लघु वाल्गुदभारत-भाग ३.

जो वेळ या वाल्गुदवर्णनाते|
लागे, क्षमावे परि या कवीते|
कामे जशी येति तैं मूड जाई|
तैं दीस-दीशीं लिहवीत नाही ||

गुहायामपतत्ब्रूसः सपद्येवाचिरात् खलु |
तत्रैव हि गृहं तेषां वाल्गुदानां पुरातनम् ||१||
ब्रूसाघातध्वनिना ते सर्वे भयभीता: भृशं खलु |
उड्डयन्ति आक्रोशन्ति वारंवारं इतस्तत:||२||
तद् दृष्ट्वा चकितो ब्रूसः भयेन स्तिमितस्त्वहो |
पश्चात्पितृप्रयत्नेन गुहाया: उद्धृतः खलु ||३||
स्वप्नेष्वपि खलु त्रस्तः महद्भिर्वाल्गुदै: सदा |
भयभीतः सदा ब्रूसः प्राणिभिस्तु निषेवित: ||४||
निजचित्तभयं यावत् अकथत् भीतिमान् बटु: |
"भयं सर्वेषु सामान्यं" तातस्तमकथत्तदा ||५||

तया ऐकितां शांत जैं ब्रूस होई | अकस्मात निद्राप्रदेशात जाई |
पैं वाघळे येति पुनःपुनःचि ती | घोंघावती कायम आरपार ती ||६||
अथैकदा नाट्यगृहात साचे | घडे महन्नाट्य जे सत्य साचे |
मनावरी कोरिला तो प्रसंगू | वर्णू किती त्यास, मी काय सांगू ||७||
नाट्यात गूढे बहु, पाहतांना | तो ब्रूस पाही परि वाघळांना |
अंगावरी येति जणों बहूत | बाबा चला, येथुनिया निघूत ||८||
अस्वस्थचित्ते विनवीत राही | ऐकोनिया बाप बाहेर नेई |
पैं बाहिरी पिस्तुलधारि चोर | तो द्रव्य मागे, पुरता छचोर ||९||
दिले जरी द्रव्य मातापित्यांही | मारोनि टाके, न विवेक काही |
कलेवरे पाहुनि ब्रूस तो रडे | होती न पैं जोवरि नेत्र कोरडे ||१०||
तया मुहूर्तीं परि बाल्य त्याचे | आटोपले क्रूरपणेंचि साचे |
प्रवास येथोनि सूडाचिया तो | सवे जनें, पैं मनीं एकटा तो ||११||

(क्रमशः)