उच्चारातल्या गमती...

हॅ:! फारच लवकर आवरतं घेतलंत हो! आत्ता कुठे मी सरसावून बसायला लागलो होतो वाचायला एव्हढ्यात संपलंही? :-(
पण जे लिहिलयत ते एकदम झकास!

उच्चाराने अर्थ कसा बदलतो त्याचे जुने उदाहरण- शाळेत जाउन ये X शाळेत जाऊ नये!

आपल्या माजी राष्ट्राध्यक्षा स्वातन्त्र्यदिन वगैरे राष्ट्रीय महत्वाच्या दिवशी राष्ट्राला उद्देशून जे सन्देश प्रसारित करत, ते सन्देश सगळ्या भारताबाहेरील भारतीय वकिलातीत वाचून दाखवले जाताना अनेक वेळा त्यान्चे नाव "प्रतिभादेवी सिन्गपाटील" असे वाचले गेलेले ("प्रतिभा देवीसिन्ग पाटील" च्या ऐवजी) ऐकलेले आहे.

खाडीदेशांत काम करताना माझ्या एका मराठी सहकारी मित्राचे "बामणीकर" हे आडनाव मल्याळी मंडळी "बाम पणिक्कर" असे उच्चारीत असत याची आठवण आली :)

नाना पळशीकर या नावावरचा पांवि तर प्रसिद्धच आहे ;)

कंडक्टर.

आमच्या फडके नांवाच्या मित्राला कुरियर घेऊन आलेला अमराठी माणूस 'ये फाडके कहाँ रहते है?' विचारत आला होता.

वर भडकमकर आडनावाच्या तोडफोडीतून घडलेला एक विनोद दिला आहे. याच आडनावावरील दुसरी एक कोटी ऐकण्यात आली आहे. एक थोड्या तापट स्वभावाच्या बाई एका सरकारी दप्तरात काम करत असत. त्यांच्याशी संपर्क येणारी काही माणसे त्यांना भडक कम कर असे सांगत.

पुर्वी एके ठिकाणी काम करताना कंपनीत शॄंगारपुरे नावाचा माणूस होता. त्याच्याकडून काहीही चुक झाली तर त्याचा बॉस गंमतीने "आहो शॄंगारपुरे... आता शॄंगार पुरे करा, आणि काम करा लवकर" असे म्हणायचा. अर्थात तो शॄंगारपुरेही हे गंमतीनेच घ्यायचा...!!
कोठेतरी वाचनात आलेला विनोद : एक माणूस "एडवर्ड द अत्रे" कोठे आहे असे विचारत होता. नंतर काहीच्या लक्षात आले की ते "edward theatre" असे आहे. "theatre चे the atre" अशी तोडफोड केली होती.

बाकी नतुरे आणि फुटुरे चा विनोद सर्वांना माहित असेलच...

आता "राण्डे" आपल्याला मार्गदर्शन करतील, असे भर सभेत म्हणून आमच्या "रानडे" ला एकाने जागीच झोपवला होता.. :)

एक ऐकीव कथा, पण त्यातल्या प्रमुख पात्रांना भेटलो असल्यामुळे शक्यतेच्या कोटीतली:

---------------
एका कारखान्यात आरपीआय-शिवसेनेची कामगार यूनियन होती. युनियन चांगलीच ष्ट्राँग असल्याने मॅनेजमेंट दबकून असे. कारखान्याच्या फायनान्स कंट्रोलरपदी एक मल्लू गृहस्थ आले. सुरस आणि चमत्कारिक कथा ऐकल्या असल्याने त्यांनी युनियनपासून चार हात लांबच रहायचं असं ठरवलं.

तसाही अकाऊंट्समध्ये असल्याने त्यांचा कामगारांशी थेट संबंध येत नसे. पण डोकेबाज युनियन प्रत्येक खात्यात आपला एकतरी माणूस पेरतेच. तसा त्यांनी अकाऊंट्समध्ये एक भालेराव नामक इसम बसवला होता. कंट्रोलरसाहेबांनी त्याच्याशी पंगा घ्यायचा नाही असं ठरवलं. जपून जपून वागायचे. शक्यतोवर भालेरावला कामं सांगायचे नाहीत.

