एका ’इजिप्शियन’ सभासदाने मला अशी सूचना केली कीं मी दर वेळेला नवीन ’धागा’ सुरु न करता एकच धागा सुरू ठेवावा व तिथेच नवीन-नवीन गझला, शेर (खरं तर शेरचे वचन आहे 'अशयार') यांची वेळो-वेळी भर घालत जावे व तिथेच प्रतिसाद येऊ द्यावेत. यामुळे वाचकांना एकच धाग्यामागे जाणे सोपे पडेल व आपोआप चांगल्या शेरांचे एक झकास संकलनही होईल. ही कल्पना मला आवडली व आता हा धागा लोकांना आवडेल तितके दिवस किंवा याहून जास्त चांगली व्यवहार्य कल्पना सुचेपर्यंत चालू राहील. एकच उणी गोष्ट आहे की हा धागा 'ब्रॉडवे'सारखा लांsssब होईल. बघू कसे जमते ते!
सुरुवात करतो माझ्या सर्वात आवडत्या शाईरा मरहूम परवीन शाकीर या उर्दू कवियित्री पासून. कलेला सीमेचे बंधन नसते असे म्हटले जाते. जरी या विधानाशी मी १०० टक्के सहमत नसलो तरी एक अपवाद म्हणून मला त्यांचे शेर त्या पाकिस्तानी असूनही आवडतात. MA in English Literature अशा उच्चशिक्षित असलेल्या परवीनबाई पाकिस्तानी सरकारात सनदी नोकर होत्या.
त्यांचा पहिलाच काव्य संग्रह त्यांच्या वयाच्या २४ वर्षी प्रसिद्ध झाला व त्यावर रसिकांच्या उड्या पडल्या. त्यानंतर त्यांचे अनेक इतर काव्य संग्रह प्रसिद्ध झाले आहेत. त्यांना पाकिस्तानी राष्ट्रपतीकडून Pride of performance हे उच्च सन्माननिदर्शक पदक मिळाले आहे. केवळ ४२ वर्षाच्या असताना कामावर जाताना त्यांच्या गाडीला अपघात झाला व त्यात त्या निधन पावल्या. नाहीं तर त्याना आता मिळाला आहे त्याहून खूप जास्त मान-मरातब नक्कीच मिळाला असता. मला त्यांचे शेर खूप आवडतात, पण उर्दू लिपी अद्याप येत नसल्याने आतापर्यंत त्यांचे फुटकळ देवनागरीत वाचायला मिळालेले शेर वाचूनच मी "दुधाची तहान ताकावर" भागवली आहे.
प्रणय-भावनांवर आधारित त्यांचे शेर जास्त करून शोकभावनेचे, प्रियकर-प्रेयसीच्या प्रेमभंगावर, ताटातुटीवर आधालेले असून फारच हृदयस्पर्शी आहेत. खाली दिलेले दोदिलेलेत्यांचे सर्वोत्तम शेर नाहींत पण छान आहेत.
आपल्या प्रियकराबद्दल बाई म्हणतात.....
हल हो गया है खूनमें कुछ ऐसे (हल होना=मिसळून जाणे, dissolved)
रग-रगमें वो नाम बह रहा है|
आणि या दुसर्‍या शेरात त्या म्हणतात की माझा प्रियकर कितीही निष्ठाहीन असो, कुठेही जावो, पण तो परत माझ्याकडे येतो ही त्याची चांगली गोष्ट आहे!
वो कहीं भी गया, लौटा तो मेरे पास आया
बस यही बात है अच्छी, मेरे हरजाई की| (हरजाई=निष्ठाहीन)
एक विनोदी शेर शेवटी देऊन आजची पोस्ट संपवतो
'दाग़' नावाचा शायर म्हणतो कीं....
जिसमें लाखों बरसकी हूरें हो (हूर=अप्सरा)
ऐसी जन्नतको क्या करें कोई? (जन्नत=स्वर्ग)
असो. आरामात बसा आणि मजा लुटा.
सुधीर
प्रतिक्रिया
21 Oct 2009 - 12:23 pm | संजय अभ्यंकर
संजय अभ्यंकर
http://smabhyan.blogspot.com/
21 Oct 2009 - 1:09 pm | ज्ञानेश...
या धाग्याची आतुरतेने वाट पहात होतो. आता ब्रॉडवे झालाच पाहिजे! ;)
शेर आवडले.
वो कहीं भी गया, लौटा तो मेरे पास आया
बस यही बात है अच्छी, मेरे हरजाई की|
यावरून पीनाझ मसानी यांनी गायलेल्या गझलेतील शेर आठवले(शायर आता आठवत नाही)
कहां थे रातको? हमसे जरा निगाह मिले
तलाश में हो के झुठा कोई गवाह मिले
असा मतला असलेल्या या गझलेचा एक शेर याच अर्थाचा होता.
असो.
काळेसाहेबांची परवानगी असेल तर मीसुद्धा काही चीजा दाखवेन म्हणतो. :>
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
21 Oct 2009 - 2:03 pm | सुधीर काळे
माझी कशाला हरकत असेल?
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
21 Oct 2009 - 4:58 pm | तेन्नालीराम
वा भाऊ. भन्नाट धागा बनताना दिसतो.
पण अशे रसीक लोक आहेत का इथे?
ते.रा.
21 Oct 2009 - 6:03 pm | ज्ञानेश...
..काळेसाहेब! (मला वाटले तुम्ही इथे तुमचा संग्रह खुला करताय, तर आपण विनापरवानगी लुडबूड का करावी.. म्हणून विचारले.)
असो.
असेच एकदा कुठेतरी ऐकलेले शेर. दंगलीवर काही भाष्य करू पाहणारे!
"घर मेरा जलता रहा जंगलकी तरह..
लोग देखा किये बारूदके बादल की तरह!"
एखाद्या वणव्याप्रमाणे (त्या दंगलीत) माझे घर जळत राहिले.. आणि लोक मात्र त्याच्याकडे शोभेच्या दारूची आतषबाजी पहावी, तशा निर्वीकारपणे बघत होते.
"क्या मिला उनको सुलगती हुई रातोंके सिवा,
जिंदगीभर जो फरोजां रहे मशअल की तरह..!"
जे लोक आपल्या आयुष्यभर एखाद्या मशालीप्रमाणे प्रदीप्त राहिले, त्यांना आपल्या आयुष्याच्या शेवटी एकाकी जाळणार्‍या रात्रीशिवाय काय बरे मिळाले.
"एक सी धूप है काबे से सनमखाने तक,
काश मिलता कोई साया तेरे आंचल की तरह!"
मंदिरापासून मशिदीपर्यंत एकच एक उन्हाची रखरख/काहिली जाणवते आहे. अशा वेळी..
काश मिलता कोई साया तेरे आंचल की तरह! आह! कसा अनुवाद करणार या ओळीचा!
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
22 Oct 2009 - 8:48 am | सुधीर काळे
तीन्ही शेर आवडले. तरउतामा (terutama-खास करून) "काबे से सनमखाने"वाला!
[भाषा इंडोनेशियात उतामा (उत्तम) वरून तरउतामा (सर्वोत्तम, खास करून) असा शब्द आहे!]
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
21 Oct 2009 - 6:11 pm | नंदू
चांगला लेख, सर्वच शेर आवडले.
धाग्याची कल्पना चांगली वाटतेय. एकंदरीत आपला उर्दु साहित्याचा दांडगा अभ्यास दिसतोय.
नंदू
21 Oct 2009 - 8:02 pm | संदीप चित्रे
अजून उत्तमोत्तम शेर - शायरीची वाट बघतोय !
धन्यवाद सुधीरकाका आणि ज्ञानेश.
21 Oct 2009 - 9:10 pm | नितीनमहाजन
वर्ना क्या था सिर्फ तरतीब ए अनासिर के सिवा (तरतीब ए अनासिर: पंच महाभूतांचा समुच्चय)
खास कुछ बेताबीआँका नाम इंसान हो गया
याचा अर्थ असा की :
या दुनियेमध्ये किड्या मुंग्यांसारखे अनेक प्राणी आहेत. त्यांमध्ये व मानवात फरक तो काय?
फरक असा आहे की :
आपल्या व्यथांच्या सौंदर्यावर मुग्ध होण्याचे सामर्थ्य ज्या प्राण्यामध्ये आहे, त्याला मानव असे म्हणतात.
(खास कुछ बेताबीआँका नाम इंसान हो गया)
नितीन
21 Oct 2009 - 9:13 pm | कळस
बहोत खूब ...मजा आया !!
लगे रहो ..
मिलनेका वादा तो उनके मूंहसे निकलही गया ..
पूछीं जो जगह मैंने , हंसके कहेने लगे..ख्वाबमें ..
कळस !!
22 Oct 2009 - 8:29 am | सुधीर काळे
सुरेख! मस्त!!
पोरी पोरांना अशीच 'शेंडी' लावतात, नाहीं का?
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
21 Oct 2009 - 9:49 pm | Dhananjay Borgaonkar
काळे साहेब अश्या धाग्याची संकल्पना खरच छान आहे.
आवडलं...
होउन जाउदे शेरो शायरी..
जगजीत प्रेमी
22 Oct 2009 - 8:27 am | सुधीर काळे
परवीन शाकीरचे हे दोन शेर वाचा:
उंगलियोंको तराश दूँ फिरभी (तराशना=तासणे)
आदतसे उसका नाम लिख्खेंगी
माझा (दुरावलेला) प्रियकर माझ्यात इतका भिनलेला आहे, कीं मी जरी माझी बोटें तासली तरी संवयीने ती (बोटें) त्याचेच नाव लिहीत रहातील
जुस्तजू खोये हुओंकी उम्रभर करते रहे (जुस्तजू=शोध)
चॉंदके हमराह हम, हर शब सफर करते रहे (हमराह=सहप्रवासी, शब=रात्र)
याचा अर्थ सरळ आहे! प्रियकराच्या आठवणींत तिला रात्र-रात्र झोप लागली नाहीं, "वो रातभर करवटे बदलते रहे"|
सुप्रसिद्ध अभिनेत्री मरहूम मीनाकुमारी 'गझला' लिहीत असत. त्यातली ही गझल माझ्या आवडीची आहे.
मौतही इन्सानका दुष्मन नहीं
जिन्दगीभी अक्सर जान ले जाती है!
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
22 Oct 2009 - 10:36 am | नंदू
मौतही इन्सानका दुष्मन नहीं
जिन्दगीभी अक्सर जान ले जाती है!
क्या बात हैं...
नंदू
1 Nov 2009 - 10:56 am | शाहरुख
व्व्व्वा !!
मिपावर का कुठेतरी वाचला होता हा..
लोग काटोंकी बाते करतें है !
हमने तो फुलोंसे जख्म खायें है !!
अर्थ सोपा आणि बर्‍याचश्यांनी अनुभवलेला असल्याने अधिक स्पष्टीकरणाची गरज नसावी ;-)
बाकी धागा झक्कासच..
21 Jan 2010 - 10:09 am | बट्ट्याबोळ
लोग काटोंकी .. हा जो शेर आहे, त्यावरच शांताबाईंनी
"काटा रुते कुणाला .. आक्रंददात कोणी,
मज फूल ही रुतावे, हा दैवयोग आहे"
हे लिहिलं.
बुवांनी (पं. जितेंद्र अभिषेकी) ते अजरामर केलं.
22 Oct 2009 - 8:50 am | सुधीर काळे
सर्व शेर चढविणार्‍यांना:
जिथे शक्य असेल तिथे कृपया शायर/शाइराचे नाव लिहावे.
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
22 Oct 2009 - 11:38 am | ज्ञानेश...
'जिस्म' या जॉन- बिपाशाच्या (वेगळ्या कारणांनी! ;) ) गाजलेल्या चित्रपटातली ही लक्षात राहिलेली शायरी-
"गर्मी-ए हसरते- नाकाम से जल जाते है,
हम चिरागों ही तरह शाम से जल जाते है!"
(दिवसभरातल्या) अपूर्ण असलेल्या इच्छा/आकांक्षांच्या धगीने माझे मन पोळले जाते, ज्याप्रमाणे संध्याकाळ झाल्यावर दिवे जळू लागतात, अगदी तसेच!
"शमा जिस आग में जलती है नुमाईश के लिये,
हम उसी आग में गुमनाम से जल जाते है!"
शमा (ज्योत) प्रसिद्धीसाठी ज्या आगीत जळते (म्हणजे ज्या आगीत जळाल्यावर तिला प्रसिद्धी मिळते), अगदी तशाच आगीत मीदेखील जळतो/ते.. पण माझी कुणी दखल घेत नाही.
"जब भी आता है मेरा नाम तुम्हारे नाम के साथ,
जाने क्यों लोग मेरे नाम से जल जाते है..!"
अर्थ स्पष्ट आहे!
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
22 Oct 2009 - 12:42 pm | सुधीर काळे
तिसरा शेर मस्त आहे. आवडला.
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
22 Oct 2009 - 10:54 pm | कळस
सर्वसमावेशक सर्वकालीन सत्य ...
शायर फक्त कभि कभि म्हणतोय , पण ज्याने त्याने स्वतःच खोलवर जाऊन विचार करावा ...
कभि कभि हमनें अपनेको बहलाया हैं
जिन बातोंको खुद नहीं समझें, औरोंको समझाया हैं...
दुनिया ह्यामुळेच तर चालली आहे.जो तो दुसर्‍याला ज्ञान शिकवित असतो ...माध्यम काहीही असेल.नाव काहीही असेल..
कोणी आत्मचरीत्र लिहिल, कोणी ब्लॉग तर कोणी धागा चालवेल..तर कोणी प्रतिक्रिया देईल..कोणी फुकटचे सल्ले देईल.दुसर्‍याला शिकवण्यात धन्यता वाटत असते ...
नाहीतरी मी आता काय करतोय ?
कळस !!
23 Oct 2009 - 8:49 am | सुधीर काळे
किती खरं आहे!
परवीन शाकीरच्या कांहींशा गंभीर शेरांनंतर आज एक गमतीदार शेर देतोय!
एक गोष्ट सांगितली पाहिजे कीं उर्दू शायरीत स्त्रियांना खूप भाव असतो. खरं तर बरेचसे शेर स्त्री-केंद्रितच असतात, पण भूमिका मात्र वेगवेगळ्या! त्यांना कधी अत्युच्च मान दिला जातो, तर कधी त्यांच्यावर निर्दयतेचा आरोप केला जातो. (कधी-कधी हा प्रकार जास्तच होतो.)
सांगायचे कारण हे कीं 'मिपा'वरील स्त्रियांनी हे लक्षात ठेवावे कीं बायका हा उर्दू शायरांचा weak point आहे व त्यांच्या या कमजोरीकडे दुर्लक्ष करून स्त्रियांसह सर्वांनी या तर्‍हेच्या काव्यांचा आनंद लुटावा.
आजचा शेर असा आहे:
उस शोलारूने, ताकि पसेमर्गभी जलूँ
जलवाये दुष्मनोंसे मेरे गोरपर चिराग| (शायरः मोमीन)
शोला रू म्हणजे तेजस्वी सुंदरी, a dazzling beauty ((शोला म्हणजे वणवा/आग व रू म्हणजे चेहरा); पसेमर्ग म्हणजे 'मरणोत्तर', गोर म्हणजे थडगे, कबर!
शायर मोमीन म्हणतो कीं माझ्या रूपवती प्रेयसीने (जिच्यावर कवी एकतर्फा प्रेम करत होता) मी मरणोत्तरही 'जळावे' या हेतूने माझ्या थडग्यावर माझ्या वैर्‍यांकरवी पेटवलेले दिवे ठेवविले!
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
23 Oct 2009 - 10:21 am | प्रमोद देव
गजल मुळातच स्त्रीलिंगी आहे. त्यामुळे त्यात स्त्रियांचे वर्णन ओघानेच येणार. मात्र काही विचारगर्भ,आशयघन आणि सामाजिक जाणिवेच्या गजला/शेर देखिल असतात. त्याही इथे पेश केल्या तर हरकत नाही.
उदा. ही मो. इब्राहिम ’जौ़क’ ह्यांची गजल पाहा.
अब तो घबराके ये कहते हैं के मर जायेंगे
मर के भी चैन न पाया, तो किधर जायेंगे?...
