दुकानदाराकडून अपमान..

मुळात बायकोबरोबर खरेदीला गेलातच कशाला? मी माझ्या लग्नाआधी एकदा गेलो होतो त्यानंतर आजतागायत गेलेलो नाही त्यामुळे हे असे प्रसंगच येत नाहीत!

माज आला आहे का हे विअरायच ना. सोलापुर मधल्या पवार साडी चा फार छान अनुभव आहे. ५ मजली दुकान अणी खुप मोठे. (पुण्यात पण नाही ह इत्के ) विक्रेते खुप मनपासुन माल दा़खवतात. आइ ला वाढदिवसाच साडी आणायला बहीण व मी गेलो होतो. १०० साद्या दाखायल्या न कन्टाळता.

आम्ही २ घेतल्या :)

हा प्रकार अजब असतो. पण अपमान होतो कधीतरी. मनाला लाऊन घेऊ नका. चांगल्या सूचना मिळाल्यात.

अश्या प्रसंगात माझी जाम गोची होते. काहीही केले तरी मनस्ताप ठरलेलाच आहे म्हणजे अपमान सहन केला तर का सहन केला ह्या विचाराने त्याचा वचपा काढला तर पुन्हा असे का रिअ‍ॅक्ट झालो म्हणुन.

एकदा मंडईत टोमॅटो घेत होतो. अर्धा किलोचे टोमॅटो घेतले व दुकानदाराने एका पोलिथिन मध्ये ते दिले. मला ते कमी वाटले म्हणुन पुन्हा अर्धा किलो घेतले.दुकानदार आधीच्याच पिशवीत ते टाकणार होता पण ती तशी जड झाल्यने मी त्याला म्हटले कि बाबा दुसर्या पिशवीत दे ते. तसे करायला त्याने नकार दिला. मी त्याला सांगितले कि तू असे समज कि मी तुझ्याकडुन आधी टोमॅटो घेतलेच नाहीत तर तुला नव्याच पिशवीत द्यावे लागतील. हे तर्कट ही वाया गेले व शेवटी त्याला पिशवीचे एक का दोन रुपये देताना ही घे भीक देतोय असे म्हणालो तेव्हा तो इतका हिस्टेरिक झाला कि त्याने माझ्या हातातुन पिशवी घेऊन ती फाडुन (त्यातले टोमॅटो परत ढिगार्यावर ओतत) पैसे परत केले. बिचार्याला असे काही बोलायची खरेच गरज होती का हा विचार नंतर माझ्या मनात सतत येत राहीला.

दुसर्या एका प्रसंगात एका मारवाड्याच्या दुकानात कागदाच्या प्लेट्स घेताना मी त्या निवडुन घेत होतो (मला त्या डेकोरेशन साठी हव्या होत्या) तर दुकानदाराने "ऐसे मत करो" असे उर्म्टपणे म्हणत हातातुन घेतल्या होत्या तेव्हा मी त्याला एक कचकचीत हिंदी शिवी हासडुन तिथुन सटकलो होतो पण नंतर लक्षात आले कि तिथे एक छोटा मुलगा ही होता दुकानदारासोबत. बहुदा त्याचाच मुलगा असावा. मुलासमोर बापाला अशी वागणुक दिल्याने मला ह्या गोष्टीचा फार मनस्ताप झाला. त्यामुळे नंतर मी कधेही असे रिअ‍ॅक्ट न होण्याचे ठरवले. अपमान (?)झटकणे तुलनेने कमी मनस्ताप देणारे असावे असे माझे मत बनले आहे.

