सदसद्विवेक बुद्धी

ज्योतिषी लोकांकडून भविष्य ऐकतानाच लोकांच्या लक्षात हे कसे येत नाही हाच फक्त प्रश्न आहे.

यनांनी मिसळपावावर लेख टाकला याबद्दल त्यांचे मनःपूर्वक अभिनंदन!

समोरच्या माणसाचे बारीक निरीक्षण करायचे.भविष्य सांगायचे ते चांगलेच सांगायचे.त्याला आशेच्या घोड्यावर बसवून पाठवून द्यायचे.अहो,हा धंदा आहे. यांत तुमचे वाक्चातुर्य जितके प्रभावी तितके भविष्यकथन अचूक.शास्त्राला धरून भविष्य वर्तविणे म्हणजे स्वत:च्या पायावर धोंडा पाडून घेणे आहे."

परफेक्ट!! :)

हे असले भविष्यकथन आपल्याला बापजन्मी जमायचे नाही.

अधोरेखित शब्दांवरुन असे वाटते की शास्त्रीजींना एका ठरावीक प्रकारच्या भविष्यकथनाविषयी(च) प्रॉब्लेम असावा.

उत्तम लेख, आणि धन्यवाद मिपावर टाकल्याबद्दल.

उत्तम लेख. मागे घासकडवी यांनी मोठ्या बुवा, बाबांचे भाकीत संख्याशास्त्रातुन बरोबर यायची शक्यता व हे असे बरोबर आलेले जातक त्या त्या बुवांचे पट्टशिष्य रादर पट्ट जाहीरातदार होउन अजुन लोक जमवतात व चक्र सुरु राहते. १००% भाकीते सोडा ५०% भाकीतेही खरी होत नाहीत तरी बोलबाला होउन धंदा चालतो. हे एका लेख अथवा प्रतिसादातून उत्तम समजावून सांगीतले होते. दुवा शोधत आहे. सापडला.

नाडीपट्टीवाल्यांची अजुन एक चतुराई फार फार आवडली. हे सगळे भविष्य हजारो वर्षांपुर्वी लिहले आहे, त्यामुळे चुकीचे असेल तर त्या हजारो वर्षांपूर्वी लिहलेल्या ऋषीमुनींची चूक. आपण फकस्त पोस्टमन, त्यामुळे तुमची पट्टी चुकली नसेल तुम्हीच पत्ता चुकीचा सांगीतला असेल!! कॅश ओन्ली प्लीज!!

माझा ज्योतीष शास्त्रावर अजिबात विश्वास नाही..
परंतु नुकताच एक अनुभव असा आला की त्या जोतीष बुवाने मुलीची पत्रिका पाहुन एकदम ढोबळ मानाने सांगितले
की मुलीचे शिक्षण कमी आहे आणि पुढे पैसा कमवेल असे वाटत नाही..
त्या मुलीचे खरोखरच शिक्षण कमी होते, आणी हाउस वाईफ राहील असेच वाटले.. असो हा फक्त एक अनुभव म्हनुन सांगत आहे..
त्याच ज्योतिष बुवानी आतापर्यंत सांगितलेल्या ६०% टक्के गोष्टी खर्या निघाल्या बाकीच्या ४०% साफ खोट्या :)

ह्यातुन मला एकच साक्षात्कार झाला तो म्हणजे .. स्वतःची सदस्दविवेक बुध्दी वापरुनच निर्णय घ्यावेत ..
ज्योतीष बुवा कडे जाऊन पैसे , वेळ ऊगाच खर्च होतो ... आणी वरुन डोक्यावर तान पण असतो जर त्याने काही ऊलट सुलट सांगितले तर.

अरे वा! यनावालांचे मिपावर पुनरागमन पाहुन आनंद झाला. त्यांनी येथे लिहित रहावे.

श्री. यनावालांचे मिपानक्षत्रात प्रवेश केल्याबद्दल स्वागत! :-)

असो. लेख आवडला. व्यक्तीगत विचाराल तर मी कधी ज्योतिष पाहीले नाही की त्यावर आधारून निर्णय घेतले नाहीत. पण जर कोणी बघत असले आणि त्याच्या आहारी जात नसेल तर कधी मधे पडलो नाही. मात्र असे देखील झाले आहे की कोणी तरी परीस्थितीने गांजल्याने भविष्याच्या आहारी जाण्याच्या मार्गावर आहे. अशा वेळेस अशा व्यक्तींच्या सदसदविवेकबुद्धीस जागे करायचे प्रयत्न केलेत.