हम नही वो जो करे खू़न का दावा तुम पर
बल्की पूछेगा खु़दा भी तो मुकर जायेंगे...
शोला-ए-आह को बिजली की तरह चमकाऊँ
पर मुझे डर है के वो देख के डर जायेंगे...
’जौ़क’ जो मदरसे के, बिगडे़ हुए है मुल्ला
उनको मयखाने में ले आओ सँवर जायेंगे
ही गजल इथे ऐका... ग़ज़लनवाज़ भीमराव पांचाळे ह्यांच्या आवाजात.
Get this widget | Track details | eSnips Social DNA
कुणी निंदा,कुणी वंदा!
आम्ही जोपासतो
चाली लावण्याच्या छंदा!!
23 Oct 2009 - 10:48 am | सुधीर काळे
व्वा! अगदी 'देवीय' (divine) गझल आहे.
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
23 Oct 2009 - 11:48 am | ज्ञानेश...
मला वाटते, 'डिव्हाईन' साठी 'दैवी' हा योग्य प्रतिशब्द आहे.
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
23 Oct 2009 - 12:50 pm | सुधीर काळे
अहो ज्ञानेश-जी, ती पोस्ट देवसाहेबांनी (श्री प्रमोद देव) पाठविली होती म्हणून मी 'देवीय' म्हटलं व कंसात divine असं लिहून ती एक 'कोटी' आहे असंही सुचवलं!
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
23 Oct 2009 - 1:44 pm | ज्ञानेश...
माफ करा.
विनोद कळला नाही. :S
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
23 Oct 2009 - 10:22 am | सुबक ठेंगणी
इथे 'बहलाना' चा अर्थ 'रिझवणे' असा नसून 'फसवणे' असा असावा.
तो म्हणतोय की ...मलाच न कळलेल्या गोष्टी इतरांना समजावून मी कधी कधी स्वतःचीच फसवणूक करत आलोय!
बरोबर आहे का?
ह्यावरून 'हम प्यारमें जलनेवालोंको' ही मदन मोहनचं एक गाणं आठवलं...त्यातलं 'बहलाए' आठवलं.
बेहलाए जब दिल नां बेहले, तो ऐसे बेहलाए...
गम ही तो है प्यारकी दौलत ये कहकर समझाए...
अपना मन छलनेवालोंको...चैन कहाँ...
23 Oct 2009 - 10:59 am | सुधीर काळे
सुबक,
झकास! बरोबर!! तुझं म्हणणं "इथे 'बहलाना' चा अर्थ 'रिझवणे' असा नसून 'फसवणे' असा असावा. तो म्हणतोय की ...मलाच न कळलेल्या गोष्टी इतरांना समजावून मी कधी कधी स्वतःचीच फसवणूक करत आलोय!" तर्कसंगत वाटतं.
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
23 Oct 2009 - 10:48 am | श्रीयुत संतोष जोशी
वाह !! क्या बात है .
हे राज्यं व्हावे ये तो श्रींची इच्छा.
23 Oct 2009 - 7:27 pm | क्रान्ति
धागा खूपच आवडला काळेकाका. धाग्यातले आणि प्रतिसादातले सगळेच शेर एकसे बढकर एक आहेत. माझ्याकडच्या छोट्याशा खजिन्यातली काही रत्नं एकेक करून इथे ठेवतेय.
ही आहे अदा बदायुनी या कवयित्रीची एक रचना.
होटों पे कभी उनके मेरा नाम ही आए
आए तो सही, बर-सर-ए-इल्जाम ही आए
त्या प्रियतमाच्या ओठी माझं नाव कधीतरी यावं, भलेही ते आरोपाच्या अनुषंगानं का येईना! त्यानं कोणत्याही निमित्तानं माझं नाव घ्यावं, हेच माझ्यासाठी महत्वाचं आहे!
हैरान हैं, लब-बस्तः हैं, दिलगीर हैं गुंचे,
खुशबू की जुबानी तेरा पैगाम ही आए
कळ्या त्रस्त, मूक, उदास आहेत. सुगंधाच्या सोबत तुझा संदेश तरी यावा, [म्हणजे कळ्या खुलतील!]
लम्हात-ए-मसर्रत हैं तसव्वुर से गुरेजां
याद आए हैं जब भी, गम-ओ-आलाम ही आए
आनंदाचे क्षण कल्पनेपासूनही दूर आहेत. [कल्पनेतही आनंदाचे क्षण आठवत नाहीत!] जेव्हा कधी आठवणी आल्या, त्या सगळ्या दु:खद क्षणांच्याच!
या छोट्याशा सुरेख गझलचा भावार्थ जसा जमला, तसा लिहिला आहे. आणखी नवं काही त्यातून उलगडत असेल, तर अवश्य लिहावं.
क्रान्ति
अग्निसखा
23 Oct 2009 - 10:46 pm | सुधीर काळे
क्रांतीताई,
तीनही दु:खी भावनांबद्दलचे शेर अर्थपूर्ण असून हृदयाला स्पर्शून जातात. "रंजिशही सही, दिलको दुखानेके लिये आ" या मेहदी हसनने अजरामर केलेल्या गझलची आठवण करून देतात. (ती गझल बहुतेक सर्वांना माहीत असेलच. नाहीं तर नंतर कधीतरी पोस्ट करेन).
त्यातल्या त्यात तिसरा शेर फारच छान आहे. (जेव्हा कधी आठवणी आल्या, त्या सगळ्या दु:खद क्षणांच्याच!)
सुधीर
------------------------
हे भगवंता, ज्या गोष्टी मी बदलू शकतो त्या बदलायची व ज्या गोष्टी मी बदलू शकत नाही त्या स्वीकारण्याची शक्ती व या दोन्हीतला फरक समजण्याइतकी विवेकबुद्धी मला दे!
24 Oct 2009 - 11:18 pm | बहुगुणी
खिड़कियां बंद हैं, दीवारोंके सीने ठंडे
पीठ फेरे हुए दरवाजोंके चेहेरे चुप हैं
मेज़ कुर्सी हैं, के खामोशीके धब्बे धब्बे
फर्श में दफ्न हैं सब आहटें सारे दिन की
सारे माहौलपे तालेसे पडे हैं चुप के
सारे माहौलपे पथराई हुई चुपसी लगी है
तेरे आवाज़ की इक बूंद जो मिल जाए कहींसे
रात बच जायेगी, ये आख़री सासों पे पडी है
26 Oct 2009 - 9:50 am | सुधीर काळे
ये शेर बडा है मस्त-मस्त! खरंच गुलजारसाहेबाचा "जवाब नहीं"!
सूचना: मागे लिहिल्याप्रमाणे शायर/शाईराचे नाव माहीत असल्यास जरूर लिहावे ही पुनश्च विनंती.
आजचा एक हलका-फुलका पण अगदी हळुवार अर्थाचा बेखुद देहलवींचा शेर!
कुछ हया, कुछ हिजाब, कुछ शोखी
नीची नजरोंमें क्या नहीं होता?
हया=लज्जा, हिजाब= (नखरेल) संकोच (coyness, coquettish), शोखी=चंचलता, खोडकरपणा (mischievousness)
कांहींशी लज्जा, कांहींसा संकोच, कांहींसा खोडकरपणा
खाली झुकलेल्या डोळ्यात काय नसतं? (सगळं असतं!)
सुधीर
------------------------
गमका तूफाँ तो गुजरही जायेगा, बस मुस्कुरा देनेकी आदत चाहिये|
25 Oct 2009 - 12:25 am | संजय अभ्यंकर
गुलजार साहेबांबद्दल काय बोलावे?
साहीर नंतर तेच!
संजय अभ्यंकर
http://smabhyan.blogspot.com/
25 Oct 2009 - 9:10 pm | क्रान्ति
हे गुलजारजींचं खास वैशिष्ट्य इथं अनुभवता येईल.
">सन्नाटा
क्रान्ति
अग्निसखा
26 Oct 2009 - 9:24 pm | संजय अभ्यंकर
माझी आवडती गजल.
शांत व तरल!
संजय अभ्यंकर
http://smabhyan.blogspot.com/
26 Oct 2009 - 7:35 pm | अजुन कच्चाच आहे
गझलेच मला नेहमी भुरळ पाडणार वैशीष्ठ म्हणजे त्यात आढळणारा विरोधाभास. त्याच एक उदाहरण
इक बार दोस्तोंपे ज़रा एतबार कर
फिर देख तेरी पीठ पे खंजर भी आयेगा ।
.................
अजून कच्चाच आहे.
26 Oct 2009 - 10:06 pm | ज्ञानेश...
क्रांतीताई, सुरेख आहे गझल!
'अहमद फराज' या माझ्या आवडत्या शायराची एक सोपी गझल देतो. (सोपी म्हणजे, उर्दू शब्द फारसे नसलेली.)
"तेरी बातें ही सुनाने आए,
दोस्त भी दिल ही दुखाने आए..
फूल खिलते है तो हम सोचते है,
तेरे आनेके जमाने आए..
इश्क तनहा है सरे-मंजिले गम
कौन ये बोझ उठाने आए?
अब तो रोनेसे भी दिल दुखता है..
शायद अब होश ठिकाने आए
क्या कोई फिर कोई बस्ती उजडी?
लोग क्यों जश्न मनाने आए?
सो रही मौत के पहलू मे 'फराज'
नींद किस वक्त न जाने आए..."
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
27 Oct 2009 - 8:30 am | सुधीर काळे
इक बार दोस्तोंपे ज़रा एतबार कर, फिर देख तेरी पीठ पे खंजर भी आयेगा ।
आणि
क्या कोई फिर कोई बस्ती उजडी? ('कोई' शब्द चुकून दोनदा आला आहे की मूळ शेरातही दोनदा आहे?), लोग क्यों जश्न मनाने आए?
वा, सुरेख!
पंकज उधासने गायलेली अशीच एक झकास गझल आठवली (शायरचे नाव आहे कैसर)
यादोंका इक झौका आया हमसे मिलने बरसों बाद
पहेले इतना रोये नहीं थे, जितना रोये बरसों बाद
लम्हा-लम्हा घर उजडा है, मुश्किलसे एहसास हुआ (लम्हा=क्षण)
पत्थर आये बरसों पहले शीशे टूटें बरसों बाद
आज हमारी खाकपे दुनिया रोने धोने बैठि है (खाक=थडगे, र्‍हस्व ठि 'वृत्ता'साठी आहे)
फूल हुए हैं जाने कैसे सस्ते इतने बरसों बाद
क्या सोचती हो किसने तोडा, कैसे तोडा, क्यूँ तोडा
ढूँढ रही हो क्या गलियोंमें दिलके टुकडे बरसों बाद
दस्तककी उम्मीद लगाकर कबतक 'कैसर' बैठे हम (दस्तक=दारावरची थाप, टकटक)
कलका वादा करनेवाले, मिलने आये बरसों बाद
सुधीर
------------------------
गमका तूफाँ तो गुजरही जायेगा, बस मुस्कुरा देनेकी आदत चाहिये|
27 Oct 2009 - 9:26 am | ज्ञानेश...
आज हमारी खाकपे दुनिया रोने धोने बैठि है
फूल हुए हैं जाने कैसे सस्ते इतने बरसों बाद
क्या बात है!
(क्या कहीं फिर कोई बस्ति उजडी.. असे आहे ते.)
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
29 Oct 2009 - 9:10 am | आनंद घारे
या चित्रपटातले गाणे आठवले
दुश्मन न करे दोस्तने जो काम किया है।
उम्रभरका गम जो हमें ईनाम दिया है।।
शायराचे नांव मला ठाऊक नाही.
आनंद घारे
मी या जागी चार ओळी खरडल्या आहेत, जमल्यास वाचून पहाव्यात.
http://anandghan.blogspot.com/
29 Oct 2009 - 12:57 pm | सुधीर काळे
हे गाणे 'देवर'मधले आहे का? "बहारोंने मेरा चमन लूटकर खिझाँको ये इल्जाम क्यूँ दे दिया?" अशी सुरुवात होणारे?
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें
खुदा याद आया सवेरे सवेरे!
29 Oct 2009 - 12:58 pm | सुधीर काळे
हे गाणे 'देवर'मधले आहे का? "बहारोंने मेरा चमन लूटकर खिझाँको ये इल्जाम क्यूँ दे दिया?" अशी सुरुवात होणारे?
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें
खुदा याद आया सवेरे सवेरे!
29 Oct 2009 - 3:12 pm | आनंद घारे
हे गाणे आखिर क्यूँ मधलेच आहे. यू ट्यूबवर
इथे पहा
पूर्ण गाणे असे आहे
स्मिता पाटीलः
दुश्मन न करे दोस्तने जो काम किया है।
उम्रभरका गम हमें ईनाम दिया है।।
तूफाँमें हमको छोडके साहिलपे आ गये ।
नाखुदाका हमने जिन्हे नाम दिया है।।
पहले तो होश छीन लिये जुल्मोसितमसे ।
दीवानगीका फिर हमें इल्जाम दियाहै ।।
राजेश खन्नाः
अपनेही गिराते हैं नशेमनपे बिजलियाँ ।
गैरोंने आके फिरभी उसे थाम दिया है।।
गाण्यातली यमके आणि प्रत्येक कडव्यातील दोन ओळीतला विरोधाभास पहाता मला तरी ही गजल असावी असे वाटते.
आनंद घारे
मी या जागी चार ओळी खरडल्या आहेत, जमल्यास वाचून पहाव्यात.
http://anandghan.blogspot.com/
30 Oct 2009 - 2:33 am | बहुगुणी
असं दिसतं इथे आणि इथे पाहिलं त्यावरून.
27 Oct 2009 - 8:54 am | क्रान्ति
अर्थात मीनाकुमारीची ही एक गझल.
आगाज़ तो होता है, अंजाम नहीं होता
जब मेरी कहानी में वो नाम नहीं होता
जब जुल्फ की कालिख में घुल जाए कोई राही,
बदनाम सही लेकिन गुमनाम नहीं होता
हंसहंसके जवां दिल के हम क्यों न चुने टुकडे?
हर शख्स की किस्मत में ईनाम नहीं होता
बहते हुए आंसू ने आंखों से कहा थमकर
जो मय से पिघल जाए, वो जाम नहीं होता
दिन डूबे हैं या डूबी बारात लिये कश्ती
साहिल पे मगर कोई कोहराम नहीं होता!
क्रान्ति
अग्निसखा
27 Oct 2009 - 9:54 am | सुधीर काळे
ज्ञानेश-जी,
सगळ्यात चांगला शेर निवडलात.
पण "कलका वादा करनेवाले, मिलने आये बरसों बाद" ही ओळही मस्त आहे!
एक चूक दुरुस्त करतो!
क्या सोचती हो किसने तोडा, कैसे तोडा, क्यूँ तोडा
ढूँढ रही हो क्या गलियोंमें दिलके टुकडे बरसों बाद
हा शेर असा आहे
भूल भी जाओ किसने तोडा, कैसे तोडा, क्यूँ तोडा
ढूँढ रही हो क्या गलियोंमें दिलके टुकडे बरसों बाद
चुकीबद्दल क्षमस्व!
सुधीर
------------------------
गमका तूफाँ तो गुजरही जायेगा, बस मुस्कुरा देनेकी आदत चाहिये|
27 Oct 2009 - 12:27 pm | सुधीर काळे
क्रांती-जी,
जब जुल्फ की कालिख में घुल जाए कोई राही,
बदनाम सही लेकिन गुमनाम नहीं होता
आणि
बहते हुए आंसू ने आंखों से कहा थमकर
जो मय से पिघल जाए, वो जाम नहीं होता
हे दोन शेर लाजवाब आहेत.
सुधीर
------------------------
गमका तूफाँ तो गुजरही जायेगा, बस मुस्कुरा देनेकी आदत चाहिये|
27 Oct 2009 - 12:57 pm | मनिष
इतका सुंदर धागा कसा 'मिस' केला? मी पण एकेका शेर वर लिहायचा विचार करत होतो, पण इतर कित्येक गोष्टींप्रमाणे ते राहूनच गेले.
सध्या मला आठवणारे काही अहमद फराज ह्यांचे अशआर -
मी प्रेमात पडलो होतो पहिल्यांदा ह्या कल्पनेच्या. ह्या गजल मधले इतर अशआरही अती सुंदर आहेत.