शॉपिंगची फारशी आवड नसल्याने माझ्यावर ती वेळ आली नाही. साधारण दहाव्या मिनिटाला खरेदी झालेली असते. याचा अर्थ हे फार कौतुकास्पद आहे असे नाही. आपल्या आवडीची वस्तू मिळेपर्यंत ज्यांना फ़िरण्याचा उत्साह असतो अशा उत्साही लोकांचे हे एक मला आवडते.. बरे, ती वस्तू फुकट घेणार नसतो आपण! कपडे, दागिने यासारख्या आवडी निवडीवर अवलंबून असलेल्या गोष्टी तर पेशन्स नसेल तर विकूच नयेत. सरळ धान्याचे दुकान काढावे व त्यातील त्रास सहन करावेत. एकतर आजकाल कपडा कैच्याकै महाग झालेला मी ऐकतीये. ते खरे असेल तर दुकानदाराचा शब्द ऐकून घेऊ नये. पैसे देऊन अपमान कुणाच्या काकानं करून घ्यायला सांगितलाय. माझ्या नवर्याला दुकानदार काही बोलला तर त्याची परतफेड मी केलीच समजा! शिवाय पुन्हा तिथे कधी जाणार नाही आणि हे त्याला मी साम्गीन. माझा अपमान नाही फसवणूक मात्र झालीये. त्याला मी त्याची जाणीव करून दिली व ती फसवणूक जमेल त्यावेळी लोकांना सांगता असते. नौवारी साडी शिवून घेणे याची काही वर्षांपूर्वी बरीच फ्याशन होती . मलाही तशी साडी शिवून घ्यायची होती . आता माझी उंची त्या मनुष्याच्यामते जास्त आहे. त्याला काय करायचे? बाबारे, तू मापे घे आणि पावती फाड! यापेक्षा जास्त काम नाही बोलायचे! शेवटी साडी कमी उंचीची शिवली गेली . दुरुस्त करून द्यायला तयार नाही . मग आमचे वाद झाले. नंतर दुसर्या दुकानात साडी शिवण्याबद्दल विचारले असता त्याने उंचीचे कारण काढले व दोन साड्या आणा म्हणून सांगितले. भारतात काय पाच फूट आणि साडेचार इंच उंचीच्या बायका नाहीच्चेत की काय? बरे एवढे करून मी काही जाड नाही . मग उरलेली साडी परत करणार नाही म्हणाला. शेवटी नाहीच घेतली . जी चुकीची शिवली गेलीये ती मात्र पडून आहे.

पुण्यात दवाखान्यात चप्पल गेली होती चोरीला मग १ साधी चप्पल घेनेस गेलो चप्पल काय आवडणा दुकानदार लागला लायकी काढायला मग दाखवला पुणेरी बाणा फेकले क्रेडीट कार्ड,ATM कार्ड बोल दुकानाची किमत ? चेहरा पाहण्यासारखा झाला होता त्याचा

एका टीव्हीच्या मॉल मध्ये एका दिडशहाण्या अटेंडटने असच काहीतरी बडबडला होता,आमच्या पाटलीणबाईनी दुसर्‍याच क्षणाला कार्यकर्त्याच्या १८० च्या कोनात कानफाटीत मारली होती,मॅनेजरने येवुन पाय धरले,पाटील चुक झाली माफ करा,बात खतम.नाहीतर तासाभरात मॉलचा कार्यक्रम होता.

आयुष्यात कधी ही बायको बरोबर साड्या खरेदी करायला गेलो नाही. नाही तर आमची ही शोभा झाली असती....

हे बोरिवलीचे दोन्ही दुकानदार दोन अक्षरी शहरामधून आले असावेत असा माझा दाट संशय आहे.

चला, एक कट्टा त्याच मॉल मध्ये करुया. प्रत्येकाने वेगवेगळे जाउन 10-15 मिनिटे खायची. शेवटी ग्रुप ने जाउन चिडवून दाखवायचे. एक ग्रुप फ़ोटो काढायचा वर तिथे. एसी फार छान हो तुमचा असे प्रत्येकाने म्हणायचे. कसा आहे प्लान ??