मात्र सदसदविवेकबुद्धी ही केवळ ज्योतिषशास्त्राचा फोलपणा मान्य न करण्यातच असते असे नव्हे. आज कम्युनिझमचा फोल पणा समजून देखील त्याच्या मागे (स्वतःला मोर इक्वल करत) जाणारे बुद्धीवादी हे कदाचीत ज्योतिष्य बघत नसतीलही, पण तरी देखील स्वतःचे नाही, पण देशाचे नुकसान करू पहात आहेत. माझ्या दृष्टीने तिथे सदसद्विवेकबुद्धी येण्याची अधिक तातडीची गरज आहे आणि काळजीचे कारण देखील आहे.

श्री यनावालासेठ यांचे मिपावर पुन्हा एकदा स्वागत....!

लेख आवडला....!

-दिलीप बिरुटे

लेख आवडला, माझा भविष्यावर विश्वास नाही, कारण ते नाहीचय मुळी, जे आहे आता माझ्यासमोर तेच फक्त खरं बाकी सगळं मिथ्या, आणि जे नाही ते जाणुन घेउन काय करणार. बाकी सद्सद्विवेक बुद्धी ही ज्याने त्याने आप्आपल्या स्वार्थासाठी आखलेल्या मर्यादा असतात, प्रत्येकाच्या वेगळ्या वेगळ्या.

प्रत्येक जण या आपल्या मर्यादेत राहुन दुस-याच्या मर्यादा कशा तोकड्या आहेत किंवा चुक आहेत हे दाखवण्याचा प्रयत्न करत असतो.

मी तर असे करतोच, कारण असे केले नाहीतर जगणार कसा या सद्सद्विवेक बुद्धिच्या आधारे चालणा-या जगात, हे सगळे सद्सद्विवेकबुद्धिवादी मला सुखाने जगु देणार नाहित.

कृपया कोणताही पूर्वग्रह न ठेवता (माझे शब्द- नाडीग्रंथांतील मजकुराच्या) सत्य अनुभवांवर विचार करावा. मग जे काही बुद्धीला पटेल ते मानावे.

प्रा. य.ना. वाला सर,
पं.महादेवशास्त्री जोशी यांचे आत्मपुराण पुस्तक वाचून आपला जर वरील सल्ला असेल की 'सांगोपांग अभ्यास करून मोठ्या उमेदीने ज्योतिष व्यवसाय सुरू करणार्‍या शास्त्रीबुवांचा हा जो सत्य (माझे शब्द- म्हणजे थोतांड असा )अनुभव आहे.' तो तुम्हाला मान्य आहे म्हणून तुम्ही तो अनुभव घेण्याची तसदी न घेता मानता आहात. मग याउलट नाडीग्रंथांवरील माझ्या शाब्दिक अनुभवांवर नुसते न विसंबता, पुर्वग्रह न ठेवता आपण सांगोपांग प्रत्यक्ष अनुभव घ्यावा. अर्थात तो तोंड देखला नसेल, हे आपल्याला मान्य आहे. असे मी मानतो. त्या नाडीग्रंथ ताडपट्टीचा फोटो मिळवून,ताडपट्टीतल्या मजकुराचे कथन आपल्या माहितीतल्या तमिळ जाणकाराला देऊन व त्यातील लिखाणाची म्हणजे पर्यायाने आपले नाव व जन्मदिनांक वगैरे उल्लेखांची खात्री करून मग जे काही सदसद्विवेक बुद्धीला पटेल ते मानावे. म्हणजे आयुष्यभर नाडीग्रंथांच्या सत्यतेला दडपून टाकल्याची टोचणी सतत राहणार नाही अशी मी आपल्याला नम्र विनंती करतो. आता आपण आपला सल्ला इतरांनी अमलात आणावा असे अपेक्षित असाल तर ही माझी नम्र विनंती आपण टाळणार नाही अशी अपेक्षा करतो.

लेख बर्‍यापैकी संयत वाटला. स्नानजलाच्या निचर्‍याबरोबरच अर्भकाच्या सुरक्षिततेचीही दक्षता विशेषेकरून स्वागतार्ह आणि संतोषजनक.

लेखाचे स्वागत आणि लेखास ईप्सित लक्ष्यभेदासाठी शुभेच्छा.

आजवर कुतुहलापोटि अनेकांकडे पत्रिका दाखवल्या आहेत
थोड्या बहुत प्रमाणात हाच अनुभव आला आहे.

जसे भोन्दू वैद्य असतात, म्हणून शास्त्र खोटे ठरत नही.