(माज़ी - भूतकाळ, सराब - भास)
#२ सारखाच कतिल शिफाई ह्यांचा हा शेर -
अहमद फराज ह्यांचा अजून एक -
(तकल्लूफ - औपचारीकता, इकलाख - सद्गुण, चांगिलपणा असा ठोबळ अर्थ घेता येईल)
- मनिष
(नुक्ता, अर्धचंद्र कसे करायचे?)
27 Oct 2009 - 3:32 pm | प्रमोद देव
ग़=gaJ
ज़=jaJ
अर्धचंद्र
कँ=kEM
काँ=kOM
बाकी चर्चा इथे वाचा.
कुणी निंदा,कुणी वंदा!
आम्ही जोपासतो
चाली लावण्याच्या छंदा!!
27 Oct 2009 - 9:49 pm | कळस
माफ किजियेगा , काही शेर कोणाचे आहेत हे माहिती नाही.
आठवले तसे लिहीले आहेत.पूरानीं यादें ताजा़ कर दी आप लोगोंने ..
शिकायत किस जुबां से मैं करुं ,उनके न आने की
यही एहसान क्या कम हैं कि मेरे दिलमें रहते हैं ..
जुल्फ बिखरकें न आना तुम ज़नाजे पे मेरें
रुह तडपेगी मेरी जुल्फें परेशां देखकर ..
देखा किये वो मस्त निगाहोंसे बार -बार
जब तक शराब न आए, कई दौर हो गए ..
-शाद अजी़माबादी
जान लेनी थी, साफ कह देते
क्या ज़रुरत थी मुस्कुराने की ..
- अनवर
कळस !!
मुस्कराना कली की आदत हैं, खून हो कर भी मुस्करायेगी ..
11 Sep 2013 - 11:11 pm | चिगो
क्या बात है.. बहोत खुब..
27 Oct 2009 - 10:25 pm | सुधीर काळे
जान लेनी थी, साफ कह देते
क्या ज़रुरत थी मुस्कुरानेकी?
सुरेख!
सुधीर
------------------------
गमका तूफाँ तो गुजरही जायेगा, बस मुस्कुरा देनेकी आदत चाहिये|
27 Oct 2009 - 10:45 pm | मनिष
फराज़ चा अजून एक -
27 Oct 2009 - 11:13 pm | सुधीर काळे
मनिष-जी,
शेर एकदम निवडक आहे. खूप आवडला.
सुधीर
------------------------
गमका तूफाँ तो गुजरही जायेगा, बस मुस्कुरा देनेकी आदत चाहिये|
28 Oct 2009 - 12:59 pm | सुधीर काळे
अब्रू न संवारो कहीं कट न जाये उंगली, (अब्रू=भिवई)
नादान हो, तलवारसे खेला नहीं करते| (निजाम रामपुरी)
शायर आपल्या प्रेमिकेच्या तलवारीसारख्या रेखीव भिवईकडे बघून म्हणतो:
बोट फिरवून रेखू नकोस भिवई. बोट कापलं जाईल ना!
अजून अजाण आहेस. कुणी असं तलवारीबरोबर खेळतं का?
वाचकांनी 'अब्रू' (भिवई) आणि 'आबरू' (इज्जत) यामधील फरक लक्षात घ्यावा!
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें
खुदा याद आया सवेरे सवेरे!
28 Oct 2009 - 1:22 pm | नंदन
मस्त शेर. सुकांत चंद्रानना पातली भ्रूधनु सरसावुनि... आठवले. भ्रू (संस्कृत), अब्रू (उर्दू) आणि brow (इंग्रजी) या साम्यामागचा कोणी उलगडा केल्यास फारच उत्तम.
नंदनमराठी साहित्यविषयक अनुदिनी
30 Oct 2009 - 11:25 am | सुधीर काळे
सईद राही यांची खालील गझल सदाहरित प्रतीची आहे. 'ललत' रागात सुरावट बांधलेली ही गझल जगजीत सिंग गातात.
ही माझी आवडती गझल असून ती मी खासगी बैठकींत बर्‍याचदा 'गातो'! माझं गायन 'भयंकर' असले तरी हे शेर इतके सुंदर आहेत कीं खूपदा श्रोते (त्या शेरांना) दाद देतात!
वाचा तर ती गझल.
कोई पास आया सवेरे सवेरे
मुझे आजमाया सवेरे सवेरे.....धृ
मेरी दास्ताँको जरासा बदलकर
मुझेही सुनाया सवेरे सवेरे....१
जो कहता था कल शब सम्हलना सम्हलना (शब=रात्र)
वही लडखडाया सवेरे सवेरे....२
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें
खुदा याद आया सवेरे सवेरे....३
यातील पहिल्या कडव्यातल्या बाबीचा अनुभव आपल्याला आपल्या व्यवसायिक आयुष्यात कधी-कधी येतो. आपली एकादी चांगली कल्पना आपण आपल्या (खडूस) बॉसला किंवा (खडूस) सहकार्‍याला सांगतो व ती कल्पना ढापून स्वतःची असं दडपून एकाद्या मीटिंगमध्ये त्यांच्याकडूनच आपल्यालाच ऐकायला मिळते तेंव्हां कसं "धन्य-धन्य" वाटते!
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
30 Oct 2009 - 12:05 pm | प्रमोद देव
नसीम रिफ़अत ची ही अजून एक मस्त गज़ल.
तमाम शहर में तनहा दिखाई देता है
ये शख्स़ कितना अधुरा दिखाई देता है
अब उसकी प्यास पानीसे बुझ नही सकती
वो अपने खु़न का प्यासा दिखाई देता है
जलाओ और जलाओ अभी लहू के च़राग
अभी फ़जा मे अंधेरा दिखाई देता है
मिटा दो दहर से ऐसी बलंदियो के निशां
जहां से आदमी छोटा दिखाई देता है
भीमरावांच्या आवाजात ही गजल ऐका.
Get this widget | Track details | eSnips Social DNA
कुणी निंदा,कुणी वंदा!
आम्ही जोपासतो
चाली लावण्याच्या छंदा!!
30 Oct 2009 - 12:19 pm | नेहमी आनंदी
हर गीत को कह दो वो साज ना दे
हर साज को कह दो वह राग ना दे
दुनियावलो मुझे जीना आता है
मौत से कह दो वह आवाज ना दे
31 Oct 2009 - 9:24 pm | पारंबीचा भापू
काय भाऊ, कामात आहात जणू? दोन दिवस झाले. नवा शेर नाहीं आला म्हणुन विचारतोय!
आता जरा चटक लागलीय!
भापू
1 Nov 2009 - 8:49 am | क्रान्ति
कितीतरी नवे, तर काही विस्मरणात गेलेले शेर, गझला या निमित्तानं वाचायला मिळताहेत!
"ही एक सुरेख गझल.
स्व. जयदेव यांनी संगीतबद्ध केलेली आणि आशाजींनी गायिलेली ही "ग़ालिब" यांची अजरामर गझल भैरवी रागात बांधलेली आहे. पर्शियन संगीताची झलक असलेल्या या गझलची अलौकिक गोडी ऐकूनच अनुभवावी!
कभी नेकी भी उसके जी में गर आ जाए है मुझसे
जफाएं करके अपनी याद शरमा जाए है मुझसे
ख़ुदाया जज़्बा-ए-दिलकी मगर तासीर उल्टी है
कि जितना खींचता हूं और खींचता जाए है मुझसे
वो बदख़ू और मेरी दास्तान-ए-इश्क़ तूलानी
इबारत मुख़्तसर, क़ासिद भी घबरा जाये है मुझसे
उधर वो बदगुमानी है, इधर ये नातवानी है
ना पूछा जाये है उससे, न बोला जाये है मुझसे
सम्हलने दे मुझे ऐ नाउम्मीदी, क्या क़यामत है?
कि दामान-ए-ख़याल-ए-यार छूटा जाए है मुझसे
हुए हैं पाँव ही पहले नवर्द-ए-इश्क़ में ज़ख़्मी
न भागा जाये है मुझसे, न ठहरा जाये है मुझसे
क़यामत है कि होवे मुद्दई का हमसफ़र "ग़ालिब"
वो काफिर जो ख़ुदा को भी न सौंपा जाए है मुझसे
जफाएं :- जुलूम, अत्याचार. बदख़ू :- वाईट स्वभावाचा. तूलानी :- लांबलचक, कंटाळवाणी. इबारत :-मजकूर. मुख़्तसर :- थोडा, संक्षिप्त. बदगुमानी :-दुराग्रह. नातवानी :- दुर्बळपणा. नवर्द-ए-इश्क़ :- प्रेमातील मार्गक्रमण. मुद्दई :- शत्रू.
क्रान्ति
अग्निसखा
2 Nov 2009 - 3:55 am | नंदू
क्रांतिजी,
लतादिदींनी पण ही गझल गायली आहे. मला वाटतं दिदींनी गायलेली, आणि हृदयनाथांनी संगीत दिलेली ही चाल फारच छान आहे.
अल्बमः 'लता सिंग्ज गालिब'
गझलेच्या अर्थानुरूप गायलेल्या भावपूर्ण गझल्स.
प्रत्येक गझलप्रेमीच्या संग्रहात असलाच पाहिजे असा अल्बम.
My all time favourite.
लता भक्त,
नंदू
2 Nov 2009 - 7:46 am | सुधीर काळे
I must admit that I find Ghalib too difficult to understand because of his overuse of 'e' like in "दामान-ए-ख़याल-ए-यार"!
मी तर गालिब वाचताना डिक्शनरी असूनही घामाघूम होऊन जातो!
ज्या गझलियातांत किंवा अशियारांत खूप 'इ' किंवा 'ए' असतात त्या मी 'ऑप्शन'ला टाकतो!
खरं तर 'इ' चा उपयोग मला कळलेलाच नाहीं. मुघल-ए-आझम मध्ये ए काय दर्शवतो? खरं तर त्याचा अर्थ "न्यायाचे मुघल" कीं "मुघलांचा न्याय" हेच कळत्र नाहीं.
एका पाकिस्तानी मित्राच्या आईला मी हा प्रश्न विचारला. तीही घोटाळून गेली!
कुणी जर उलगडून सांगितलं तर आभारी होईन!
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
2 Nov 2009 - 8:45 am | आनंद घारे
माझ्या अंदाजाप्रमाणे इंग्रजीत लिहितात तसा (दर्देदिल म्हणजे दर्द ऑफ दिल म्हणजेच दिलाचा दर्द) असा नेहमी होतो, पण मुघलेआजमचा घोळ समजत नाही. कदाचित दोन्ही बाजूंनी विचार करून जो योग्य वाटेल तो घ्यायचा असेल.
आनंद घारे
मी या जागी चार ओळी खरडल्या आहेत, जमल्यास वाचून पहाव्यात.
http://anandghan.blogspot.com/
2 Nov 2009 - 9:49 am | सुधीर काळे
त्या पाकिस्तानी बाईने मला अगदी हेच सांगितले. मी तिच्याशी तिच्या मुलाच्या (माझ्या मित्राच्या) फोनवरून बोलत होतो. मग ती म्हणाली, "कभी घर आ जाना तो सामने-सामने जादा ठीकसे समझा पाऊंगी".
त्यानंतर ते कुटुंब पाकिस्तानला परत गेले व हा मुद्दा तसाच राहिला!
असो. माझ्यासारखाच गोंधळ इतरांनाही आहे हे वाचून अंमळ बरे वाटले हे मात्र खरे!
आज शायर सीमाब यांचा एक छान शेर देत आहे.
हम उस निगाहे-नाज़को समझे थे नेशतर (निगाहे-नाज़=चंचल नजर, नेशतर=टोचणारा)
तुमने तो मुस्कुराके रगे-जाँ बना दिया! (रगे-जाँ= aorta, मुख्य रक्तवाहिनी)
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
29 Mar 2010 - 8:01 pm | जयंत कुलकर्णी
नमस्कार,
आझमचा अर्थ महान. मुघल-ए-आझम म्हणजे मुघलांमधला सर्वात महान.
चुकले असल्यास क्षमा असावी.
जयंत कुलकर्णी.
10 Sep 2013 - 7:40 pm | भ ट क्या खे ड वा ला
मुघल - ए- आझम चा अर्थ. सबसे बेहतरीन मुघल
संदर्भ : नॉट गॉन विथ द विंड विश्वास पाटील पृष्ठ २४०
10 Sep 2013 - 7:41 pm | भ ट क्या खे ड वा ला
मुघल - ए- आझम चा अर्थ. सबसे बेहतरीन मुघल
संदर्भ : नॉट गॉन विथ द विंड विश्वास पाटील पृष्ठ २४०
2 Nov 2009 - 8:06 am | क्रान्ति
दुवा आवडला. :)
काळेकाका, खरंच गालिब वाचणं आणि समजणं कठीण आहे! त्यांचे बरेच शब्द डिक्शनरीच्या कक्षा ओलांडून जातात!! मला तर वाटतं, गालिबच्या गझल संगीतामुळे जास्त गाजल्या असाव्यात. तमाम संगीतकार, गायक, गायिका यांना त्या गझलांनी इतकी भुरळ घातली आहे, की एकेक गझल कित्येक वेळा वेगवेगळ्या तर्‍हांनी गायिली गेली आहे!
ए किंवा ई हा प्रत्यय पण शब्दांच्या अर्थानुरूप जवळजवळ सगळ्या विभक्तींसाठी असतो, असं बरेचदा वाटतं!
क्रान्ति
अग्निसखा
3 Nov 2009 - 8:59 am | सुधीर काळे
खरं आहे. गझ़ल वाचतांना अशाही 'जागा' मला भेटल्या आहेत कीं जिथे 'ए/इ' चा अर्थ 'आणि' असाही होत असावा!
आज शायर अदम यांचा एक गमतीदार शेर!
मेरी और उसकी निगाहोंका तसादुम कुछ न पूछ (तसादुम=टक्कर, collision)
बेखुदीमें आइनेसे आइना टकरा गया| (बेखुदी=निश्चेष्टता, senselessness, delirium)
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
3 Nov 2009 - 10:43 pm | संजय अभ्यंकर
हाले दिल यूं उन्हे सुनाया गया..
संजय अभ्यंकर
http://smabhyan.blogspot.com/
4 Nov 2009 - 8:29 am | सुधीर काळे
हा धागा मी सुरू केला तो उर्दू भाषेतील शेर-शायरी व गज़लियातांच्या शब्दसौंदर्यांसाठी, गाव्यस्वरूपासाठी नव्हे.
तरी माझी अशी विनंती आहे कीं गाणी न टाकता त्यातले शब्द लिहावेत. गाणी टाकायची असतील तर एक वेगळा गाव्य शायरीचा धागा सुरू करावा.
ही एक नम्र विनंती आहे.
सुधीर काळे
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
4 Nov 2009 - 1:57 pm | ज्ञानेश...
'देवीय' प्रमाणेच हा शब्दही खटकला. यात काही श्लेष्/विनोद दडलाय का?
अन्यथा स्वरबद्ध/संगीतबद्ध हे शब्द चालावेत..
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
4 Nov 2009 - 8:55 pm | संजय अभ्यंकर
संजय अभ्यंकर
http://smabhyan.blogspot.com/
4 Nov 2009 - 8:48 am | सुधीर काळे
हा एक शायर हसरत मोहानी यांचा एक छान शेर आहे:
थे पास तो मंज़ूरे-नज़र, राहते-दिल थे,
अब जाने-तमन्ना हो,जो तुम हमसे जुदा हो!
मंज़ूरे-नज़र=beloved, darling!
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
4 Nov 2009 - 9:09 am | क्रान्ति
मस्त शेर!
मज़हर इमाम यांची एक छोटीशी गझल
एक गुजारिश है, बस इतना कीजिए
जब कभी फुर्सत हो, आया कीजिए
लोग इसका भी ग़लत मतलब न लें,
अजनबी बनकर न देखा कीजिए
खुद को अपनी आंख से देखा तो है,
अब मेरी आंखॉ से देखा कीजिए
इल्तिजा थी, एक सादा इल्तिजा,
आप तनहाई में सोचा कीजिए !
