डॉ. पायल तडवी एक दुखःद घटना

लोकसत्ताच्या या वृत्तार २२ मे चा घटनाक्रमाची अंशतः तरी माहिती आल्याचे दिसते आहे. यात नेमक्या संभाषणांच्या माहितीचा अभाव आहे.

या वृत्तानुसार डॉ. पायल तडवींना रुममेट्स होत्या एवढे कळते आहे. पण त्यांच्या कडूनच्या बाकी माहितीचा अभाव आहे.

आणखी मिड - डे चे एक वृत्त आहे त्यात बाकी बॅचमेट्सच्या नावांची माहिती आहे.

Out of these, five were from the gynaecology department — Dr Snehal Shinde, Dr Bhagyashree S. Yevle, Dr Sangram J Gadekar and Dr Pradeep D Lokhande, who were Dr Tadvi's batch mates, and Dr Anurupa Nayak, who is a junior.

याच मिड डे वृत्तातील एक पॅरेग्राफ

While Dr Payal Tadvi was being harassed by her seniors, she barely had any friends to lean on in the gynaecology department, according to her batch mates. Because of this, she used to mingle more with resident doctors from the departments of anaesthesia and surgery, who were well aware of the treatment being meted out to her.

वृत्तार डॉ पायल तडवींचे इतर बॅचमेट्सशी इंटर मिंगलींग कमी होण्याचे एक कारण शिफ्ट ड्युटीचे असे दिले आहे, पण पूर्ण वर्षभरात मिसळू शकत नाहीत ?

डॉ. पायल तडवीला त्या तिघी शिंवाय दुसर्‍या कुणि सिनियर विद्यार्थिनी नव्हत्या का ? जर त्या तिघीच होत्या तर गयनाकॉलॉजी विभागातील पायलच्या इतर बॅचमेट्सनाही रॅगींग जातीवरून हिणवण्या सहीत अथवा शिवाय समोर जावयास लागले असेल. या संबंधीत प्रश्नांची उत्तरे अद्याप दिसत नाहीत .

हॉस्टेल रेक्टर बद्दलही अद्याप वृत्तांकनातून उल्लेख आढळलेले नाहीत.

खालील सोशल मिडिया वृत्तांकन साध्या वेबसाईटवरून आले आहे त्यामुळे त्याची सत्यता पडताळणे शक्य नाही.

'....डॉक्टर ने पायलसे पूछा था कि तुम आरक्षण से आई हो न”।

क्या सिर्फ इतना पूछ लेने से यह जातिगत टिप्पणी बन गयी ? क्या उन्होंने कुछ गलत पूछा ? क्या डॉ पायल आरक्षण का लाभ नहीं लेकर आई थी ? जब लाभ लिया तो इसमें लज्जा कैसी ? ऐसे कई सवाल लगातार लोग फेसबुक व ट्विटर के माध्यम से दाग़ रहे हैं |

तुम आरक्षण से आई हो न ? हा प्रश्न कोणत्या परिस्थितीत विचारला त्यावर प्रश्न विचारण्याचा उद्देश्य ठरेल. पण सहसा प्रशासकीय कारणाने प्रशासकीय विभागा शिवाय इतरांना इतर वेळी सहसा हा प्रश्न विचारण्याचे फारसे कारण रहाते असे वाटत नाही. त्यामुळे टाळता येण्या जोगा प्रश्न विचारणे श्रेयस्कर नसावे असे वाटते.

कालच्या लोक्सत्ता बातमीतून २२ मेच्या घटनाक्रमाचा काही भागाचा उलगडा झाला तरी तो पूर्ण नाही असे वाटत होते, आजच्या लोक्सत्ता वृत्तात जरा आणखी घटना क्रमाकडे संकेत मिळताहेत पण ते ही पुरेसे नाही असेच प्रथम दर्शनीतरी वाटते.

कालच्या आणि आजच्या उपरोक्त लोक्सत्ता वृत्तांवरून जो अंदाज येतोय त्यानुसार

१) २२ मे २०१९ दुपारी चारच्या सुमारास शस्त्रक्रिया विभागाजवळील रिकव्हरी रूममध्ये आरोपी डॉक्टर डॉ. पायल यांच्यावर जोरात ओरडताना रुग्णालय कर्मचारी, सहकारी डॉक्टरांनी ऐकले.

