मी आहारशास्त्राचा आधुनिक विज्ञानाधारीत ज्ञाता नाही तरीही व्हिटॅमीन बी-१२, काही प्रश्न सारख्या तुरळक चांगल्या चर्चा मिपावर झाल्या आहेत. सर्वसाधारणपणे भारतीयांचे दैनंदीन आहारातील प्रथिन सेवन आदर्श स्थितीपेक्षा बरेच कमी आहे अशी टिका वैद्यकीय क्षेत्रात ऐकण्यास येते. या चर्चेचा उद्देश अशी टिका योग्य कि अयोग्य अशा चर्चेचा नाही; तर उलटपक्षी तुम्हाला कोणत्या प्रोटीन / प्रथिन स्रोतासाठी प्रतिग्राम कुणाला कुठे (कोणत्या गावी) किती खर्च येतो आहे? हे ढोबळमानाने समजून घेणे हा तुमच्या प्रतिसातूनच एक सोपेसे ढोबळ सर्वेक्षण करणे असा आहे. उद्देश्य माहितीची देवाण घेवाण होऊन सुयोग्य दरात सुयोग्य प्रथिन पोषक आहाराने मिसळपावकर समृद्ध आणि तृप्त होऊन त्यांचे जिवन आरोग्यदायी व्हावे.
* तुम्हाला कोणत्या प्रोटीन / प्रथिन स्रोतासाठी प्रतिग्राम किती खर्च येतो आहे? हा मुख्य प्रश्न
उपप्रश्न यादी:
* तुमच्या घरचा डाळ/कडधान्य/मांस/मासे/प्रोटीन मासिक ईत्यादी वरील ढोबळ खर्च किती?
उदाहरणार्थ: माझ्या घरी ४ कुटूंबीय आहेत. आमच्या वजनाची गोळा बेरीज अदमासे २०० किलो आहे. महिन्याला डाळ/कडधान्य सहा किलो पनीर अंदाजे अर्धा किलो. यावरून ६५००/३० दिवस = प्रती व्यक्ती प्रति दिवस ढोबळ प्रथिन स्रोत २१६ ग्रॅम आहे. अर्थात प्रत्यक्ष प्रथिन स्त्रोतातील मात्रा १० ते २० % दराने बरीच कमी भरेल. ( या व्यतरीक्त दूध दही महिन्याचे अदमासे २० लिटर) महिन्याची यादी हाताशी नाही म्हणून प्रति घटक प्रति ग्राम खर्चाचे आकडे दिले नाहीत पण आकडे जसे जसे उपलब्ध होतील तशी माहिती प्रतिसादातून जोडेन
* तुमच्या कुटूंबातील प्रत्येक व्यक्तीचे वजनाची गोळा बेरीज किती ?
* प्रथिन स्रोतांवरील मासिक खर्च /भागीले कुटूंबीयांच्या वजनाची गोळा बेरीज =/भागीले ३० दिवस =? म्हणजे तुमच्या कुटूंबात प्रतिव्यक्ती प्रति दिवस अ‍ॅव्हरेज किती प्रोटीन सोर्स कंझम्प्शन होते?
* प्रत्येक प्रोटीन सोर्समध्ये प्रत्यक्ष प्रोटीन मात्रा कमी जास्त असते मिपावर कुणी जाणकार असतील तर त्यांनी प्रतिव्यक्ती प्रति दिवस अ‍ॅव्हरेज किती प्रोटीन सोर्स कंझम्प्शन वरून प्रत्यक्ष प्रोटीन कंझम्पशन मोजण्यास शक्य ती मदत करावी.
माझे ढोबळ ज्ञानः
आहारातील प्रथिने किंवा प्रोटीन्सचे महत्व आपण सारेच समजतो. माझ्या ढोबळ माहितीनुसार मानवी शरीराला एनर्जी प्रदान करणार्‍या कार्ब आणि फॅट पेक्षा प्रथिने किंवा प्रोटीन्स अधिक उजवे समजले जातात कारण प्रथिनयुक्त आहार सावकाश पण अधिक दिर्घकाळ एनर्जी सप्लाय चालू ठेवतो, इन्शुलीन स्पाईक कमी राहून इन्शुलीन क्षमता सक्रीय राहण्यास मदत होते, स्नायूंना अधिक बळकटी प्रदान करतात. डाळ/कडधान्य/दुघ्धजन्य पदार्थ- पनीर, चक्का, खवा, चीज/ मश्रुम/ अंडी/मांस/मासे/प्रोटीन सप्लीमेन्टस इत्यादी मुख्यस्रोत अभिप्रेत आहेत.
सर्वसाधारणपणे एखाद्या व्यक्तीच्या प्रती एक किलो वजनाच्या एक ग्राम रेशोने म्हणजे कुणाचे वजन ६० किलो असेल तर ६० ग्रॅमच्या आसपास मोजण्यास सोपे जाते.
(आदर्श परिमाण मला वाटते काहीशा फरकाने वेगळे असते प्रतिव्य्क्ती आवश्यकता वजन वाढवायचे की कमी करायचे यानुसार कमी जास्त असू शकतात)
चु.भू.दे.घे.
* डिस्क्लेमर लागू : धाग्याचा उद्देश्य कोणताही व्यक्तीगत सल्ला देणे नाही.
* कोणत्याही प्रथिने प्रोटीन स्रोत विकणार्‍या कोणत्याही व्यवसायाशी माझा कोणताही प्रत्यक्ष - अप्रत्यक्ष संबंध आतापावेतो नाही. इतर कुणाचा संबंध असेल तरी चर्चेत सहभागी जरूर सहभागी व्हावे पण प्रोटीन स्रोत विक्रीचा व्यवसायिक संबंध असेल तर तसे स्पष्ट नमूद करावे.
* चर्चेत पदार्थांच्या विशेषतः शाकाहार, मांसाहार, सप्लिमेंट यातील अधिक काय चांगले या वादात प्रदिर्घ स्वरूपाने अडकणार नाही हे पहावे कारण ते वाद घालणे हा चर्चेचा मुख्य उद्धेश नाही प्रतिग्राम खर्च काय येतो आहे हे बघणे आहे.
* शुद्धलेखन चर्चा किंवा अनुषंगिका व्यतरीक्त चर्चा टाळण्यासाठी आभार
प्रतिक्रिया
18 Oct 2024 - 1:54 pm | कंजूस
प्रति व्यक्ती शंभर ग्राम एक दिवस.
हे डाळी आणि दूध धरून आहे. (डाळींतील प्रोटिन हे चवीसाठी असते. ते पूर्ण शोषले जात नाही. )
18 Oct 2024 - 9:19 pm | झकासराव
इंटरेस्टिंग विषय वाचतोय
जेवणासोबतच दुपारी वाफवलेले मोड आलेले मूग, मटकी असे कडधान्य घेतो. मोजले नाही कधी किती ग्राम आहे ते.
ड्रायफ्रूटस मध्ये बदाम, अक्रोड, मनुके, फुटाणे खातो,
रात्री जेवणात प्रोटीन सोर्स मेजर नसेल तर शेंगदाणे खातो मूठभर. डाळ 2 वाट्या खातो.
गहू दळताना त्यात सोयाबीन घालतो आम्ही.
ज्वारी दळताना उडीद डाळ मिक्स करतो.
मोजमाप काटेकोर नाही फक्त.
अमूल चे काही प्रोटीन प्रॉडक्ट्स आलेत बाजारात.
त्यात हाय प्रोटीन ताक, हाय प्रोटीन लस्सी वै चांगले आहेत.
19 Oct 2024 - 12:18 pm | गवि
प्रोटीन कमतरता हा गंभीर विषय आहे आणि लोकांना त्याची जाणीव नसते किंवा हलक्यात घेतात (खुद्द पण त्यात आलोच) हे हल्लीच्या वाचन आणि माहिती वरून लक्षात आलं.
बहुधा शहरी आयुष्यात पोळी भाजी भात आमटी (डाळ वरण इ) आणि कोशिंबीर उसळी असे सर्व रोज बनवणे आणि खाणे शक्य नसल्याने पोळी भाजी एका दिवशी तर अन्य दिवशी फक्त डाळ भात असे केले जात असावे. त्यामुळे रोजच्या रोज डाळ/ कडधान्य हे टाळलेच जाते.