या इथे कोणी काहीही म्हंटलेले नसतानादेखील नाडी बद्दलचा प्रतिसाद वाचून आश्चर्य वाटले.
यालाच कदाचित सदसद विवेक अबुद्धीची टोचणी म्हणत असावेत

एकदम सहमत. मूळातच जेव्हा इंग्रजांनी काशीमधील ज्योतीष वीशयक ग्रंथांचे ग्रंथालय जाळले ते ३ महीने तसेच जळत होते असे ऐकीवात आहे, आणी आजचे शास्त्र हे त्यातून वाचलेल्या काही ग्रंथांवर व काही पाश्चीमात्य लोकांच्या अभ्यासावर टीकले आहे. म्हणून ते कदाचीत परीपूर्ण नसेलही... पण अर्थातच काही लोक अध्यात्मीक जोराच्या बळावर भवीश्य वर्तवू शकतात हा अनूभव आहे.

नाडीग्रंथांवीषयी इतकेच म्हणता येइल की ते भूतकाळ बराच योग्य सांगतात याचा अनूभव आहे पण अजून त्याचे भवीश्य कीतपत खरे ठरते हे माहीत नाही.

एक नंबर !!

- चुनावाला

असे म्हणणे हे चूकिचे आहे.
@आत्माशून्य : बरोबर आहे. असे लोक मी ही पाहीले आहेत की जे बिनचूक भविष्य वर्तवू शकतात.

भ्रुगु संहिता बरोबर असते असा एक विश्वास आहे......घाणेकर शास्त्री भ्रुगु संहिता आधारे अचुक भविष्य वर्तवायचे असा त्यांचा पंचक्रोशीत लौकिक होता...........

"मला अनुभव नाही म्हणून एखादी चीज अस्तित्वातच नाही असे म्हणणे चूक.."

या अत्यंत योग्य वाक्याविषयी थोडे:

काही वाक्ये अति योग्य असल्यानेच ती ट्रिव्हिअल , विरळ बनतात. मग त्यात नेमकेपणा येणेच शक्य होत नाही.

अश्या विचारपद्धतीने जगात काहीच "सिद्ध" करता येणार नाही. कारण मला त्या गोष्टीचे अनुभव (ज्ञान) किती आहे हा भाग कायम सब्जेक्टिव्ह राहणार. ते वादग्रस्तच राहणार. कारण पूर्ण ज्ञान ही भ्रामक समजूत आहे.

तर तसे काहीच "चुकीचे" आहे असे १००% सिद्ध करता येत नाही. किंवा जगात काहीच बरोबर आहे असेही "सिद्ध" करता येत नाही. केवळ थियरी मांडता येते. ती पटली आणि प्रेडि़क्टेबल आउटकम दिसले की आपला विश्वास बसतो. मग ज्योतिष असो, भूमितीची तत्वे असोत, क्वांटम थियरी असो की स्ट्रिंग थियरी.

विज्ञान, भविष्य, ताईत, संमोहन, भाग्यरत्ने, नजर कवच.. काहीही चुकीचे /बरोबर आहे हे ढोबळ मानाने दाखवता आले तरी "सिद्ध" करता येत नाही.

जे सकृद्दर्शनी पटेल ते स्वीकारायचे ही नैसर्गिक सवय आहे.

आपल्याला अनुभव नाही म्हणून ते "अस्तित्वात नाही" अशा एका जनरल मानण्यावर कोणी चालत असेल तर तो जगण्यातल्या सोयीचा भाग आहे आणि त्यात काही चूक नाही. (मी आणि माझे दृश्य जग एकमेकांसोबत सुखी असलो तर.)

आपल्याला अनुभव नाही म्हणून ते अस्तित्वात आहे की नाही यावर मत द्यायला आपण लायक नाही म्हणून "ते आहेच" असा अप्रोच घेऊन जगणारे मोठ्या संख्येने असतात.

मला वाटतं कोणतीही अ‍ॅबसोल्यूट सत्य अशी गोष्ट नसतेच. केवळ समोर दिसणार्‍या पुराव्यांवरुन आपण ती स्वीकारतो किंवा नाकारतो.

ज्योतिष, भविष्य, तारे ग्रह, पोपट, पत्ते, यंत्रे, पट्ट्या, नाड्या, भूर्जपत्रे, चुंबक, काचगोळा यांपैकी कशानेतरी एक शक्यता वर्तवणे हा मनोरंजक भाग असू शकतो. त्याला सत्य मानून चालण्याचे काही कारण मला दिसत नाही. पण कोणी मानत असेल तर तो भंपक, थोतांडवादी.. मानत नसेल तर प्रगल्भ, सुधारक असे म्हणायला काही आधार नाही हे खरेच. आपण केवळ आपले एक बनलेले प्रामाणिक मत रेटत राहायचे इच्छा असेल तर.

