जनरल मोटर्सची दिवाळखोरी आणि ऑटो उद्योगाचे भविष्य ..

रान मोकल होनार... बजाज आनि ईतर लोक पन हात धुवुन घेनार.

*/*\*/*\/*\*/*\*/*\*/*\*/*\*/*\*/*\*/*\*/*\*/*
हितन २ कोसाव औटपोस्ट नाहि?

पोस्तात पोलीस काय करतोय...... मास्तर, दुसर कोन इचारनार?

चांगला विषय आणि या घटनेचा थोडक्यात पण छान परीचय.

कोणे एके काळी अमेरिकेत म्हणले जायचे की, "whatever good for GM is good for America" आणि त्याचाच उलट अर्थ पण कधी काळी खरा होता. म्हणजे जर जीएमला काही चांगले नसेल तर अमेरिकेला पण ते चांगले ठरणार नाही.

अर्थात तो काळ हा जागतिकीकरणाच्या आधीचा आणि अमेरिकन तंत्रज्ञानाच्या वर्चस्वाचा होता... अमेरिका ही गाड्यांच्या अर्थव्यवस्थेवर अवलंबून होती. काळ बदलला. जागतिकीकरणाबरोबर आता जीएमला पण इतर कंपन्यांशी स्पर्धा करत अधुनिक काळाला अनुसरून नवीन तंत्रज्ञानाच्या गाड्या तयार कराव्या लागतील. तसेच इंटरनेटमुळे नवीन उद्योग चालू झाले आणि पुर्वी वरकरणी खुली अर्थव्यवस्था आणि आत मात्र बंधनांमुळे उद्यमशिलतेला असलेली मर्यादीत चालना आता अमेरिकन अर्थव्यवस्था केवळ जीएम (अथवा तत्सम अमेरिकन ब्रँड्सवर) अवलंबून नाही. (स्थानिक फरक दुर्दैवाने पडू शकेल तो भाग वेगळा).

यात जीएमचे काय होते वगैरे हा एक प्रश्न झाला. पण यातून आपले उद्योग काय शिकू शकतात हा मुद्दा मला जास्त महत्वाचा वाटतो. तितकेच महत्वाचे आपल्या धोरणकर्त्यांनी आपली अर्थव्यवस्था पुढे नेताना करायचा विचार आहे असे कुठेतरी वाटते...

काही लोकांच्या मते युनियनबाजी हे जीएम बुडण्याचे एक कारण आहे. युनियन्स च्या अवाच्या सवा मागण्या पुर्‍या करण्यात तिजोरी रिकामी झाली. कंपनीला फायदा होतो आहे का तोटा ह्याचा विचार न करता अफाट पगार, अफाट पेन्शने देत राहिल्यामुळे ही कंपनी संपली असे अनेक लोक सांगतात. टोयोटा व अन्य जपानी कंपन्यांमधे ह्या समस्या तुलनेने कमी आहेत.
कमी पेट्रोल वापरुन जास्त अंतर जाणारी वाहने बनवण्याऐवजी अमेरिकन कंपन्या भलीमोठी वाहने बनवत राहिली. हमरसारखी प्रचंड इंधनखाऊ वाहने बनवण्यात अमेरिकन कंपन्या भूषण मानत राहिल्या. टोयोटाची प्रियस आणि अन्य हायब्रीड वाहने लोकांना जास्त आकर्षक वाटली.
एकंदर लोकांना काय हवे आहे ते जाणून त्या दृष्टीने संशोधन करण्यात ह्या कंपन्या मागे राहिल्या आणि त्याची फळे त्या भोगत आहेत.
अर्थात असंख्य कामगार बेकार होणार आणि त्याचा परिणाम अन्य उद्योगांवर होणार ही एक मोठी समस्या आहे.

अमेरीका व रशिया शित युध्ध चालु होते त्या वेळचा विनोद.रशिया चे प्रेसिडेंट लश्करी चर्चेत अमेरीकन प्रेसिडेंटला म्हणाले..आमचे सारे जनरल्स तुम्हाला देतो.तुमचा एकच जनरल आम्हाला द्या..जनरल मोटर्स

काल वि़कीवर जी एम विषयी वाचत होतो.
त्यात १९३० च्या सुमारास स्वतःच्या वाहन उद्योगास वर आणण्यासाठी जी एम ने अमेरिकेतील ट्राम आणि रेलवे कंपन्या विकत घेतल्या आणि नंतर त्या पद्धतशीरपणे बंद पाडल्या अशी माहिती दिली आहे.
असले उद्योग करणारी कंपनी बंद पडली तर दु:ख वाटण्याचे कारण नाही.

खराटा
(रंग माझा वेगळा)

काही दिवसांपूर्वी मायबोली वर एक लेख वाचला होता. त्या लेखात आणि प्रतीसादात खूपच माहिती मिळाली.