क्रान्ति
अग्निसखा
4 Nov 2009 - 10:53 am | सुधीर काळे
क्रांतीताई,
फारच सुंदर गज़ल आहे. "रंजिशही सही" या अजरामर गज़लची आठवण झाली!
बर्‍याचदा एकाद्या शब्दाचा अर्थ माहीत नसतो. उदा. मलाही इल्तिजाचा (विनंती, प्रार्थना) हा अर्थ माहीत नव्हता. म्हणून मी देतो तसे "प्रथमदर्शनी" अवघड वाटणार्‍या शब्दांचा अर्थ देत जावे ही विनंती!
इल्तिजाचा अर्थ डिक्शनरीत पहाताना हा शब्द वापरलेला फैज़ अहमद फैज़ यांचा एक शेर वाचनात आला.....!
हिम्मते-इल्तिजा नहीं बाकी
दर्दका हौसला नहीं बाकी
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
4 Nov 2009 - 2:00 pm | ज्ञानेश...
हिम्मते-इल्तिजा नहीं बाकी
दर्दका हौसला नहीं बाकी
कातिल शेर आहे.
या गझलेतील इतर शेर असल्यास द्यावेत.
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
4 Nov 2009 - 6:01 pm | ढ
हे घ्या.
हिम्मत ए इल्तिजा नहीं बाकी
जब्त का हौसला नहीं बाकी ।
इक तेरी दीद छिन गई मुझसे
वर्ना दुनिया में क्या नहीं बाकी ।
अपनी मश्क ए सितम से हाथ ना खेंच
मैं नहीं या वफ़ा नहीं बाकी ।
तेरी चश्म ए आलम नवाज की खैर
दिल में कोई गिला नहीं बाकी ।
हो चुका ख़त्म अहदे हिज्र ओ विसाल
जिंदगी में मज़ा नहीं बाकी ।
-- फैज अहमद फैज.
5 Nov 2009 - 8:47 am | सुधीर काळे
दोन परस्परविरोधी व गमतीदार शेर देत आहे!
पहिला शेर आहे शायर मजहर इमाम यांचा:
छूके एक शक्सको देखा तो मुलम्मा निकला,
उसको मैं कैसा समझता था, वो कैसा निकला!
मुलम्मा=मुलामा, गिलिट, coating
दुसरा आहे एका अज्ञात कवीचा!
कुछ लोगोंसे जब तक न मुलाकात हुई थी
मैंभी ये समझता था , खुदा सबसे बडा है!
एक शेर आहे एकाद्या फालतू पण दिखाऊ माणसाचा व दुसरा आहे एकाद्या महान माणसाबद्दल!
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
5 Nov 2009 - 9:20 pm | क्रान्ति
यांचे काही शेर नुकतेच वाचनात आले.
कांप उठती हूं मैं ये सोच के तनहाई में,
मेरे चेहरे पे तेरा नाम न पढ़ ले कोई!
उंगलियों को तराश दूं फिर भी
आदतन् उसका नाम लिखेंगी!
[तराशना - कापणे, आदतन् - सवयीने]
अब तो इस राह से वो शख़्स गुजरता भी नहीं,
अब किस उम्मीद पे दरवाजे से झांके कोई?
क्रान्ति
अग्निसखा
6 Nov 2009 - 2:31 pm | सुधीर काळे
शकील बदायूनी यांचा एक झकास शेर वाचा!
सुकूँ पाने लगा हूँ ग़मे-महब्बतमें
कहाँ गयी मेरी बेताबियाँ, नहीं मालूम!
सुकूँ = मनःशांती, संतोष, बेताबी = व्याकूळता, restlessness
उपरोधिकपणे शायर म्हणतो:
प्रेमभंगाच्या दु:खांतच मला मनःशांती मिळू लागली आहे
माझ्या मनाची व्याकूळता कुठं गेली कुणास ठाऊक
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे! (मयकदा=दारूचा गुत्ता)
6 Nov 2009 - 9:26 pm | कळस
जनाजा़ रोक के रोया,वो ईस अदा से बोले
गली हमने कहीं थी , तुम तो दुनिया छोड जातें हो ..
- सफी़
मुझे याद करनेसे ये बद्दुआ थी
निकल जाये दम हिचाकियां आते आते ...
कळस !!
पूर्वी लोकांवर प्रेम केले जायचे , वस्तु वापरल्या जायच्या ..
आता वस्तुंवर प्रेम केले जाते , लोक वापरले जातात ...
6 Nov 2009 - 9:37 pm | सुधीर काळे
काय मस्त व अर्थपूर्ण शेर आहे!
जनाजा़ रोक के रोया,वो ईस अदा से बोले (जनाजा=शवयात्रा)
गली हमने कहीं थी , तुम तो दुनिया छोड जातें हो ..
--------------------------
व्वा!
एका पोरीनं तिच्यावर 'लाईन मारणार्‍या' तरुणाला "माझ्या गल्लीत पाऊल नाहीं टाकायचं" असा सज्जड दम मारल्यामुळे तो पोरगा हाय खाऊन मृत्यू पावला. त्यावर हा शेर आहे.
ती बिचारी त्याच्या शवयात्रेत धाय मोकलून रडली व म्हणाली, "मी फक्त 'गल्ली सोडून जा' म्हणाले होते, तर तू या इहलोकालाच सोडून गेलास!"
वा भाई वा! सुरेख!!
सुधीर
------------------------
कटी रात सारी मेरी मयकदेमें, खुदा याद आया सवेरे सवेरे!
7 Nov 2009 - 9:13 am | क्रान्ति
बनून डोळ्यांत रहाणारा प्रियतम ही कल्पनाच किती वेगळी! इथे पहा ही कशी मांडली आहे.
वो अश्क बनके मेरी चश्म-ए-तर में रहता है
अजीब शख्स़ है, पानी के घर में रहता है!
चश्म-ए-तर :- अश्रूभरले डोळे, शख्स़ :- व्यक्ती
क्रान्ति
अग्निसखा
7 Nov 2009 - 11:26 am | मनिष
मस्तच आहे! :)
7 Nov 2009 - 11:32 am | सुधीर काळे
व्वा क्रांतीताई! सुंदर शेर आहे तुम्ही आज दिलेला!
जय हो!
सुधीर
------------------------
असेल हिंमत व आवड, तर ऐका हे मुळात पंकज उधासने गायलेले गीत! http://www.youtube.com/watch?v=4HUwuNk0Tc4
7 Nov 2009 - 12:37 pm | नंदू
:T
हा धागा मी सुरू केला तो उर्दू भाषेतील शेर-शायरी व गज़लियातांच्या शब्दसौंदर्यांसाठी, गाव्यस्वरूपासाठी नव्हे.
तरी माझी अशी विनंती आहे कीं गाणी न टाकता त्यातले शब्द लिहावेत. गाणी टाकायची असतील तर एक वेगळा गाव्य शायरीचा धागा सुरू करावा.
ही एक नम्र विनंती आहे.
सुधीर काळे
:?
7 Nov 2009 - 11:41 am | सुधीर काळे
शायर अजीज़ लिहितातः
वो बज़्ममें थे तो हर साँस थी सुकूँपर्वर
वो उठ गये तो उठी हैं कयामतें क्या क्या!
बज़्म=महफिल, गाण्याची/काव्यगायनाची बैठक
कयामत=प्रलय, doomsday
शायर म्हणतातः
ती (माझी प्रियतमा) बैठकीत हजर होती तोवर माझा प्रत्येक श्वास कसा शांतीपूर्ण होता.
ती उठून गेली आणि जणू प्रलयच झाला!
सुधीर
------------------------
असेल हिंमत व आवड, तर ऐका हे मुळात पंकज उधासने गायलेले गीत! http://www.youtube.com/watch?v=4HUwuNk0Tc4
10 Nov 2009 - 8:24 am | सुधीर काळे
शायर दाग़ यांचा हा सुरेख शेर वाचा! सारे शब्द सोपे आहेत!! (बंदगी म्हणजे प्रार्थना.)
नाराज हो खुदा तो करें बंदगीसे खुश
माशूक रूठ जाये तो क्यों कर मनाये हम! दाग़
सुधीर
------------------------
http://tinyurl.com/yg4oklu वर दिवाळीच्या निमित्ताने झालेल्या समारंभात मी गायलेले व की-बोर्डवर साथ दिलेले गीत ऐका!
11 Nov 2009 - 8:21 am | सुधीर काळे
हा शायर माहिरुल कादरी यांचा एक मस्त शेर!
उनके कूचेसे इक शाम गुजरा था मैं
फिर यही रोजका मश्ग़ला बन गया!
कूचा=गल्ली; मश्ग़ला=संवय
एकदा मी तिच्या गल्लीतून एक चक्कर मारली
आणि मग ती रोजची संवयच होऊन गेली
सुधीर
------------------------
ही लिंक वाचा: http://tinyurl.com/yf7l59q
11 Nov 2009 - 10:54 pm | बहुगुणी
नामा गया कोई न कोई नामाबर गया
तेरी ख़बर न आयी ज़माना गुजर गया
[नामा = पत्र/संदेश, नामाबर= निरोप्या/संदेशवाहक]
हंसता हुआ यूं की हिज्र की रातें गुजर गयीं
रोता हुआ यूं की लुत्फ-ए-दुआ-ए-सहर गयीं
[हिज्र- दुरावा, लुत्फ = आनंद, सहर = सकाळ]
अब मुझको है करार तो सबको करार है
दिल क्या ठहर गया के जमाना गुजर गया
या रब नही मैं वाकिफ-ए-रुदाद-ए-जिंदगी
इतना ही याद है की जिया और मर गया
[वाकिफ = ओळख, रुदाद = गोष्ट]
12 Nov 2009 - 9:22 am | सुधीर काळे
व्वा, बहुगुणी-जी! शेवटचा शेर वाचून "खाया नहीं, पिया नहीं, खाली ग्लास तोडा, बारा आना"ची आठवण झाली!
या रब नही मैं वाकिफ-ए-रुदाद-ए-जिंदगी
इतना ही याद है की जिया और मर गया!
बर्‍याच दिवसांनी माझ्याझेरीज कुणी शेर 'चढवला' त्यामुळं बरं वाटलं!
सुधीर
------------------------
ही लिंक वाचा: http://tinyurl.com/yf7l59q
12 Nov 2009 - 12:51 pm | बकुळफुले
वा मजा आला
12 Nov 2009 - 1:05 pm | सुधीर काळे
प्रेमाच्या त्रिकोनावरचा हा मस्त शेर वाचा!
उस हूरवशका घर मुझे जन्नतसे है सिवा,
लेकिन रकीब हो तो जहन्नमसे कम नहीं! (शायर: जौक)
हूरवश=अप्सरेसमान सुंदर, सिवा= जास्त, जन्नत=स्वर्ग, रकीब=आपल्या प्रेयसीवर लाईन मारणारा ’तो दुसरा’! जहन्नम=नरक
------------------------
ही लिंक वाचा: http://tinyurl.com/yf7l59q
12 Nov 2009 - 8:30 pm | jaypal
बस इसी धुन में रहा मर के मिलेगी जन्नत
तुझको ऐ शैख़ न जीने का क़रीना आया/ (क़रीना= ढंग, रीत) अर्श मल्सियानी
देखें क़रीब से भी तो अच्छा दिखाइ दे
इक आदमी तो शहर में ऐसा दिखाइ दे/ ज़फ़र गोरखपुरी
ज़रा मैं होश में आउं तो पूछूं अपने साकी़ से
नज़र तौबाशिकन होती है या पैमाना होता है/ (तौबाशिकन= प्रतिज्ञा तोड्णारा) जलील माणिकपुरी
सर्व शेर सौजन्य= आइना - ए- ग़ज़ल
***************************************************
दुरितांचे तिमीर जोवो/विश्व स्वधर्मसुर्ये पाहो/
जो जें वाछील तो तें लाहो/प्राणिजात/
12 Nov 2009 - 10:36 pm | सुधीर काळे
पहिला व तिसरा असे दोन्ही शेर आवडले.
आपल्या रूपात 'आईना-ए-गझल'चा आणखी एक उपासक भेटल्याने माझी तबीयत खूष झाली एकदम.
सगळे जरी नसले तरी मी चढविलेले बरेचसे शेर त्या शब्दकोषातलेच आहेत!
ते डॉ. विनय वाईकर व मरहूम सानी यांनी निवडून, गोळा करून संपादन केलेले आहेत. कांही थोडे त्यांचे स्वतःचेही आहेत.
सुधीर
------------------------
ही लिंक वाचा: http://tinyurl.com/yf7l59q
13 Nov 2009 - 10:50 am | सुधीर काळे
कालच मी 'रकीब' या शब्दाचा अर्थ लिहिला होता (आपल्या प्रेयसीवर लाईन मारणारा "दुसरा"!) मुरली किंवा भज्जीचा "दूसरा" वेगळा. (The wrong'un)! त्याच्याशी या 'दूसरा'ची गल्लत नका करू!
आज रकीबवरचा आणखी एक शेर वाचा! गुलाम अलीने गायलेल्या एका ग़जलमध्ये तो मी ऐकलेला आहे.
तुम्हारे खतमें नया इक सलाम किसका था?
न था रकीब तो आखिर वो नाम किसका था?
प्रेयसीच्या पत्रात एकाद्या 'बापैगडी'च्या नावाचा वारंवार आलेला उल्लेख पाहून प्रियकर संशयाने विचारतोयः
तुझ्या पत्रांत हा नवा सलाम कुणाचा आहे व तो जर 'दूसरा' नाहीं तर मग ते नाव कुणाचं आहे?
काय 'सॉफ्ट' चौकशी आहे!
सुधीर
------------------------
ही लिंक वाचा: http://tinyurl.com/yf7l59q
13 Nov 2009 - 11:40 am | सुधीर काळे
आज एक 'तुकडा' शेर वाचनात आला व आजपासून कांहीं दिवस मी त्या शेराला माझी 'सही' (सिग्नेचर) बनवणार आहे!
सीना हो ज़ख्म ज़ख्म तो ढ़लते हैं कैसे गीत?
फुर्सत अगर मिले तो कभी बाँसुरीसे पूछ! (ज़फ़र गोरखपुरी)
छातीवर/हृदयावर जखमाच जखमा असतील तर कविता कशा सुचतील?
कवी म्हणतो की कधी सवड झाली तर बासरीला विचार! (कारण तिच्या अंगावर खूप भोकं (जखमा) असतात तरी त्यातून सुरेल संगीत जसं बाहेर पडतं तशाच हृदय जखमी असलं तरी कविता सुचतातच!)
सुधीर
------------------------
सीना हो ज़ख्म ज़ख्म तो ढलते हैं कैसे गीत? फुर्सत अगर मिले तो कभी बाँसुरीसे पूछ!
13 Nov 2009 - 12:28 pm | मनिष
शेर कहा है, खून है दिलका; जो लब्जों मे बिखरा है
दिलके जख्म दिखा कर हमने महफइल को बरमाया है|
(फरहत शहजाद)
13 Nov 2009 - 1:30 pm | नितीनमहाजन
१: जिगर मुराराबादी यांचा एक गाजलेला व त्यामुळे गुळ्गुळीत झालेला हा शेर, तरीही स्वत्वाची भावना जपणारा म्हणून पुन्हा सांगावासा वाटतो :
हमको मिटा सके ये जमानेंमें दम नहीं
हमसे जमाना खुद है, जमानासे हम नहीं
२:
वो कौन हैं जिन्हे तौबा की मिल गयी फुर्सत
हमें गुनाह भी करने को जिंदगी कम है
शायर : पंडित आनंद नारायण 'मुल्ला'
तौबा करना : (पाप न करण्याची) शपथ घेणे.
गुनाह - शराब पिणे, सुंदर स्त्रियांच्या प्रेमात पडणे इत्यादी.
13 Nov 2009 - 1:38 pm | सुधीर काळे
वा, मनिष-जी! मस्त. कुठे दडला होतात गेले कांहीं दिवस?
पण 'बरमाया' या शब्दाचा बरोबर अर्थ सापडला नाहीं.
सुधीर
------------------------
सीना हो ज़ख्म ज़ख्म तो ढलते हईं कैसे गीत? फुर्सत अगर मिले तो कभी बाँसुरीसे पूछ!
