क्ष-वर्षे मिपा चॅलेंज

टेन यिअर चॅलेंजचे फॅड

सध्या सोशल मीडिया वर 10 year challenge ची जोरदार हवा आहे. सुपरिचित (सेलेब्रिटी) व्यक्तींच्या बरोबरीने नंदा, मंदा, गण्या, पम्या, अंता, बंता असे तुमच्या आमच्या सारखे जन सामान्य देखील या फॅड मध्ये सहभागी होत आहेत. सोमी वरील सक्रिय असणारी बरीच मंडळी मोठया उत्साहाने आपले दहा वर्षांपूर्वीचे आणि सध्याचे फोटो एकत्रित असे अपलोड करीत आहेत. सोमी वर येनकेन प्रकारेण आपले फोटोज्, सेल्फीज्, स्टेट्स टाकणाऱ्या आणि ट्रॅव्हलिंग टू, एटिंग विथ, एन्जॉयिंग ऍट वगैरेचा भडिमार करणाऱ्या मंडळींना मी "खुदपे फिदा" म्हणतो. जर फोटोजेनिक आणि बघणेबल असा चेहरा असेल तर हे एक वेळ सुसह्य अन्यथा ही एक प्रकारची नेत्रीक्षाच ! अशा "मला पहा फुले वहा" वृत्तीच्या खुफि मंडळींना हे नवीन, दहा वर्षांचे फॅड म्हणजे तर पर्वणीच. जणू स्वतःचे फोटो टाकायला अधिकृत कारणच. काहींनी तर दहा वर्षांवर न थांबता वीस किंवा त्या आधीचे देखील फोटो सोमी वर अपलोड केले आहेत. बघा मी अजूनही कशी/सा तरुण आणि सुंदर दिसते/तो किंवा दहा वर्षांपूर्वी मी लहान होते/तो, आता तारुण्यात प्रवेश केल्यावर बघा कशी/सा दिसते/तो (या निमित्ताने आपली भाषा लिंग निरपेक्ष कधी होणार हा विचार मनात येतो परंतु तो विषय सध्या बाजूला ठेवुयात) हे दाखवण्याचा उद्देश असावा की काय न कळे. कदाचित या मुळे अल्पकाळ आणि मर्यादित वर्तुळात का होईना परंतु सुपरिचित (सेलेब्रिटी) झाल्याचे समाधान मिळत असावे. सध्याच्या अन्न, वस्त्र, निवारा आणि सोशल मीडिया या चतुःसूत्री वर आधारित जीवन पद्धतीत पहिल्या तीन गरजा भागल्या नंतर शेवटची, चौथी गरज या निमित्ताने पूर्ण होत असावी असे वाटते.

या चॅलेंजचा नक्की उद्देश माहित नसला तरी सोमी वर कुठलीही गोष्ट अपलोड करताना विचारपूर्वक करावी हेच खरे. कदाचित हा सगळा डेटा चेहरा ओळखणाऱ्या सॉफ्टवेअरच्या अल्गोरिदम साठी तर वापरला जात नाही ना? वय वाढल्याने चेहऱ्यात काय फरक पडतो हे पाहून पुढे फोटो वरून वय ओळखण्याचा सुतावरून स्वर्ग गाठण्याचा (फोटो वरून वय गाठण्याचा) उद्देश असू शकतो. किंवा जाहिरातींसाठी माहिती गोळा करण्यासाठी देखील हा सगळा डेटा वापरला जाऊ शकतो. केवळ गंमत म्हणून सुरु झालेला हा प्रकार तुमच्या ओळख-चोरी साठी वापरला जाईल का? "तुमचा चेहरा हीच तुमची ओळख" हि कळ-किल्ली (पासवर्ड) काही आता फार दूर नाही. त्यामुळे हे चॅलेंज लवण-चिमटीने घेतलेलेच बरे !

दहा वर्षांच्या कालावधीत पुलाखालून बरेच पाणी वाहून जाते किंवा आधुनिक काळाशी सुसंगत असे म्हणायचे झाले तर सोशल मीडियावर बरेच फोटो, स्टेट्स, कॉमेंट्स येऊन जातात त्यामुळे चेहऱ्याची ठेवण, शरीरयष्टी, वजन ही शरीरांतर्गत लक्षणे आणि सुरकुत्या पडणे, केस पांढरे होणे, टक्कल पडणे, चष्मा लागणे, हिअरिंग एड, गळपट्टा लागणे (प्लास्टिक किंवा ऑर्थोडॉण्टिस्ट सर्जरीचा विचार बाजूला ठेवू यात) अशी बाह्य लक्षणे दिसू शकतात. या दृष्टिगोचर गोष्टींमधला फरक जरी सहज लक्षात येत असला तरी स्वभाव, वृत्ती, कल, आवडी निवडी, विचार, पसंत/नापसंत गोष्टी, अभिव्यक्ती मध्ये सुद्धा फरक पडतो जो फोटो मध्ये भले दिसत नसेलही.