22 Oct 2024 - 1:38 pm | माहितगार
पुणे:
मी आज एका बारामती अ‍ॅग्रोचा बोर्ड असलेल्या शॉप मध्ये चिकनचे दर विचारले तर बोनसहीत ३२० रूपये किलो बोन विरहीत ४६० चा दर सांगितला. समजा कुणि बोन घरी काढले तरी ४०० चा दर धरता येईल? ४०० च्या दराने चिकनची प्रति ग्राम किम्मत झाली ४० पैसे प्रति, ५० ग्राम २० रुपये प्रति १०० ग्राम ४० रुपये. १०० ग्राम चिकनमधून अंदाजे २५ ग्राम (चिकन) प्रोटीन मिळते असे गृहीत धरले तर १ ग्राम चिकन प्रोटीन ची किमत होईल १ रूपये ६० पैसे.
मला वाटते आमच्या कडे कोंबडीच्या अंडी दर ८ रुपयेंना एक आहे एका अंड्यातून ६ ग्राम प्रोटीन मिळते असे गृहीत धरले तर एक ग्राम (अंडा) प्रोटीन अदमासे १ रुपये ३० पैसेंना पडेल. पण कोंबडीच्या अंड्यातून नेमके किती प्रोटीन मिळते ह्या बाबत मी जरासा कन्फ्युज्ड आहे. जरासे अधिक १० ग्राम प्रोटीन गृहीत धरले तर एक ग्राम (अंडा) प्रोटीन अदमासे ८० पैसेंना पडेल. पिवळ्या बलका सहीत अंडे वापरले तर (अंडा) प्रोटीन चिकन प्रोटीन पेक्षा जरासे कमी दरात मिळेल असे दिसते पण केवळ एग व्हाईटचे प्रोटीन वापरले तर कदाचित चिकन एवढेच पडेल का?
समजा एका कुटूंबातील व्यक्तींचे टोटल वजन ३०० किलो आणि प्रति दिवस प्रोटीनची गरज ३०० ग्राम धरली आणि त्यांनी एक संपूर्ण दिवस गरज केवळ चिकन प्रोटीन ने भरायची ठरवल्यास तर त्या कुटूंबाला एका दिवसात ४८० रुपयांचे चिकन आणि महिन्याला १४, ४००/- होईल? चिकन आणि इतर सामीष खाणारी मंडळी तुमचा आठवड्याला/ महिन्याला सामीष आहार खर्च किती असतो?
अशीच तुलना बोनलेस मटनचे दर मासे आणि इतर मांसाहारी पदार्थांची करून हवी आहे.
22 Oct 2024 - 1:40 pm | माहितगार
तळ टीपः आमच्या घरी सामीष पदार्थ बनत नाहीत उपरोक्त माहिती तुलना सर्वांना उपयूक्त व्हावे म्हणून करत आहे.
22 Oct 2024 - 2:04 pm | माहितगार
शाकाहारी पदार्थात पनीर/ चक्का (खवा?) तसेच सोयाबीन अधिक दर्जेदार प्रोटीन समजले जातात.
आमच्या भागात पनीर/ चक्का/ खवा इत्यादींचा रेट अदमासे ३०० रुपये किलो आहे म्हणजे १ ग्राम पनीर/ चक्का/ खवाचा दर अदमासे ३० पैसे पडेल म्हणजे ५० ग्रामला १५ रुपये १०० ग्रामला ३० रुपये पडेल. १०० ग्राम पनीरमध्ये १५ ग्राम प्रोटीन मिळते असे धरले तर एक ग्राम पनीर प्रोटीन साठी २ रुपये पडतील. (चक्क्यातील प्रोटीन पाण्याच्या टक्केवारीच्या प्रमाणात प्रति चक्का ग्राम कमी असेल.)
समजा एका कुटूंबातील व्यक्तींचे टोटल वजन ३०० किलो आणि प्रति दिवस प्रोटीनची गरज ३०० ग्राम धरली आणि त्यांनी एक संपूर्ण दिवस गरज केवळ पनीर प्रोटीन ने भरायची ठरवल्यास तर त्या कुटूंबाला एका दिवसात ६०० रुपयांचे पनीर आणि महिन्याला १८०००/- होईल?
मार्केट मध्ये व्हे प्रोटीनचा प्रती ग्राम खर्च किती पडतो कुणाला माहित आहे का?
वर मी अंडा प्रोटीन खर्च मोजला आहे पनीर प्रोटीनचा खर्च अंडा प्रोटीनच्या दुप्पट जाताना दिसतो आहे.
सोयाबीन बीचे दर वेगवेगळ्या रिटेल दुकानात ८० रुपये किलो १२० रुपये किलो १६० रुपये किलो असे मिळाले तफावतीची खात्री करावयाची आहे त्या नंतर त्याची तुलना आपण करु शकू
22 Oct 2024 - 2:38 pm | माहितगार
डाळींमधील प्रथिनांना इतर जोड लागते म्हणून अपूर्ण प्रथिने समजले जाते यात आपल्याकडे तूर डाळीचा वापर जास्त आहे तीचा डि मार्टवर लातूर तूरडाळ नावाने रेट सर्वात कमी म्हणजे अदमासे २०० रुपये किलो दिसतो आहे. म्हणजे तूर डाळ प्रती ग्राम २० पैसे ५० ग्राम ला १० रुपये १०० ग्राम ला २० रूपये पडणार. १०० ग्राम तूर डाळीत ७ ग्राम प्रोटीन असेल असे समजले तर प्रती तूर डाळ प्रोटीन २ रूपये ८० पैसे पडेल.
समजा एका कुटूंबातील व्यक्तींचे टोटल वजन ३०० किलो आणि प्रति दिवस प्रोटीनची गरज ३०० ग्राम धरली आणि त्यांनी एक संपूर्ण दिवस गरज केवळ तूर डाळ प्रोटीन ने भरायची ठरवल्यास तर त्या कुटूंबाला एका दिवसात अदमासे ८५० रुपयांची तूर डाळ आणि महिन्याला २५०००/- चा खर्च होईल? ( मी स्वतः पण दचकतोय चुक भूल देणे घेणे काही दुरुस्ती असल्यास हिशेब पडताळून प्रतिसादातून कळवणे)
22 Oct 2024 - 3:09 pm | माहितगार
अन्न घटकांच्या दृष्टीने तूरडाळी नंतर मसूर डाळीचा क्रमांक लागत असावा (चूक भूल दे घे) मसूर डाळीचा किमान वाला दर तूरडाळीच्या निम्मा म्हणजे १०० रुपये किलोच्या आसपास दिसत आहे. म्हणजे मसूर डाळ प्रती ग्राम १० पैसे ५० ग्राम ला ५ रुपये १०० ग्राम ला १० रूपये पडणार. मसूर मध्ये तूरी पेक्षा प्रोटीन मार्जीनली अधीक म्हणजे ९ ग्रॅमच्या समजले तर तर प्रती मसूर डाळ प्रोटीन अदमासे १ रूपये १० पैसे पडेल.
समजा एका कुटूंबातील व्यक्तींचे टोटल वजन ३०० किलो आणि प्रति दिवस प्रोटीनची गरज ३०० ग्राम धरली आणि त्यांनी एक संपूर्ण दिवस गरज केवळ मसूर डाळ प्रोटीन ने भरायची ठरवल्यास तर त्या कुटूंबाला एका दिवसात अदमासे ३३३ रुपयांची मसूर डाळ आणि महिन्याला १००००/- चा खर्च होईल?
22 Oct 2024 - 3:20 pm | माहितगार
चणा/ हरभरा डाळ डि मार्टवर सर्वात कमी दर म्हणजे अदमासे १२९ रुपये किलो दिसतो आहे. म्हणजे हरभरा डाळ प्रती ग्राम १३ पैसे ५० ग्राम ला ६.५० रुपये १०० ग्राम ला १३ रूपये पडणार. १०० ग्राम हरभरा डाळीत अदमासे ९ ग्राम प्रोटीन असेल असे समजले तर प्रती चणा डाळ प्रोटीन १ रूपये ५० पैसे पडेल.