14 Nov 2009 - 3:29 am | बहुगुणी
असा असावा, या माहितीवरून. त्या शेरात 'स्वतःची दु:खं दाखवून मैफिलीतल्या लोकांच्या हृदयाला घरं पाडली' असा अर्थ असावा काय?
14 Nov 2009 - 8:01 am | सुधीर काळे
आपले म्हणणे तर्कशुद्ध वाटते. अर्थही फिट्ट बसतोय!
सुधीर
------------------------
सीना हो ज़ख्म ज़ख्म तो ढलते हईं कैसे गीत? फुर्सत अगर मिले तो कभी बाँसुरीसे पूछ!
13 Nov 2009 - 9:58 pm | आवडाबाई
हुई जिनसे तवक्कू (expectation) खस्तगी (weakness)की दाद (justice) पाने की
वो हमसे भी जियादा खस्ता-ए-तेग(sword)-ए-सितम निकले
मुहब्बत मे नही है फर्क जीने और मरने का
उसी को देखकर जीते हैं जिस काफिर पे दम निकले
जरा कर जोर सीने पर, की तीर-ए-परसितम निकले
जो वो निकले तो दिल निकले, जो दिल निकले तो दम निकले
14 Nov 2009 - 8:15 am | सुधीर काळे
या धाग्याने शतक ठोकले व प्रतिसाद आता तिसर्‍या पानावर गेले आहेत. त्यामुळे प्रतिसाद शोधायला आता दोन पाने ओलांडवे लागते आहे.
सध्या मिपाच्या प्रतिसादांचे जे सेटिंग आहे त्यानुसार सगळ्यात शेवटचा (म्हणजेच नवा) प्रतिसाद सगळ्यात शेवटी येतो. एकाद्या धाग्याला प्रचंड प्रमाणावर प्रतिसाद असतील तर नूतनतम प्रतिसाद शोधायला दुसर्‍या किंवा तिसर्‍या पानावर जावे लागते.
हे सेटिंग बदलून शेवटचा प्रतिसाद 'सर्व प्रथम' असे करता येईल का? येत असल्यास कसे करायचे हे सांगितल्यास खूप आभारी राहीन.
तसेच New वर (क्लप्रतिसादावराअपला-an example of auto distortion. Can someone tell me why it happens with गमभन. मी हे इतर सभासदांनाही विचारले. त्यांनाही ही पीडा होतेच आहे.) तसेच New वर क्लिक केल्यास आपला संगणक आपल्याला थेट नव्या प्रतिसादावर नेत नाहीं. तसे झाल्यास लै बेश होईल.
सुधीर काळे
------------------------
सीना हो ज़ख्म ज़ख्म तो ढलते हईं कैसे गीत? फुर्सत अगर मिले तो कभी बाँसुरीसे पूछ!
8 Jan 2010 - 1:46 pm | वाहीदा
हे सेटिंग बदलून शेवटचा प्रतिसाद 'सर्व प्रथम' असे करता येईल का? येत असल्यास कसे करायचे हे सांगितल्यास खूप आभारी राहीन.
तसेच New वर (क्लप्रतिसादावराअपला-an example of auto distortion. Can someone tell me why it happens with गमभन. मी हे इतर सभासदांनाही विचारले. त्यांनाही ही पीडा होतेच आहे.) तसेच New वर क्लिक केल्यास आपला संगणक आपल्याला थेट नव्या प्रतिसादावर नेत नाहीं. तसे झाल्यास लै बेश होईल.
~ वाहीदा
14 Nov 2009 - 9:27 am | क्रान्ति
या रब नही मैं वाकिफ-ए-रुदाद-ए-जिंदगी
इतना ही याद है की जिया और मर गया
वा! क्या बात है!
बशीर बद्र यांची एक गझल
ये चराग बेनज़र है, ये सितारा बेजुबां है
अभी तुझसे मिलता जुलता कोई दूसरा कहां है?
वही शख़्स जिसपे अपने दिल-ओ-जां निसार कर दूं,
वो अगर ख़फ़ा नहीं है, तो जरूर बदगुमां है!
कभी पाके तुझको खोना, कभी खोके तुझको पाना,
ये जनम जनम का रिश्ता तेरे मेरे दरमियां है
उन्ही रास्तों ने जिनपर कभी तुम थे साथ मेरे,
मुझे रोक रोक पूछा, "तेरा हमसफर कहां है?"
बेनज़र :- आंधळा. [बेनझीर हा शब्दही कधी कधी बेनज़र असा देवनागरीमध्ये लिहिला जातो, पण त्याचा अर्थ अद्वितीय, अनुपम असा आहे. या शेरातला बेनज़र हा शब्द बे+नज़र म्हणजे दृष्टीहीन असा आहे.]
बेजुबां :- मुका.
बदगुमां :- संशयी, मनात गैरसमज बाळगणारा
क्रान्ति
अग्निसखा
14 Nov 2009 - 10:25 am | सुधीर काळे
उन्ही रास्तों ने जिनपर कभी तुम थे साथ मेरे,
मुझे रोक रोक पूछा, "तेरा हमसफर कहां है?"
छान!
सुधीर
------------------------
सीना हो ज़ख्म ज़ख्म तो ढलते हईं कैसे गीत? फुर्सत अगर मिले तो कभी बाँसुरीसे पूछ!
14 Nov 2009 - 9:08 pm | कळस
उनके देखेंसे जो आती हैं मुँहपर रौनक,
वो समझते हैं कि बिमारका हाल अच्छा हैं..
-गालिब
वो दुश्मनीसे देखते , देखते तो हैं
मै शाद हूं कि हूं तो किसी की निगाह में..
शाद = प्रसन्न
नज़र फिर न की उस पें, दिल जिसका छिना
मुहब्बत का ये भी हैं कोई करीना ?
करीना = रीत
----------------------------------
कळस
14 Nov 2009 - 7:03 pm | jaypal
माना कि इस ज़मीं को न गुलज़ार कर सके
कुछ ख़ार कम तो कर गए, गुज़रे जिधर से हम/ ---------साहिर लुधियानवी
(गुलज़ार=बगीचा, ख़ार=काटा/टे)
हुस्न और इश्क़ में गर है तो मुश्किल एक है
उस तरफ़ सारी खुदाइ है, इधर दिल एक है/ -------- अज़ीज़ लखनवी
बडी़ मुद्दत से तनहा थे मेरे दुख
खु़दाया मेरे आँसु रो गया कौन/---------- परवीन शाकिर
(खु़दाया= हे देवा/भगवंता)
***************************************************
दुरितांचे तिमीर जोवो/विश्व स्वधर्मसुर्ये पाहो/
जो जें वाछील तो तें लाहो/प्राणिजात/
15 Nov 2009 - 10:48 am | सुधीर काळे
बडी़ मुद्दत से तनहा थे मेरे दुख
खु़दाया मेरे आँसु रो गया कौन
व्वा! परवीन शाकीरकी शायरीका जवाब नहीं!
------------------------
सीना हो ज़ख्म ज़ख्म तो ढलते हैं कैसे गीत? फुर्सत अगर मिले तो कभी बाँसुरीसे पूछ!
17 Nov 2009 - 11:11 am | नितीनमहाजन
आपली बालमैत्रिण १६वा सालकी होतेही शायराचा अंदाज कसा बदलतो पहा.
धन्यवाद सुधीरजी, घाईत टंकल्यामुळे चूक झाली, दुरुस्त करीत आहे.
वो थे लडकपन के दिन और ये जवानी की बहार
कलभी तेरे रुखपे तिल था मगर कातिल न था
नितीन
16 Nov 2009 - 12:45 pm | सुधीर काळे
शेर मस्त!
पण चुकून 'ति'चा 'जि' झालेला दिसतोय!
सुधीर
------------------------
सीना हो ज़ख्म ज़ख्म तो ढलते हैं कैसे गीत? फुर्सत अगर मिले तो कभी बाँसुरीसे पूछ!
17 Nov 2009 - 1:24 pm | सुधीर काळे
एक अज्ञात शायर लिहितो:
नाहक है गिला हमसे, बेजा ये शिकायत है,
हम लौटके आ जाते, आवाज तो दी होती!
नाहक=व्यर्थ, unjust. गिला=तक्रार, बेजा=अनुचित
------------------------
सुधीर काळे, जकार्ता
18 Nov 2009 - 1:54 am | मनिष
निदा फाजली यांचे काही अशआर (शेर चे बहुवचन) -
(सोपे आहेत. म्हणून अर्थ देत नाही)
हा माझा अतिशय आवडता (माझ्या ब्लॉगवर दिलेला) -
अजून काही -
(अशक्य आहे हा!)
हा त्यांचा एक अजून सुंदर शेर -
ह्यांचे पुस्तक देवनागिरीत शोधून थकलोय, पण मिळत नाही! :(
पण जेवढे वाचले/ऐकले त्यावरून निदा फाजली खूप आवडलेत.
18 Nov 2009 - 7:40 pm | jaypal
१. लोग, लोगों का खुन पीते है
हमने तो सिर्फ़ मैकशी की है/-----नरेश कुमार शाद
२. उसे भी देखा है खंजर ख़रीदते मैंने
वो आदमी जो बहोत मोतबार सा लगता है/---- अह्सन निशात
(मोतबार= विश्वास पात्र)
३. मोतरिज़ कौन जफ़ाओं पे तुम्हरी होगा
हुस्न वालों का हर इक ऐब हुनर होता है/----- हाफ़िज अन्वर
(मोतरिज़ = हरकत घेणारा)
४. मेरे मौला, मेरी आखों में समुंदर दे दे
चार बुंदों से गुजारा नहीं होगा मुझसे /----- इश्रत किरतपुरी
(मौला= स्वामी , इश्वर)
५. माझा आवडता शेर
उजाले अपनी यादों के हमरे साथ रहने दो
न जाने किस गली में ज़िंदगी की शाम हो जाए / ---- बशीर बद्र
***************************************************
दुरितांचे तिमीर जोवो/विश्व स्वधर्मसुर्ये पाहो/
जो जें वाछील तो तें लाहो/प्राणिजात/
19 Nov 2009 - 8:37 am | सुधीर काळे
वाचा शायर हफी़ज़ मेरठी यांचा मस्त शेर!
शीशा टूटे ग़ुल मच जाये
दिल टूटे आवाज न आये|
=================
खालील शेर खास आवडले!
मोतरिज़ कौन जफ़ाओं पे तुम्हरी होगा
हुस्न वालों का हर इक ऐब हुनर होता है
हर तरफ, हर जगह बेशुमार आदमी,
फिर भी तनहाईयों का शिकार आदमी|
सबकी पुजा एकसी, अलग अलग हर रीत,
मस्जिद जाये मौलवी, कोयल गायें गीत|
------------------------
सुधीर काळे, जकार्ता
19 Nov 2009 - 11:24 am | ज्ञानेश...
जगजित सिंगने गायलेली ही एक गझल- (शायर माहित नाही.)
चांद के साथ कई दर्द पुराने निकले..
कितने गम थे जो तेरे गम के बहाने निकले..
दश्ते-तनहाई-ए हिज्रा में खडा सोचता हूं..
हाये क्या लोग मेरा साथ निभाने निकले!
(दश्ते-तनहाई-ए हिज्रा= [विरहामुळे आलेल्या] एकटेपणाच्या अंगणात)
दिल ने ईक इंट से तामिर किया ताजमहल..
तूने ईक बात कहीं.. लाख फसाने निकले !
(तामिर= प्लॅन करणे)
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
19 Nov 2009 - 12:50 pm | मनिष
तामीर - निर्माण असा अर्थ आहे. एक शेर बघा...
बुनियाद - पाया
फिक्र-ओ-अमल - जे अमलात आणले जाणार आहेत
तामीर - निर्माण
19 Nov 2009 - 1:12 pm | ज्ञानेश...
हा अर्थही योग्य आहे.
एकंदर तामीर करणे म्हणजे योजना आखणे, आराखडा बनवणे, एखाद्या निर्माणाच्या दृष्टीने जुळवाजुळव करणे.. असा काहीसा अर्थ असावा.
स्वतः जगजित या गझलेत तामिर करना= प्लान करना से म्हणतो.
(उर्दूत एका शब्दाच्या अनेक अर्थच्छटा असाव्यात, असे बर्‍याचदा वाटते.)
"Great Power Comes With Great Responsibilities"
19 Nov 2009 - 3:04 pm | नितीनमहाजन
मिर्ज़ा ग़ालिब
20 Nov 2009 - 8:43 am | सुधीर काळे
Absolutely bad timing of the "वाइज"!
------------------------
सुधीर काळे, जकार्ता
20 Nov 2009 - 12:28 pm | jaypal
बडे धोखे खाए अपनोंसे जयपाल
सुनकर दास्तां दुश्मन भी फुंट पडे ------- जयपाल
***************************************************
दुरितांचे तिमीर जोवो/विश्व स्वधर्मसुर्ये पाहो/
जो जें वाछील तो तें लाहो/प्राणिजात/
22 Nov 2009 - 3:49 pm | सुधीर काळे
वा वा, शायर जयपाल!
------------------------
सुधीर काळे, जकार्ता
21 Nov 2009 - 6:10 pm | jaypal
दिल अभी पुरी तरह टुटा नही
दोस्तों की मेहरबानी चाहीये/ ------- अदम
न ठहरना ही मुनासीब न उठके जाना ही
बुलाके घर में हमें मेज़बान भुल गया/ --------जमील युसुफ
खुशी से आग लगाओ कि इस महल्ले में
मेरा मकां ही नही है तुम्हारा घर भी है/------------ मज़हर इमाम
__________________________________________________
दुरितांचे तिमीर जोवो/विश्व स्वधर्मसुर्ये पाहो/
जो जें वाछील तो तें लाहो/प्राणिजात/
24 Nov 2009 - 12:40 pm | नितीनमहाजन
शेख़ : धर्मगुरू
ज़न्नत : स्वर्ग
दोज़ख़ : नरक
____________________
नितीन
25 Nov 2009 - 8:40 pm | सुधीर काळे
गुलाम अलीने गायलेली एक गझल माझी आवडती गझल आहे त्यातला हा बहारदार शेर वाचा:
इरादा था तरके मुहब्बतका लेकिन
फरेब-ए-तबस्सुममें फिर आ गये हम
अभी खाके ठोकर सम्हलने न पाये
लो फिर खायी ठोकर सम्हलते सम्हलते
तरके मुहब्बत= मुहब्बत न करनेका
फरेब-ए-तबस्सुम=स्मित हास्याच्या फसवणुकीत
------------------------
सुधीर काळे, जकार्ता (सध्या पुणे)
26 Nov 2009 - 10:57 am | jaypal
कभी तिरंगे को सिने से लगा लेना/
कभि दो बुंद आसु धरती पे गीरा देना/
जिनकी कुर्बानियोंसे झिंदा हो,
कभि उनकी तस्विर के सामने झुककर
उन्हे भी याद करना/----------------------- मोबाईल वर आलेला एस.एम.एस.
***************************************************
दुरितांचे तिमीर जोवो/विश्व स्वधर्मसुर्ये पाहो/जो जें वाछील तो तें लाहो/प्राणिजात/
26 Nov 2009 - 1:46 pm | वाहीदा
जिनकी कुर्बानियोंसे झिंदा हो,
कभि उनकी तस्विर के सामने झुककर
उन्हे भी याद करना
सगळे शब्द संपले !! नि:शब्द ...स्तब्द !!
~ वाहीदा
5 Dec 2009 - 9:13 pm | सुधीर काळे
वाहीदा,
तुला इथे पहिल्यांदाच पाहून आनंद झाला.
शुभाशिर्वाद.
काका॑
------------------------
सुधीर काळे, सध्या फेअरफॅक्स, व्हर्जीनिया येथे मुक्काम
5 Dec 2009 - 9:11 pm | सुधीर काळे
जयपाल-जी,
सुरेख! या अज्ञात शायरला धन्यवाद व हा SMS इथे लिहिल्याबद्दल आपल्याला!
------------------------
सुधीर काळे, सध्या फेअरफॅक्स, व्हर्जीनिया येथे मुक्काम
27 Nov 2009 - 10:20 am | नितीनमहाजन
नितीन
2 Dec 2009 - 7:16 pm | सुधीर काळे
बर्‍याच दिवसांनी नेटवर आलोय्!