खरेदी हा प्रसंग माझ्या बाबतीत अक्षरशः साडेतीन अक्षरीच आहे.
मी फसते कधीकधी, पण मला आवडणार्‍या साडीची किंमत ही माझ्या मते नगण्य असते. परवा दुकानात शिरल्या शिरल्या एक पांढरी साडी दिसली. सेल्समनच अहो आणि जरा साड्या बघा म्हणुन मागे लागली, पण नाही, "ती साडी पॅक कर" येव्हढच सांगीतलं. अन कॅशीयरकडे गेले.
कधी कधी काहीच आवडत नाही. मग मी दाखवणार्‍याला तस सांगते. बर्‍याचदा, घ्यायलाच हवेत कपडे म्हणुन घेतले जातात, अश्यावेळी हा प्रकार नाहीये, तो प्रकार नाहीये अस म्हणुन वेगवेगळे चार प्रकार निवडते अन बाहेर पडते. दुकानदार मात्र सौजन्यशील असावा लागतो. जर्र्राआआआअ आवाज वाढला तर मात्र खैर नाही हे नक्की.

वाचनखुण साठवण्यापलीकडे फार काही करु शकणार नाही.
आरामात वाचतो.

येथे काही लोकांनी सूचवल्याप्रमाणे आपण फेसबुकवर त्याच्या अपमानाचा बदला जरुर घ्या ! आणि तुम्ही या लेखात त्या दुकानाचे नांव पत्ता पण टाकायला हवा होता. मला खात्री आहे की असे अनुभव इतरांणापण आले असतेल. तेही नक्कीच प्रतिसाद देतील. अजिबात सोडु नका त्यांना.

कमाल आहे. पुण्यातले दुकानदार असे कधीच करायचे नाहित. लक्ष्मी रोडवरच्या दुकानातले साड्या दाखवणारे कमालीच्या सहनशीलतेने साड्या दाखवतात. बोलणे रोखठोक असु शकते पण माल घेतला नाही म्हणुन गिर्‍हाईकाचा अपमान करायचे नाहित.

मला जर खरेदी करता आली नाही तर मी दुकानदाराला स्प्ष्ट सांगतो कारण काय आहे ते. साडी चांगली आहे पण त्यासाठी मला १२००० घालवायचे नाहित हे देखील एकदा स्प्ष्टपणे सांगितले. त्याच्या चेहर्‍यात नाराजी दिसली पण मी खुप उघडपणे कारण सांगितलेले असल्याने तो अपमान करु धजावला नाही.

उपरोक्त प्रसंगातील दुकानदाराला मी नक्की काहितरी सुनावले असते हे खरे.

या प्रसंगांमध्ये तुम्ही अनेक गोष्टी करू शकत होतात; अनेक अजूनही करु शकाल.

१) तिथल्या तिथ्थे उत्तर (करु शकत होतात)
२) आवाज अप, भाषेची लेव्हल डाउन. अर्थात, सिच्युएशन बघून व तत्वात बसत असल्यास (करु शकत होतात)
३) मालकाशी बोलणे. हा तसा सभ्य उपाय. यात तुमची बाजू स्ट्राँग राहते, तुम्ही लेव्हल न सोडल्याने. (करू शकत होतात)
४) वर एका प्रतिसादात म्हटल्याप्रमाणे बाकी गि-हाईकं जातील अशी वक्तव्य करणे उदा. तसंही तुझ्या दुकानात आवडण्यसारखं काय आहे? जुनाट आहेत सगळे कपडे, मूर्ख म्हणून इथे आलो. इत्यादी. (करू शकत होतात)
५) कन्झ्यूमर फोरम मधे तक्रार (करू शकता) जरीही तुम्ही तिथून काहीही खरेदी केली नसली तरीही ग्राहक संघाकडे ही बाब नोंदवता येते माझ्या फुटकळ माहितीप्रमाणे.
६) पेपरात हा अनुभव देणे (करू शकता)
७) जिथे तिथे उगाच विषय काढून त्या दुकानाबद्दल वाईट सांगणे. अर्थात हेही तत्वात बसत असल्यास. याने मानसिक समाधान मिळू शकेल. मिळेलच असं नाही. (करू शकता)
८) विसरून जा. पुढच्या वेळी मात्र तलवार काढा. मुंबई आहे साहेब. दबला तो संपला. (करू शकता. मी म्हणतो कराच.)

आपला हेतू जर शुद्ध असेल (म्हणजे खरेदी) तर दुकानदारानं अपमान करणं म्हणजे, त्यानं स्वतःचं फ्रस्ट्रेशन कस्टमरवर काढणं आहे. तस्मात, त्याचा आपल्यावर परिणाम करुन घेण्यात हाशिल नाही.

