पुरोगामी दहशतवाद

मोरे सरांचे अभ्यासपुर्ण लेखन वाचले आहे का ? किंवा अंदमान मधील पुर्ण भाषण वाचले/आयकले आहे का ?नायतर ठराविक कंटेट पकडुन चर्चा करणे व्यर्थ आहे.

पुरोगामी आणि त्यातही खास करून महाराष्ट्रातील पुरोगामी (हा शब्दही बिन-पुरोगाम्यांचाच. 'हिंदू' या संज्ञेप्रमाणेच.) वर्ग म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या फार मोठ्या व सर्वसमावेशक अशा विचारधारेवर प्रा. शेषराव मोर्‍यांनी टीका केलेली नसून पुरोगामी ह्या संज्ञेच्या आड दडून स्वतःचे 'व्हेस्टेड इंटरेस्ट्स' पुढे दामटणार्‍यांना लगावलेली ती चपराक आहे. तस्मात्, ज्याप्रमाणे 'हिंदुत्त्ववादी' ह्या लेबलाचे सरसकटीकरण पटणारे नाही, तद्वतच 'पुरोगामी' ह्या विशेषणाचाही शिवीसारखा वापर होणे हेही निषेधार्हच आहे.

पुरोगामी दहशतवाद समाजासाठी चांगलाच असावा ,त्याशिवाय धार्मिक रुढी परंपरेच्या,अंधश्रद्धेच्या गटारात लोळणारे किडे सुधारणार कसे?
सतीची प्रथा हिंदू सोडायला तयार न्हवते, आलमगीर औरंगजेब याने आदेश देऊन हि रानटी पद्धत बंद पाडली.तरीही काही जनांना या प्रथेचा अभिमान वाटत होता, पुढे लॉर्ड बेंटिंक ने कायदा करुन ही प्रथा बंद पाडली.

भारतात रेल्वे सुरु झाल्यानंतर काही उच्च जातीयांनी स्वतःसाठी वेगळे डबे असावेत अशी मागणी ब्रिटिश सरकारकडे केली ,यावर ब्रिटिशांनी त्यांना सुनावले,की रेल्वेप्रवास करायचा असेल तर गपगुमान करा, नाहीतर बैलगाडीतून फुटा..तुमचे सोवळे ओवळे घरात ठेवायचे.

धर्माची झापडे लावलेल्यांना , व त्याद्वारे समाजाला नाडनार्यांना दहशतवाद दाखवला तर बिघडले कुठे? मी तर् म्हणतो या सबह्युमन मध्ययुगीन बांडगुळांना दहशतीखालीच ठेवायला हवे, त्याशिवाय ते सुधरणार नाहीत.

समाजाला नाडणा-यांना दहशतवाद दाखवला तर बिघडलं कुठे >>> असं वाटणा-यांच्या बुद्धीची कीव करावी तेवढी कमीच. मुळात त्यांना बुद्धी आहे हाच वादाचा मुद्दा आहे. दहशतवाद हा कधीही यशस्वी होऊ शकत नाही. पुरोगामी असो किंवा प्रतिगामी. जर एखादी गोष्ट समोरच्यावर लादण्याचा प्रयत्न केला तर तो दुप्पट जोराने त्याचा विरोध करणारच. मग त्याची बाजू बरोबर असो किंवा नसो. आणि या संघर्षात जो जास्त बलाढ्य असेल तोच जिंकणार. इथे बांडगुळांना वगैरे ठोकण्याची भाषा करणा-यांनी कलबुर्गींच्या हत्येचे असलेल्या धाग्यावर हिंदू दहशतवादी वगैरे फुलथ्राॅटल प्रतिक्रिया दिली होती. लगेच तीन दिवसांत ते दहशतवाद हवाच वगैरे म्हणायला लागले.ही अशी वैचारिक पलटी मारणा-यांना जिनियस म्हणतात काय हल्ली?

ह्यांच खर नाव सींथेटिक जीनियस
synthetic:- not of natural origin; prepared or made artificially / Not genuine or natura