जगजीत सिंग यांनी गायिलेली ही गझल मला खूप आवडते! (शायर आता आठवत नाहीं)
चराग आफताब गुम
बडी हसीन रात थी
शबाबकी नकाब गुम (नकाब=बुरखा)
बडी हसीन रात थी (ध्रु)
मुझे पिला रहे थे वो
कि खुदही शम्मा बुझ गयी
गिलास गुम शराब गुम
बडी हसीन रात थी (१)
लिखा था जिस किताबमें
कि इश्क तो हराम है
हुई वही किताब गुम
बडी हसीन रात थी (२)
लबसे लब जो मिल गये (लब=ओठ)
लबसे लब जो सिल गये
सवाल गुम जवाब गुम
बडी हसीन रात थी (३)
ही गझल मी मित्रांच्या मेहफिलमध्ये म्हणतो व तिला बर्‍यापैकी रिस्पॉन्स मिळतो.
------------------------
सुधीर काळे, जकार्ता
4 Dec 2009 - 12:24 am | मनिष
ही गजल सुदर्शन फाकी'र ह्यांची आहे.
5 Dec 2009 - 8:57 pm | सुधीर काळे
<<ही गजल सुदर्शन फाकी'र ह्यांची आहे.>>
या माहितीबद्दल धन्यवाद, मनिष-जी
------------------------
सुधीर काळे, सध्या फेअरफॅक्स, व्हर्जीनिया येथे मुक्काम
13 Mar 2010 - 6:03 pm | शुचि
क्या बात है!!! वल्ला!!
***********************************
हॅपीनेस चूझेस इट्स ओन टाइम.
3 Dec 2009 - 10:18 am | नितीनमहाजन
नितीन
3 Dec 2009 - 10:42 am | नितीनमहाजन
मेहंदी हसन यांनी गायलेली एक गज़ल. याची सुरुवात अशी होते:
शायर माहित नाही.
सर्व ग़ज़ल अप्रतीमच आहे. पण अनेक दिवसांत न ऐकल्यामुळे मला आठवत नाही.
नितीन
4 Dec 2009 - 8:13 pm | क्रान्ति
बदायुनी यांचा एक मस्त शेर
बिछडके तुझसे किसी दूसरे पे मरना है
ये तजर्बा भी इसी जिंदगी में करना है!
आणि हा कुणाचा आहे, माहीत नाही, पण खासच आहे.
ख्वाब ही ख्वाब कबतलक देखूं?
काश तुझको भी इक झलक देखूं!
क्रान्ति
अग्निसखा
17 Dec 2009 - 3:50 am | सुधीर काळे
हमको किसके गमने मारा, ये कहानी फिर सही
किसने तोडा दिल हमारा, ये कहानी फिर सही ॥ध्रु॥
नफरतोंके तीर खाकर दोस्तोंके शहरमें,
हमने किसकिसको पुकारा, ये कहानी फिर सही ॥१॥
क्या बतायें प्यारकी बाजी वफाकी राहमें
कौन जीता कौन हारा ये कहानी फिर सही ॥२॥
दिलके टुटनेका सबब पूछो न सबके सामने
नाम आयेगा तुम्हारा, ये कहानी फिर सही ॥३॥
जवळच्या मित्र मंडळीत ही गझलही मी कधी-कधी गातो.
------------------------
सुधीर काळे, सध्या फ्रेंमाँट, कॅलिफोर्निया येथे मुक्काम
18 Dec 2009 - 8:07 pm | क्रान्ति
मला पण खूप आवडते.
बशीर बद्र यांचा एक जबरदस्त शेर
चमकती है कहीं सदियों से आंसुओं से जमीं
ग़ज़ल के शेर कहां रोज रोज होते हैं?
क्रान्ति
अग्निसखा
30 Dec 2009 - 8:35 am | सुधीर काळे
गझलसम्राट गुलाम अली यांनी गायलेली ही गझल माझ्या माहितीच्या गझलियातमधली आवडली गझल आहे. तिचे शब्द आहेतः
शायर: (नक्की माहीत नाहीं, पण बहुदा) बशीर बद्र साहिब
ऐ हुस्न-ए-बेपरवा तुझे (हुस्न=लावण्य)
शबनम कहूँ शोला कहूँ (शबनम=दंव, शोला=वणवा)
फूलोंमेंभी शोखी तो है (शोखी=खट्याळपणा)
किसको मगर तुझसा कहूँ
गेसू उडे महकी फजा (गेसू=केस, महक=सुगंध, फजा=वातावरण)
जादू करे ऑंखें तेरी
सोया हुआ मंझर कहूँ (मंझर=दृश्य, देखावा)
या जागता सपना कहूँ
चंदाकी तू है चाँदनी
लेहरोंकी तू है रागनी (रागनी=सुर, राग)
जाने तमन्ना मैं तुझे
क्या क्या कहूँ क्या ना कहूँ
या दुव्यावर ऐकूही शकता. अनेक गझलियात तिथे आहेत पण ही पहिलीच गझल आहे तिथे.
http://ekfankaar.wordpress.com/category/artist/ghulam-ali/
------------------------
सुधीर काळे, सध्या फ्रेंमाँट, कॅलिफोर्निया येथे मुक्काम
9 Jan 2010 - 5:27 pm | प्रा.डॉ.दिलीप बिरुटे
अजून येऊ द्या...!!!
-दिलीप बिरुटे
8 Jan 2010 - 8:46 am | सुधीर काळे
वाचा फस्ले बहारीवरील (वसंत ऋतू) जलील माणिकपुरींचा एक सुंदर शेर.
'जलील' फस्लेबहारीकी देखिये तासीर! (तासीर=प्रभाव)
गिरी जो बूँद घटासे, शराब हो के रही|
------------------------
सुधीर काळे, Back to Jakarta on 6th!
जरा हटके, जरा बचके, ये जकार्ता मेरी जान!
9 Jan 2010 - 9:02 pm | आवडाबाई
अश्क से तर है फूल की हर एक पंखडी
रोया है कौन थाम के दामन बहार का
चरागों को आंखों में महफूज रखना
बडी दूर तक रात ही रात होगी
मुसाफिर हैं हम भी मुसाफिर हो तुम भी
किसी मोडपर फिर मुलाकात होगी
आणि माझा आवडता एक-
जब मिली आंख होश खो बैठे
कितने हाजिर जवाब हैं हम लोग -- जिगर
9 Jan 2010 - 11:12 pm | सुधीर काळे
चरागों को आंखों में महफूज रखना
बडी दूर तक रात ही रात होगी
व्वा! मजा आली!
जब मिली आंख होश खो बैठे
कितने हाजिर जवाब हैं हम लोग
हाही शेर भावला!
------------------------
सुधीर काळे, "जरा हटके, जरा बचके, ये जकार्ता मेरी जान!"
11 Jan 2010 - 4:25 pm | सुधीर काळे
'कमर' जहाँ मेरा उस चाँदने किया रोशन (जहाँ मेरा=माझी दुनिया)
जो सब हसीनोंमें फर्मांरवाँओ जैसा है! (फर्मांरवाँ=बादशहा)
शायर म्हणतो कीं ज्या चंद्रमुखीने (चाँद) माझी दुनिया प्रकाशमान केली ती सर्व सुंदर स्त्रियांची राणी शोभते!
------------------------
सुधीर काळे, "जरा हटके, जरा बचके, ये जकार्ता मेरी जान!"
12 Jan 2010 - 8:24 pm | आवडाबाई
आजपण कोणीच नाही ? बरं , हा घ्या एक छोटासा
देखियेगा संभल के आईना
सामना आज है मुकाबिल का - रियाज खैराबादी
13 Jan 2010 - 12:36 pm | सुधीर काळे
व्वा आवडाबाई, तुमची शेरांची निवड व त्यामागची रसिकता आवडली मला!
हा घ्या शाकिर बानकोटी यांचा एक नवा शेर माझ्याकडून:
बेहतर ये है उठाये न चेहरेसे वो नकाब (नकाब=बुरखा, घूँघट)
दुनिया फरोगे जल्वासे घबरा गयी, तो फिर? (फरोग=प्रकाश, जल्वा=तेज, brilliance)
------------------------
सुधीर काळे, "जरा हटके, जरा बचके, ये जकार्ता मेरी जान!"
17 Jan 2010 - 6:04 pm | आवडाबाई
ये बगावत है जुनूं से कि रहे पास्-ए-खिरद
ये है तौहिन-ए-जवानी कि खुदा याद रहे
जुनूं - madness, पास् - respect, खिरद - intelligence,
तौहिन - insult
शायर लक्षात नाही !!
17 Jan 2010 - 8:13 pm | सुधीर काळे
बुद्धीबद्दल आदर टिकून असणे ही वेडेपणा (उन्माद) बरोबरची बंडाळी आहे
आणि देवाची आठवण येणे हा तारुण्याचा अपमान आहे.
किती खरं आहे! व्वा आवडाबाई, आपले शेर छान असतात व आवडतात!
ये बगावत है जुनूं से कि रहे पास-ए-खिरद
ये है तौहिन-ए-जवानी कि खुदा याद रहे
------------------------
सुधीर काळे (जाम चलने लगे, दिल मचलने लगे, चेहरे-चेहरेपे रंग-ए-शराब आ गया!)
19 Jan 2010 - 1:15 pm | आवडाबाई
निंद आ रही है उनको, आंखें झपक रही हैं
लो बंद हो रहा है मेरा शराबखाना
शायर माहित नाही
19 Jan 2010 - 2:47 pm | सुधीर काळे
फिराक गोरखपुरी यांचा एक झकास शेर वाचा!
शरीके-बज्म होकर यूँ उचटके बैठना तेरा (शरीके-बज्म=महफिलीत हजर)
खटकती है मौजूदगीमें भी कमी तेरी
------------------------
सुधीर काळे
जाम चलने लगे, दिल मचलने लगे, चेहरे-चेहरेपे रंग-ए-शराब आ गया"
19 Jan 2010 - 9:08 pm | क्रान्ति
अजीब चीज है ये वक्त जिसको कहते हैं,
कि आने पाता नहीं, और बीत जाता है!
शायर शहरयार
क्रान्ति
अग्निसखा
19 Jan 2010 - 9:46 pm | सुधीर काळे
वा, मस्त! वेळ आहे खरा असा ओंजळीच्या बोटांमधून गळून नाहींसा होणारा! छान आहे शेर!
------------------------
सुधीर काळे
जाम चलने लगे, दिल मचलने लगे, चेहरे-चेहरेपे रंग-ए-शराब आ गया"
21 Jan 2010 - 1:02 pm | सुधीर काळे
प्रो. मंशा यांचा हा सुंदर शेर काय बहारदार आहे!
हाल-ए-दिल पूछा किसीने कुछ इस अंदाज़के साथ|
हम सभी बीते हुए जौरो-ज़फा भूल गये! (जौरो-ज़फा=अत्याचार, जुलूम)
------------------------
सुधीर काळे
जाम चलने लगे, दिल मचलने लगे, चेहरे-चेहरेपे रंग-ए-शराब आ गया
24 Jan 2010 - 6:44 pm | आवडाबाई
वाह वाह वरचे दोन्ही , क्रांन्ति आणि सुधीर काळे यांचे शेर सुंदरच
आज हा घ्या एक - फ़राज़ यांचा (नुक्ता टाकायला शिकले!!)
तुम जमाने की राहे से निकले
वरना सीधा था रास्ता दिल का
अजून एक - शायर माहित नाही:
बिछडते लम्हें बडी देर तक वो रोया था
वो इस से बढ़कर मेरा ऐतराफ़ क्या करता
ऐतराफ़ - to acknowledge
25 Jan 2010 - 10:15 am | सुधीर काळे
आवडाबाई,
ऐतराफ़ म्हणजे काय? माझ्याकडे असलेल्या शब्दकोषात हा शब्द नाहींय्!
शक्यतो कमी वापरातल्या शब्दांचे अर्थ दिल्यास बरे होईल.
'रोना'वरून माझ्या आवडत्या शाईरा मरहूम परवीन शाकीरचा रडण्यावरचा शेर वाचा. खरंच एक अनोखा शेर आहे:
एक मुद्दतसे आँख रोयी नहीं
झील पायाब हो गयी शायद! (झील=तलाव, पायाब=उथळ)
तुम जमाने की राह से निकले
वरना सीधा था रास्ता दिल का
हा शेर आवडला!
------------------------
सुधीर काळे
एकही वक्तमें उसके आनेसे था चाँदनीका समाँ रोशनीका धुआँ,
कोई कहने लगा माहताब आ गया, कोई कहने लगा आफताब आ गया!
25 Jan 2010 - 1:59 pm | आवडाबाई
वर लिहिलाय हो अर्थ - to acknowledge
तुमच्या शब्दकोषाची link मिळेल का ?
झील पायाब हो गयी शायद !! ---वाह वाह, भिडला
25 Jan 2010 - 9:19 pm | सुधीर काळे
माफ करा, माझं लक्षच गेलं नाहीं तुम्ही खाली दिलेल्या टिपेकडे!
------------------------
सुधीर काळे
एकही वक्तमें उसके आनेसे था चाँदनीका समाँ रोशनीका धुआँ,
कोई कहने लगा माहताब आ गया, कोई कहने लगा आफताब आ गया!
25 Jan 2010 - 10:26 am | क्रान्ति
असा तो शब्द दिलेला आहे, त्याचा अर्थ स्वीकृती, कबुली, मान्यता असा आहे.
[संदर्भ - आंतरभारती मालिकेतील श्रीपाद जोशी आणि गोरेकर यांनी संपादित केलेला उर्दू-मराठी शब्दकोश]
गुलजार यांचा एक छोटासा शेर -
दिल अगर है तो दर्द भी होगा
इसका कोई नहीं है हल शायद!
हल- इलाज, उपाय
क्रान्ति
अग्निसखा
25 Jan 2010 - 2:58 pm | आवडाबाई
शक़ न कर मेरी खुष्क़ आंखोंपर
यूं भी आंसू बहाये जाते हैं
खुष्क विरान आंखोंमें अब तो आंसू भी नहीं
कुछ तो होता जिसे इष्क का हासिल कहते
विरान - उजाड, हासिल - achievement
शायर - माहित नाही
27 Jan 2010 - 12:00 am | ज्ञानेश...
"इतना टूटा हूं के छुनेसे बिखर जाऊंगा...
अब अगर और दुवा दोगे, तो मर जाऊंगा !
हर तरफ धुंद है, जुगनू है.. न चिराग कोई..
कौन पहचानेगा, बस्तिमें अगर जाऊंगा?
जिंदगी मै तो मुसाफिर हूं तेरी कश्तीका,
तू जहां मुझसे कहेगी, मै उतर जाऊंगा !"
(शायर- माहित नाही. :( )
27 Jan 2010 - 6:09 am | सुधीर काळे
व्वा, ज्ञानेश-जी! फारच अर्थपूर्ण गज़ल पाठविलीत!
दुर्दैवाने मी ही गज़ल ऐकलेली नाहीं. तिचा 'यू-ट्यूब'वरचा दुवा दिलात तर ऐकेन!
" अब अगर और दुवा दोगे, तो मर जाऊंगा!" व "तू जहां मुझसे कहेगी, मै उतर जाऊंगा!" या दोन ओळी एकदम 'कलिजा खलास झाला' प्रतीच्या आहेत.
बर्‍याच दिवसांनी आलात! मनात आलं कीं "देर आये, दुरुस्त आये"!
सुस्वागतम्!
------------------------
सुधीर काळे
एकही वक्तमें उसके आनेसे था चाँदनीका समाँ रोशनीका धुआँ,
कोई कहने लगा माहताब आ गया, कोई कहने लगा आफताब आ गया!
27 Jan 2010 - 7:38 am | सुधीर काळे
'इतना टूटा हूं के छुनेसे बिखर जाऊंगा'चा दुवा सापडला!
http://www.youtube.com/watch?v=IGqPpCleO1o
------------------------
सुधीर काळे
एकही वक्तमें उसके आनेसे था चाँदनीका समाँ रोशनीका धुआँ,
कोई कहने लगा माहताब आ गया, कोई कहने लगा आफताब आ गया!