आता राहिला मुद्दा प्रत्युत्तराचा. एकदा पोझिशन क्लिअर झाली की दुकानदाराला दोन वेळा संधी देता येते. ती अशी :

आपण : तुमचा गैरसमज होतोयं. आम्ही खरेदीसाठीच आलो होतो, टाईमपाससाठी नाही.
दुकानदार : (समजूतदार असेल तर) : सॉरी !
(समजूतदार नसेल तर) : `.........' (पुन्हा अपमान)

आपण : येणारा प्रत्येक जण दरवेळी खरेदी करेलच असं नाही मालक
दुकानदार : (समजूतदार असेल तर) : सॉरी !
(समजूतदार नसेल तर) : `.........' (पुन्हा अपमान)

आपण : तुम्ही जर तुमचं फ्रस्ट्रेशन कस्टमरवर काढणार असाल तर तुमची मर्जी, पण अशानं पुन्हा कधीही तुमच्या दुकानात येणार नाही! (विषय संपला !!)

इतका पंचनामा झाला आहे तर त्या दुकानाचे नांव आणि मॉलचे नाव द्या येथे... ;)

सोलापुरजवळ , कर्नाटक हद्दीमध्ये चडचण गाव आहे . तिथेही खुप मोठे कापड मार्केट आहे . कापड , कपडे एकदम रिसनेबल किमतींमध्ये मिळतात . महाराष्ट्र , कर्नाटक दोन्हिकडुन तिथे गर्दी इतकी असते की कुणाला भांडायलाही वेळ नसतो .

बाकी (आपल्याच) बायकोबरोबर खरेदीला जाताना उत्साह कसा दाखवावा यावरील मार्गदर्शनाच्या प्रतिक्षेत....

यातला (आपल्याच) हा शब्द काढता आला तर उत्तर देणे सोपे होईल.

नायतर आमचा पास.

पैजारबुवा,

उत्साह
कसा दाखवावा असे म्हणतो (जरी नसला तरी..)

अजून एक मार्गः असा कोणी अपमान केल्यावर खो ख्खो हंसत सुटावे. मधून मधून अपमान करणार्‍याकडे बोट दाखवून जोरजोरांत हंसावे. अपमान करणारा एकदम गोंधळून जातो आणि त्याचा 'मोरु' होतो.

आमच्या बाबतीत असा किस्सा झाला असता तर मी तर त्याला शिव्या घातल्याच असत्या पण बायकोने तर उभा सोलला असता त्याला. एकतर पैसे देवून सामान विकत घेणार मग फुकटचा माज का सहन करावा?

आता झालं ते झालं पण पुढच्या वेळी असाकाही प्रकार घडला तर असाच सुक्का सोडू नका कोणाला.

अवांतरः Men will be men ;)

अजिबात सोडायचा नव्हता त्याला. उलटं त्याच्याचं दुकानात त्याच्यावर चार गिर्‍हाईकांसमोर बाउन्सर टाकायचे. त्याला कोणाच्या जीवावर दुकान चालतं हे दाखऊन द्यायचं आणि वरुन असल्या दुकानात खरेदी करण्याएवढी वाईट परिस्थिती आली नाही असं म्हणुन बाहेर पडायचं. भांडखोर रिक्षावाले, सुट्ट्या पैशावरुन अक्कल काढणारे कंडक्टर, भुरटे दुकानदार, आपल्या बाईक ला कट मारुन जाणारे दुसरे बाईकवाले, पचापचा थुंकणारे ह्यांना कधीचं सरळं सोडायचं नाही. त्यांना त्यांची लायकी जागेवर दाखऊन द्यायची.