तरी एक दिवस असा उजाडला की भालेरावला काम सांगणं कंट्रोलरसाहेबांना भाग पडलं. कामही काही ग्रेट नव्हतं - स्टँप व्हेंडरकडून काही कागद आणायचे होते (फ्रँकिंगपूर्व जमाना). कंट्रोलरसाहेब स्वतः उठून भीत भीत भालेरावच्या टेबलाशी गेले.

कंट्रोलरसाहेब: भालेराव, आर यू बीसी?

आख्खं ऑफिस दचकलं. टाचणीस्फोट शांतता पसरली. भालेरावही अवाक!

कंट्रोलरसाहेब: आय हॅड सम वर्क फॉर यू. टेल मी, आर यू बीसी?

भालेरावचा चेहेरा संतल्त व्हायला लागला होता. चारचौघांत जात काढतो म्हणजे काय!

कंट्रोलरसाहेब: (भालेराव काहीच बोलत नाही हे पाहून) डोंट वरी. इफ यू आर बीसी, आय विल आस्क समवन एल्स.

भालेराव संतापाने थरथरायला लागला होता. "बीसी" आहे म्हणून काम देत नाही? भेदभाव? अ‍ॅट्रोसिटी?

इतक्यात एकाच्या डोक्यात बल्ब पेटला.

"भालेराव, अरे बीझी आहेस का तू, असं विचारताहेत. बीझी."

खुदकन सगळे हसले. वातावरणातला ताण एकदम सैलावला. भालेराव स्वतः हसला, आणि कंट्रोलरसाहेबांकडून काम समजून घेऊन स्टँप आणायला गेला.

कंट्रोलरसाहेबांना शेवटपर्यंत आपण काय गोंधळ केला हे कळलं नाही!

))::))::))::

:-))

एकदा अशीच उच्चारातली गंमत माझ्या मुलानेही केली होती.मराठी पुस्तकातल काहितरी वाचत होता आणि एक शब्द काही त्याला समजेना.मला येउन विचारल की, आई सुतक ताई कोण ग?मलाही संदर्भ लागेना.शेवटी पुस्तक वाचल्यावर
कळले.तो शब्द 'सुतकताइ' असा होता.महात्मा गांधी सुतकताइ करत.असे वाक्य होते.आणि हा भलत्याच ठीकाणी शब्दफोड करत होता.

भयानक
ए चा उच्चार अ‍ॅ आणि आणि अ‍ॅ चा ए करुन वाट लावतात
थोडा "स्नेक" खावो ने असे म्हणुन एका मित्राने मला चक्कर आणली होती

हा माझ्या एका कामात घडलेला खरोखर खरा किस्सा आहे.. मी आणि एक गुर्जी एक लगिन लावायला गेलो होतो. पोरगी आपली आणि पोरगा आम्रविकेतला! आधि त्यानी आंम्हाला,तिथे गेल्या गेल्या ण्हःमॅस्क्कार - केला. आणि दुभाषा मार्फत मला(मंजे त्याला) मंत्रोच्चार करवून घ्यायला संकोचू नका..आरण त्यानी आपल्या उच्चारांची सवय केल्ये असं सांगितलं. कन्यादान,कंकणबंधन होइपर्यंत फार प्रश्न आला नाही.पण मंगळसूत्रा..वेळी उभौ गणपति-पूजनाचा संकल्प सांगायची वेळ आली..आणि मला काहि पूर्वानुभव अठवून बरचस भ्यायला झालं. तो दुभाषा म्हणून जो नेमलेला होता..त्याला पण मेल्याला..त्यादिवशी भारी आग आलिवती. मी त्याला फक्त "मम" म्हणायला लाऊन पुढला संकल्प ऐकायला लावायच्या बेतात होतो..पण "हा" ऐके ना! म..म्हटलं मरा आज हसून हसून...
आणि मग मी मख्ख चेहेरा ठेऊन सुरवात केली.. :- मम आत्मनः श्रुति:स्मृति पुराणोक्त फलप्राप्त्यर्थं