२) त्यानंतर पायल रडत रिकव्हरी रूममधून बाहेर पडून वसतिगृहातील आपल्या खोलीत आल्या. तेथून त्यांनी आपल्या आईला दूरध्वनी केला. (लोक्सत्ता ९ जून)

३) संध्याकाळी पावणे सातच्या सुमारास आरोपी डॉक्टरांपैकी दोघींनी पायल यांच्या सहकारी डॉ. स्नेहल शिंदे यांना दूरध्वनी करून डॉ. पायल दरवाजा उघडत नसल्याचे सांगितले. तडवींच्या खोलीबाहेर जमा झालेल्या रुग्णालय कर्मचारी, विद्यार्थी डॉक्टरांनी दार तोडून आत प्रवेश केला तेव्हा पायल गळफास घेतलेल्या अवस्थेत होत्या. (लोक्सत्ता ९ जून)

४) डॉ. पायल यांनी आत्महत्या केल्याचे संध्याकाळी ७ च्या सुमारास उघडकीस आले. (लोकसत्ता ९ जून)

५) ती मृतावस्थेत सापडल्यानंतर त्या ठिकाणी आरोपी असलेल्या दोन डॉक्टर उपस्थित होत्या. त्यांनीच तिला खाली उतरविले. (तातडीने उपचारासाठी म्हणून त्यांनी हे केले असल्याचा दावा केला ) (लोक्सत्ता १० जून)

६) त्यानंतर पाऊण तासाने आरोपींपैकी दोन महिला डॉक्टर घाईघाईने डॉ. तडवींच्या खोलीत गेल्याचे आणि १५ ते २० मिनिटांनी बाहेर पडल्याचे सीसीटीव्ही चित्रणातून उघड झाले आहे. त्या मागच्या कारणांचा तपास गुन्हे शाखेचे अधिकारी करत आहेत (लोक्सत्ता ९ जून)

प्रशासनातील वरीष्ठांना आणि पोलीसांना घटनेची माहिती देण्यात वेळ झाला (लोक्सत्ता १० जून) हे खरोखरही व्यक्तिस वाचवण्यास प्राधान्य दिल्यामुळे झाले असू शकते.

( हे खरे आहे असे मानले तर डॉ.पायलने त्या तिघींविरुद्ध लेखी तक्रार न देऊन माणूसकी दाखवली आणि त्या डॉक्टरांनी होता होईतो तिचा जीव वाचवण्याचा प्रयत्न करून माणूसकी शिल्लक ठेवण्याचा अल्पसा प्रयत्न का होईना केला मग एक जीव निसटला कसा ? डॉ. पायलने तिच्या तक्रारीबाबत वेळीच अधिक खंबीर राहून लावून धरावयास हवे होते. कदाचित अधिक वरीष्ठ लेव्हलला जाण्याचे धैर्य दाखवावयास हवे होते स्वतःचे आयुष्य अशा पद्धतीने डावावर लागण्या पेक्षा अधिक धैर्य , खंबीरता आणि प्रसंगवधानतेची गरज होती. दुसर्‍या बाजूला डॉ. पायल समजा कुठे चुकत असेल तर त्या तिघींनीही संयमाचा परिचय द्यावयास हवा होता. खास करून व्यक्तिगत स्तरावर जमत नाहीए हे एकदा माहित झाल्या नंतर आपापसातल्या तक्रारी आपापसात धूसफुसण्यापेक्षा अधीक वरीष्ठ लेव्हल ला नेऊन सोडवून घ्यावयास हव्या होत्या .)

आता यात एक शक्यता अशी शिल्लक रहाते की एखाद्या रुग्णाबाबत चौघींपैकी कुणाकडून खूप नाही पण बर्‍यापैकी गंभीर गफलत झाली ज्यामुळे वरीष्ठांकडे न जाता त्या चौघी आपापसात धूसफुसत होत्या का आणि त्याचा ताण या चौघींनी एकमेकांना दिला असेल का ? अशा प्रकारचे ताण आल्यास इतर वैद्यक क्षेत्रातील मंडळी कोणते योग्य मार्ग चोखाळतात याचे या विद्यार्थिनींना मार्गदर्शन कमी पडले असेल का याही बाबीकडे काळाच्या ओघात पाहिले जावयास हवे असे वाटते.

शेवटी उपरोक्त दोन लोकसत्ता वृत्ते वाचून मनात प्रश्न पडला चुकल्या वेळा नेमक्या कशाच्या, माणुसकीच्या की धैर्य आणि खंबीरतेच्या?