एकदा आम्ही निगडी प्राधिकरणमधल्या फायर ब्रिगेड वाल्या चौकातल्या एका दुकानामधे जॉगिंग ट्रॅकपँट्स आणायला गेलो होतो. चार पँट काढायला लावल्या (रॅकवरुन हो) तर म्ह्णला की तुला परवडणार नाही म्हणुन. तिथल्या तिथे गर्दीमधे आवाज चढवुन त्याचा पगार, शिक्षण आणि लायकी काढली, उद्धटपणा केला म्हणुन अजुन २-३ गिर्‍हाईकं घालवली. त्या दुकानाचा शेठ \ कॅशियर जो कोण असेल तो नंतर बाहेर येऊन सॉरी वगैरे म्हणायला लागला तेव्हा त्याला आम्ही सांगीतलं की मी तर खरेदी करणार नाहीच वरुन ओळखीमधल्या सगळ्यांना ह्या **कडे खरेदी करु नका म्हणुन सांगीतलं

वस्तू घेतांना त्याची किंमत, दर्जा आदींची तुलना करणे, दोन दुकांनांमधील भाव तपासणे हे ग्राहक हक्कात मोडते. याविरूद्ध एखाद्या दुकानदाराने बेजबदार वर्तन केल्यास त्यास फौजदारी खटला दाखल करता येतो याची जाणीव करून द्यावी.

बर्‍याच जणांच्या प्रतिक्रीया चांगल्या आहेत.

बाकी आमच्या साडी खरेदी करण्याचे प्रसंग आठवले.

बायकांबरोबर खरेदीला जाताना उत्साह कसा दाखवावा यावरील मार्गदर्शनाच्या प्रतिक्षेत....

बायकोबरोबर खरेदीला जाणं हा आनंद सोहळा आहे. किती तरी अँगल्सनं, तिला काय खुलून दिसेल हे पाहाण्याची ती संधी असते. स्त्री विश्वात कायकाय नव्या फॅशन्स आल्यात तेही कळतं. प्रश्न खरेदीचा कमी आणि तिच्या सहवासात वेळ घालवण्याचा जास्त आहे. मी तर तिच्याबरोबर खरेदीची एकही संधी सोडत नाही.

जोपर्यंत दोघांना पटत नाही तोपर्यंत आम्ही काहीही खरेदी करत नाही, पण एकमत व्हायचा आवकाश की (मग किंमत काहीही असो), खरेदी करतोच. अमक्या टॉपवर कोणती लेगीन घ्यायची, तमक्या ड्रेसचं मिक्स अँड मॅच कसं बघायचं, स्पेशल दुपट्टा कुठून रंगवून घ्यायचा, अनोख्या रंगांच्या साड्यांची मोहमयी दुनिया आणि त्यावरचे अनेकविध प्रकारे डिजाइन केले जाणारे ब्लाऊज, तिच्यासाठी घेतलेल्या स्ट्रेचबल जीन्स आणि त्यावरचे दिलकष टी शर्टस... आणि या सगळ्या खरेदी नंतर, त्या आनंदात तिच्याबरोबर निवांतपणे केलेला श्रमपरिहार. एकसोएक आयम आहेत तिच्याबरोबर केलेल्या खरेदीचे.

मग सरते शेवटी जेंव्हा दोघांनी मिळून खरेदी केलेली परिधानं लेवून ती आपल्याबरोबर एखाद्या समारंभाला येते तेंव्हा तिचं ते खुललेलं रुप, बस देखते रहो!

२००+

धागा वाचून होईतोवर २०० प्रतिसाद झालेसुद्धा :-)

अजून चितळेंकडे जाण्याचा योग आला नाही. (एका मोठ्या आनंदाला मुकतोय मी)

अजुन एक धाडसी विधान, "माझी बायको मला साड्या आणि ड्रेस मटेरीयल घ्यायला घेउन जाते आणि मि सांगीतलेल्याच साड्या आणि ड्रेस घेते"

(कीतीही खोटे वाटले तरी वरील विधान सत्य आहे. माझा रंगांचा चॉइस चांगला आहे असे तीचे मत)

चितळेच्या दुकानासमोर मोठी रांग बाकरवडीसाठी. प्रत्येकाला एक किलोच देणयात येते. एक गिऱ्हाईक "तीन किलो." गडी "एक किलोच मिळेल." गि॰ "आमचं कुत्रं दुसरं काय खातच नाही."

