योग आणि त्याचे धंदे त्याच्या पद्ध्तीने जोरातच ...? चालवत असतो,आणि त्यात तो त्याच्या पद्ध्तीने यशस्वी ...?देखिल आस्तो....(काही अपवाद असतात डी.स्.के , किर्लोस्कर....वगैरे)

=)

मराठी माणुस उधोग धंदयात खरच मागे आहे का?

खरंच अज्याबात कल्पना नाही ब्वॉ !

पण तुमची कळकळ बघून एखादा 'उद्योग' चालू करावा म्हणतो.
त्यानंतरच तुमच्या प्रश्नाचे उत्तर देता येइल.

- (उद्योगशील) सोकाजी त्रिलोकेककर

मराठी माणुस उधोग धंदयात मागे आहे. तो सतत अपयशी ठरतो

हे अस काही वर्षांपुर्वी म्हणले जायचे.आता जर आजुबाजुला डोळे उघडून पहा बरेच मराठी उद्योजक यशस्वि झालेले दिसतील ,माझ्याच कंपनी मधिल एक श्री.माने नावच्या साध्या कामगारने काहि वर्षांपुर्वि नोकरी सोडुन थर्माकोल ईंडस्ट्रीमध्ये धंदा सुरु केला,आज त्याची या ईंडस्ट्रीमध्ये एक यशस्वि उद्योजक म्हणुन गणना केली जाते...

देशातील ७०% रि़क्षांचे मीटर्स सुपर मीटर्स मुंढवा,पुणे येथे तयार होतात. देशातील अनेक बॅन्कांची प्रमुख कार्यालये मुंबईत आहेत. मराठी माणूस धंद्यात मागे म्हणणार्‍यांनी हे लक्षात ठेवावे.

मराठी म्हणून माणसाला सर्वच क्षेत्रांमधे वेगळं तपासणं यालाच माझा विरोध आहे. मराठीपणा हा फारतर साहित्य, संभाषण इतक्यापुरता मर्यादित ठेवता येईल..

तरीही धंद्याबाबतीतही मराठी माणसाला एक वेगळा गट असं समजून त्याचं मोजमाप करायचं असेल तर खालील काही विचार..

.."उद्योगधंद्यात" पुढे जाणे म्हणजेच एकूण पुढे जाणे असे आहे का?

उत्तम हुद्द्याच्या नोकर्‍या, देशीविदेशी कंपन्यांत नियुक्त झालेले सी ई ओ किंवा एमडी.. जगभर सॉफ्टवेअरमधे ठसा उमटवणारे तज्ञ, शेतीपासून अवकाशापर्यंत सर्वत्र संशोधनाने चमत्कार घडवणारे शास्त्रज्ञ.. हेही पुढे जाणे नाही का? अशा ठिकाणी मराठी माणसांची गर्दीच दिसेल..

इतर कोणत्या भाषिक समाजापेक्षा मराठीत तुलनेत कमी टक्के उद्योजक असतील.. पण इतर अनेक क्षेत्रांत ते पुढे असू शकतात आणि अन्य "भाषिक" मागे...

मराठी माणसाची एकूण प्रगती कुठेतरी होतेय ना आणि सर्वजण सुखी आहेत ना ते पहावं.. नपेक्षा मोठ्ठं उद्योगसाम्राज्य आणि सदैव तणावाखाली राहून एक दिवस मेंदूतली नस फुटून मृत्यू, असं नको..

तुलनात्मक दृष्ट्या मराठी मनुष्य उद्योग धंदा करण्याच्या प्रवृत्तीचा नाही..
उत्तर भारतीय / गुजराती / मारवाडी / पारशी इ. यांचा टक्का उद्योगात जास्त आहे.

याला अनेक अपवाद आहेत त्यामुळे मराठी उद्योग नाहीत म्हणणं खरं नाही पण तुलना केली तर प्रमाण खूप कमी आहे --
जुन्या पिढीतले बीजी शिर्के, गरवारे, किर्लोस्कर, त्यानंतर निर्लेप चे भोगले, विकोचे पेंढारकर, कॅमलिन चे दांडेकर अशी काही उत्तम नावं आहेत.
साधा विचार करा -- आत्ता आजूबाजूला किती जण मला स्वतःचा बिझनेस करायचा आहे असा विचार करतात आणि किती जण कमी कष्टाची नोकरी स्विकारतात.
यात बरोबर चूक काही नाही. प्रवृत्ती / आवडी यातला फरक आहे.

