म्हणे, जम्मू-काश्मीर हा स्वतंत्र देश

अगदी बरोबर. ठरवलेले नाही व नाही ठरवले ते अगदी बरोबरच आहे.

सार्वभौम राष्ट्र ह्यालाच म्हणतात - सहमत आपल्याशी

पण त्याच बरोबर
अवांतर असेल म्हणा व आपल्या प्रतिसादाला हे उत्तर नाही किंवा प्रतिसादा विरुद्ध नाही फक्त लिहिता लिहिता सुचले म्हणून येथे उतरवले -

प्रत्येक हल्या नंतर (मग तो सायबर हल्ला असो, ताज वर झालेला असो किंवा अजून कोठचा) आपण सबळ पुरावा देतो. मग पाकिस्तानी लोक तो अमान्य करतात. मग आपण अजून एक दोन डोजीयर देतो. तो ते धिक्कारतात. हे असे कोठवर चालायचे. शिंदे साहेब दिसायला पण मुळमूळीत (हे अगदी माझ्या कडून फारच झाले - पण मला वाटते की थोडी ईमेज मॅनेजमेंट बॉडी लॅन्ग्वेज ह्या कडे ध्यान दिले पाहिजे जरा रफ अॅन्ड टफ ..) व त्यांचे ते परराष्ट्र मंत्र्यांशी बोलणेही मुळमुळीत. जरा ताठर भूमीका घेऊन ह्या रमझानला जेव्हा विश करायला मल्लीक साहेबांनी फोन केला तेव्हा तो रागवून घ्यायला नको होता वगैरे वगैरे) त्यांनी लाथा पण मारायच्या व त्यांनीच फोन करुन रमझान साठी विश करायचे व मोठेपण मिरवून घ्यायचे हे जरा जास्तच झाले.

अगदीच अमान्य.

कुठलीही परदेशी संस्था / संघटना / देश जेव्हा असे कुठलेही विधान करते तेव्हा ते देशाच्या सार्वभौमत्वाला आव्हान असते. तत्सम संस्था / संघटना / देश काय म्हणते हे आपले धोरण ठरवण्यासाठी विचारात घेण्याची काहिच गरज नाही. परंतु अश्या वक्तव्यांन वेळीच पाचर मारणे योग्य असते. म्हातारी मेल्याचे दु:ख नाही पण काळ सोकावायला नको त्यातलाच प्रकार.

कुठलीही भूमी बळकावण्याची प्रक्रिया ही अशीच असते हे लक्षात घेणे गरजेचे आहे. वेगवेगळ्या माध्यमांतुन अश्या प्रकारे पाठिंबा जमवला जातो. याबाबत आपली निष्क्रियता काही काळाने आपल्या विरोधातच जाते. वेळीचे निषेध नोंदवुन "रेकॉर्ड" तयार करणे महत्वाचे आहे. आपली निष्क्रियता किंवा आपले मौन हे आपल्या विरोधात जाणार नाही याची काळजी घेतलीच पाहिजे.

हा आता कुणाच्या वक्तव्याल किंवा दुजोर्‍याला किती किंमत द्यायची हे आपण ठरवले पाहिजे असे तुम्हाला म्हणायचे असेल तर गोष्ट वेगळी.

आक्रित आहे. बर्याच्दा खुप समतोल प्र्तीसाद देनारि मानसं कायबाय म्ह्नाली कि कायबाय वाटतय बगा !

बराबर हाय तुमच "आता तर गळु आहे त्याचा केन्सर होउ द्या. मग बघू. आताच काय येड्यासार्कि काळजी करायचि? आदिच कोलगेटच्या फायली गायब करायला आनि जावयबापूची लफडि निस्तरयला येळ पुरत नाय. त्यात हेच्यात काय फुक्काट येळ दवडायचा?" खर्का का नाय???

बाहेरचे देश काय म्हणतात त्यापेक्षा काश्मीरच्या लोकांना काय वाटते हे जास्त चिंतेचे आहे. व्यक्तिगत अनुभव घेतला आहे कि काश्मिरी जनता 'भारता'तून आलेल्या पर्यटकांचे प्रेमाने स्वागत करते आणि तसे वारंवार बोलून दाखवते.

डिटेलमधे वाचायला आवडेल. नाही म्हणजे गोष्टीतल्या माकडासारखी मुर्खपणामुळे मारली की मुद्दाम अशा अर्थाने !

