पत्ता

नाही, मी माझा पत्ता नाही सांगत आहे इकडे, त्या आणि ह्या धाग्याचा काहीच संबंध नाही

तर आता मुख्य विषयाकडे ,

मला वाटत जेव्हा केव्हा मानवी संस्कृती निर्माण झाली , माणसाला एक ठिकाणाहून दुसरीकडे मुद्दामून जायची गरज निर्माण झाली, किंवा दुसऱ्याला पाठवायची/ बोलवायची गरज निर्माण झाली, तेव्हा पासून पत्ता या संकल्पनेची सुरवात झाली असेल. त्यातूनच एखाद्या मानवी वस्तीला गाव संबोधून त्याला नाव देणे, रस्त्याला नाव देणेही चालू झाले असेल. अर्थात पत्ता हि संकल्पना का निर्माण झाली याचा हा शोध निबंध नाही.

विकसित देशांत पत्ता देणे हे तसे सोपे काम आहे, म्हणजे घर क्रमांक, रस्त्याचे नाव, शहराचे नाव आणि पिन/पोस्ट/झिप क्रमांक दिला की झाले. ब्रिटन सारख्या ठिकाणीतर पिन क्रमांकामधे अक्षरे पण टाकल्याने अनेक पर्याय निर्माण झाले आणि एका पिन क्रमांकावर राहणारी लोकसंख्या २००-५००-१००० मधेच नियंत्रित राहू लागली , शिवाय पत्ता सांगणे/शोधणे अधिक सोपे झाले.

अनेक विकसनशील देशात मात्र रस्तेच नाहीत किंवा त्यांना नाव नाही, नियोजन नसल्याने घरांना क्रमांक नाही इत्यादींमुळे पत्ता शोधणे आणि सांगणे हि कटकट आहे. म्हणून अमुक शेजारी, तमुक समोर सारखे पत्ते लिहिले जातात , अनेक ठिकाणी nearest landmark द्यावा लागतो, आणि शोधतेवेळी पानवाला , रिक्षावाला यांना शरण जावे लागते अचूक पत्ता नसल्याने जगभर कित्येक हजार कोटी रुपयांचे नुकसान होते/खर्च वाढतो

खरं तर, पृथ्वी वर गेली अनेक(?) शतक अक्षांश रेखांश यांच्या मदतीने कोणत्याही जागेचा अचूक पत्ता सांगता येतो. परंतु सामान्य माणसाला असा पत्ता लक्षात ठेवणे आणि ठेवला तरी उपयोग करणे अशक्यच. सुदैवाने गेल्या १० वर्षातल्या स्मार्टफोन आणि इंटरनेट प्रसारामुळे लोकेशन शेअर करणे सोपे झाले आहे. परंतु तरीही ऑफलाईन वापरास हा प्रकार थोडा किचकटच आहे .

पण याच संकल्पनेचा वापर करून तंत्र जगाने २-३ सुंदर solutions (मराठी?) तयार (design ?) केली आहेत. त्यांची इथे थोडी ओळख

What ३ words

यांनी पूर्ण पृथ्वीचे ३ मीटर x ३ मीटर असे ५७ ट्रिलियन चौरस तयार केले, इंग्रजी शब्दकोशातून सुमारे ४०,०००
शब्द घेतले , यात खूप कठीण , स्पेलिंग्स मध्ये , उच्चारात गोंधळ होतील असे शब्द काढून टाकले. आणि प्रत्येक चौरसाला table.chair.spoon या format मध्ये नावे दिली , त्यातही खूप कमी, किंवा अजिबात मानवी वस्ती नसलेल्या भागांसाठी थोडे कठीण शब्द तर दाट मानवी वस्तीसाठी थोडे सोपे शब्द वापरले. जगातील १३ भाषांमध्ये हि सोया आता आहे
मंगोलिया हा जगातील पहिला देश ठरला (आणि सध्यातरी एकमेव) ज्यांनी या वर्षी अधिकृतपणे आपली जुनी पिनक्रमांक पद्धत मोडीत काढून हि पद्धत स्वीकारली आहे

फायदे
रोजच्या वापरातले शब्द

तोटे
मला व्यक्तिशः नाही आवडली हि पद्धत, इंग्रजी अद्याक्षरांपर्यंत ठीक पण भारतासारख्या कमी शिक्षित देशात इंग्रजी शब्द वापरून पत्त्ता सांगणे मला जरा कठीण वाटते
येथे sequence नाही , त्यामुळे table.chair.spoon शेजारी moon.spon.tshirt आणि त्या शेजारी ball.laptop.internet असू शकते त्या मुळे सध्या कुठे अहो यावरून जिथे जायचे तिथला असा पत्ता असूनही अंदाज बांधायला उपयोग नाही
फक्त w३w कंपनीलाच माहिती आहे की या ३ शब्दांपासून अक्षांश रेखांश कसे मिळवायचे

प्लस कोड

पद्धत तीच, पण अगदी ३ x ३ इतके लहान नाही , पण ८ x ८ , १० x १० असे भाग , अंक आणि इंग्रजी आद्याक्षरे वापरून १० ते ११ अंकी तुमचा स्वतःचा एक पोस्ट कोड तयार केला आहे. हा कोड जागेचा असतो, माणसाचा नाही. उदा. 7JCMGVC4+24 हा शनिवार वाड्याचा प्लस कोड

फायदे
प्लस कोड तुम्ही गुगल मॅप मध्ये वापरू शकता
तुम्ही 7JCMGVC4+24 इथे असाल तर 7JCMGVC२ हे जवळपासच असेल असा अन्दाज बांधता येतो
एखाद्या प्लस कोड वरून अक्षांश रेखांश कसे मिळवायचे हि माहिती (algorithm ) कोणालाही उपलब्ध आहे

तोटे
इंग्रजी अद्याक्षरांचे ज्ञान तरी आवश्यक

आत्ता पर्यंत तुम्हाला लक्षात आले असेलच की मला प्लस कोड जास्त पटला आहे

आताशा तशी पत्र फारशी लिहिली जात नाही त्यामुळे प्रत्यक्ष आपण हा कोड फक्त पत्ता देताना वापरू शकतो. तुम्ही एखाद्या विमा, फोन, ecommerce, कुरियर किंवा तत्सम कंपनीत काम करत असाल, जिथे प्रचंड प्रमाणात ग्राहकांशी संबंध येतो तर असा कोड वापरायला तुम्ही तुमच्या ग्राहकांना प्रोत्साहित करू शकता. यातून तुमच्या कंपनीच्या वेळ आणि पैशाचीही बचत होईल आणि ग्राहकही संतुष्ट होईल

स्वतःचा व्यवसाय असेल तर असा कोड तुमच्या पत्त्यात टाकू शकता, कोणीतरी नक्की विचारेल, हे काय तेव्हा हा कोड कसा वापरायचा हे सांगू शकता
.
अगदीच काही नाही तर अनेक लोकांपर्यंत हि माहिती पोहोचवून इतरांना हि पद्धत वापरायला प्रोत्साहित करू शकता