(त्याचं डायरेक्ट उच्चा रण ऐकू आपण अता!)>>> ममा..आट् मुणः (इथे फोटोग्राफर "पडला!")
शूतीत..मुति... (अख्खा मांडव अडवा....सलग १० मिनिटं!)
फुल्नोख्त् फॅलाह्प्प्रा .. थॅर थम (आणि मी यमसदनाला पोहोचलो....!)

आमच्या ऑफीसमधे घडलेला किस्सा.
अमेरीकेत आमच्या कंपनीचे हेडऑफीस आहे. तिकडून वीई हू नावाचा चिनी माणूस पुण्याच्या ऑफीसला भेट दयायला आला होता.एके दिवशी त्याच्या बायकोचा अमेरीकेवरून फोन आला. रिसेप्शनिस्ट जागेवर नसल्यामुळे सिक्युरीटीने फोन उचलला. त्याला तिचे उच्चार कळले नाहीत म्हणून त्याने आमच्या फॅसिलिटी मॅनेजरकडे फोन ट्रांस्फर केला. फॅसिलिटी मॅनेजरला कुणी चिनी पाहुणा आलाय याची कल्पना नव्ह्ती. अमेरीकेवरुन वीई हू ची पत्नी बोलत होती " हेल्लो, आय अ‍ॅम हूज वाइफ स्पीकिंग..."
"हाऊ डु आय नो हुज वाइफ इज स्पीकिंग?"- फॅसिलिटी मॅनेजर.
"नो नो, आय अ‍ॅम हूज वाइफ स्पीकिंग" ती.
मग त्या मॅनेजरला कुणीतरी सांगितले की वीई हू साठी फोन असेल. चूकून तुमच्याकडे ट्रांस्फर केलाय :-)

अजूनेक जबरी किस्सा...

एका पेट्रोलियम कंपनीत एक ओडिया पोरगा. स-श-ष मध्ये काही फरक म्हणून असतो हे गावीच नाही. आडातच नाही तिथे पोहर्‍यात कुठून येणार? तर एक प्रयोग केला, त्यात करड्या रंगाची राख नंतर काळी झाली असे सांगायचे होते.

तर साहेब सुरू झाले: "माय अ‍ॅ$$ वॉज ब्राऊन, देन इट गॉट ब्लॅक". सहकारी पोरे हसूनहसून मरायच्या घाईला. त्याला वाटलं आपल्यावर विश्वास ठेवेनात कोणी, मग परत म्हणतो कसा, "नो नो, आय अ‍ॅम नॉट जोकिंग, इट रियली हॅपन्ड!!" =)) =)) =)) =)) =))

एक सर्वसाधारण निरीक्षण आहे की महाराष्ट्रातील मराठी मातृभाषा असणार्‍या (आणि मराठी तसेच इंग्रजी माध्यमात शिकलेल्या) व्यक्तींचे इंग्रजी उच्चार भारतातील इतर प्रांतातील लोकांच्या तुलनेने फारच सफाईदार असतात.

पंजाबी लोकांचे उच्चार तर अजूनच विचित्र असतात

मारुती = मृत्ति
बारीक = ब्रिक

एक विनोद - एका महिलेने सरदारजींना वेळ विचारली तर त्यांनी त्यांच्या उच्चारात १२:३५ सांगतिले आणि मार खाल्ला.

का ते तुम्हीच बघा :)

एका मराठी सरांनी कालेजात anna नावाच्या मुलीची हजेरीबुकात बघून "अण्णा, प्लीज स्टॅंड अप" म्हणून विकेट घेतलेली बघितली आहे. *biggrin*

बापरे! हसून पुरेवाट झालीये.

