श्रीगणेश लेखमाला २०२३ - आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स अर्थात कृत्रिम बुद्धिमत्ता

"ए-आय" बद्दल थोडक्यात पण चांगले लिहिलेत.

बाकी चॅट जीपीटीला शेजारी धरून बसवून कविता लिहायला सांगणे जबरदस्त विनोदी आयडियाची कल्पना आहे. (आम्हांला तेवढंच सुचायचं. एक्सेल बिक्सेल नाही)

सं - दी - प

छान कविता AI
AI ला भावनापण फुटू शकतात ,रोजच एक चेहरा दिसला की तो पण(एक आय रोबो) स्मित देणार मग आपण पघळणार :)

माहितीपुर्ण लेख !
पुढील काळ कृबुचाच असेल यात शंका नाही !

याच विषयावरील "कलाकारांसाठी धोक्याच्या घंटा वाजवणारे" दोन लेख देण्याचा मोह आवरत नाही !
१) आवाजाचे रंग आणि बेरंग :
https://maharashtratimes.com/editorial/samwad/artificial-intelligence-as...

२) कृत्रिम प्रज्ञा आणि सर्जनशीलता
https://maharashtratimes.com/editorial/article/artificial-intelligence-a...

शेवटी मी चॅट जीपीटीला मिपावर एक कविता लिहायला सांगितली आणि यात वर्धापन दिनाच्या शुभेच्छाही द्यायला सांगितले. 'मोकलाया दाही दिशा'च्या वाटेने जाणारी ही कविता काही दिवसांतच प्रगल्भ होईल, यात मला काही शंका नाही.

मजेशीर कविता ..... आपण म्हटल्यानुसार अर्थातच प्रगल्भ होईलच.

चॅटजीपीटीला कामाला लावलं. मुलीला प्रपोज करायचं आहे कविता द्या ऑर्डर सोडली.

माल तयार :

एक सुंदर फुल तुझ्या हातात,
तुझ्याकडून विचार तुझ्यातलं हात,
आज माझं दिल तुझ्यावर लागलं,
तुझ्यावर असा प्रेम माझ्याकडून आलं.

तुझ्यासाठी आहे हे काय प्रतिबिम्ब,
तुझ्यासोबत जणू जिवन साजरा करणार असं वादा,
तुझ्याच्या आई-वडीलांना मला म्हणून घेऊन जाऊन,
आता तुझ्यासोबत तयारी आहे, हे तुझ्याला सांगणार आहे या शब्द.

तुझ्याला तुझ्या जीवनाच्या मार्गावर चालवायला,
तुझ्यासोबत सुखाच्या प्रेमाच्या वादळांच्या आवाजात नृत्य करायला,
आज तुझ्यावर असं प्रेम आहे माझ्याकडून,
कधीही न जाणेया, तुझ्यावर लागणार असं माझं मन तुझ्याकडून.

कृपया, प्रेमाचं उत्तर द्या, माझ्या जीवनाच्या सुंदर सफराच्या आणि,
माझ्या दिलाच्या गुटकोटीत तुझ्या सोडलेल्या आपल्या प्रेमाच्या फुलाच्या अद्वितीय अंशात.
तुझ्याच्या वाचनांसाठी तयार आहे माझ्या दिलाच्या पनाच्या बाजूला,
तुझ्याला माझ्याच्या आयुष्यात देखील खूप प्रेम देणार आहे माझ्यावर.

तुझ्यासोबत जीवनाच्या सफराची तयारी आहे माझ्याकडून,
तुझ्याला आणखी एक प्रेमकथा लिहायला हवी आहे माझ्याकडून,
तुझ्या हातातलं तुझ्याचं हृदय आहे माझ्याकडून,
कृपया, स्वीकारा तुझ्या जीवनातलं माझं प्रेम, तुझ्याकडून.

तेच इंग्रजीत मागितल

In your eyes, I see a world so bright,
A universe of stars, a guiding light.
With each passing day, my love has grown,
In your presence, I've truly known.

Your laughter, like a melody, fills the air,
In your smile, I find a love so rare.
With you, I want to share my life,
To have you as my partner, my future wife.

Will you walk with me on this journey ahead?
Hand in hand, no matter where we're led.
Together we'll face life's joys and strife,
So, my love, will you be my partner for life?