समजा एका कुटूंबातील व्यक्तींचे टोटल वजन ३०० किलो आणि प्रति दिवस प्रोटीनची गरज ३०० ग्राम धरली आणि त्यांनी एक संपूर्ण दिवस गरज केवळ चना डाळ प्रोटीन ने भरायची ठरवल्यास तर त्या कुटूंबाला एका दिवसात अदमासे ४३६ रुपयांची चना डाळ आणि महिन्याला १३०००/- चा खर्च होईल?
24 Oct 2024 - 12:17 pm | सुबोध खरे
१०० ग्राम तूर डाळीत ७ ग्राम प्रोटीन असेल असे समजले तर
१०० ग्राम तूर डाळीत २२-२३ ग्राम प्रोटीन असते. तेंव्हा प्रतिग्रॅम प्रोटीन ९० पैसे पडते अन कुटुंबाचा खर्च ८००० रुपये महिना असेल.
चणा डाळ १५० रुपये किलो आहे त्यात २०-२२ ग्राम प्रोटीन असते
मूग डाळ १५० रुपये किलो आहे त्यात २४ ग्राम प्रोटीन असते
सोया बीन १०० रुपये किलो आहे आणि त्यात ३६-४० ग्राम प्रोटीन आहेत.
हिशेब करा
24 Oct 2024 - 5:33 pm | माहितगार
डॉ. खरे सर
अनवधानाने बहुतेक क्च्ची (रॉ) तूर आणि हरभर्‍यातील प्रोटीनचे आकडे माझ्याकडून घेतले गेले ते आपल्या प्रतिसादा नंतर चूक लक्षात आली.
आपण सुचवलेले बदल लक्षात घेता हरभरा आणि मूग अनुक्रमे ६८ पैसे आणि ६२ पैसे प्रती ग्राम प्रोटीन पडेल, सोया 'बी' प्रोटीन अदमासे २७ पैसे प्रती ग्राम पडावे.
एक प्रश्न समजा कुटूंबाचे एकत्रित वजन २०० किलो / २५० किलो / ३०० किलो आहेत. आणि दाळी आणी दूधावर मासिक खर्च करण्याची तयारी रुपये ६०००/- एवढी आहे. प्रोटीन्सचे कोणती ढोबळ कॉंबीनेशन्स त्यांना अधिक व्हॅल्यू फॉर मनी आणि आरोग्य दायक असण्याची शक्यता असू शकते?
24 Oct 2024 - 7:52 pm | सुबोध खरे
माणसाची प्रथिनांची गरज प्रति किलो ०. ७५ ते ०.८ ग्राम इतकी आहे.
Most adults need around 0.75g of protein per kilo of body weight per day (for the average woman, this is 45g, or 55g for men).
Protein is essential for a healthy diet. You might think meat is the best way to get it, but there’s growing evidence that swapping a diet rich in animal protein (such as meat and dairy) for one high in pulses, nuts and grains could help you live longer.
https://www.bhf.org.uk/informationsupport/heart-matters-magazine/nutriti....
साधारण माणूस जर दिवसात ४ मॅगी नूडल खात असेल तर म्हणजेच सकाळ दुपार संध्याकाळ आणि रात्र (एकंदर खाद्य ४०० ग्राम) दिवसात तर त्याला त्यातून ८.३ ग्राम/ १०० ग्राम हिशेबाने ३३ ग्राम प्रथिने मिळतील.कारण त्यात गव्हाचा आटा हाच मूळ पदार्थ आहे. अर्थात हा अगदीच असमतोल आहार आहे.
पण जर त्यात २ ग्लास (४०० मिली) म्हशीचे दूध घेतले तर उदा अमूल एक्सट्रा क्रिम दूध तर त्यात ७ ग्रॅम/ १०० मिली प्रथिने असतात. म्हणजेच २८ ग्रॅम उच्च दर्जाची प्रथिने मिळतील. साधारण गाईचे दूध घेतले तर त्यात ३.३ ग्रॅम'/ १०० मिली म्हणजेच १३ ग्रॅम प्रथिने मिळतील.
म्हण्जेच २ ग्लास दूध घेतले तर आपल्याला प्रथिने बऱ्यापैकी मिळू शकतात.
Roasted chana (whole): Contains 19 grams of protein per 100 grams
Roasted chana without skin: Contains 20 grams of protein per 100 grams.
नुसते मूठभर चणे किंवा शेंगदाणे खाल्ले तरी प्रथिनांची उत्तम मात्रा आपल्या पोटात जाते.
There are around 25.8 grams of protein in 100 grams of roasted peanuts. This is about half of the recommended daily allowance of protein for adults.
Bajra (millet): 11 grams of protein per 100 grams
एक डाळयुक्त पदार्थ आणि एक कार्बोहायड्रेट असे मिश्रण खाल्ले तर आपल्याला सर्वच ( अत्यावश्यक आणि इतर) अमिनो आम्ले मिळतात
एकंदर मध्यम वर्गीय माणसाला प्रथिनांची कमतरता असते हे ढोबळ मानाने गैरसमज पसरवणारे वाक्य आहे.
त्यातून तुम्ही जर शाकाहारीअसलात तरतुम्ची प्रथिनांची गरज भागू शकत नाही हा अगोदर मुस्लिम आणि नंतर ब्रिटिश राज्यकर्त्यांनी भारतीय जनतेत न्यूनगंड स्थापित करण्यासाठी मुद्दाम पस्रवलेला गैरसमज आहे.
लक्षात ठेवा जगातील बलाढ्य असे चार मोठे प्राणी शुद्ध शाकाहारी आहेत. हत्ती, गेंडा, रानरेडा/ गवा आणि जिराफ.
तेंव्हा मांसाहारी आहारच सर्वात परिपूर्ण आहे हा एक मोठा (पसरवलेला) गैरसमज आहे.
मांसाहारी आहारात सर्वात उच्च दर्जा म्हणजे मासे आणि कवच असलेले प्राणी ( खेकडा, शेवंड, कोळंबी) हे आहेत. यात साधारण २२ आणि २० ग्रॅम/१०० ग्रॅम प्रथिने असतात. माशांची चरबी जास्त चांगल्या दर्जाची असते तर कवचयुक्त प्राण्यांमध्ये चरबी अत्यंत कमी असते.
मासा कोणत्याही जातीचा असला तरी चालतो. म्हणजे सुरमई किंवा पापलेट जास्त चांगला असे काही नाही तसेच मोठे प्रॉन्स चांगले आणि बारीक चांगले नाहीत हे पोषणाच्या दृष्टीने भंपक वाक्य आहे.
त्यामुळे स्वस्तात मिळणार माशाचा/ कोलंबीचा वाटा हा पोषणाच्या दृष्टीने तितकाच चांगला असतो.
ज्यांना उत्तम प्रथिने हवीत पण चरबी नको अशांसाठी कवच युक्त प्राणी (खेकडा, शेवंड, कोळंबी) अळंबी( मश्रुम) आणि चणे हा उत्तम आहार आहे.
24 Oct 2024 - 8:42 pm | माहितगार
एक डाळयुक्त पदार्थ आणि एक कार्बोहायड्रेट
कोणत्याही डाळी/कडधान्य सोबत कोणतेही कार्ब काँबीनेशन चालते का की काही विशीष्ट काँबीनेशन हवे?
22 Oct 2024 - 4:11 pm | माहितगार
मूग डाळ आणि उडद डाळीचे किमान दर डि मार्टवर १६० रु आणि १८० रु प्रत्येकी दिसताहेत म्हणजे प्रती ग्राम १६ पैसे आणि १८ पैसे प्रती १०० ग्रॅम ला १६ रुपये आणि १८ रुपये असा दर पडताना दिसतो आहे. मूग डाळ आणि उडद डाळीत प्रत्येक शंभर ग्रॅम मध्ये अदमासे २५ ग्रॅम प्रोटीन धरले तर प्रती ग्रॅम मूग डाळ प्रोटीनचा खर्च ६४ पैसे आणि प्रती ग्रॅम उरद डाळ प्रोटीन खर्च ७२ पैसे म्हणजे ३०० किलो (मानवी) वजनाच्या ३०० ग्रॅम प्रोटीन प्रति दिन लागणार्‍या फॅमिलीचा प्रति दीन मूग डाळ खर्च १९२ तर उरद डाळ खर्च २१६ रुपये होऊ शकेल. ३० दिवसांसाठी २००* ३० गुणिले केले तर १६०००/- च्या आसपास होऊ शकतील.