हैदराबादेस एक संपूर्ण तेलुगु महिला (हिंदीचा गंध नसलेली) काहीतरी विचारायला आली. अशा महिला नेहमी माझी कामवाली बाई असतानाच येत असत कारण ती आमची दुभाषी असे. ते धुणे भांड्यापेक्षा वेगळे काम करताना मजाही वाटत असे, कारण इथे ती आमची बॉस! तर ही येऊन काहीतरी विचारती झाली बहुतेक "अम्मा आहे का?" यावर पद्माने उत्साहाने हातातील ओले फडके बाजूला टाकले व हसत हसत त्या बाईंना "रंडी, रंडी" व आणखी काहीतरी म्हणू लागली. मी घाबरून एकाजागी गप्प उभी. त्यावर त्या बाई हसत हसत येऊन बसल्या. थोडावेळ दुभाषीगिरी करून पद्माने त्यांना काम विचारले तर त्यांच्याकडचा कढीपत्ता संपल्याने आमच्या झाडाचा थोडा नेऊ का हे विचारायला आल्या होत्या. नंतर तिनेच माझा गैरसमज दूर केला व या, बसा असे म्हणताना रंडी म्हणावे असे सुचवले. तसेच शेजार्‍यांना सांगून मी पालेभाज्या विकणारी बाई आली की पाठवा म्हणून सांगितले. एक बाई येऊन अककुरा पाहिजे का असे विचारून गेली. मी नको म्हणून सांगितले. नंतर ती शेजार्‍यांना घेऊनच आली मग समजले.

माझ्या मुलाने सध्या अभ्यासातला एक प्रश्न विचारताना कांड्रगप्ट मोरया कोण हे विचारले. तो इंडियन आहे व असोका त्याचा ग्रँडसन आहे वगैरे विचारले. आता मला काही लक्षात नाही म्हणून पाहिले तर (पुस्तकातील स्पेलींग चुकल्याने)चंद्रगुप्त मौर्य व अशोका यांचा एक धडा होता.

मराठी देखील इतर भाषिकांसाठी कन्फ्युजिंगच आहे.
एक वाचलेला किस्सा. एक फॉरेनर मराठी शिकत होती. तिला छोटीशी शंका विचारायची होती, तर तिने विचारले, "मला एक लघुशंका आहे." बाकीचे हसायला लागले. नंतर तिला कुणी तरी खुलासा केला की मराठीत लघुशंका म्हणजे छोटी शंका नाही तर त्यांच्या भाषेत रेस्ट रूमला जाणे.

एक आमच्या ऑफिसात बंगाली आहे, दुपारी जेवायला बसलो असतांना तो प्यान्टरी बॉय ला म्हणाला.
एक "कार्ड" तो देना.

नंतर समजल त्याला "दही" पाहिजे होतं.

बंगाली भद्रजन उर्दूची कशी वाट लावतात याचा, माझ्या एका बंगाली मित्राने सांगितलेला किस्सा:

त्यांना म्हणायचे असते: ना गिला करेंगे ना शिकवा करेंगे, तुम सलामत रहो यही दुआ करेंगे.
आणि ते म्हणतात: ना गीला करेंगे ना शूका करेंगे तुम साला मत रहो यही दुआ करेंगे!

अवांतर: बंगाली (मुली) बोलत असताना त्यांच्या बोलण्याच्या अर्थापेक्षा त्यांच्या बोलण्याच्या लयीतच तरंगायला होतं!

आमच्या हापिसात एक बंगाली मुलगी होती, तिचे आवडते गाणे: बादा डहा प्याडसे प्याडका

बंगालीमध्ये व चा उच्चार ब असा होतो आणि त्या मुलीला र उच्चारता यायचा नाही त्यामुळे र च्या ऐवजी ती ड बोलायची.