27 Jan 2010 - 8:37 am | सुधीर काळे
ही माझी अतीशय आवडती गज़ल आहे. दोन कारणांसाठी. पहिलं कारण म्हणजे या अर्थपूर्ण गज़लची चाल फारच छान आहे व दुसरं म्हणजे सर्वांसमोर गज़ल गायन मी सुरू केलं ते ही गज़ल म्हणून!
इथे ही गज़ल ऐका!
http://tinyurl.com/ybrjc4n
किंवा
http://ww.smashits.com/music/artists/play/songs/10432/ek-pyar-ka-nagma/8...
गुलाम अली या गज़लला "छोटे बहरकी (किंवा पहरकी) गज़ल" म्हणतो. 'बहर'चा अर्थ बहुदा श्री. प्रमोद देव यांना माहीत असावा कारण एकदा त्यांच्या लिखाणात हा शब्द आला होता!
शब्द आहेतः
कुछ दिन तो बसो मेरी ऑंखोंमें, फिर ख्वाब अगर हो जाओ तो क्या
कोई रंग तो दो मेरे चेहरेको, फिर जख्म अगर महकाओ तो क्या ॥ध्रु॥
इक आइना सो टूट गया, अब खुदसे अगर शरमाओ तो क्या
कुछ दिन तो बसो मेरी ऑंखोंमें..... ॥१॥
मैं तनहा था मैं तनहा हूं, तुम आओ तो क्या, ना आओ तो क्या
कुछ दिन तो बसो मेरी ऑंखोंमें..... ॥२॥
जब हमही न महके फिर साहिब, तुम बाद-ए-सबा कहलाओ तो क्या
कुछ दिन तो बसो मेरी ऑंखोंमें..... ॥३॥
जब देखनेवाला कोई नहीं, बुझ जाओ तो क्या, जल जाओ तो क्या
कुछ दिन तो बसो मेरी ऑंखोंमें..... ॥४॥
------------------------
सुधीर काळे
एकही वक्तमें उसके आनेसे था चाँदनीका समाँ रोशनीका धुआँ,
कोई कहने लगा माहताब आ गया, कोई कहने लगा आफताब आ गया!
28 Jan 2010 - 1:20 pm | ज्ञानेश...
'बहर' चा अर्थ 'वृत्त' असा घेतला जातो. गझलेची पहिली ओळ त्या गझलेची 'बहर' ठरवते.
प्रस्तुत गझलेचा फक्त 'मतला' बघितला, तर ही एकंदर बरीच मोठी बहर आहे. मात्र पुढचे शेर त्यानुसार गझलच्या फॉर्ममधे नाहीत. त्यामुळे ही गझल आहे, असे म्हणता येणार नाही.
27 Jan 2010 - 12:20 pm | सुधीर काळे
माफ करा!
वरच्या गज़लमध्ये एक शब्दाचा अर्थ द्यायचा राहिलाच! 'बाद-ए-सबा' म्हणजे सकाळची वार्‍याची मंद झुळूक!
------------------------
सुधीर काळे
एकही वक्तमें उसके आनेसे था चाँदनीका समाँ रोशनीका धुआँ,
कोई कहने लगा माहताब आ गया, कोई कहने लगा आफताब आ गया!
27 Jan 2010 - 10:34 pm | शुचि
तस्वीर तेरी मेरा दिल बेहेला न सकेगी
यह तो तेरी तरह मुझसे शरमा ना सकेगी
मै बात करून्गा तो यह खामोश रहेगी
आराम वोह क्या देगी जो तडपा न सकेगी?
आम्ही काय कुणाचे खातो
तो र्आम अम्हाला देतो
28 Jan 2010 - 1:32 pm | ज्ञानेश...
जावेद अख्तर यांना आपण गीतकार आणि पटकथालेखक म्हणून ओळखतो. पण मुळात ते एक प्रतिभावंत शायर आहेत. त्यांच्या 'तरकश' या काव्यसंग्रहात त्यांच्या काही रचना प्रकाशित झालेल्या आहेत.
त्यातलेच एका गझलेचे काही अशआर पहा-
"सुखी टहनी, तनहा चिडीया, फीका चाँद..
आँखोकी गहराईमें नमी का चाँद
उस माथेको चुमे कितने दिन बीते,
जिस माथेकी खातिर था इक टीका चाँद
आओ अब इसके भी टुकडे कर डालें
ढाका, रावलपिंडी और दिल्ली का चाँद !"
-----------------------------
28 Jan 2010 - 5:41 pm | शुचि
काही दिवसानपूर्वी राह्त इन्दोरी यान्ची ही छोटीशी मस्त जमलेली गझल वाचली. आणि शेवटच्या कडव्यानी तर जीव खलास केला....... "फीके पड़ गए कपड़े वपड़े, ज़ेवर वेवर सब" :)
उसकी कत्थई आंखों में हैं जंतर मंतर सब
चाक़ू वाक़ू, छुरियां वुरियां, ख़ंजर वंजर सब
जिस दिन से तुम रूठीं मुझ से रूठे रूठे हैं
चादर वादर, तकिया वकिया, बिस्तर विस्तर सब
मुझसे बिछड़ कर वह भी कहां अब पहले जैसी है
फीके पड़ गए कपड़े वपड़े, ज़ेवर वेवर सब
***************
आम्ही काय कुणाचे खातो
तो र्आम अम्हाला देतो
28 Jan 2010 - 6:42 pm | सुधीर काळे
ही गज़ल ज्या आल्बममध्ये आहे त्यात तिचा उल्लेख 'नगमा' असाच केला आहे, पण स्वतः गुलाम अली जेंव्हा सुरुवात करतात तेंव्हा 'ये एक छोटे बहरकी गज़ल है' असा परिचय करून देतात.
खरं तर मी इतकं याकडं कधी लक्ष दिलं नाहीं.
------------------------
सुधीर काळे
एकही वक्तमें उसके आनेसे था चाँदनीका समाँ रोशनीका धुआँ,
कोई कहने लगा माहताब आ गया, कोई कहने लगा आफताब आ गया!
29 Jan 2010 - 12:51 pm | वाहीदा
माझे अगदी अतिशय आवडते शायर .. Dr. Bashir Badr !
डॉ. बशिर यांची हि एक मला आवडलेली गजल ..
जहां पेड पर चार दाने लगे...
हजारों तरफ से निशाने लगे !
हुई शाम यादों के ईक गांव में,
परिंदे उदासी के आने लगे ...
घडी दो घडी मुझको पलकों पे रख ,
यहां आते जाते जमाने लगे !
कभी बस्तीयां दिल की यूं भी बसी,
दुकाने खुलीं, कारखाने लगे ...
वहीं जर्द पत्तों का कालीन है,
गुलों के जहां शामीयाने लगे !
पढाई , लिखाई का मौसम कहां ?
किताबों में खत आने-जाने लगे !!
-- डॉ. बशिर बद्र
~ वाहीदा
(मला आवडलेल्या ओळी मी डार्क केल्या आहेत )
30 Jan 2010 - 9:06 pm | सुधीर काळे
वा वाहीदा! बशिर बद्र यांचे कांहीं शेर मी वाचले आहेत. छानच लिहितात. सापडले तर इथेही पोस्ट करेन. मला शेवटच्या या दोन ओळी जास्त आवडल्या!
पढाई , लिखाई का मौसम कहां ?
किताबों में खत आने-जाने लगे !!
काका
शुचीताई, तुम्ही पाठविलेली गज़लही छान आहे. पण कत्थई म्हणजे काय? 'कातिल आँखोंमें' तर नाहीं ना?
उसकी कत्थई आंखों में हैं जंतर मंतर सब
चाक़ू वाक़ू, छुरियां वुरियां, ख़ंजर वंजर सब
पण ही गज़लही आवडली!
सुधीर काळे
------------------------
सुधीर काळे Parkinson's Laws
1. Work expands so as to fill the time available for its completion.
2. An official wants to multiply subordinates, not rivals.
3. Officials make work for each other.
30 Jan 2010 - 9:00 pm | सुधीर काळे
वा वाहीदा! बशिर बद्र यांचे कांहीं शेर मी वाचले आहेत. छानच लिहितात. सापडले तर इथेही पोस्ट करेन. मला शेवटच्या या दोन ओळी जास्त आवडल्या!
पढाई , लिखाई का मौसम कहां ?
किताबों में खत आने-जाने लगे !!
काका
शुचीताई, तुम्ही पाठविलेली गज़लही छान आहे. पण कत्थई म्हणजे काय? 'कातिल आँखोंमें' तर नाहीं ना?
उसकी कत्थई आंखों में हैं जंतर मंतर सब
चाक़ू वाक़ू, छुरियां वुरियां, ख़ंजर वंजर सब
पण ही गज़लही आवडली!
सुधीर काळे
------------------------
सुधीर काळे Parkinson's Laws
1. Work expands so as to fill the time available for its completion.
2. An official wants to multiply subordinates, not rivals.
3. Officials make work for each other.
5 Feb 2010 - 2:19 pm | आवडाबाई
कत्थई चा अर्थ brown असा आहे
मला वाटते तो (विड्यात टाकतो त्या) काती वरून आला असावा
कात ला हिंदीमध्ये कत्था म्हणतात असं वाचल्यासारखं आठवतं
जावेद अख्तर ह्यांचं एक चित्रपट गीत आहे - कत्त्थई आंखोवाली एक लडकी (एक ही बाते पे रोज बिगडती है ???) .........
ह्याची प्रेरणा शबाना आझमीच आहे असंही त्यांनी एका मुलाखतीत सांगीतलं होतं तेव्हा
30 Jan 2010 - 2:16 pm | वाहीदा
धन्यवाद काका,
मला आणखिन एक आवडलेले शायर एस. फाकिर ,
त्यांची ही गजल तर अप्रतिम आहे, तुम्हाला नक्कीच आवडेल ...
आज के दौर में, ऐ खुदा यह मंजर क्यूं है ...
जख्म हर सर पे, हर एक हाथ में पत्थर क्यूं है ??
जब हकीकत है, के हर जर्रे में तू रहता है ...
फिर जमीं पर , कहीं मस्जिद - कहीं मंदिर पर, यह फसाद क्यूं हैं ??
अपना अंजाम तो मालूम है सब को , फिर भी ...
अपनी नजरों में , हर ईन्सान सिकंदर क्यूं है ?
जिंदगी, जीने के काबिल ही नहीं , अब "फाकिर" ,
वर्ना हर आंख में, अश्कोंका समंदर क्यूं है ??
- एस. फाकिर
~ वाहीदा
30 Jan 2010 - 8:54 pm | सुधीर काळे
जिंदगी, जीने के काबिल ही नहीं , अब "फाकिर" ,
वर्ना हर आंख में, अश्कोंका समंदर क्यूं है ??
छान!
------------------------
सुधीर काळे
Parkinson's Laws
1. Work expands to occupy time available.
2. Bureucrats add subordinates, not rivals.
3. In meetings, time spent on a point is inversely proprtional to its importance!
5 Feb 2010 - 8:13 am | सुधीर काळे
या धाग्यावर सक्रीय भाग घेणार्‍या गज़लप्रेमींनो,
सुमारे २० वर्षांपूर्वी माझ्या संग्रहात एक गज़ल (किंवा तिला 'चीज' असेही म्हणता येईल) होती. तिचे शब्द आहेत "टूटे सपने करते जाये नींदोंको बरबाद". ही गायली होती "जयपुरवाले" या एक शास्त्रीय संगीताच्या गायकांनी. दुर्दैवाने ती गज़ल मी कुठेतरी हरवली आहे.
जर आपणा गज़लप्रेमींपैकी कुणाकडे ही गज़ल असेल किंवा तिची लिंक असेल तर पाठवून द्यावी.
मनःपूर्वक आभार
------------------------
सुधीर काळे
Parkinson's Laws
1. Work expands to occupy time available.
2. Bureaucrats add subordinates, not rivals.
3. In meetings, time spent on a point is inversely proportional to its importance!
5 Feb 2010 - 5:55 pm | वाहीदा
काका,
शायर चे नाव मिळाले तर, it will be easy to find
~ वाहीदा
5 Feb 2010 - 9:10 pm | सुधीर काळे
दुर्दैवाने ते मला आठवत नाहीं.
आणखी एक गज़ल मी शोधतोय् अशोक खोसला यांनी म्हटलेली. गज़लची चाल वगैरे सुमारच आहे, पण अर्थ छान आहे. त्यात एका दारुड्याची दर्दभरी कहाणी अतीशय हलक्या-फुलक्या शब्दात मांडलेली आहे. उदा. त्या दारुड्याने "आजपासून दारू सोडली" असे जाहीर केलेले आहे पण मित्र त्याला चिडवतात कीं तोंडाला दारू प्याल्याचा वास तर येतोच आहे. तर तो म्हणतो कीं ती काल प्यालेली दारू आहे!
------------------------
सुधीर काळे
बाद मुद्दत उन्हें देखकर यूँ लगा, जैसे बेकार दिलको करार आ गया!
(जगजीत-चित्रा यांनी गायलेली एक अप्रतिम गज़ल)
9 Feb 2010 - 5:26 pm | सुधीर काळे
माझ्या सर्वात आवडत्या शाइरा पै. परवीन शाकीर यांचा हा शेर फारच अर्थपूर्ण आहे.
मैं सोचती हूँ कि मुझमें कमी थी किस शै की (शै=गोष्ट, वस्तु, पदार्थ)
कि सबका होके रहा वो, बस इक मेरा न हुआ|
------------------------
सुधीर काळे
बाद मुद्दत उन्हें देखकर यूँ लगा, जैसे बेकार दिलको करार आ गया!
12 Feb 2010 - 12:01 pm | क्रान्ति
चेहरा मेरा था, निगाहें उसकी
खामोशी में भी वो बातें उसकी
मेरे चेहरे पे गज़ल लिखती हुई
शेर कहती हुई आंखे उसकी
शोख लमहों का पता देने लगी
तेज होती हुई सांसे उसकी
ऐसे मोसम भी गुजारे हमने,
सुबहें जब अपनी थी, शामें उसकी
नींद इस सोच में टूटी अक्सर,
किस तरह कटती हैं रातें उसकी
दूर रहकर भी सदा रहती हैं
मुझको थामे हुए बांहें उसकी
क्रान्ति
अग्निसखा
16 Feb 2010 - 7:57 am | सुधीर काळे
वाह क्रांति! काय सुंदर निवड आहे तुझी!! सगळेच शेर फारच हृदयाला स्पर्श करणारे व अर्थपूर्ण आहेत. खूप मजा आली.
जिगर मुरादाबादी यांचा एक शेर खाली दिला आहे:
कुछ इस अदासे आज वो पहलू नशीं रहे (वो पहलू नशीं रहे=ती जवळ बसली)
जब तक हमारे पास रहे, हम नहीं रहे|
------------------------
सुधीर काळे (कृपया वाचा: http://tinyurl.com/ybwvk7j)
17 Feb 2010 - 8:25 pm | आवडाबाई
नींद इस सोच में टूटी अक्सर,
किस तरह कटती हैं रातें उसकी
खूपच छान !!
बर्‍याच दिवसांनी माझ्याकडून एक -
जी भर के जुल्म कर, मगर इस शर्त-ए-खास पर
जब लुत्फ हो, तो लुत्फ की भी इन्तेहा न हो
लुत्फ = हा शब्द बर्‍याच वेळा pleasure/enjoyment या अर्थी वापरला जातो, येते मात्र तो favour या अर्थी आलाय
3 Mar 2010 - 10:53 am | सुधीर काळे
सध्या इतर लेखनात गुंतल्यामुळे शेरोशायरीकडे दुर्लक्ष झाले. पण आज 'राहत इंदौरीं'चा एक मस्त शेर वाचण्यात आला तो इथे देतोय्!
चाँदको हमने कभी गौरसे देखाही नहीं|
उससे कहिये कि कभी दिनके उजालोंमें मिले|
------------------------
सुधीर काळे (कृपया वाचा: http://tinyurl.com/ybwvk7j)
8 Mar 2010 - 2:45 pm | सुधीर काळे
एक झकास शेर वाचा. शायरसाहेबांचे नांव माहीत नाहीं.