22 Oct 2024 - 4:40 pm | माहितगार
कडधान्यांमध्ये राजमा डिमार्ट वरील किमान दर १६० रुपये प्रती किलो आणि प्रती शंभर ग्रॅम प्रोटीन केवळ ६ ग्रॅमच्या आसपास दिसते आहे. चवळी १४० रुपये किलो प्रोटीन किती टक्के असते? देशी काबूली चना २१० रुपये किलो , हिरवा वाटाणा १०९ रुपये किलो, कुळीथ (हॉर्स ग्राम) १३० रुपये किलो असे दर दिसत आहेत
खालील तीन गोष्टींच्या प्रॉटीन कॉस्ट तुलना पुढील प्रतिसादातून करूयात
शेंगदाणा १८६ रुप्ये किलो
सोयाबीन 'बी' १००/- रु किलो
मटकी ११७ रुपये किलो
डिसक्लेमर मी डि मार्ट्ला कोणत्याही प्रकारे प्रतिनिधीत्व किंवा ग्राहकत्वा पलिकडे संबंधीत नाही. अधिक किमतीच्या वेग्ळी व्हरयटी सुद्धा ऑनलाईन दिसते. ढोबळमानासाठी गणित लौकर सुटावे म्हणून बर्‍याचदा राऊंड ऑफ आणि अदमासे केले आहे. अधिक सुधारीत तुलना कुणी उपलभ करण्यात मदत केल्यास दुधात साखर टाकल्या बद्दल आभारीच असेन.
22 Oct 2024 - 5:04 pm | माहितगार
गहू डिमार्टवर ४५ रुपये किलोचा दर दिसतो आहे. दळणाचे ५ रुपये किलो धरले तरी म्हणजे १०० ग्रॅमला गव्हाला ५ रुपये . गव्हातही दर शंभर ग्रॅमला अदमासे १३ ग्रॅमच्या आसपास प्रथिने असावीत. म्हणजे गव्हातील प्रथीने प्रती ग्रॅम ४० पैशास (राऊंड ऑफ) पडावे. ५० ग्रॅमची एक पोळी प्रति फॅमिली रोज १६ पोळ्या खाल्या तर ८०० ग्रॅम गव्हाचे पिठ ४० रुपये त्याने केवळ (१३*८=) १२४ ग्रॅम प्रथिनांची गरज भागविली जाऊ शकेल.
22 Oct 2024 - 5:23 pm | माहितगार
शेंगदाणा १९० च्या दराने १०० ग्रॅमला १९ रुपये, प्रती १०० ग्रॅम शेंगदाण्यात २५ ग्रॅम प्रथिने धरल्यास शेंगदाणा प्रथिनांचा प्रतिग्रॅम दर ७६ पैसे प्रति ग्रॅम पडावा
सोयाबीन 'बी' १०० रुपयांच्या दराने १०० ग्रॅमला १० रुपये, प्रती १०० ग्रॅम सोयाबीन मध्ये ३६.५० ग्रॅम धरल्यास प्रती ग्रॅम सोया 'बी' प्रोटीन २७ पैसे पडावे
मटकी ११७ रुपये किलो रुपयांच्या दराने १०० ग्रॅमला ११ रुपये ७० पैसे, प्रती १०० ग्रॅम मटकी मध्ये अदमासे २२ ग्रॅम प्रोटीन गृहीत धरल्यास प्रती ग्रॅम मटकी प्रोटीन ५३ पैशास पडावे
22 Oct 2024 - 6:02 pm | माहितगार
आता पर्यंतचे प्रतीग्रॅम प्रोटीन दर संबंधीत खाद्यपदार्थापासूनान्वये कमीत कमी पासून अधिक कडे (अदमासे आधीच्या कॅल्पुलेशन आधारीत) धाग्याचा मुख्य उद्देश्य हाच होता.
* सोयाबीन, पनीर, अंडी, चिकन खालील यादीत प्रतिग्राम दरा नुसार घेतले असले तरी हि प्रोटीन्स अधिक सुपीरीयर समजली जातात. का कसे आणि किती या बाबत तज्ञांचे मार्गदर्शन घ्यावे,
* केवळ दरांकडे पाहून आहारात तडक बदल करू नका या विश्लेषणात केवळ प्रथिन दरांचा विचार केला आहे इतर आवश्यक अन्न घटकांचा तसेच प्रथिनातील उपप्रकार / अ‍ॅमिनो अ‍ॅसिड्स इत्यादींचा विचार केला नाही आहारात बदल करण्यापुर्वी आहार आणि वैद्यकीय तज्ञ यांचा सला खिशाचा बॅलन्स सांभाळताना घ्यावा
* सोयाबीन बी प्रोटीन प्रती ग्रॅम २७ पैसे
* गहू प्रोटीन प्रती ग्रॅम ४० पैसे
* मटकी प्रोटीन प्रती ग्रॅम ५३ पैसे
* कुळीथ प्रोटीन प्रती ग्रॅम ६० पैसे
* मूग दाळ प्रोटीन प्रती ग्रॅम ६४ पैसे
* उडीद डाळा प्रोटीन प्रती ग्रॅम ७२ पैसे
* शेंगदाणा प्रोटीन प्रती ग्रॅम ७६ पैसे
* अंडा प्रोटीन प्रती ग्रॅम ८० पैसे की १ रूपये ३० पैसे?
* मसूर डाळ प्रोटीन प्रती ग्रॅम १ रुपये १० पैसे
* हरभरा डाळ प्रोटीन प्रती ग्रॅम १ रूपये ५० पैसे
* चिकन प्रोटीन प्रती ग्रॅम १ रूपये ६० पैसे
* पनीर प्रोटीन प्रती ग्रॅम २ रुपये
* तूर डाळ प्रोटीन प्रती ग्रॅम २ रूपये ८० पैसे
ताडीच्या आधीची स्थिती निरात प्रोटीन्स असल्याचे ऐकले होते असे अंधूक स्मरते या बद्दल नेमकी माहिती दर आणि ताडीत रुपांतरीत न होण्याची १०० टक्के खात्रीशीर अनुभवाची विक्रीची कुणास कल्पना असल्यास माहिती द्यावी. हिरव्या वाटाण्यात केवळ प्रती १०० ग्रॅम केवळ ६ टक्के प्रथिने असल्याने त्याचा विचार केला नाही. पिवळ्या वाटाण्यात बर्‍या पैकी म्हणजे २२% प्रथिने असावीत पण त्यांचा दर ऑनलाईन न मिळाल्याने कसंसिडर केला नाही. चुकभूल देणे घेणे.
22 Oct 2024 - 6:22 pm | माहितगार
सकाळच्या ब्रेकफास्टची सुरवात आधी सॅलड आणि मग प्रोटीन नंतरच कार्ब हा नियम पाळला तर कार्बची आणि जंक फूडची ईच्छा आणि गरज तुलनेने कमी होऊन तर त्या उरलेल्या पैशात प्रोटीन्सचे प्रमाण वाढवून अधिक चांगले आरोग्य साधता येऊ शकावे.
ब्रेकफास्टला मटकीवर पनीर पेरून, जेवणात गहू सोयाबीनच्या बेरजेस आहारतज्ञ संमती तेवढे, मूग मसूरचे वरण आणि स्नॅक्स मध्ये सोयाबीन बीया आणि शेंगदाण्यांचा समावेश खिसा सांभाळण्यास मदत करणारा ठरावा असे वाटते.
प्रोटीन्स वाढवत असाल तर व्यायामही करावा. पनीर आणि सोयाबीन बी यात फॅट्स असतात त्यामुळे ते जिरवण्यासाठी आवर्जून व्यायाम करावा.
अर्थात आधी म्हट्ल्या प्रमाणे आपापल्या आहार तज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
22 Oct 2024 - 7:14 pm | माहितगार
डि मार्ट वर एक व्हे प्रॉटीन सप्लिमेंट १५०० रूपये किलो आढळले तसे प्रती ग्रॅम दर १ रुपये ५० पैसे येतो पण त्यांच्या माहितीत ३३ ग्रॅम सर्वींग मध्ये २२ ग्रॅम व्हे प्रोटीन मिळते तर म्हणजे ३३ ग्रॅम प्रोटीनला अदमासे ५० रूपये लागतील त्यात २२ ग्रॅम प्रोटीन येईल म्हणजे इफेक्टीव्ह प्रतीग्रॅम प्रोटीन २ रुपये २५ पैसेंना पडेल.