आपण करतो ब्वा !!

( तीन वडा-पाव च्या गाड्यांचा मालक ! वाश्या ......एक रेस्टा- बार लवकरच ! )

उत्तर भारतीय / गुजराती / मारवाडी / पारशी इ. यांचा टक्का उद्योगात जास्त आहे

अनेकवेळा येथे धंद्यात एखाद्याला 'वर आणण्यासाठी' भाषा,जात यांचा पुरेपूर वापर केला जातो. पैसा,धंदा आपल्या ज्ञातीच्या,आपल्या भाषिकांमध्ये राहिला पाहिजे ही भावना त्यामागे असते. अर्थात व्यवसाय यशस्वी होण्यासाठी गुण लागतातच पण पैशाचे बॅकिंगही लागते.ह्या बॅकिंगचा वरील भाषिकांना फायदा होतो.
मग त्यात एखाद्याला नाव मिळाले की मग उद्यमशीलता,धडाडी,वेळेचे अचूक भान वगैरे म्हणून कौतुक केले जाते.
एखाद्या उद्योगात,व्यवसायात जेव्हा अमूक भाषेचे वा ज्ञातीचे लोक जास्त दिसतात तेव्हा तो योगायोग निश्चित नसतो.

कोण म्हणतंय मराठी माणुस उद्योगात मागं आहे, याचा काही विदा आहे का उपलब्ध ?
आणि असला मागं तर काय शश्प बिघडणार आहे का ? महाराष्ट्रात शेती करणारा मराठी माणुस उद्योग करत नाही असं म्हणायचं का ? सगळ्यांनीच उद्योग केले तर नोक-या कोण करणार ? (हे सगळ्यांनीच सॉफ्टवेअर तयार केले तर कोण वापरणार ? या चालीवर वाचावं)

नाडीचा धंदा करणारी काही मराठी मंडळीही ठाउक आहेत.

तसंच बर्‍याच भागात काही विशिष्ठ उद्योगधंद्यामधे काही विशिष्ठ जाती-धर्मातल्या लोकांची मोनोपॉली असते.

आणि इतरलोकं यात न येण्यासाठी "मनुष्य बळ" वापरलं जातं. उदा. गॅरेज, छोटे ट्रॅव्हल्स (पब्लिक-गुड्स) अशा धंद्यांमधे एका विशिष्ठ समाजातले लोकं जास्त आहेत. ती लोकं इतर लोकांना धंदा करू देत नाहीत असं मला सोलापुरात एका ओळखिच्याने मार खाल्यावर सांगितलं होतं! :)

मराठी माणुस उधोग धंदयात खरच मागे आहे का?
अस काही नसाव. उलट इनोवेटीव उधोग धंदयात मराठी माणुस पुढेच आहे.
नेमक यशस्वी कशाला म्हणायाच हा ही एक महत्त्वाचा मुद्दा आहे.
एकदा उधोग धंदयात उतरल्या नंतर मराठी वगैरे अस काही नसत.

मराठी मानुस उद्योगात मागे असेल पन ' धंदया'त नक्किच नाही...........

धंदा करायला ३ गोष्टी लागतात
१. प्रचंड कष्ट करायची तयारी.
२. जिभेवर साखर.
३. चोख हिशेबीपणा.

या शिकण्यासाठी घरातील वातावरणही तसे असणे गरजेचे आहे. घरी/जवळच्या परिचयात कुणी दुकानदार/व्यावसायिक असल्यास मुलानी दुकान सांभाळणे सोपे असते.

तसे पाहिले तर मराठी माणसांत अनेक 'कम्युनिटीज' सुरूवातीपासूनच धंदा/दुकानदारी करणार्‍या आहेत. उदा. वाण्याचे / शिंप्याचे / सोनाराचे दुकान. इ.इ.