आपण जे मिपावर किंवा आंजा वर लिहिता किंवा वाचता त्यामध्ये तुमच्या स्वतःच्या किंवा इतरांच्या लिखाणात वयानुसार आणि कालानुसार पडणारा हा जो अमूर्त (इनटॅंजिबल) फरक आहे तो तुम्हाला जाणवतो का? अग्गोबै/अर्रेच्या मी तेव्हा असे लिहले होते? असे तुम्हाला वाटते का? आयुष्याच्या विविध भल्या बुऱ्या अनुभवातून जाताना, टक्के टोणपे खाल्याने तुम्ही प्रगल्भ झाला पाहत का? तुमची मते, जाणिवा अधिक टोकदार झाल्या आहेत का? तुमच्या विचारसरणीत काही फरक पडला आहे का? आपण पूर्वी केलेले लिखाण या दृष्टिकोनातून तपासले तर हा फरक कळू शकेल.

असे सिंहावलोकन करण्यासाठी आपण "क्ष-वर्षे मिपा चॅलेंज" स्पर्धा खेळुयात. मिपाकरांचे मिपा-वय हे वेगवेगळे असल्याने प्रत्येकाला संधी मिळावी म्हणून क्ष वर्षे असे म्हटले आहे. क्ष हि संख्या तुम्ही दोन किंवा अधिक वर्षे अशी धरू शकता. यामध्ये मुख्यतः दोन प्रकार असतील.

१) तुम्ही तुमचे स्वतःचे साधारणतः दोन किंवा जास्त वर्षांपूर्वीचे लिखाण वाचायचे आणि नुकतेच केलेले एखादे लिखाण वाचायचे.
या दोन्ही लिखाणाच्या लिंक्स येथे देऊन तुमच्या मते तुमच्या स्वतःमध्ये स्वभाव, विचार इत्यादी काही फरक पडला आहे का याचे या दोन्ही लिखाणा संदर्भात सोदाहरण विवेचन करायचे. तुम्हाला व्यक्तिशः किंवा लिखाणाद्वारे ओळखणारे मिपाकर देखील यावर मत प्रदर्शन करू शकतील.

(बघा बघा, स्वतःच्या लिखाणाची झैरात करायला सुसंधी आहे ना?).

२) तुम्हाला आवडणाऱ्या मिपा-लेखकाच्या जुन्या आणि नव्या लिखाणाची समीक्षा तुम्ही करू शकता. दोन्ही लिखाणाच्या लिंक्स येथे देऊन तुम्ही तुमचे मत मांडा. त्यामुळे खुद्द त्या लेखकाला त्याच्या मधील बदलते कल (ट्रेट्स) कळतील जे कदाचित त्याच्या स्वतःच्या देखील लक्षात आले नसतील आणि त्यावर चर्चा करता येईल. .

(बघा बघा, तुम्हाला स्वतःला समीक्षक झाल्यासारखे तर वाटेलच परंतु मुख्य म्हणजे आपल्या कंपूतील इतरांचे धागे मिपात्खनन करून वर काढता येतील).

तळटीपा:
अ } समीक्षा करताना व्यक्तिगत टीका टाळाव्यात परंतु एखादया विषयावर मत बदल दिसून आला, एखाद्या मुद्द्यावर घुमजाव केलेलं दिसले तर जरूर निदर्शनास आणावे जेणे करून या बदला मागची कारण मीमांसा जाणून घेता येईल.
ब } नव्याने केलेल्या लिखाणातील विचारात समतोलपणा आणि प्रगल्भता दिसली तर ते स्पष्ट करावे.
क } जिकडे सरशी तिकडे XXX अशी कालसुसंगत संधीसाधू वृत्ती दिसली तर जाणीव करून द्यावी.
ड } जुन्या लिंक्स देताना https (with " s ") अशा द्याव्यात.
इ } केवळ गम्मत म्हणून हे चॅलेंज घ्यावे. उखाळ्या पाखाळ्या काढण्यासाठी किंवा स्कोअर सेटलिंग साठी वापरू नये हि कळकळीची नर्म इनंती.