असा दर सध्याच्या तुरीच्या डाळीच्या रेट पेक्षा केव्हाही बरा पण पनीरच्या प्रती रेटच्या आसपास असूनही फॅट टाळतो चिकनच्या रेटपेक्षा मात्र बर्‍या पैकी अधिक वाटतो किंवा कसे.
22 Oct 2024 - 4:41 pm | गवि
कार्तिक कॉलिंग कार्तिक नावाचा एक चित्रपट पूर्वी येऊन गेला. थरारक होता.
गल्ली चुकली असेल तर क्षमस्व.. ;-)
22 Oct 2024 - 4:51 pm | माहितगार
क्षमा असावी अनुषंगिक असल्यास सुस्पष्ट लिहावे. गल्ल्या चुकवून अनुषंगिक नसल्यास अनाठायी अवांतरे माझ्या धागाचर्चातून करू नयेत ही नेहमी प्रमाणेच नम्र विनंती
22 Oct 2024 - 5:06 pm | गवि
अवांतरच होते ते.
मी वर सुरुवातीलाच धाग्याशी सुसंगत गंभीर प्रतिसाद दिला आहे. त्यामुळे या अवांतराचा उद्देश कुचेष्टा करण्याचा नसून एक हलका फुलका विनोद करण्याचा क्षीण प्रयत्न होता. तो उताणा पडल्याचे स्पष्टच आहे. हौस फिटली.
तुम्ही विनंती करून देखील अवांतर केल्याबद्दल दिलगिरी व्यक्त करतो. गंभीर चर्चा होण्यासाठी शुभेच्छा.
तुम्हीही प्रयत्न करा की चर्चे दरम्यान एखादी हलकी स्मित किंवा हास्य याची रेषा स्वीकारण्याचा विचार करा. तेवढ्या कोपरखळीने अलर्जी होऊ नये. बघा. विनंती, सूचना. आग्रह नव्हे. विकिपीडियावर टाकताना तेवढा बारीकसा ह्युमर सहज छाटून टाकता येईल.
22 Oct 2024 - 5:29 pm | माहितगार
* "विकिपीडियावर टाकताना तेवढा बारीकसा ह्युमर सहज छाटून टाकता येईल."
याने स्मितरेषा उमटली खरी.
आहारात प्रथिनांचा प्रत्यक्ष खर्च पाहून दचकल्या सारखे वाटल्या नंतर विनोदानेच हलके वाटू शकावे या बाबत सहमत परंतू मिपाकर एकदा धागा हायजॅक करु लागल्यास थांबून विषया कडे वळत नाहीत त्यामुळे विषयांतरांना प्रोत्साहन देणे मी टाळतो.
22 Oct 2024 - 5:50 pm | गवि
अभिनंदन. होप्स आहेत तर अजूनही... ;-))
ह.घ्या.
विषय महत्वाचा आहे. यथासांग होऊ द्या.
22 Oct 2024 - 5:47 pm | कर्नलतपस्वी
एक किलो काथ्याकूट केल्यास किती प्रथिनं....खर्च होतील हे कुणी सांगू शकेल काय?
मी दररोज सकाळी चार तास व संध्याकाळी दोन तास काथ्याकूट करतो. पाच दिवसाचा अड्डा असल्याने दोन दिवस सुट्टी असते. सरकारी बारा सुट्ट्या अधीक दहा सिक लिव्ह आणी बारा स्वैच्छीक सुट्या सोडल्या तर एका वर्षात खर्च होणारी प्रथिने किती?
नियोजन करण्यास मदत हवी आहे.
22 Oct 2024 - 5:48 pm | प्रचेतस
आवरा
22 Oct 2024 - 5:50 pm | गवि
मी आणि कर्नल तपस्वी सर यांना का?
22 Oct 2024 - 5:51 pm | प्रचेतस
क्षमस्व
उत्तरदायित्वास नकार लागू.
22 Oct 2024 - 5:53 pm | गवि
तुम्ही माहितगार यांचे निरीक्षण खरे ठरवत आहात असे काहीशा खेदाने आणि प्रांजळपणे नमूद करतो.
22 Oct 2024 - 5:55 pm | गवि
गव्हापासून प्रथिने मिळवायची असतील तर त्याच्या सोबत किती कर्बोदके उदरात घ्यावी लागतील असा प्रश्न पडला.
22 Oct 2024 - 6:18 pm | प्रचेतस
वी आर मीयर अ स्टारडस्ट, बाकी हे गहू, प्रथिनं, कर्बोदके सब झूठ.
22 Oct 2024 - 6:52 pm | माहितगार
कर्बोदकांना सरावलेल्या संस्कृतीत आणि आर्थिक मर्यादेत कर्बोदकांना पुरेसे दूर ठेवण्याची मंजील एकुण सद्य सामाजिक परिपेक्षात तरी बरीच दूर दिसते. तर दुसरीकडे प्री डायबेटीक आणि डायबेटीक्सची भारतातली आवाढव्य संख्या.
तूरीच्या डाळीला पर्याय असलेली मसूर डाळीचे भाव मैत्रीपूर्ण संबंध नसलेल्या कॅनडातून आयात करून पाडावे लागतात.
22 Oct 2024 - 6:57 pm | कंजूस
कार्तिक कॉलिंग कार्तिक हे नेमकं आहे, विनोद नाही.
एकेक मुद्दा घेऊन प्रतिसाद लिहिले आहेत ते सर्व एकदाच लेखात घ्यायला हवे होते. लेखात बरेच प्रतिसाद दिसले आणि वाटले की लेख घोड्यांच्या वेगाने दौडत आहे. परंतू तसे नाही. आता घोड्यावरून आठवले ते म्हणजे हा शक्तीमान प्राणी फक्त दोन टक्के प्रथिने असलेले गवत खाणारा आहे. ( म्हणजे वन्य घोडे तसे करतात.)
लेखाचा मुद्दा म्हणजे लोक आहारात बराच प्रथिनेयुक्त आहार घेतात पण त्याची वर्गवारी करणे, महिन्यांचा ,दिवसाचा हिशोब करणे हे त्यांना जमत नसावे. कुणी वाढण्याची ( डीमार्टातील खाद्यपदार्थांची ही) बिले सहा महिन्यांची जपून ठेवली तर यादीतील पदार्थांचे वर्गिकरण करून वजन, त्यातले प्रथिनांचे प्रमाण( इटरनेटाधारे) आणि खर्चाचा तक्ता करणे फारसे अवघड नाही. 'घरी/ आतमध्ये ' अशा चवकशा करणे जरा धाडसाचेच ठरते. "गिळायचे बघा, नसत्या चौकशा कशाला हव्यात" असे अवैज्ञानिक/ non statistical उत्तर \थप्पड मिळेल.
22 Oct 2024 - 7:15 pm | माहितगार
शुद्धलेखन चर्चा किंवा अनुषंगिका व्यतरीक्त चर्चाभाग टाळण्यासाठी आभार
22 Oct 2024 - 7:45 pm | कर्नलतपस्वी
एक तर हा लेख फालतू व खोडसाळ पणा वाटतो. कारण...
सर्वात प्रथम स्वस्विकृत अज्ञान,मी आहारशास्त्राचा आधुनिक विज्ञानाधारीत ज्ञाता नाही तरीही
कुठल्याही प्रकारचे शास्त्रीय ज्ञान नसताना अकलेचे तारे तोडणे हा अक्षम्य गुन्हा आहे.
मिपावर वाचक काहीतरी चांगले वाचायला मिळेल, नवीन माहीती मिळेल, ज्ञानात भर पडेल ,मनोरंजन होईल या उद्देशाने सदस्य म्हणून येतात.
जर ज्ञानच नाही तर अज्ञान दाखवून आपले पितळ कशाला उघडे पाडताय.तेच लिहा ज्यात आपल्या गती आहे.हात दाखवून अवलक्षण म्हणतात.