माझ्याकडे काहि बंगाली यजमान आहेत..त्यांच्याकडे कामाला गेल्यावर हसण्यावर भयंकर संयम ठेवावा लागतो! *biggrin*

विशेषतः ..
गणानांत्वा गणपतिं हवामहे.. हा मंत्र म्हणवून घेताना,मृत्यू ओढवलेला बरा असं वाटायला लागतं! =))

जुन्या जमान्यात इंग्रजी शिकलेले लोक we ला "वुई" का बरं म्हणत असावेत? "फायू", "आय नीव", "वॅटसन", "सप्टेबर" वगैरे उच्चार कुठून आले?

बंगाली लोक लिंगभेदामध्येही गडबड करतात. ही ला शी किंवा उलटे. ;) जे काही बंगाली भाषेत बोलतात ते लाडालाडाने बोलल्यासारखे असते.

"वी नीड मोर हार्ड डिक्स" म्हणून एका बंगाल्याने (बंगाली किंवा ओरिया) सगळी प्रोजेक्ट रूम हलवली होती.

माझ्या एका मित्राचे नाव हार्दिक आहे ?
इथले गोरे नेहमी त्याचे नाव घेवून आपआपसात कुजबुजत असतात :)

मुंबईत असताना आमच्या कंपनीत एक बंगाली सहकारी होता. काम संपवुन आम्ही पाच सहा जण एकत्र जात असू. बस मिळाली तर बसने अथवा चालत स्टेशन्पर्यंत जात असु.कधी बस मिळायची तर कधी नाही. त्यामुळे बसनेच जायचे असा काही नियम नसायचा. तर एकदा असेच जात असताना तो बंगाली सहकारी हात दाखवत जोरात ओरडला " अरे उधरसे बास आ रही है!" आमच्यापैकी एकाने म्ह्हटले "नही रे कहा बास आ रही है". तो पुन्हा ओरडला "अरे देखो उधर से बास आ रहे है". पुन्हा आम्ही "नही रे कोई बास नही आ रही है". तेवढ्या अवधीत ती बस निघुन गेली तेव्हा अजुन एक सहकारी ओरडला " अरे बस चली गई" त्यावर तो बंगाली सहकारी उत्तरला " मै याही तो बोल रहा था बास आ रही है.."

एक गुजुभाईक मला म्हणाला म्हणाला होता " सचिन तेंदूलकर एक ग्रेट प्ल्यर है वो बेटिंग इमाननदारीसे करता है !

एकदा एक माणूस आपली गाडी रिव्हर्स पार्कींग करीत होता. त्याने त्याच्या बंगाली नोकराला सांगितलं जरा मागे बघून मला सांग.
ह्याने गाडी मागे घ्यायला सुरुवात केली. नोकर सांगत होता कोम बॅक..कोम बॅक.
ह्याने गाडी अजून मागे घेतात गाडी एका खांबावर आपटली. हा संतापला.
खाली उतरून नोकराला म्हणाला, तुम बोल नही सकते थे, पिछे खंबा है?
नोकर म्हणाला, वोई तो बोल र्‍हा ता, कोम्बा हे कोम्बा हे।

एकदा एक बंगाली नोकर, अगदी दु:खी चेहर्‍याने, आपल्या मालकाला म्हणाला, 'साब, सिरिया का बाद्शाह मर गया।'
मालकाने विचार केला सिरिया मधे बादशहा कुठे? तो नोकराला म्हणाला, 'अरे सिरियामे बादशाह वगैरे नही होता'
पण नोकर त्याचा मुद्दा सोडेना. शेवटी मालकाने विचारले 'तुमको कौन बोला की सिरियाका बादशाह मर गया?'
नोकर म्हणे, 'हॉमने कुद देका'
आता मालकाला राहवेना, 'किधर?'
नोकर, 'आओ..'
तो मालकाला अंगणात घेऊन गेला तिथे एक चिमणीचं पिल्लू मरुन पडलं होतं. तेंव्हा मालकाच्या डोक्यात प्रकाश पडला की त्याच्या नोकराला म्हणायचंय की, 'चिडीया का बच्चा मर गया।'