:)

बर्‍याच वेळेला माणासाची आगतिकता त्याच्या सद्सद्विवेक बुध्दीवर मात करताना दिसते.
अन माणूस ज्योतिष,नाड्या ह्यांच्या जाळ्यात अडकतो.
ह्या आगतिकतेवर मात करायची कशी? हाच खरा मुद्दा आहे.

लेख आवडला हे.वे.सा.न.

अभिज्ञ.

उदा : पूण्यात चाफयाचे झाड नाही हे म्हणण्यासाठी मला खूप फिरावे लागेल.
पण 'आहे' म्हणण्यासाठी एक झाड दिसले तरी पूरे आहे.

अहो,हा धंदा आहे.

हा धंदा आहे हे खरेच आहे. आणि या धंद्याच्या प्रसारासाठी कायकाय क्लृप्त्या लढवल्या जाऊ शकतात, आणि 'उत्पादना'स कशा प्रकारच्या वेष्टनांतून खपवले जाऊ शकते, हेही पाहणे रोचक ठरेल.

मुंबईहून निघणारे एका ज्योतिर्भास्करांचे असेच एक लोकप्रिय नियतकालिक प्रकाशन आहे. राष्ट्रीय, महाराष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय भाषांतून दर वर्षी प्रकाशित होते. दिनदर्शिका, पंचांग, मुहूर्त आणि ज्योतिर्भास्करांचे मासिक राशिभविष्य हा या प्रकाशनाचा गाभा आहे. विशेषतः त्यातील राशिभविष्याचा भाग हा एकंदर प्रकाशनाचा बराच मोठा भाग व्यापतो. हल्ली या प्रकाशनाच्या आंतरजालीय आवृत्तीवर या राशिभविष्याचे एक स्वतंत्र पानही आहे.

हे प्रकाशन खपावे, त्याची लोकप्रियता आणि विक्रेयता वाढावी, म्हणून त्यात इतरही बहुत लोकोपयोगी माहिती अंतर्भूत केली जाते. जसे, पाककृती, महत्त्वाच्या रेल्वेगाड्यांची वेळापत्रके, आजीबाईंचा बटवा, 'हे करून पहा' प्रकारच्या टीपा, वगैरे. याशिवाय लोकप्रिय साहित्यिकांचे उत्तमोत्तम लेखही छापण्याकडे कल असतो (किंवा निदान एके काळी असे), जेणेकरून रसिकांनी आपापल्या आवडत्या साहित्यिकांच्या लेखांकडे आकृष्ट होऊन हे प्रकाशन विकत घ्यावे. अनेक थोर साहित्यिकांचा आणि मान्यवर व्यक्तींचा या प्रकाशनाच्या खपास अप्रत्यक्ष हातभार लागला आहे.

'प्रत्येक घराच्या भिंतीवर हे प्रकाशन असणे अनिवार्य' अशा प्रकारे या प्रकाशनास प्रसिद्धी दिली जाते.

एक जमाना असा होता, की प्रतिवर्षी या प्रकाशनाच्या जानेवारीच्या पानाच्या मागील बाजूस, ज्योतिर्भास्कर साळगांवकरांच्या राशिभविष्याच्या सदराच्या खांद्यास खांदा लावून, पु.ल. देशपांडे यांचा एखादा फर्मास लेख प्रकाशित होत असे. वर्षानुवर्षे, न चुकता, नित्य नेमाने, राशन घातल्यासारखा. आमच्यासारखे पु.ल.भक्त केवळ तो एक लेख वाचावयास मिळावा याकरिता ते प्रकाशन खरेदी करत. पु.ल. हे राशनालिस्ट आहेत, याची त्या काळी आम्हास कल्पना नसल्याने यामागील विरोधाभास काही आमच्या लक्षात येत नसे.

कदाचित 'आपण राशनालिस्ट आहोत', हे पु.लं.नाही त्या काळी ठाऊक नसावे. अन्यथा त्यांनी अशा प्रकारच्या प्रकाशनाच्या खपास वर्षानुवर्षे आपल्या लेखांद्वारे हातभार निश्चितच लावला नसता, अशी आम्हा पु.लं.च्या (अंध)भक्तांची भाबडी (अंध)श्रद्धा आहे.

संस्थळाचं "**क्रम" झालं!!

-एक

सामना टाय होणार असे भाकीत केले होते. आणी ते खरे ठरल्या पासून तो कोणते नंबर लॉटरीखेळताना लावतोय याला प्रचंड मागणी आली आहे.