दिवाळी अंक २०१८

चकली

दिवाळीच्या फराळात चकली ही अगदी हवीच हवी. पण हवी तेव्हा चकलीची भाजणी उपलब्ध न होणार्‍या ठिकाणी राहिल्यावर कुठली चकली नि काय..
एकदा असाच चकलीचा खमंग विषय चालला असता माझ्या भावजयीने तिच्या आईच्या - डॉ. दीपा कोल्हटकरांच्या ह्या रेसिपीने केलेल्या चकल्या खाल्ल्यावर भाजणीचा हा प्रश्न सुटला.

तर ह्या बिनभाजणीच्या चकल्यांसाठीचे साहित्य -
१ वाटी तेल, १ वाटी मैदा, १ वाटी बेसन किवा फुटाण्याचे डा़ळे, ४ वाट्या तांदळाचे पीठ.
ओवा, मीठ, तिखट, तीळ - चवीनुसार

ते आपलेच असतात...

त्यांना माहीत असतात,
आपले दुखरे कोपरे!
आणि कोपऱ्यातील लपलेले घाव...

त्यांना माहीत असतात,
आपल्या मनाचे कप्पे!
आणि कप्प्यांतील सुकलेले भाव...

म्हणून जास्त जखमा करणारे...
ते आपलेच असतात!
आणि जखमेवर मीठ चोळणारे...
ते आपलेच असतात!

परक्यांना काय माहित...
आपले हळवे कप्पे अन् कोपरे?
आपल्या जखमांची खपली काढणारे...
ते आपलेच सगे अन् सोयरे!

कर्ण आणि कृष्ण

कर्ण व्हावे की कृष्ण व्हावे?
कृष्ण व्हावे की कर्ण व्हावे?
जे आपले असते तेच द्यावे
की द्यावे तेही आपले रहावे?

रक्तगर्भी वारसा जखमेचा
सांभाळून ठेवावा उरात की,
स्वतःच्या आशेचेच कवच
स्वतःच्या जिवाला शिवावे?

परशुरामाचे शाप आळवत
खेचावी प्रत्यंच्या रागावून,
की कमलकरांनी जग जिंकून
पुन्हा कुणाचे रथ हाकावे?

गुलाब पाक

दिवाळी पहाट असावी, वातावरणात गुलाबी थंडी असावी. अभ्यंगस्नानाची लगबग चालू आहे. सुगंधी तेल, उटणे आणि साबण यांचा वास घरात दरवळत आहे. जोडीला खास असे अत्तरही आहे. या सर्व सुगंधांबरोबरच काही गोड खायला मिळाले तर काय बहार येईल नाही? तर मग जाऊ या थोडे लांब... तिकडे कच्छ गुजरातमध्ये. अं... गोंधळलात? कच्छमध्ये काय आहे? प्रसिद्ध असे विशाल कच्छचे रण आहे, मिठागरे आहेत, सुबक सुंदर अशी जैन मंदिरे आहेत आणि हो, विसरून कसे चालेल? चटकदार अशी कच्छी दाबेली आहे.

इंद्रधनू

रक्तकेशरी सूर्यदिशा मी समजून घे रे कधी मलाही,
कसा कळेना तुला आवडे मावळतीचा रंग गुलाबी..

अवखळ हसरा झरा होऊनी बागडते मी तुझ्यासभोती,
निळी जांभळी कोसळते मी शोधतोस तू शब्द गुलाबी..

हिरवा नाजूक कोंब प्रीतीचा लपवू बघते सार्‍यांपासून,
मोहरते मी तुझ्याच 'पाशी', असे छेडसी सूर गुलाबी..

धम्मक पिवळी होऊन येईन, बंध जगाचे तोडून येईन,
अंतर सारे मिटवू जाता होईन मी आरक्त गुलाबी..

मुद्रणपूर्व साहित्यकाल

मुद्रणकलेचा इतिहास बघायचा झाला, तर बहुतेक दोनएकशे वर्षांइतका मर्यादित असावा. तरीही, काळाची गती आणि गरज ह्यांच्याशी जुळवून घेत मुद्रणाची कला जन्म पावून पुढे चांगलीच विकसत आणि आधुनिक होत गेली. आता तर डिजिटल लिखाणाचा जमाना आहे, म्हणजे कागदावरील मुद्रणही मागे पडल्यात जमा होत आहे.

राधा पुन्हा निघाली..

आयुष्य खर्च झाले कर्मास न्याय द्याया
कर्तव्यपूर्ती केली वचनांसवे दिलेल्या
दृष्टी अधू तरीही नजरेत आस वाहे
कान्हा तुझ्याचसाठी देहात प्राण आहे
शरीरात त्राण नाही, गात्रे शिथिल झाली
कान्हा तुला बघाया राधा पुन्हा निघाली..

प्रेम

प्रेम असतं गाणं
दोघांच्या मनात!
प्रेम असतं भिजणं
चिंब पावसात!!
प्रेम असतं नाचणं
आनंदाच्या भरात!
प्रेम असतं जगणं
भान विसरून जीवनात!!
प्रेम असतं चांदणं
पडलेलं अंगणात!
प्रेम असतं मोहरणं
मोगऱ्याच्या सुगंधात!!
प्रेम असतं फिरणं
मोहरलेल्या चैत्रबनात!
प्रेम असतं बहरणं
शिशिरानंतरच्या वसंतात!!

तो माझा सांगाती..

हिमालय. त्याचं वेड लागतं.

क्षण कण कण..

काळोखाची चाहूल,
एकांडा पक्षी,
घरट्याच्या शोधात.

बहराशी फटकून,
शिशिराच्या आठवणीत,
निष्पर्ण चिनार.

निजल्या आसमंतात,
एकुलती जाग,
कोणत्याशा खिडकीत.

विस्मृत समाधी,
सभोवताल पाचोळा,
सुकलेला फुलोरा.

आकाशाचा भरवंसा,
समुद्राच्या साथीने,
गलबताचा प्रवास.

एकुलता सोबती,
लवलवत्या चितेचा,
नि:शब्द नदीकाठ.