शिक्षणाच्या आईचा घो

मागच्या वर्षी थोरले बाळराजे , इतिहासात फार उलथापालथ करून आले .. इतिहास असा काही वळवला कि विचारू नका

आँ, आता तर तुम्हाला काळजीच नको. असे करण्याची हातोटी असणारी माणसे राजकारणात फार वर जातात आणि त्यासाठी कोणत्याही औपचारिक शिक्षणाची गरज नाही. किंबहुना, असे औपचारीक शिक्षण घेतलेले अनेक ब्युरोक्रॅट्स आणि उद्योगवीर त्यांच्या पुढेमागे करत असतात ! :) ( हे उघड सत्य आहे, तरीही, हघ्याहेवेसांन)

वीणा ताई
मुलांनीं स्वतःची कामे स्वतः करायला पाहिजेत हा आपला आग्रह अतिशय योग्य आहे.
मुलांना स्वातंत्र्य देणे हेही योग्य आहे परंतु ते किती द्यायचे हा ज्याचा त्याचा प्रश्न आहे.
स्वातंत्र्य म्हणजे स्वैराचार नव्हे हे मुलांच्या मनावर बिंबवून ठेवणे आवश्यक आहे.
पण प्रत्येक वेळेस गुण चांगले मिळवलेस तर हे देईन ते देईन हि लालूच दाखवणे चांगले नाही.
केवळ मुलाने परीक्षेत उत्तम गुण मिळवले म्हणजे त्यांनी कसंही वागलं तरी चालतं समजणारे पालक कमी नाहीत.
किंवा आगाऊ पणे बोलणे म्हणजे हुशारी असं समजणारे पालकही कमी नाहीत.
पौगंडावस्थेतील मुलांना पालकांपेक्षा आपले मित्रच जास्त बरोबर वाटत असतात. शिवाय उंची वाढली म्हणजे आपल्याला अक्कल आली असे समजणारी मुले पण सर्वत्र दिसतात. परंतु तुम्ही कळकळीने एखादी गोष्ट सांगत असता ती त्याच्या पर्यंत पोहोचते हि पण वस्तुस्थिती आहे. पालथ्या घड्यावर पाणी असे वाटत असले तरी थोडे तरी आत झिरपतेच.फक्त हे सांगणे "जास्तीत जास्त २ मिनिटात" आटपता आलं पाहिजे. कारण या कालावधी नंतर मुले "लक्ष देणे" सोडून देतात. तुम्ही सांगत असलेल्या गोष्टी कितीही हिताच्या असल्या तरी त्या समजून घेण्याची "बौद्धिक उंची" त्यांनी गाठलेली नसते.
मी मुलांना कोणतीही गोष्ट बळजबरीने करण्यास भाग पडण्यापेक्षा समजावण्याचा प्रयत्न करत असे. समजलं तर ठीक नाही तर सोडून द्यायचं.
माझं म्हणणं एकच असे कि मी "वरिष्ठ" आहे म्हणून मी बरोबर आहे असे नाही तर चुका करण्याचा आणि त्यतून शिकण्याचा माझा अनुभव तुमच्या पेक्षा बराच जास्त आहे. ( I have more experience at being wrong than you).
काही काळानंतर मुलांना लक्षात यायला लागतं कि आपला बाप आपण समजत होतो तितका मूर्ख नाही.

माझंही तुमच्या सारखंच झालंय. मी फार शिस्तप्रिय वगैरे नाही. बऱ्यापैकी निवांत व्यक्ती आहे. तरीही मला ह्या दोन्ही लेखात काही तरी खटकतं आहे. इतकं मी मुलांच्या मनावर सोडून देत नाही... अर्थात वयानुरूप असतं म्हणा ते ही. माझं पोरगं आत्ताशी 6 वर्षाचं आहे, अजूनतरी मैत्रीण असल्यासारख्या गप्पा तो मारत नाही माझ्याशी. आई म्हणूनच बोलतो. मी सुद्धा आई सारखीच वागते. कदाचित मोठा झाला की वरच्या लेखातील approach जास्त effective असेल.. तरीही...

मला तर पालक स्वतःचा इगो गोंजारत आहेत आणि उगाच मुलांच्या नावाने बिल फाडत आहेत, असं वाटतं आहे. मुलं व्यवस्थित स्वतःबद्दल प्लानिंग करून असणार आहेत आणि पालक उगाच तडतड करत आहेत.

शांत रहा. मुळात पालकांना कितपत स्वयंशिस्त आहे की मुलांना लावायला बघत आहेत? मुलं बघूनच शिकतात सहसा. तेव्हा ती काय पाहून शिकत आहेत, असा प्रश्न पडतोय मला.

आणि मुलं हुशार आहेत ना

"मुलांचे योग्य तेवढे लाड करणे" आणि "त्यांना पांगळे बनवणार्‍या अतीलाड करण्याच्या आहारी जाणे" यातील सीमारेखेचे ध्यान ठेवले नाही तर मग मुलांना बिघडवून त्यांचे भवितव्य आपणच बिघडवले आहे, हे पालकांनी समजावे... पचवायला कठीण पण कटू सत्य !

योग्य पालकत्व म्हणजे मुलांच्या सगळ्या इच्छा व हट्ट पुरे करणे नाही तर, त्यांच्या योग्य तेवढयाच गरजा व इच्छा पुर्‍या करून, त्यांना पुढचे जीवन स्वतःच्या जबाबदारीवर व्यतीत करण्यासाठी तयार करणे असते. ते करताना, वेळप्रसंगी कठोर होऊन, वाईटपणाही स्विकारावा लागतो. जे पालक हे करण्यास कचरतात, ते त्यांच्या पाल्यांचे दीर्घकालीन नुकसानच करत असतात.

विजूभाऊ, तळ्यात उतरून पोहोल्याशिवाय मुलाला कसे समजेल की त्याला विषय आवडतात की नाही? तरीही डिसेंबर नंतर त्याला समजले म्हणजे लवकर लक्षात आले ना? एकदम फी ना भरता, 3 ते 4 महिन्यांची अशी फी क्लास ला भरता येते. तशी भरली असती, तर चालण्यासारखे आहे.

आजकालची मुले पूर्वीसारखी झापड मनोवृत्तीची नाहीत ह्याचे तुम्हाला कौतुक वाटत नाही का?

बी एस सी नंतर करीयर नसते, असे तुम्हाला वाटत असेल तर तुमचा मोठ्ठा गैरसमज आहे आणि तो लवकरात लवकर दूर व्हावा.

तुमचा प्रतिसाद वाचुन आताच टेंशन आले.