काही वर्षांपूर्वी वाचले होते त्या पुस्तकाची आज आठवण झाली. अमेझॉन वर खाली लिहीलेली टिप्पणी सापडली. सोयीसाठी जशी आहे तशी देतो आहे.
"I got the empty feeling that "what I am doing here may be nothing more than perpetuating a gigantic fraud," a fraud on the American consumer by promising him something new but giving him only the surface alterations....I always had he vague suspicion that the annual model change may be good for the auto business in the short term but that it wasn't good for the economy and the country. Couldn't the money we spent on annual, superficial styling changes be better spent in reducing prices or in improving service and reliability? Or seeking solutions to the sociological problems with which our products were creating in areas of pollution, energy consumption, safety, and congestion?" "A fault that GM has had for a long time is its feeling that, since it sells more cars and trucks than anyone else in the world and makes far more money than any other automotive company, the GM way is the only way.

.... "टोयोटा प्रायस आणि शेव्ही व्होल्ट" बाजारात असल्या तरी किमती आपल्याला झेपणार्‍या नाहीत...

टोयोटा- प्रियस (फोर डोअर सिडन मॉडेल) ची सध्याची बाजारातली किंमत २२,००० डॉलर्सच्या आसपास आहे.... जी येथील इतर कार्सच्या (होंडा, निसान, शेव्ही इ.) किमतीच्या मानाने काही जास्तं नाहीये. त्यामुळे न झेपणारी किंमत असे म्हणू शकत नाही (अर्थात हे अमेरिकन नागरिकांसाठी आहे).
(शेव्ही व्होल्टची किंमत त्यामानाने बरीच जास्तं आहे.... ३०-३२ हजार डॉलर्सपेक्षाही जास्तं)

डॉन- तुझा पुढचा प्रतिसाद (वर बोलल्या प्रमाणे) वाचायला उत्सूक आहे.

-अनामिक

वरती असे सूचित केले आहे की इलेक्ट्रिकवर चालणारी कार म्हणजे प्रदूषणमुक्त. हा एक मोठा गैरसमज आहे. अमेरिकेत तरी
बहुतांश वीज ही गॅस वा कोळसा जाळून बनवतात. पाणी (हायड्रो-इलेक्ट्रिक) वा अणूऊर्जा विद्युतनिर्मितीकरता अगदी थोड्या प्रमाणात वापरली
जाते. त्यामुळे जी वाहने वीज जाळतात त्यांचे प्रदूषण रस्त्यावर होत नसेल पण बॅटरी चार्ज करताना जी जास्तीची ऊर्जा वापरली जाते
त्याने प्रदूषण होणारच. किंबहुना, वीज जिथे निर्माण होते तिथून शेकडो मैल दूर नेली जाते. तशी नेताना बरीच ऊर्जा वाया जाते.
त्यामुळे वीज जर औष्णिक ऊर्जा वापरून बनवली असेल तर प्रदूषण कमी असण्याचा मुद्दा चूक आहे. फारतर असे म्हणता येईल की
असल्या वाहनांचे प्रदूषण डोळ्यासमोर न होता दूर कुठेतरी जिथे वीज बनते तिथे होते. पण ते होतेच.

असे व्हायला नको असेल तर न्युक्लियर ऊर्जा वापरून वीज बनवली पाहिजे. तशी बनवणारी केंद्रे अजून बनायला हवी आहेत. पण
अतिरेकी पर्यावरणवादी हे होऊ देत नाहीत. आणि प्रदूषण वाढतच जाते.

अनामिक यांच्याशी सहमत.
टोयोटा प्रियस ची बॅटरी चार्ज करायला गाडीतील कायनेटीक एनर्जीचाच उपयोग केला जातो.

अवांतरः-- इथे अमेरिकेत टोयोटा प्रियस बरीच प्रसिद्ध पावलेय याचं मुख्य कारण "माईलेज" ( ४५ मैल प्रति गॅलन). :)

....बबलु

डॉनराव यांनी मांडलेला विषय व त्यावर झालेली उपयुक्त चर्चा आवडली.
याविषयावर अजून वाचायला निश्चितच आवडेल.
भारतीय मोटार कंपन्यांचे भारतातले भविष्य काय असेल व जीएम च्या पडझडी मुळे त्यांना
परदेशातील बाजारपेठेत काहि शिरकाव मिळू शकेल काय?

अभिज्ञ.
--------------------------------------------------------
पॉझिटिव्ह थिंकिंग....? अजिबात जमणार नाहि.

जीएम आणणार २ लाखांची छोटी कार

डॉनराव तुमचा लेख अतिशय माहितीपूर्ण तसेच सर्व प्रतिसादांमधली विचारांची देवाण घेवाण बरीच माहिती देत आहे.