कालच्या ४ जुलै बातम्यांनुसार आरोपीतांच्या अडचणीत बर्‍यापैकी भर पडण्याची शक्यता दिसते. टाईम्स ऑफ इंडिया मुंबई मिरर आणि एबीपी माझा वृत्तानुसार पायल तडवीच्या फोनवर डिलीट केल्या गेलेल्या तीनपानी सुसाईड नोटचे छायाचित्र रिट्रीव्ह करण्यात फॉरेंन्सिक लॅबला यश मिळाल्याची माहिती सुनावणी दरम्यान पोलीसांनी न्यायालयास दिली असता न्यायालयाने ह्स्ताक्षर तज्ञ वगैरेंकडून पडताळणी करून घेण्याचे आदेश दिले असे दिसते.

अर्थात संबंधीत काही प्रश्न शिल्लक रहात असावेत संबंधीत लेखनाची तारीख आणि वगळले गेल्यची तारीख पण केस मध्ये महत्वाची असावी. सुसाईड नोट ओरीजनल स्वरूपात न मिळाल्यामुळे ती त्या आरोपीतांनी नष्ट केली की ती जुनी नोट होती आणि स्वतः डॉ.पायलनेच नष्ट केली याचे नेमके उत्तर पोलीसांना न्यायालयासमोर सादर करावे लागेल. आणि रिट्रीव्ह केलेली नोट न्यायालयासमोर सिद्ध करण्यात पोलीसांना किती यश येते ते पहावे लागेल. समजा पायल तडवींची नोट जुनी असल्याचे निष्पन्न झाले तरीही आरोपीतांच्या पुढील अडचणीत भर पडताना दिसते. आरोपींनी सुसाईड नोट मिळवून नष्ट केली असे म्हणताना डॉ पायल फोन मधला मूळ फोटो कुणी नष्ट केला , डॉ. पायलच्या फोनला पासवर्ड नव्हता का ? असा प्रश्न निर्माण होतो त्याचे उत्तर पोलीसांना काय मिळेल त्यावर पुरावा नष्ट केल्याचा आरोप उभा राहु शकतो का हे अवलंबून असू शकेल.

त्यातच मुंबई मिरर वृत्तांनुसार दॉ. पायलला १२१ सेकंदांचा शेवटचा कॉल डॉ. हे. आ . कडून आल्याचे दिसते. त्यांनी तो रुग्णाबद्दल सामान्य चर्चेचा फोन असल्याचे पोलीसांना सांगितले.

एकुण भक्कम पुरावा हातात नाही पण रॅगिंगबद्दल परिस्थितीजन्य पुराव्यांच्या आणि विटनेसस्च्या आधारावर पोलीसांना खटला उभा करावा लागेल अशी शक्यता तुर्तास दिसते.

लोकसत्तेत सुसाईड नोट (आत्महत्येपूर्वी लिहिलेली चिठ्ठी) शोधण्यासाठी संशयीतांची पोलीस कोठडी मागण्याचा क्राईम ब्रँच अजून एक प्रयत्न करणार असल्याचे वृत्त आहे.

पोलीस कोठडीचा उपयोग तपासाच्या प्राथमिक स्थितीत संशयीतांवर प्रश्न विचारून मानसिक दबाव टाकून माहिती काढण्यासाठी होऊ शकतो. या दृष्टीने केस क्राईम ब्रँचकडे वर्ग केल्यावर प्रश्न विचारणार्‍या ऑफीसरला पोलीस कोठडीची संधी लगोलग न्यायालयाने द्यावयास हवी होती - संशयीतांना वेगवेगळ्या कोठडीत ठेऊन एका सोबत झालेल्या प्रश्नोत्तराचा थांग दुसर्‍या संशयीतास न लागू देता त्यांच्या उत्तरातील तफावतीचा फायदा घेऊन त्यांची चातुर्यपूर्ण कोंडी करून त्यांना बोलते करणे हे पोलीस कोठडीतून अपेक्षीत असावे.

या केसमध्ये न्यायालयीन बाजू निसटती झाली की कायदाच निसटता आहे याची कल्पना नाही, कनिष्ठ न्यायालय अनुमती देत नसेल तर कदाचित उच्च न्यायालयात जाऊन क्राईम ब्रँचने पोलीस कोठडीसाठी लगोलग प्रयत्न करावयास हवा होता.

पोलीस कोठडीस एकदा का उशीर होऊन गेल्यानंतर संशयीतांना पोलीसांचे प्रश्न काय असणार आहेत आणि काय उत्तरे द्यायची हे रटवून झाल्यानंतर पोलीस कोठडीचा एक उपचार या पलिकडे कितपत उपयोग होऊ शकेल याची दाट शंका वाटते.