आमचा एक मित्र होता, अर्थात बंगाली. एकदा म्हणाला, 'म्येरेको शार्प लेना है।'
झालं. आम्ही सगळे मित्र त्याला घेऊन 'शार्प'च्या शोरुम मध्ये गेलो. तिथे आख्खी शोरुम पालथी घातली पण ह्याला कुठला पीस पसंत पडेना. शेवटी मी म्हणालो,' क्या यार, इतना बेकारका टाईमपास किया, तुमने कुछ लिया नही।'
तो चकित चेहर्‍याने म्हणाला,' म्येरेको कुछ लेनेकाई नई।'
मी - ' तो क्यूं बोला 'शार्प' लेनेका है? तेरे लिए हम सब लोग यहाँ आए है नं।'
त्यावर तो म्हणाला, ' आरे ये शार्प नही, कपडा धोनेका शार्प'.
त्याला 'सर्फ' पावडर घ्यायची होती. जाम धोपटला त्याला.

ह्याहून वाईट्ट अनुभव मी घेतला आहे. पण त्या बंगाल्याच्या उचारातून ध्वनीत होणार्‍या अश्लिल अर्थामुळे इथे देता येत नाही.

हा किस्सा मी ह्युंडाई च्या शोरुम मध्ये पाहिला होता. एक साधारण ४०-५० दरम्यान वय असलेला माणूस आपल्या भावासोबत शोरूम मध्ये आला होता. बरोबर एक पोते होते. त्यांने एंट्री मारल्याबरोबर तेथील लोकांना वाटले कदाचित पत्ता विचारायला आला असेल. तो आल्याबरोबर २-३ Sales person त्यांना अटेंड करायला गेले.

माणूस - "आमास्नी गाडी घ्याची हायं."

Sales-person - "कोणती घ्यायचीय? सेकंड-हँड गाड्यापण आहेत" (वास्तविक त्या माणसाकडे पाहून या लोकांना वाटले असेल की हा काय नवीन कार घेणार ?")

माणूस - "आमास्नी सेकंड हँड नगं नवीनच हवी हाय. आमचं पोरगं यकदा 'वापरलेली' गाडी परतं वापरत नाय. अन ते आमास्नी बी पटत नाय."

ते लोकं अजुनच गार.

Sales-person - "कोणती घ्यायचीय?".

माणूस - "आत्ता नवीनच आलीयां बगां. नाव 'इलो'."

Sales-person(brochure मध्ये पाहून) - "छे हो अशी कुठलीच कार कंपनीने लाँच नाही केलीय अजून.".

माणूस - "आवं आमच्या गावांत तसल्या ४ हायतं की. नायं काय म्हनता? तोंडावरनं तरी ४ इयत्ता शिकलेले वाटतां. *lol* "

ते विचारायला गेलेले ३-४ जण खरच खुप गोंधळून गेले की अशी कुठली कार आलीय की जी आपल्या शोरूममध्ये नाहीये.
शेवटी त्यांनी शोरूमच्या मालकाला बोलवले. मालकपण तेच बोलला की अशी कोणतीच कार नाहीये.

शेवटी त्या माणसाने त्या मालकाला बाहेर नेऊन ती कार दाखवली. कार होती शोरूममध्ये.

कारचे नाव होते "Hyundai i10".

ते पाहून मालकासकट सगळ्यांनी (अगदी आम्हीसुध्धा) डोक्याला हात लावला. *lol*

जाताना त्या माणसाने सर्व "याक्सेसरी" (Accessories) हव्यात असे सांगितले आणि जेव्हा पैसे देण्याची वेळ आली तेव्हा त्या माणसाने बरोबर आणलेले पोते उघडले त्यात तसल्या अजून २ गाड्या येतील एव्हडी रक्कम होती. *biggrin*

ऑफीसातली एक बंगाली मुलगी एकदा काही पेपर घेवुन आली आणी म्हणाली.....
सार, आपके पास "पांच मशिन" हे क्या ??

*lol*

साहेबांनु, बंगाल्यांवर एक शेपरेट धागा काढा की.

सगळे किस्से लै भारी!