इतर 'रिटेल' व्यावसायिकांत / व्यवसायांत उडी मारण्याची धडाडी मराठी माणसे दाखवतात, पण बहुतेकदा मध्यमवर्गियांचा कल मात्र नोकरीकडे असतो. कारण १० ते ५ पाट्या टाकल्या की संध्याकाळी बायकोबरोबर फिरायला जायला मिळते. हक्काची सुटी/रजा मिळते. हे व असे सुख दुकानदारी/व्यवसाय करणार्‍याला जमत नाही. अन २४ तास - १२ महिने काम करावे लागते ते वेगळे. "हातावर पोट". पैसे भरपूर मिळतात पण त्यातही टीपीकल 'सरकारी नोकरी' सारखी शाश्वत पेन्शन+लाच खायची सोय नसते. (उलट खाऊ घालायला शिकावे लागते.)

एकंदर सरासरीने पहाता मराठी माणूस फार मागे नाही असेच मी म्हणेन.

ज्यांना मराठी माणसाच्या कर्तुत्वाबद्दल शंका असेल त्यांनी नितिन पोतदार यांचा ब्लॉग वाचावा. खरच इतके छान विवेचन केले आहे त्यांनी.

http://www.myniti.com/

धीरुभाई आणि मूर्तीं यांनी आपल्या आपल्या नैसर्गिक प्रवृत्तीप्रमाणे उद्योग केला व त्या प्रमाणात यश मिळवले. अंबानींचे यश अफाट आहे पण मूर्तींचे यशही उत्तुंग आहे. २५००० कोटी रुपये उत्पन्न असलेले कंपनी ही मोठीच असते. जे.आर.डी टाटा, गोदरेज (पारसी), बिरला, बजाज (मारवाडी), शंतनूराव किर्लोसकर, आबासाहेब गरवारे (मराठी), धीरुभाई अंबानी (गुजराती), नारायण मूर्ती (कानडी), विजय माल्या (तेलगू), सुनिल मित्तल (पंजाबी), असे गेल्या तीन चार दशकांतील मोठे उद्दोजक बघितले तर आपल्याला अस दिसतं की उद्दोग करणं किंवा त्यात मोठं यश मिळवणं हे कुण्या एका समाजाच्या/जातीच्या माणसांची मक्तेदारी मुळीच नसते. त्यामुळे तरूण मराठी उद्दोजकांनी या पैकी कुणाचीही पायवाट धरली तरी काहीच हरकत नाही. फक्त मराठी असल्याने आपल्यामध्ये उद्योग करण्याची प्रवृत्तीच नाही हा विचार मात्र टाकून द्यावा! कारण शेवटी यशाला कुठलीच जात किंवा भाषा नसते! - नितिन पोतदार

ज्याना आपण यशस्वी धंदेवाईक समजतो , त्या लोकांना जवळुन पहायची संधी मिळाली होती. त्या मुलांच्या बोलण्यात फक्त पैसे, बाहेरची खादाडी असलेच विषय असायचे. संगीत, साहित्य, कला ह्यांचा त्यांच्या बोलण्यात दुर दुर पर्यंत संबंध नसायचा. थोड्याच वेळात त्यांच्या बोलण्याचा कंटाळा यायचा. ही मुले साधारण शिक्षण झालेली होती. पण ह्याच समाजातील उच्च शिक्षण झालेली माणसे पण पाहीली, त्यांचा पण प्रमुख विषय पैसा हाच असायचा.

ह्याच समाजातील लोकांच्या धंद्याच्या यशस्वीतेची फूट्पट्टी सर्वांना लावणे योग्य नव्हे.

(अवांतरः ह्याच समाजातील लोकाना ज्.माणेकशा यांनी कसे निरुत्तर केले होते हे एका धाग्यात आले होते)

मराठी माणूस धंद्यात मागे असलाच तर त्याला कारण हेच....
निरर्थक गप्पांमध्ये घालवला जाणारा वेळ, विनाकारण काथ्याकूट, विनाकारण शब्दांचा कीस पाडणं, वादासाठी वाद करणं, ही आणि अशीच अनेक कारणं असू शकतात. इतर समाजातले लोक असले 'उद्योग' करण्यापेक्षा स्वतःच्या 'व्यवसाया'कडे लक्ष देऊन पुढे जात असतील.
मी देखील असाच मराठी. ;)
मला वाटतं, यूपी-बिहारी लोकांनी असं छटपूजा वगैरे एकत्र करण्याचं कारण महाराष्ट्रातलं वास्तव्य आणि मराठी लोकांचा शेजार हेच असावं. :)

ह. घ्या. न घ्या. कसेही...