जादू है या तिलिस्म तुम्हारी जबानमें? (तिलिस्म=इंद्रजाल)
तुम झूठ कह रहे थे मुझे एतिबार था! (एतिबार=विश्वास)
------------------------
सुधीर काळे (चाँदको हमने कभी गौरसे देखाही नहीं, उससे कहिये कि कभी दिनके उजालोंमें मिले|)
10 Mar 2010 - 7:39 am | सुधीर काळे
'आशिक' या शायरने लिहिलेला झकास शेर वाचा (हा शेर शुचीताईंच्या एका धाग्याला प्रतिसाद म्हणून लिहिला आहे व इथे पुन्हा लिहीत आहे.)
कत्ल कर आ के, मेरे कत्लको समसाम न भेज| (समसाम=तलवार)
कत्ल करना है तो फिर कत्लका पैगाम न भेज|| (पैगाम=संदेश, message)
------------------------
सुधीर काळे
राष्ट्रपतींना निरोप लिहा presidentofindia@rb.nic.in या ई-मेल पत्त्यावर, प्रधानमंत्र्यांना निरोप लिहा http://pmindia.nic.in/write.htm या दुव्यावर)
10 Mar 2010 - 7:55 am | शुचि
यांचा शोख शेर -
खुद फूल ने भी होंठ किये अपने नीमवा (अर्धवट उघडलेले)
चोरी तमाम रंग की तितली के सर ना जाये - परवीन शाकीर
10 Mar 2010 - 1:42 pm | सुधीर काळे
शुचीताई,
(मरहूम) परवीन शाकीर या माझ्याही अत्यंत आवडत्या शाईरा आहेत. या धाग्याची सुरुवातही मी त्यांच्याच शेराने केली आहे. अत्यंत मृदू भावना सुरेख शब्दात त्या लिहितात!
आपण पाठवलेला शेरही झकास आहे. धन्यवाद.
------------------------
सुधीर काळे
राष्ट्रपतींना निरोप लिहा presidentofindia@rb.nic.in या ई-मेल पत्त्यावर, प्रधानमंत्र्यांना निरोप लिहा http://pmindia.nic.in/write.htm या दुव्यावर)
10 Mar 2010 - 1:43 pm | नितीनमहाजन
शेख - म्हणजे धर्मगुरू, याचे जीवन कसे असते हे सांगणारा हा शेर पहा:
क्या शेखकी जिंदगानी गुजरी
बेचारेकी इक शब न सुहानी गुजरी
दोजखके तखय्युलमे बुढापा बीता
जन्नतके दुआओंमे जवानी बीती
दोजखः नरक
तखय्युलः भीती,
कोणत्याही प्रेमवीराच्या मनातील भिती कशी असते पहा:
मर्जी हो तो सूलीपे चढाना या रब
सौ बार जहन्नुममे जलाना या रब
माशुक कहे 'आप बुजुर्ग हैं हमारे'
नाचीज़को ये दिन न दिखाना या रब
आपल्या प्रेयसीने आपल्याला दादा, काका म्हटलेले ~X( :''( कोणत्या प्रेमवीराला आवडेल?
नितीन
नितीन
10 Mar 2010 - 1:54 pm | सुधीर काळे
शुचीताई,
(मरहूम) परवीन शाकीर या माझ्याही अत्यंत आवडत्या शाईरा आहेत. या धाग्याची सुरुवातही मी त्यांच्याच शेराने केली आहे. अत्यंत मृदू भावना सुरेख शब्दात त्या लिहितात!
आपण पाठवलेला शेरही झकास आहे. धन्यवाद.
------------------------
सुधीर काळे
राष्ट्रपतींना निरोप लिहा presidentofindia@rb.nic.in या ई-मेल पत्त्यावर, प्रधानमंत्र्यांना निरोप लिहा http://pmindia.nic.in/write.htm या दुव्यावर)
10 Mar 2010 - 2:24 pm | आवडाबाई
वाह वाह मज़ा आ गया !
ही घ्या आमची चिमूट -
लो हम बतलाएं गुंचा-ओ-गुल मे है फर्क क्या
इक बात है कही हुई एक बेकही हुई
गुंचा - कळी
गुल - फूल
शायर - माहित नाही :-(
10 Mar 2010 - 3:51 pm | सुधीर काळे
हा शेर "आग़ा शाईर" यांचा आहे!
मूळ शेरात 'बेकही' हा शब्द 'बे कही' असा लिहिलेला दिसला!
------------------------
सुधीर काळे
राष्ट्रपतींना निरोप लिहा presidentofindia@rb.nic.in या ई-मेल पत्त्यावर, प्रधानमंत्र्यांना निरोप लिहा http://pmindia.nic.in/write.htm या दुव्यावर)
13 Mar 2010 - 5:57 pm | शुचि
गमजा(नखरा) नही होता की इशारा नही होता
आंख उनसे जो मिलती है तो क्या क्या नही होता|
अल्लाह बचाए मर्झ्-ए-इष्क से दिल को
सुनते है के ये आरजा(रोग) अच्छा नही होता|
तश्बीह्(मिसाल) तेरे चेहेरे को क्या दू?
गुल्-ए-तर से होता है शगुफ्ता मगर इतना नही होता|
हम आह भी भरते है तो हो जाते है बदनाम
वोह कत्ल भी करते है और चर्चा नही होता|
26 Mar 2010 - 5:39 pm | सुधीर काळे
तू हमें हासिल हो न हो ऐ परीवश (परीवश=परीसारखी दिसणारी सुंदर मुलगी)
मगर हम तलबगार तेरे रहेंगे! (तलबगार=इच्छुक)
शायर आहेत 'अदम'
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
हा दुवा उघडा: http://72.78.249.107/esakal/20100309/5306183452989196847.htm
26 Mar 2010 - 5:39 pm | सुधीर काळे
तू हमें हासिल हो न हो ऐ परीवश (परीवश=परीसारखी दिसणारी सुंदर मुलगी)
मगर हम तलबगार तेरे रहेंगे! (तलबगार=इच्छुक)
शायर आहेत 'अदम'
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
हा दुवा उघडा: http://72.78.249.107/esakal/20100309/5306183452989196847.htm
26 Mar 2010 - 8:40 pm | शुचि
पूरा दुख और आधा चान्द
हिज्र की शब और ऐसा चान्द ||१||
इतने घने बादल के पीछे
कितना तनहा होगा चान्द ||२||
मेरी करवट पर जाग उठ्ठे
नीन्द का कितना कच्चा चान्द ||३||
सेहेर सेहेर भटक रहा है
अपने इष्क मे सच्चा चान्द ||४||
रात के शायद एक बजे है
सोता होगा मेरा चान्द ||५||
3 Apr 2010 - 8:51 am | सुधीर काळे
सुरेख अशयार, शुचीताई!
चाँद=c+(shift+o)+(shift+m)
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
हा दुवा उघडा: http://72.78.249.107/esakal/20100309/5306183452989196847.htm
27 Mar 2010 - 5:47 am | शुचि
ये इनायते गजब की ये बला की मेहेरबानी
मेरी खैरीयत भी पूछी किसी और की जुबानी
मेरी बेजुबान अन्खोंसे गिरे है चंद कतरे
वोह समझ सके तो आंसू ना समझ सके तो पानी
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Love is older than you but the light shining through makes me see your love is all new.
3 Apr 2010 - 8:53 am | सुधीर काळे
"मेरी खैरीयत भी पूछी किसी और की जुबानी"
सुरेख!
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
हा दुवा उघडा: http://72.78.249.107/esakal/20100309/5306183452989196847.htm
29 Mar 2010 - 4:58 pm | जयंत कुलकर्णी
नमस्कार !
इथे शेर्/गजल हे प्रकार आवडणारे रसिक जमा झालेले दिसतात. मजा आला. मी पण एक गजलची मजा घेणारा आहे. मी ओमर खय्यामच्या रुबायांचे मराठीत रुपांतर करायचा प्रयत्न केला आहे खालिल ब्लॉग वर. थोडा फिलॉसॉफीकल आहे, पण तुम्हाला आवडण्याची शक्यता आहे.
www.omarkhayyaminmarathi.wordpress.com
आपला,
जयंत कुलकर्णी.
3 Apr 2010 - 8:58 am | सुधीर काळे
जयंतराव,
प्रतिसादाला जरा उशीर झाला याबद्दल क्षमस्व! मी तुमचा ब्लॉग जरूर वाचेन.
सध्या घर बदलल्यामुळे घरी 'नेट नाहींय् व "फसवणूक" प्रकल्प माझा खूपच वेळ घेतोय्. त्यामुळे तुमचा ब्लॉग 'रसिकपणे' वाचायला मला जरा वेळ लागेल! तरी गैरसमज नसावा!
पण आपल्यासारख्या १०-१२ लोकांमुळे या धाग्याने द्विशतक ठोकले याचा आनंद मात्र जरूर आहे......
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
हा दुवा उघडा: http://72.78.249.107/esakal/20100309/5306183452989196847.htm
29 Mar 2010 - 5:01 pm | जयंत कुलकर्णी
नमस्कार !
काळेजी मस्त !
इथे शेर्/गजल हे प्रकार आवडणारे रसिक जमा झालेले दिसतात. मजा आला. मी पण एक गजलची मजा घेणारा आहे. मी ओमर खय्यामच्या रुबायांचे मराठीत रुपांतर करायचा प्रयत्न केला आहे खालिल ब्लॉग वर. थोडा फिलॉसॉफीकल आहे, पण तुम्हाला आवडण्याची शक्यता आहे.
www.omarkhayyaminmarathi.wordpress.com
आपला,
जयंत कुलकर्णी.
29 Mar 2010 - 6:17 pm | वाहीदा
कधी कधी ओमर खय्याम ला समजणे खुपच कठिण आहे
अन त्यांच्या रुबायांचे मराठीत रुपांतर ??? अबब !! :O
जयंत कुलकर्णी ,
तुमचे हार्दिक अभिनंदन !! =D>
~ वाहीदा
3 Apr 2010 - 9:03 am | सुधीर काळे
या धाग्याने द्विशतक ठोकले याचा खूप आनंद होत आहे. याचे श्रेय इथे नेमाने अशयारांचे पोस्टिंग करणार्‍या १०-१२ लोकांना आहे.
या निमित्ताने शकील बदायुनींचा एक छान शेर पोस्ट करीत आहे:
इस दर्जा मायूसी शुरू-ए-इशकमें कैसी? (मायूसी=निराशा, disappointment)
अभी तो और होना है खराब, आहिस्ता आहिस्ता!
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
हा दुवा उघडा: http://72.78.249.107/esakal/20100309/5306183452989196847.htm
7 Apr 2010 - 9:18 pm | शुचि
यह इष्क नही आसां हमने तो ये जाना है
काजल की लकीरोंको आंखोंसे चुराना है
---सईद राही
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
I have always known that at last I would take this road, but yesterday I did not know that it would be today. - Narihara
12 Apr 2010 - 1:06 pm | सुधीर काळे
शुचीताई, व्वा!
आवडला हा शेर.
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
दोन अत्यंत वाचनीय दुवे: http://www.dnaindia.com/opinion/main-article_dynasty-vs-government_1368625 (DNA) व http://indiatoday.intoday.in/site/Story/89840/Inhuman+rights.html?comple... (India Today)
15 Apr 2010 - 2:25 pm | सुधीर काळे
मुत्तसिल रोतेही रहिये तो बुझे आतिशे-दिल (मुत्तसिल=निरंतर; आतिशे-दिल=काळजातील आग)
एक-दो आँसू तो और आग लगा जाते हैं!
(अनामिक शायर)
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
दोन अत्यंत वाचनीय दुवे: http://www.dnaindia.com/opinion/main-article_dynasty-vs-government_1368625 (DNA) व http://indiatoday.intoday.in/site/Story/89840/Inhuman+rights.html?comple... (India Today)
15 Apr 2010 - 10:17 pm | अश्फाक
मुत्तसिल़ = जुळलेले
मुस्तकील =निरंतर;
मला वाटते असे असावे...
16 Apr 2010 - 7:31 am | सुधीर काळे
अश्फाक-जी,
मी जे शेर इथे 'पोस्ट' करतो त्यातले बहुसंख्य "आईना-ए-गज़ल" या शब्दकोषातून निवडलेले असतात व त्या शब्दकोषात मी लिहिलेला मुत्तसिल़ हा शब्द बरोबर आहे (म्हणजे टंकन करताना चूक झालेली नाहीं).
मी उर्दू लिपी लिहू-वाचू शकत नाहीं. अनेक गायक-गायिकांनी गायिलेल्या गज़ला (गज़लियात) ऐकून मी या भाषेच्या प्रेमात पडलो व जरासा व्यासंग केला एवढेच.
आपणही "आईना-ए-गज़ल" हा मरहूम डॉ. ज़रीना सानी व डॉ. विनय वाईकर यांनी संकलन केलेला शब्दकोष घ्यावा असे मला वाटते. १०,००० शेर असलेला हा शब्दकोष मी गाडीत ठेवतो व मूड असला कीं वाचतो....कुठल्याही पानापासून. त्यातले कळलेले (सगळे कळत नाहींत...'ए' असलेले बरेच डोक्यावरून जातात!) व आवडलेले शेर मी अधोरेखित करतो व इथे टाकतो!
या शब्दकोषात 'मुस्तकि़ल' या शब्दाचाही अर्थ 'निरंतर' असाच दिला आहे व शेर आहे:
शिकस्ते-बेखुदीके मुस्तक़िल सामान तो होंगे
न क्यों जी भरके पी लूँ, मैकदे वीराँ तो होंगे (शकील बदायूनी)
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
दोन अत्यंत वाचनीय दुवे: http://www.dnaindia.com/opinion/main-article_dynasty-vs-government_1368625 (DNA) व http://indiatoday.intoday.in/site/Story/89840/Inhuman+rights.html?comple... (India Today)
26 Apr 2010 - 3:06 pm | आवडाबाई
बर्‍याच दिवसांनी आज माझी चिमूट -
आगे हि बिन कहे, तू कही है नहीं, नहीं
तुझसे अभी तो हमने वो बाते कही नहीं
शायर - (बहुतेक) 'दर्द'
मी काही बोलायच्या आधीच तू नाही-नाही म्हणते आहेस. अजून "त्या" गोष्टी तर मी बोललेलोच नाहीये
एक हसरत मोहानी -
इरादे थे कि उनसे हाल-ए-दिल सब मिल के कह देंगे
मगर मिलने पे, हमसे आज होता है, न कल कहना
28 Apr 2010 - 12:08 am | सुधीर काळे
व्वा आवडाबाई,
सुरेख निवड.
सुधीर काळे, जकार्ता
------------------------
'ई-सकाळ'वरील फसवणूक मालिकेचे दुवे: प्रस्तावना: http://tinyurl.com/36pvtbn; प्रकरण पहिले: http://tinyurl.com/24rlna9
30 May 2010 - 11:11 am | आवडाबाई
ये तुम्हारी तल्ख़-ए-नवाइयां कोई और सहकर दिखाए तो
ये जो हम में तुम में निबाह है, मेरे हौसले का कमाल है
तल्ख़-ए-नवाइयां = कडवट बोलणे
शायर - माहित नाही
7 Jan 2011 - 6:34 pm | मनिम्याऊ
फीके पड़ गए कपड़े वपड़े, ज़ेवर वेवर सब"
उसकी कत्थई आंखों में हैं जंतर मंतर सब
चाक़ू वाक़ू, छुरियां वुरियां, ख़ंजर वंजर सब....
-राहत इन्दौरी
12 Feb 2013 - 2:35 am | शुचि
मस्त धागा.
9 Sep 2013 - 10:13 am | भ ट क्या खे ड वा ला
चंद्रावर आधारित चांद सा चेहरा वगैरे बरेच शेर आहेत , हा एक वेगळा,चंद्राच्या डागांवर भाष्य करणारा पण कदाचित तुम्हालाही आवडेल असा
किस कदर जख्म जख्म चेहरा है
चांद भी आदमी सा लगता है ||
क ज ज याखाली नुक्ता. देऊन वाचावा
12 Sep 2013 - 11:21 pm | भ ट क्या खे ड वा ला
दुनिया जिसे कहते है जादू का खिलॊना है
मिल जाये तो मिट्टी है खो जाये तो सोना है ||
निदा फाजली