I promise to cherish you with all my heart,
To love and protect you, never to part.
With you, every moment will be so sweet,
So, my dear, will you make my life complete?

मुलगा शिकला विकास झाला
आला लग्नाला...
मुलगी शोधा विनवू लागला
बाजीराव नानाला...

काय अपेक्षा, कशी पाहीजे
विचारले नानाने....
चाटगपटला विचारून सांगतो
म्हंटल तंत्र ज्ञान्याने....

आखूड शिंगी,बहुदूधी,
पण काळी सावळी आहे...
नाना विचारता झाला
मॅच होत नाही,ही तर जाफ्राबादी
चाटगपट म्हणाला.....

पै हजार बुवा

तंत्रज्ञान मागासवर्गीय कॅट्यागरीतला अनारक्षित....

हलकेच घ्या.

चाटगपट बाळक आजुन लहान आहे.......

मजेशीर लेख!
च्यामारी इथे हाडा-मासाच्या माणसांनी केलेल्या कविता समजायची माझी मारामार तिथे 'चॅटजीपीटी' ने केलेली कविता मला काय समजणार 😀
हे बेणं बी लय गुढ वगैरे लिहितंय की,

आपल्या साथींना, मिसळपाव साखर पिणाऱ्यांचं,
सहवासाचं सुख, तुमचं हे अत्यंत मधुर आहे।
वाढलेल्या सप्तरंगी पांढऱ्यांचं,
मिसळपाव, तुमचं तोंड, तुमचं दिल, तुमचं आकार!

वरच्या कडव्यातल्या " तुमचं हे अत्यंत मधुर आहे।" ह्या ओळीत 'हे' म्हणजे नक्की काय अभिप्रेत असावे ह्याचा विचार करुन करुन दमलो! बुवा आता तुम्हिच त्यावर प्रकाश टाकावा ही णम्र विनंती...

मस्त लेख

बाकी हे आवडलं

शेवटी मी चॅट जीपीटीला मिपावर एक कविता लिहायला सांगितली आणि यात वर्धापन दिनाच्या शुभेच्छाही द्यायला सांगितले. 'मोकलाया दाही दिशा'च्या वाटेने जाणारी ही कविता काही दिवसांतच प्रगल्भ होईल, यात मला काही शंका नाही.

शेवटी ही कृत्रिम बुद्धीमत्ता आहे .. कृत्रिम भावना नाही ...

आणि कवितेची पहिली ओळ येताच फिस्सकन हसू आले :D

अवांतर - DallE या कृत्रिम बुद्धिमत्ता असलेल्या चित्रकाराने काढलेले हे कृत्रिम बुद्धिमत्तेचे चित्र

आत्ता जरी गंमत वाटत असली डेंजरस आहे ए आय. पुढे काय होईल काहीच सांगता येणार नाही.

आयझ्याक असिमोव्हनी त्याच्या विज्ञानकथांसाठी खूप पूर्वीच यंत्रमानवाबद्दल ३ नियम लिहून ठेवले होते त्याची आठवण झाली.

ते पुढीलप्रमाणे

1) a robot may not injure a human being or, through inaction, allow a human being to come to harm.

(2) a robot must obey the orders given it by human beings except where such orders would conflict with the First Law.

(3) a robot must protect its own existence as long as such protection does not conflict with the First or Second Law.” Asimov later added another rule, known as the fourth or zeroth law, that superseded the others. It stated that “a robot may not harm humanity, or, by inaction, allow humanity to come to harm.

आवडला. धन्यवाद.

प्रश्न उपस्थित केले जात आहेत.

सध्या कृत्रिम बुद्धिमत्ताप्रचुर यंत्रमानवांना मानवच कामे देतो. परंतु आपण कोणते काम करायचे हे यंत्रमानवांनी स्वतःच ठरवले तर? मानवाला कोणत्याही प्रकारे इजा होईल असे वर्तन करायचे नाही असे आयझॅक ऍसिमॉव्हच्या साहित्यातल्या यंत्रमानवांना शिकविलेले होते. आता तसे शिकवले जाईल कां? एखाद्याने यंत्रमानवाकडून गुन्हे करून घेतले तर दोषी कोण? आणि कोणीतरी माथेपिरूने माणसे मारणाराच यंत्रमानव बनवला तर?