आपणास असे वाटत असेल की मागील प्रकाराची फेड झाली पाहिजे तर मग चक्र सुरुच राहणार कधी काळी यांचा दहशतवादही अश्याच कारणाने आणि विषयावरुन सुरु झाला असेल, आणि पुढे त्याने त्याचे टोकाचे रुप दाखविले असेल. पण आज त्यावर त्यांना दहशतीत ठेवायचे आणि मग समाधान झाले की बघु. याने काय साध्य होणार?
दुसरा प्रश्न असा की जर आपण लोकशाही मानत असु तर आजही अश्या घटना घडलेल्या दिसतात त्यावर आहे त्या आणि उपलब्ध कायदे वापरुन कठोरात कठोर शिक्षा करणे शक्य असुन देखील ते होतांना दिसत नाही. ते करणे आवश्यक आहे. सतीप्रथेच्या निर्मुलनात सुरुवात करणारा यासाठी जर आपण औरंगजेबाकडे पाहत तर मग मला वाटते ती एक मोठी चुक आहे. औरंगजेब हा काही निधर्मी वा सहिष्णु म्हणुन मानला जावा असे काही पुरावे नाहीत. तरी फक्त एका गटाला लाभ द्यायचा नाही म्हणुन परका डोक्यावर बसवावा अशी विचारसरणी घातकच आहे त्याचा सगळ्यात जास्त फटका आपण पानिपतात खाल्लाच आहे.
(आठवीत असतांना गावात लग्नात उच्च वर्णियांच्या पंगतीनंतर जेवण करायचे हे समजल्यानंतर त्या गावातील एकाही पंगतीत न जेवलेला)

+१

म्हणजे दोन कठीण दगड एकमेकांवर आदळले तर त्या दगडांच्या होणार्या नुकसानीस ते दोनही दगड जबाबदार असतात.
आणि प्रत्येक गोष्टी,घटनेमागे एक कारण हे असतेच असते.

सकाळच्याला एकल्याने बाहेर फिरायला जाऊ नका, अनोळखी व्यक्तींनी बेल वाजवल्यास दरवाजा उघडू नका.

मोरेंना हा संदेश पोहोचवा गड्यानु

शेषराव मोरेंचे भाषण ऐकले आणि वाचले तेव्हापासून अनेक आमच्या प्राध्यापकांच्या वाट्सपगृपवर मी शेषराव मोरेंचे भाषण आवडले असे म्हणालो तेव्हा अनेक मित्रांच्य भुवया उंचावल्या. प्रा.डॉ. तुम्ही कर्मठ होत चालला आहात असेही म्हणाले. मी म्हणालो, माझी बांधिलकी आधुनिक विचारांशी आहे पण, ते चुक काय बोलले ते मला सांगा. एकीकडे परंपरावादी जसे टोकाचे बोलत असतात तसे काही पुरोगामी अतिशय उथळ आणि टोकाचे बोलत असतात, समाजाचे त्याने नुकसानच होणार आहे. वर उल्लेख केला तसा हिंदुंच्या काही गोष्टींना विरोध केल्याशिवाय तो पुरोगामीच नाही का ? आणि अलिकडे शिव्या देण्याची एक फॅशनच आली आहे. काही ढोंगी लोकांनी तर पुरोगाम्यांचं व्यासपीठ बळकावलं आहे, आणि तेथून ते समाजात दरी पसरविण्याचे काम करत आहेत. शेषराव मोरे जे बोलले ते अजिबात चुक बोलले नाहीत, ही गोष्ट मात्र खरी आहे.

-दिलीप बिरुटे

विकास आणि सर दोघांचेही प्रतिसाद मस्त!

आजवर भारतातील राजकारण आणि त्यावर असलेला एकाच विचारसरणीचा प्रभाव नवीन सरकार पुसण्याचा प्रयत्न करणार हे नक्की, यामधुन वर्चस्व असणारे आणि वर्चस्व निर्माण करु पाहणारे यांच्यातील हा संघर्ष अटळ आहे. नमो नी त्याची सुरुवात केलेली आहे. या तर सुरुवातीच्या झटापटी आहेत, एकमेकांचा अंदाज पाहणार्‍या पैलवानांप्रमाणे, उजव्या विचारांकडुन अजुन बरेच काही घडविण्याचा आणि वैचारिक बदल करण्याचा प्रयन्त होणार. घोडामैदान जवळ आहे.....

गेल्या दोन दशकांत आपल्या राज्यात बुद्धीप्रामाण्यवाद्यांचा आवाज अत्यंत क्षीण झालेला होता. एकीकडे सरंजामी प्रवृत्ती असणारे कट्टरवादी अन दुसरीकडे स्वतःला पुरोगामी म्हणवत व सकाळ संध्याकाळ शाहू, फुले, आंबेडकर ही नावे घेत सत्तेसाठी जातिचे अत्यंत हीन राजकारण करणारे राजकारणी. हेच राजकारणी इतर पक्षांचा उल्लेख करताना जातियवादी हे विशेषण जोडतात तेव्हा तो खूप मोठा विनोद होतो.

कदाचित नरहर कुरुंदकरांनंतर कुणी प्रथमच बेधडकपणे या दांभिकतेवर कोरडे ओढले आहेत.

यासाठी मोरे सरांचे मनःपूर्वक आभार.