तरी सुद्धा कंजूस,गवी भौ या सारख्या वरिष्ठ आणी मात्तबर, सर्वमान्य लेखकांनी आपल्या लिखाणावर संयमित प्रतिसाद दिले आहेत.
लेख लिहिल्यानंतर स्वताच एका मागोमाग एक प्रतिसाद टाकणे. व धागा किती वेगात धावतोय हे दाखवणे हे वाचकांची दिशाभूल करणे नाहीतर काय आहे? हा बॉलिवूड मधला मेहमूद चा घोडा आहे जो एकाच जागेवर पळत आहे पण चित्रपटात तो किती दूर चालला आहे याचा भास होतो. तसेच काहीसे.
मिपावर कित्येक चांगले,विद्वान, संयमित लेखक आहेत. त्यांचे लेखन वाचक आवर्जून वाचतात. आपल्या जेन्युईन शंकासमाधान करून घेतात.
आपल्याला कार्बोदके,प्रथिने बद्दल माहित नाही व माहिती हवी आहे तर तज्ज्ञांकडे जा ना.ते शास्त्रशुद्ध माहिती व सल्ला देतील.
मिपाकर किती खातात, काय खातात याच्याशी तुम्हांला काय करायचे,आपल्य Xxणा खाली काय जळतयं ते बघा ना, का इतरांचा वेळ घालवताय.
जुने लिखाण आजही वाचनीय आहे.
स्पष्ट प्रतिसादाबद्दल क्षमा नाही मागणार पण आत्मपरीक्षण करा एवढेच म्हणणे.
लोकशाही आहे,सर्वांना मुक्त संचार करण्याचा हक्क आहे. पण काही दिवसांनी लांडगा आला रे आला आशी परिस्थीती व्हायला नको असेल तर वेळीच सावरा.
22 Oct 2024 - 8:31 pm | टर्मीनेटर
माहितगार साहेब, त्या चुकीच्या गल्ल्यांमध्ये गाडी घालत असतानाच तुमचा हा प्रतिसादरूपी साईनबोर्ड दिसला म्हणून थोडक्यात बचावलो, नाहीतर मी त्या चुकीच्या गल्ल्यांमध्ये हरवत जाऊन पार कुठल्याकुठे भरकटत गेलो असतो.
गवि साहेबांच्या 'त्या' प्रतिसादातील "कार्तिक कॉलिंग कार्तिक" नावाच्या थरारक चित्रपटाच्या उल्लेखाचा संबंध थेट धागाविषयाशी नसला तरी धाग्यावरील वरील चर्चेत प्रचंड मोठ्या संख्येनी सहभागी झालेल्या प्रतिसादकांनी मुसळधार पावसाप्रमाणे धो-धो पाडलेल्या प्रतिसादांच्या प्रमाणाशी असावा असा समज 'फाजीलपणा/चावटपणा करण्यात वाकबगार' असलेल्या कुठल्याही मिपाकराचा होऊ शकतो.
परंतु माझ्यासारख्या सरळमार्गी, पापभिरू वाचकांची मात्र अशा प्रकारांमुळे दिशाभूल होऊन ते भरकटू शकतात आणि मिपावर तुलनेने अशा (म्हणजे माझ्यासारख्या) निष्पाप, निरागस, सज्जन लोकांची संख्या खूपच जास्त आहे हे माझ्या इथल्या वावरातून चांगलेच लक्षात आले असल्याने तुमच्या,
ह्या विधानाशी मी १०००% सहमत आहे!
बाकीच्या सज्जनांचं जाऊदेत, मी भरकटता भरकटता कसा बचावलो त्याचीच दोन उदाहरणे देतो...
१) गवि साहेबांच्या 'त्या' प्रतिसादात "कार्तिक कॉलिंग कार्तिक" चा नुसता उल्लेख वाचल्यावरच माझ्या कानात,
ऊफ तेरी अदा... I Like The Way You Move,
ऊफ तेरा बदन... I Like To See You Groove...
हे त्या चित्रपटातले माझे आवडते गाणे वाजायला लागले, आणि हे गाणं दीपिका पदुकोण ऐवजी मल्लिका शेरावतवर चित्रित केले गेले असते तर ते कसे अधिक 'प्रेक्षणीय' झाले असते ह्या अनुषंगाने चर्चा करत जात मी पुढे किती गल्ल्या फिरत बसलो असतो ते जगनियंत्यासच ठाऊक!
२)"एक किलो काथ्याकूट केल्यास किती प्रथिनं....खर्च होतील हे कुणी सांगू शकेल काय?" हा कर्नल साहेबांचा प्रश्न वाचला आणि पुढे त्यांनी केलेले "नियोजन करण्यास मदत हवी आहे." हे आवाहन वाचून आपल्यातल्या निष्पापपणा, निरागसता, सज्जनपणा आणि भाबडेपणाला जागून लगेच त्यावर "व्हिस्कीचे सहा पेग पोटात गेल्यावर अशी क्लिष्ट गणिते मला चुटकीसरशी सोडवता येतात, तेव्हा आज रात्रीच तुमच्या प्रश्नाचे उत्तर मिळवून उद्या ते प्रतिसादतो" असा प्रतिसाद मी टंकायला निघालो होतो. पण तेवढ्यात तुमचा प्रतिसादरूपी साईनबोर्ड दिसला म्हणून बचावलो!
जर मी तो प्रतिसाद लिहिला असता, आणि उद्या दुसरा प्रतिसाद लिहून त्यांच्या प्रश्नाचे उत्तर दिले असते, तर परवापासून लोकांनी "विश्वाची निर्मिती नक्की कशी झाली?" पासून "माझे उजवे वृषण डाव्यापेक्षा थोडे मोठे आहे ते कसे कमी करावे" पर्यंत काय वाट्टेल ते प्रश्न मला विचारले असते, आणि मी माझ्यातल्या निष्पापपणा, निरागसता, सज्जनपणा आणि भाबडेपणाला जागत रोज रात्री व्हिस्की ढोसून त्यांच्या प्रश्नांची उत्तरे मिळवत राहिलो असतो तर माझ्या 'लिव्हर'चे काय झाले असते ह्या नुसत्या विचारानेच पुरता हादरुन गेलोय!
दोन संभाव्य धोक्यांपासून मला वाचवल्याबद्दल आपले आभार मानावे तितके थोडेच आहेत!
आणि हो, हा प्रतिसाद मी अत्यंत गंभीरपणे लिहिलेला असून तो वाचल्यावर एखाद्या 'फाजीलपणा/चावटपणा करण्यात वाकबगार' असलेल्या मिपाकराच्या चेहऱ्यावर 'स्मितरेषा' उमटल्यास उत्तरदायित्वास नकार लागू आणि अनुषंगिका व्यतरीक्त चर्चा टाळण्यासाठी आभार...
22 Oct 2024 - 8:59 pm | कर्नलतपस्वी
धाग्यावरील वरील चर्चेत प्रचंड मोठ्या संख्येनी सहभागी झालेल्या प्रतिसादकांनी मुसळधार पावसाप्रमाणे धो-धो पाडलेल्या प्रतिसादांच्या प्रमाणाशी असावा
सतरा प्रतिसाद स्वता लेखकाचे तर सोळा प्रतिसाद फक्सत सहा मिपावाचकांचे आहेत. याला जर आपण मुसळधार पाऊस म्हणत असाल तर ज्यांना खरोखरच वैयक्तिक पातळीवर दोन अडीच तीन आकडी प्रतिसाद ज्यात लेखकाचे स्वताचे नगण्य असतील त्याला टोर्नाॅडो म्हणायचे का....
हा कर्नल साहेबांचा प्रश्न वाचला
हा,हा,हा....
रिकामटेकडा सेवानिवृत्त सेनानी असल्यामुळेच असल्या प्रश्नांशी झुंज देण्यासाठी भरपूर वेळ आहे.