आज नजर ठेवण्यासाठी सीसी टीव्हीचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. बॅंका, एटीएम मशीनपासून निवासी संकुले, शाळाकॉलेजे, देवळे, मशिदी, चर्चेस अशा अनेक महत्त्वाच्या आणि संवेदनाशील न थकता न कंटाळता सीसी टीव्ही प्रामाणिकपणे २४ X ७ X ३६५ अविरत नजर ठेवतात. सीसी टीव्ही नजर ठेवतात, गुन्ह्यांची कायदेशीर साक्ष पण देतात. पण संरक्षण मात्र देऊं शकत नाहीत. संरक्षण देण्याचे काम यंत्रमानवांना दिले तर? गुन्हेगार मानवाला इजा होण्याची दाट शक्यता नाकारता येणार नाही.

कारेल चॅपेक Karel Čapek (Czech: [ˈkarɛl ˈtʃapɛk] या थोर व्यक्तीस्वातंत्र्यवादी झेक विचारवंताने (हे झेकोस्लोव्हाकीयाचे राष्ट्राध्यक्ष देखील होते. सात वेळां नामांकन होऊनही त्यांना साहित्यातले नोबेल मिळाले नाही) १९२० साली RUL Rossum Universal Robots या नावाची विज्ञानकादंबरी १९२० साली लिहिली होती. काही विज्ञानकथांतून यंत्रमानव संपावर गेलेले रंगवले होते तर काही कथांतून यंत्रमानवांना भावना प्राप्त झाल्याचे रंगवलेले आहे. एका कथेत तर एक मानव स्त्री एका यंत्रमानवाच्या प्रेमात पडल्याचेही दाखवलेले आहे.

अशा अनेक प्रश्नांनी आता जगभरातील विचारवंतांना भंडावून सोडले आहे. त्यात आता कृबुचा वापर करून गुन्हे पण घडू लागले आहेत. त्याचा एक मासला पुढील परिच्छेदात देतो.

एका पतीला त्याच्या पत्नीचा एक फोन येतो. अनोळखी नंबरवरून. मी एका दुकानात आले आहे, पैसे आणायला विसरले आहे. माझ्या फोनची बॅटरी संपल्यामुळे मी दुसर्याच्या फोनवरून बोलते आहे. अमुक अमुक नंबरवर एवडी एवढी रक्कम पाठवा. पती पैसे पाठवून मोकळा होतो. घरी गेल्यावर त्याला कळते की तो आलेला फोन तिने केलाच नव्हता. व्हॉईस क्लोनिंगचे तंत्रज्ञान वापरून पत्नीचा आवाज, बोलण्याची लकब, सारे तंतोतंत साधले होते आणि पैसे लुटले गेले होते. प्रगत श्रीमंत देशांत असे अनेक गुम्हे घडलेले आहेत. आता आपल्याकडे पण सुरू झालेत. पत्नी हे उदाहरण झाले. कुटुंबातील अतिशय जवळच्या कोणत्याही व्यक्तीच्या नावाने फोन येऊ शकतो.

तेव्हा असा कुणाचा पैशासाठी फोन आल्यास ज्या व्यक्तीला पैशांची गरज आहे तिलाच फोन करावा. शक्यतो व्हीडीओ कॉल. त्या व्यक्तीच्या फोनची बॅटरी संपली नसल्यामुळे फोन लागेल आणि खरी वस्तुस्थिती कळेल. जर फोन लागला नाही तर त्या दुकानात स्वतः जाऊन वा कोणाला पाठवून खात्री करून घ्यावी.

पण म्हणून कृबु शिकायचेच नाही, कृबुवर बंदीच घालावी का? मुळीच नाही. या तंत्रज्ञानात गुन्हेगारांच्या पुढे राहण्यासाठी आपण या तंत्रज्ञानात असामान्य कौशल्य प्राप्त करणे गरजेचे आहे. यंत्रमानव जर गुन्हेगार बनूं शकतो तर तो एक हुशार, तज, कुशल आणि पारंगत पोलीस वा गुप्तहेरही बनूं शकतो.

असो. विचारप्रवर्तक लेख आवडला. धन्यवाद.