सबप्राईम क्रायसिस असेच सुरवातीला नगण्य आहे असे भासणारा हा समस्येचा हिमनग आता त्याचे खरे वास्तव रुप दाखवायला लागला आहे असे म्हटले तरी हरकत नाही. जगात आतापर्यत मंदी अनेक वेळेला आली आणि गेली, हे जरी खरे असले तरी आतापर्यतची मंदी येण्याची कारणे आणि या वेळची मंदी येण्याची कारणे यात मुलभुत फरक असल्याने आजपर्यत केलेल्या उपाययोजना जशाच्या तशा लागु पडतीलच असे मानण्याचे कारण नाही. उपाययोजना लागुच पडणार नाहीत असे माझे म्हणणे नाही, परंतु सर्वसाधारण राज्यकर्त्यांचा या मंदीकडे एक समस्या म्हणुन पहाण्यापेक्षा स्वतःचे वैयक्तिक स्वार्थ साधणे हाच दृष्टीकोन असल्याचे दिसते. (हे केवळ भारतालाच लागु आहे असे नाही)

आणि केवळ याच कारणाने कुठलीही शक्यता वर्तवणे हे अत्यंत कठीण आहे.

जे जे होईल ते ते पहावे !

--अवलिया

छान चर्चाप्रस्ताव आहे. लेख आणी चर्चा दोन्ही माहितीपुर्ण आहेत. (मला या विषयाचे जास्त ज्ञान नाही.)

परंतु एकंदरीत या सर्वाचा अर्थव्यवस्थेवर किंवा वाहन उद्योगाच्या भविष्यावर होणारा परीणाम वर्तवणे कुणालाही थोडेसे अवघडच आहे.
पण अमेरीकन लोकांची विचारसरणी बदलेल असे दिसते आहे. आजतागायत जे लोक We are the Best म्हणत होते ते ठेच खाउन पडले आहेत.
ओबामा यांनी जरी जीएम ला आश्रय दिला असला तरी ती कंपनी आता खाजगी न राहता सरकारी होणार आहे (ईतरांचे झाले तसे). थोडक्यात सरकारी प्रक्रिया
आणी निर्णयांवर येणारे बंधन यामुळे उत्पादन गुणवत्तेला आणी विकासाला धोका पोहोचु शकतो. म्हणजे अमेरिका पुढील ५ वर्षात जी प्रगती करु
शकणार होती त्याला कदाचित आता ८-९ वर्षे लागु शकतात. (हे माझे वैयक्तीक मत आहे).

भारत त्या मानाने हळु का होईना पण दर्जेदार प्रगती करत आहे. उदा. १९९३ ची मल्होत्रा कमिटी आठवा. भारतात सेक्टर (मराठी शब्द?)
खाजगीकरण जरी झाले असले तरी खुपच प्रोऍक्टीव (मराठी शब्द?) पाउले उचलली गेली होती आणी त्यामुळेच प्रगती जरी संथ असली तरी
ती बर्‍यापैकी भक्कम आहे.

आपला मराठमोळा.
कोणत्याही गोष्टीचा ताप येईपर्यंत ठीक असते, पण तिचा कर्करोग होऊ देऊ नये!!

रंगाशेट,
चित्राचा आकार लहान करू शकाल काय?

खराटा
(रंग माझा वेगळा)

मंदीच्या पार्श्वभूमीवर हा लेख वर आणावासा वाटला.

मंदी : या शब्दाबद्दल खुलासा करावा. द्व्यर्थी शब्द वापरणे टाळावे.
अवांतरः जनरल मोटर्स च्या दिवाळखोरीचे काय झाले?

आता हळू हळू जगाला मुक्त अर्थव्यवस्थेचे खायचे दात दिसू लागलेयत. अनावश्यक उत्पादन ( अनावश्यकता ही सापेक्ष) निर्माण करायचे , जाहिराती सारखा अनावश्यक खर्च करून ते लोकांच्या गळी
उतरावायचे व सारा देश या मार्केट तंत्राला जुंपायचा. हे खरे स्वरूप आहे. भारतातील बी सी सी आय ची प्रगती हे याचे उत्तम उदाहरण आहे. रोटी कपडा मकान, आरोग्य, माफक करमणूक कौतुक व प्रेम हे खरे
आयुष्य आहे. दिव्यांचा झगमगाट, सेलेब्रेशन्स, सततचे क्रिकेटचे सामने, हे खरेच जीवन आहे का ? हा खरा प्रश्न आहे. आजही पाणी वीज, आरोग्य , उर्जा , वहातुक, प्रदुषण यांचे प्रश्न कोणत्या मोठ्या कंपनीने सोडविले आहेत? आळसाला, उदासीनतेला थारा नाही असे काहीच फायदे मुक्त अर्थव्यवस्थेचे आहेत.

मला नेहमी प्रश्न पडतो, टीव्हीवरील अत्यंत टाकावू नाच-गाण्यांच्या कार्यक्रमात शेकडो-हजारो दिव्यांचा झगमगाट, फडफडाट याची काय गरज असते, त्यातून भर म्हणून पार्श्वभूमीला पडद्यावर सतत हलते-चालते चित्रविचित्र भडक आकार, ज्यामुळे कित्येकदा मूळ गायक इ. सुद्धा दिसत नाहीत.... इकडे विजेची टंचाई, भारनियमन, आणि तिकडे असली थेरं...
आणि अगदी महागायक, आयडॉल वगैरे ठरवले जाणारे फक्त नक्कल करू शकतात....