23 Oct 2024 - 3:05 pm | माहितगार
प्रामाणिक प्रयत्नांना जेव्हा खोडसाळ संबोधले जाते तेव्हा खोडसाळांचे सर्व बांध तुटलेले असतात. या पुर्वी मिपावर डॉक्टर मंडळींनी माझ्या आरोग्य विषयक धाग्यातून सहभाग नोंदवलेला आहे. माझे अंडरस्टँडींग मांडण्याचे काम मी केले, जेव्हा केव्हा तज्ञ मंडळी येतील तेव्हा दुरुस्त्या ते सुचवतील, व्यक्तीगत आहारतज्ञांचा सल्ला घेण्यास सुचविलेले आहे. असो. प्रतिसादांमधील अनुषंगिक नसलेले प्रतिसाद पूर्णतया फाट्यावर मारून मी माझे रचनात्मक काम करत राहीन. तरीही तक्रार असेल तर मिपा मालकांकडे करावी. कृपया माझ्या धाग्यांवर अनुषंगिक नसलेली घाण वाढवू नये.
23 Oct 2024 - 4:50 pm | प्रा.डॉ.दिलीप बिरुटे
माहितगार शेठ, आपलं रचनात्मक काम सुरु ठेवा. कोणाला काय वाटतं याचा विचार कराल तर,
हिमालयात ध्यान-धारणेला जावं लागतं. कानात वेगवेगळे आवाज यायला लागतात. ;)
आपलं काम सुरु ठेवा.
-दिलीप बिरुटे
23 Oct 2024 - 3:41 pm | Bhakti
पनीर आणि मसूर डाळ प्रोटीनसाठी वापरते.
एवढं गणित करायला मला वेळ नाही.पण मी केवळ ऑर्डर देते.पनीर आणा, मसूर डाळ आणा.दोन आठवड्यापूर्वी पनीर आणायला गेले.तेव्हा कळलं बरेच महाग झालंय.थ्री इडियटमधला डायलॉग आठवला, "पनीर तो बेटा, कुछ दिनों में इत्ती इत्ती थैलियों में सोनार की दुकान पे बिकेगा"
पनीर घरी बनवलं की बाकी पाण्यात व्हे प्रोटीन पण मिळतं(पण थोडीच असते.
मी काही प्रोटीन पावडर घेत होते.दिवसभर ऊर्जा खुप राहायची पण ती मला चांगलीच मानवली,वजनच वाढायची ;) बंद केली.अधीमधे घेते तरी.डाळी घरच्याच अनपॉलीशड होत्या त्यामुळे त्यांचा भाव माहिती नाही,चवीला पण खुप रूचकर होत्या(आता संपत आल्या)
23 Oct 2024 - 4:56 pm | माहितगार
* "डाळी घरच्याच अनपॉलीशड होत्या"
या काळात या पेक्षा अधिक सूख हवे आहे. भारतातील घरच्या डाळींचे उत्पादन अधिकाधिक वाढावयास हवे. त्यामुळे आपल्या घरची डाळ कोठारे खूप समृद्ध होवोत हि शुभेच्छा.
पनीर पूर्ण प्रोटीन असल्याने त्याचे महागणे तूर दाळी एवढे जाणवत नाही.
* मी काही प्रोटीन पावडर घेत होते.दिवसभर ऊर्जा खुप राहायची पण ती मला चांगलीच मानवली,वजनच वाढायची ;) बंद केली.
प्रोटीनच्या वापरासोबतप्रोपोरशनेटली व्यायाम मसल-स्नायू रेझिस्टन्स ट्रेनिंग सहीत वाढवयास हवा.
प्रतिसादासाठी अनेक आभार
23 Oct 2024 - 4:46 pm | प्रा.डॉ.दिलीप बिरुटे
मासे, मटण, चिकन, बॉयलर, मादी, पाथर्डी चिकन वगैरे अंदाजे बरेच लागत असतं.
प्रोटीनसाठी म्हणून खात नाही. आवडीचा विषय आहे, तुर्त इतकंच.
उत्तरदायित्वास नकार लागू.
-दिलीप बिरुटे
23 Oct 2024 - 5:11 pm | माहितगार
माझ्या घरी बनत नाही पण बरीच वर्षे शेजारच्या मंडळींनी माझ्या सामीष आवडीची काळजी घेतली पण दोनेक वर्षांपासून बदलून गेले आहेत. अर्थात सर्वच सामीष खाणार्‍यामंडळींनी डंबेल्स किंवा वजने उचलण्यासहीत व्यायामाकडे आवर्जून लक्ष द्यावे असे म्हणतात. प्रतिसादांसाठी अनेक आभार
23 Oct 2024 - 5:11 pm | कॉमी
मला जर्कीच्या खुप जाहिराती यायच्या. म्हणून शेवटी चिकन जर्की आणि क्रिस्पी पोर्क स्किन मागवलं. पोर्क स्किन किमतीच्या मानाने काहीही होते. जर्की पण स्वस्त नव्हती पण निदान काहीतरी वेगळे तरी होते. पोर्क स्किन साबुदाण्याच्या अर्धकच्या पापडासारखी होती.
जर्की म्हणजे वाळवलेले मसालेदार मांस. पहिल्यांदा खाल्ल्यावर नाही आवडले, पण नंतर चव डेव्हलप झाली. मध्ये भूक लागली तर चावत बसायला जर्की हा उत्तम लो कॅलरी हाय प्रोटीन पर्याय आहे. पण किंमत अव्वाच्या सव्वा असल्याने पुन्हा घेणे झाले नाही. जर्की बनवून विकणारी कंपनी नवीन आहे, आणि त्यांचा खप फारसा असेल असे वाटतं नाही. दक्षिण भारतात जर्की सदृश्य टिकाऊ मास करण्याची पद्दत जुनी आहे. तिथले स्वस्त भारतीय अल्टरनेटिव्ह शोधायला हवेत.
23 Oct 2024 - 5:20 pm | माहितगार
* क्रिस्पी पोर्क स्किन मागवलं.
यात फॅट कितपत असते?
* जर्की म्हणजे वाळवलेले मसालेदार मांस.
हे माझ्यासाठी नवीन आहे. अधिक माहिती घेतली पाहिजे. लोकसंख्येच्या वाढीच्या प्रमाणात डाळींच्या किमतीही मागे रहाणा नाहीत. प्रोटीनचा पर ग्रॅम खर्च मोजल्या शिवाय नेमका अंदाजा येणे अवघड जाते. पनीर तूर दाळी पेक्षा किलोला महाग आहे पण पर ग्रॅम प्रोटीन तुलनेत रिझनेबल दिसते आहे.
23 Oct 2024 - 5:25 pm | कॉमी
मागवलेले त्या साईटनुसार -
७% कॅलरी
३६% प्रोटीन
९% फॅट
24 Oct 2024 - 9:32 am | माहितगार
३६% प्रोटीन छानच आहे
23 Oct 2024 - 5:34 pm | गवि
हा विषय तपशीलवार चालू आहे तर कुठेतरी वाचलेले दोन तीन लेख / निबंध आठवले. त्यात कीटक हा प्रोटीनचा सस्टेनेबल सोर्स म्हणून मांडणी केली होती. भारताचा काही भाग वगळता बहुतांश भागात कीटक खाद्य म्हणून स्वीकारले जाणे तूर्त तरी अशक्य वाटते पण मोठ्या प्रमाणात उपलब्धता, उत्पादन अधिक वेगवान आणि इतर अनेक कारणांमुळे कीटक हा प्रथिनांचा उत्तम स्रोत ठरू शकतो असे त्यात म्हटले होते. आता नेमके आठवत नाही. पण विकिपीडिया लिंक सहज शोध घेतल्यास दिसते आहे. काही प्रकारच्या मुंग्या काही भागांत खाल्ल्या जातात. समुद्रातील / पाण्यातील खाल्ले जाणारे सर्व जीव हे मासेच असतात असे नव्हे. त्यातले काही जीव हे वास्तविक कीटक सदृश गटातलेच असतात. फक्त इतर सर्वसाधारण किडे अद्याप खाल्ले जात नाहीत हे खरे. जगात अनेक भौगोलिक प्रदेशांत हेही किडे खाल्ले जातात.
23 Oct 2024 - 5:37 pm | कॉमी
You will eat ze bugs un be happy
23 Oct 2024 - 5:43 pm | गवि
हा वेगळाच अँगल दिसतोय..