याच विषयास अनुसरून दुसरी एक बाब अशी की मध्ये इतका कालावधी गेल्या नंतर संशयीतांनी सुसाईड नोट कुठे लपवून ठेवली आहे का हे संशयाचे पिल्लू एवढ्या उशिराने सोडण्यात काय पॉईंट आहे ? घटनेनंतर अटक होईपर्यंत संशयीतांची रहवासाची जी काही स्थाने असतील त्यांची पोलीसांनी तेव्हाची तेव्हाच झडती घ्यावयास हवी की नाही. उगाच नसत्या संशयास वाव ठेवण्यात ना त्या संशयीतांना फायदा ना ज्यांची केस आहे त्यांनाही न्याय मिळाल्याचे समाधान.

संशयीतांच्या रहवास स्थानाच्या झडत्या, फोनचा फोरेन्सिक लॅब रिपोर्ट पोलीस कोठडी हे सर्व अटकेनंतर तीन ते चार आठवड्यात न अटपण्यासारखे काय होते??

गुन्हे अन्वेषण कौशल्य काळासोबत विकसीत होऊन काळासोबत काही वेग घेणार नसेल तर केवळ या एका केसचा प्रश्न नाही सर्वसामान्यपणेच दिरंगाई, ढिसाळता, गलथानपणा की चातुर्याचा अभाव हे चित्र बदलत नसेल तर कायदा सुव्यवस्थेचे चित्र आणि कायदा आणि सुव्यवस्थेवरील जनतेचा विश्वास यात सुधारणा कशी होणार?

विवीध बातम्यांनुसार क्राईम ब्रँचने जवळपास १२०० पानांचे आरोपपत्र दाखल केल्याचे वृत्त आहे. या वृत्तातून जी माहिती पुढे येताना दिसते त्यात

१) आत्महत्यापुर्व चिठ्ठी / सुसाईड नोटचे जी छायाचित्रप्रती डॉ.पायल मोबाईलच्या फोन मधून रिकव्हर करता आल्या त्याची वेळ सायं ५.०४ अशी असावी हस्ताक्षर तज्ञांनी हस्ताक्षर जुळत असल्याचा अहवाल दिला असे दिसते.

२) आत्महत्यापुर्व चिठ्ठी / सुसाईड नोट बहुधा इंग्रजी भाषेतून असावी ज्याचे अंशिक डीटेल वृत्तपत्रातून आलेले आहेत त्यानुसार डॉ. पायलने तिच्या छळासाठी त्या तीन वरीष्ठ विद्यार्थीनींना जबाबदार धरले आहे . - पूर्ण पत्राची छायाचित्रे एका वृत्त वेबसाईटवर दिसली - खात्रीशीर दुवा मिळाल्यास दुवा देता येईल.

३) डॉ. पायलच्या फोन मधून छायाचित्र वगळण्याचा प्रयत्न झाला असेल तर तिच्या फोनला पासवर्ड नव्हता का ? हा प्रश्न सध्यातरी अनुत्तरीत दिसतो.

३) डॉ. पायलची रूममेट स्नेहल शिंदे यांच्या जवाबाबद्दलची अधिक माहितीही माध्यमातून उपलब्ध होताना दिसते आहे. ज्यात तिने शाब्दिक छळाचे स्वरूप स्पष्ट केले आहे. तसेच तिचे आणि डॉ पायलचे शेवटचे बोलणे केव्हा झाले याची माहिती आहे.

३० जुलैला आरोपींच्या जामिनाची सुनावणी आहे. कायदा आणि न्यायालयाची अपेक्षा आहेतर सुनावणीच्या व्हिडीओ रेकॉर्डींगसाठी आवश्यक सुविधा उपलब्ध करण्यात शासन हकनाक दिरंगाई का करते आहे. समजा हि केस नसेल तरीही व्हिडीओ कॉन्फरम्सींग व्हिडीओ रेकॉर्डींग या सुविधा मुंबई न्यायालयात आता पर्यंत उपलब्ध असावयास हव्या होत्या हे वेगळे सांगण्याची काय गरज पडावी.

३० जुलै पर्यंत केसची अधिक माहिती स्पष्ट होईल अशी आशा करता येईल असे वाटते.

एक जुना धागा शोधताना हा धागा समोर आला. केसची सद्यस्थिती काय म्हणून गुगलले तर पाच वर्षे होऊन गेली तरी केस अजून चालूच आहे असे या वृत्तावरून दिसते.