भारताचा नकाशा म्हणजेच एक विनोद आहे. पण वरती थत्ते चचांनी म्हटल्यासरखं, काय फरक पडतो? आपण वाळूत मान घुपसून बसायचं. :)

आपण काश्मीरी लोकांकडे सापत्न बघण्याचा परिणाम?

म्हणजे नक्की कसे हे समजुन घ्यायला आवडेल. जम्मु काश्मीरला एक वेगळा स्वायत्त दर्जा आहे हे तर सर्वांना ज्ञात आहेच. भारतातील इतर जनतेला काश्मीरमध्ये स्थावर मालमत्ता तयार करता येत नाही. शिवाय भारतीय जनतेला पाकिस्तानात नव्याने उद्योगधंदे सुरु करायलाही अडथळे आहेत. काश्मीरी जनता मात्र भारतात कुठेही मालमत्ता विकत घेउ शकते किंवा व्यवसाय करु शकते. याला सापत्न वागणूक म्हणावे काय?

काश्मीरला दिलेल्या विशेष द्दर्जामुळे इतरांनी तिथे उद्योगधंदे करता येत नसतील तर तो इतर भारतीय जनतेचा दोष मानता येइल काय?

काश्मीरात दारिद्र्य आहे. पण दारिद्र्य नसलेले भारतीय राज्य दाखवता येइल काय? महाराष्ट्रात मेळघाटात उपासमारीने मरणारे शेकडो - हजारो लोक आहेत. गरीब शेतकर्‍याची कर्जाच्या बोझ्याखाली किंवा दारिद्र्याला कंटाळुन केलेली आत्महत्या लोकांना नविन नाही. अश्या परिस्थितीत अन्याय झाला हो चा टाहो फोडुन या सर्वांनी देशाविरुद्ध बंड पुकारावे काय किंवा आपल्याला सापत्न वागणुक दिल्याचा कांगावा करावा काय?

काश्मीरमधला दहशतवाद पाक पुरस्कृत आहे असे म्हणतात. पण ज्या मोठ्या प्रमाणावर तिथे भारतविरोधी कारवाया होतात ते बघता तिथे स्थाबिक जनतेचा त्यांना पाठिंबा नाही असे म्हणता येइल काय? राजरोसपणे पाकिस्तानचा झेंडा फडकावणे, भारताचा झेंडा जाळणे, लष्कर आणि सरकारी इमारतींवर हल्ले आणी दगडफेक करणे, भारतविरोधी कारवाया करणे, फुटीरतावाद्दी कारवाया करणे हे सर्व केवळ दहशतवादी करताता काय? यात सामान्य काश्मीरी जनतेचा सहभाग अजिबात नाही काय?

खरे सांगायचे तर विशिष्ट धर्माचा अनुनय करण्यात सरकार इतके वाहवत गेले आहे की आता परिस्थिती आटोक्याबाहेर गेलेली आहे. इथे काश्मीरी जनतेला भारताने काहिही सापत्न वागणुक दिलेली नाही. त्यांनी स्वतःच्या हाताने स्वतःच्या पायावर धोंडा मारुन घेतला आहे, त्याच्यावर उपचार करायला ते तयार नाहित आणि निसर्गनिर्मीत धोंडा काश्मीरात आला (जो त्यांनी स्वतःच मारुन घेतला) याबद्दल भारतीय सरकार आणी लष्करावर आरोप करण्यात येत आहे.

>>> तिकडे "country emoticons" या भागात सहज भारताचा झेंडा शोधताना flag of jammu kashmir दिसला आणि अचंबित झालो.

यात अचंबित होण्यासारखे काहीच नाही. १९४८ पासून जम्मू-काश्मिर हा जवळपास एक वेगळा देशच आहे. भारताने त्या राज्यात गेल्या ६५ वर्षात हजारो कोटी रूपये ओतले आहेत. त्या बदल्यात त्या राज्याकडून भारताला फारसे काही मिळालेले नाही. उलट सतत भारतविरोधी कारवाया, युद्ध, अतिरेकी हल्ल्यांना प्रोत्साहन इ. मुळे एक कायमस्वरूपी डोकेदुखी निर्माण झाली आहे. भारताचे बरेचसे कायदे काश्मिरला लागू होत नाही. त्या राज्यासाठी वेगळा ध्वज आहे व तिथे पूर्वी मुख्यमंत्र्याला पंतप्रधान असे म्हटले जात होते. नेहरूंनी देशांतर्गत एक वेगळा देश निर्माण करून एक कायमस्वरूपी समस्या निर्माण केली. त्यांच्या असंख्य गंभीर घोडचुकांपैकी ही एक गंभीर घोडचूक.