मला सोबत नेले आणि दुकानदार जर्रा काही चुकीचे वागला बोलला तर मी तिथे सीन ऊर्फ इतर लोकांचे मनोरंजन फुकट करीन या अनुभवसिद्ध भीतीमुळे बर्‍याचदा माझे कपडेदेखील आमचे कुटुंबच डायरेक्ट खरीदून घरी घेऊन येते.

फक्त वादावादी परवडली..पण त्याहीपुढे जाऊन आपला पती दुकानदाराला बिझनेस मॉडेल,त्याच्या व्यवसायाचे उर्वरित भवितव्य, तो खरोखर टिकवायचा असेल तर काय मूलभूत करावे लागेल वगैरे डोस पाजण्यात
षॉपिंगपेक्षा दुप्पट वेळ खातो याची तिला जास्त धास्ती असते.

अप्पा ब. चौकात पुस्तके खरेदी करतांना असाच उर्मट अनुभव आला. एका तळ/भुमीगत? दुकानात गेलो, मी एकटाच गिर्‍हाइक होतो, दोन-तिन पुस्तके घ्यायची होती, एक पुस्तक मागितले, काही हा नाही हू नाही, फोनवर बोलत बोलत ५-१० मि. नी आणुन दिले. तरी मी ते दुर्लक्ष करुन अजुन एक दुसरे पुस्त्क मागितले, परत तसाच अनुभव, पुस्तकाबद्द्ल वा आणखी काही माहिति विचारली तर चक्क दुर्लक्ष आणि फोनवर बोलणं चालू, हाताखलचा पोरगापण एक्दम 'बि़जी'.
आला राग घेतलेले पुस्तक तसेच ठेवले आणि गेलो निघुन, त्याच्या "काय झालं?" ह्या प्रश्नाला दुर्लक्ष करुन :)

योगीजी, पुढच्या वेळेस जाताना शक्यतो जिथे तरुण मुलं-मुली वस्तू/कपडे दाखवायला आहेत अशा ठिकाणी जा. त्यान्च्याशी सरळ मराठीत गप्पा मारायला सुरुवात करायची. मला आजपर्यंत अशा लोकांचा फार चांगला अनुभव आलाय. आपल्याला हवा असलेला प्रकार, रन्ग, पोत, आणि बजेट त्यांना सांगायचे समजावून... तेच नीट मदत करतात.

ज्यांची इथल्या लेखनावर कुठे ना कुठे गोची झालीये ते स्कोर सेटल (पक्षी, उपमर्द) करायच्या, प्रतिक्षेतच असतात, मग विषय काहीही असो. त्यांच्या एक गोष्ट लक्षात येत नसावी की या प्रकारात, उपमर्द होण्याऐवजी ते उघडे पडतात. हे त्या दुकानदारासारखंच आहे, तो स्वतःचं फ्रस्ट्रेशन कस्टमरवर काढतोयं तर इतरेजन प्रतिसादातून व्यक्त होतायंत, पण मूळ कारण एकच आहे आणि ते लक्षात आलं की त्यामागची मानसिकता उघड होते.

सारांश काय? वैफल्यग्रस्त दुकानदार आपल्यावर राग काढत असेल तर त्याचा आपल्या आनंदात असण्याशी (जसे तुम्ही फोनवर गेम्स खेळत होतात), काहीएक संबंध नाही. आणि आपलं आपल्या पत्नीशी सुरेख नातं आहे, तिच्या सहवासाचा आनंद आपण लुटू शकतो (किंवा द अदर वे, ती तुमच्या सहवासात रमते) ही कल्पना ज्यांना असह्य होते, ते स्वतःचं फ्रस्ट्रेशन प्रतिसादातून व्यक्त करतात. जसा दुकानदाराच्या फ्रस्ट्रेशनचा आपल्याशी संबंध नाही, तद्वत, वैफल्यग्रस्त प्रतिसादांचा आपल्या रिलेशनशिपशी दूरान्वयेही संबंध नाही.

संपादित

तुम्ही दुकानदाराला सडेतोड उत्तर द्यायला हवे होते....आणि दुकानदारासाठी गिर्‍हाईक म्हणजे देव असतो