:-)
23 Oct 2024 - 6:12 pm | माहितगार
होय गेल्या एक-दोन वर्षात तो लेख वाचल्याचे मलाही आठवते. सगळ्या (सर्वपक्षीय) सरकारी क्लेम्स सहीत खाद्य तेलांच्या किमतींना आवाक्यात ठेवणे सरकारांना गेल्या ३० वर्षात जमलेले नाही. कारण लोक्संख्येची वाढ, मागणी आणि उत्पादनातील तफावत.
खाद्य तेले जिवनावश्यक बाब नाहीत पण प्रथिने जिवनावश्यक बाब ठरतात.खाद्य पर्यायांची संख्या वाढवल्या शिवाय एकुण लोक्संख्येला पुरेसा पुरवठा येत्या दहा वर्षात आणखीनच अवघड रहाणार आहे. शेवटी सायकॉलॉजीकल आहे. माझ्या सारखी व्यक्ती मश्रुम्स ना सहज स्विकारू शकतात पण कुटूंबातील बाकी व्यक्ती नकार देतात हि मध्यमवर्गीय सायकॉलॉजीकल समस्या कोणत्याही देशात रहाणारच. कोरीया व्हिएतनाम मध्ये कुत्री आहाराचा भाग आहेत पण पाश्चिमात्य मंडळींना त्यांचे कुत्रे खाणे खुपते. चीन तर खाद्य डायव्हर्सिटी मुळेच टिकून आहे. काही कम्यूनिटीजनी नवीन खाद्य स्विकारण्यास नकार दिला तरी एवढ्या मोठ्या लोकसंख्येत माझ्यासारखे नवी चव ट्राय करणारी मंडळी आणि इन्फ्लुएन्सरही असतातच.
23 Oct 2024 - 5:47 pm | कंजूस
आमचा विचार केला.
दूध आणि डाळी मिळून प्रोटीनवर प्रत्येकी रोज तीस रुपये खर्च होतात.
24 Oct 2024 - 9:17 am | माहितगार
विशीष्ट दाळींच्या प्रमाणावर अवलंबून आहे पण २२ रुपये ५० पैसे दाळीचा भाग गृहीत धरला आणि प्रति ग्रॅम प्रोटीन रुपये १.५० ने धरले तर अदमासे १५ ग्राम पूर्ण मसूर दाळ धरली तर अदमासे २० ग्राम प्रोटीन डाळीतून मिळते आहे असे धरूया. ७.५ रुपयात १०० मिली लिटर दूध धरले तर त्यातून साधारणतः ३.५ ग्रॅम प्रोटीन मिळेल तर साधारणतः ३० रूपयात २५ ग्राम दूध-डाळ प्रोटीन बसवता येईल असे दिसते.
सोबत ५० ग्राम वजनाची एक अशा चार पोळ्या (२०० ग्राम गहू) खाल्ल्यातर १० रूपयांच्या खर्चात २६ ग्राम गहू प्रोटीन मिळवता येऊ शकेल. म्हणजे ३० रूपये दूध-डाळ मधून २५ ग्राम प्रोटीन आणि २६ ग्राम प्रोटीन १० रुपयांच्या गव्हाच्या पोळ्यातून म्हणजे ५० ग्राम प्रोटीन ४० रुपयात प्रतिदिवशी मिळवता आले तर मस्तच. १२०० रूपये प्रतिव्यक्ती प्रति महिना चार जणांची फॅमिलीला प्रति महिना ४८०० रुपयात किमान प्रोटीन मिळवता येणे एक दिलासा दायक बाब म्हणण्यास हरकत नाही. (पण या हिशेबातत तूर डाळ धरलेली नाही. तूरडाळ मोठ्याप्रमाणात वापरली तर हिशेब कोलमडू शकतात)
23 Oct 2024 - 7:17 pm | Bhakti
हे खुप आहे.१५०-१६० ग्रॅम हे ठीक आहे.आताच रणवीरने ब्रायन जॉन्सनची मुलाखत ऐकली.हा तोच जो ॲंन्टीएजिंगवर (बायो हॅकिंग)वर काम करतोय.तो तर व्हेगन आहे,डाळी -मटार हेम्प म्हणजे भांग डाळ? प्रोटीनसाठी वापरतो.
https://youtube.com/shorts/QMpGSPmCgCM?si=7RqnYQul5JkTTuMR
मुळात लो कॅलरी डाएट फॉलो केलं तर खुपच फायदा होतो.मी आठवड्यात तीन दिवस तरी करते, हळूहळू सातही दिवस करेन.हा मुद्दा नाहीये तरी ॲड करावा वाटला.
23 Oct 2024 - 7:37 pm | माहितगार
व्यक्ती प्रति दिवस ढोबळ प्रथिन स्रोत
माफ करा, प्रथिन स्रोत आणि निव्वळ प्रथिन यात गल्लत होत आहे का?
प्रथिन स्रोत म्हणजे डाळी उदाहरणार्थ २१६ ग्रॅम पूर्ण तूर दाळ असेल आणि दर १०० ग्रॅम तूर दाळीत ७ ग्रॅम तूर प्रोटीन असेल तर २१६ ग्रॅम तूर दाळीतून मला अंदाजे केवळ १५ ग्राम प्रोटीन मिळते आहे. गहू आणि इतर मी अंदाजे ५ ग्राम प्रोटीन कव्हर करत असेन तर मला अंदाजे २० ग्राम प्रोटीन मिळते आहे. माझे वजन ६३ किलो होते. ६३ किलो गुणिले ०.८ ग्राम प्रोटीन पर केजी बॉडी वेट रिक्वायरमेंट केल्यास माझ्या शरीराची व्यायाम न करताही प्रोटीन गरज ५०.४ ग्राम आहे जेव्हा की मी केवळ २० ग्राम प्रोटीन वापरतो आहे. गेला दिड महिना मी लो-इंपॅक्ट पण लॉ वजन उचलण्यासहीत व्यायाम करतो आहे तर माझे वजन अदमासे दोन किलोने कमी झाले कारण मी कार्ब-फॅट मर्यादीत ठेवले आहे त्यातच माझा प्रोटीन इनटेक अदमासे अर्ध्याने तरी कमी पडतो.
बाकी युट्ञूब बघतो
23 Oct 2024 - 7:58 pm | Bhakti
ओके समजलं.हो,२० ग्रॉम /दिन खुपचं कमी आहे.१.२ ग्राम/किलो तरी पाहिजे.
24 Oct 2024 - 8:48 am | माहितगार
ब्रायन जॉन्सन ज्या हेम्प प्रोटीनचा उल्लेख मुलाखतीत करतो आहे ते कदाचित आपण अनारशावर जी खसखस लावतो त्या खसखशीचे एक्स्ट्रॅक्ट असेल? ब्रायन जॉन्सन व्हेगान असल्यामुळे व्हे प्रोटीन घेत नसावा म्हणून हेम्प प्रोटीनचा महागडा प्रकारास त्याने अवलंबिले असण्याची शक्यता असू शकेल? कारण १०० ग्राम खसखशीत केवळ १८ ग्राम प्रोटीन आहे. खस्खशीचा दर ५०० रुपये किलो (५ वर्षापुर्वीचा) जरी धरला तर प्रती ग्राम खसखस प्रोटीन २ रुपये ८० पैसे पर्यंत पडू शकेल आणि प्रोटीन एक्स्ट्रॅक्ट स्वरूपात आणखी बरेच महाग पडत असणार. खसखशीचा १०० ग्राम भूगाही खूप मोठा आणि खाण्यास अवघड होत असणार शिवाय खाली नमूद केलेल्या वृत्ताप्रमाणे त्यात फार मोठ्या प्रमाणात भेसळ होते असे दिसते.
या (५ वर्षापुर्वीच्या) दैनिक भास्करच्या वृत्तानुसार भारतात खसखशीच्या उत्पादन आणि व्यापाराला लायसन्स लागत असावा. मध्यप्रदेशात अल्प प्रमाणात अधिकृत शेती आणि व्यापार होत असावा. खसखशीची मूळ किंमत ५०० रूपये किलोपेक्षा अधिक असल्यामुळे खसखशीसारखेच दिसणार्‍या कोबंड्यांचे अन्न भेसळ करून खसखस अर्ध्या किमतीत विकण्याचा व्यापार्‍यात प्रघात असल्याचे वृत्तार म्हटले आहे.