आणखी एक किस्सा

डॉक्टर साहेब तुम्हाला सॅल्यूट. पेशंटची तक्रार काय आहे हे जाणून घेऊन त्यात मुळापर्यंत जाण्याची तुमची अभ्यासू वृत्ती, तुमचा अनुभव, तसेच रुग्णाला सोप्या शब्दांत वस्तुस्थितीची जाणीव करून देण्याची तुमची हातोटी आवडली. माझ्या सारखे वाचक तुमच्या ह्या बोधप्रद गोष्टींवरून नक्कीच योग्य ती काळजी घेतील ह्यात शंकाच नाही. असेच लिहिते रहा.

पण येरे माझ्या मागल्या... म्हणून पालथ्या घड्यावर पाणी व्हायला नको...

सगळे काही करून ६५ ला राम म्हणणे बरे
की अगदी वाट पाहून १०० ला राम म्हणणे बरे?

बदलण्यास असमर्थ असल्या मुळे वजन वाढणे किंवा मधुमेह हे त्याच्या शी संबंधित आजार वाढत आहेत.
तुम्ही सल्ला दिला पण तो मनावर घेणे आणि अमलात आणणे हे खूप कठीण काम असते अनेकांना बिलकुल जमत नाही.
स्वतः डॉक्टर असलेल्या लोकांना सर्व माहीत असते तरी बहुतांश डॉक्टर शरीराने unfit असतात.
वजनदार असतात,अनेक व्याधी नी ग्रस्त असतात.
दारू वाईट,सिगारेट वाईट, जंक फूड वाईट,cold ड्रिंक वाईट हे सर्वांना माहीत असते पण मोह कोणाचाच सुटत नाही.

आणि यकृतात चरबी ठासुन भरलेली दिसत होती.

डॉक्टर यासाठी कोणती सोनोग्राफी करायची?

लाईफ स्टाईल बदलणे हे शक्य असते.
निदान आहाराच्या सवयी बदलणे आणि हलका व्यायाम इतके प्रत्येकालाच शक्य आहे.

व्यायाम शून्य, एका जागी बसून सकाळी ९ ते रात्री ९ काम, वेळी अवेळी जेवण, मसालेदार तेलकट जेवण रोजचंच.
अवेळी आणि तेलकट जेवण नसते पण व्यायाम शून्य आणि बसुन काम आणि आत घरुनच काम असल्यामुळे आधी असलेली थोडीफार हालचाल पण बंद झाली (ऑफिसला येणे, जाणे तिकडे जिने वापरुनच चार-पाच वेळा वर खाली करणे वगैरे) त्यामुळे अपचन मग कमी जेवण असे चालू झाले. पण मागील काही महिन्यांपासून आठवड्यातुन दोन-तीनदा सूर्यनमस्कार आणि शनि, रवि सकाळी चालायला जातो.
वजन गेली १२ वर्षे नियंत्रणात आहे.
पण काळजी घ्यायलाच पाहिजे. तुमच्या लेखातून नेहमीप्रमाणेच ते अधोरेखीत झाले आणि तुमची कळकळ समजून आली.
धन्यवाद.

प्रत्येकालाच अंतर्मुख व्हायला लावणारा किस्सा.
माझ्या एका मित्राचा किस्सा सांगण्याचा मोह आवरत नाही... याची साधारणपणे वीस वर्षांपूर्वी कोरोनरी बाय पास सर्जरी झाली. तेव्हा तो पंचेचाळीस वर्षांचा होता. शस्त्रक्रिया होण्यापूर्वी दिवसाला सुमारे दहा सिगारेट्स ओढत असे, नियमित माफक (त्याच्या दृष्टीने, एकावेळेस एक क्वार्टर, आठवड्यातून तीन किंवा चार वेळा) मद्यपान. शस्त्रक्रिया झाल्यावर दोन महिने हे दोन्ही संपूर्ण बंद होते. नंतर हे हळूहळू परत सुरु झाले. आम्ही काही मित्र त्याला हटकत असू. तो हसून म्हणत असे, 'आता हे माझे बोनस लाईफ आहे, लेट मी एन्जॉय इट,. गमतीची बाब म्हणजे अजूनही तो लाईफ व्यवस्थित एन्जॉय करतोय. फक्त आता मद्यपान आणि धुम्रपान बऱ्यापैकी कमी आहे.
अर्थात प्रत्येकजण एवढा सुदैवी असेलच असे नाही.

वर्क फ्रॉम होम करणार्‍या आमच्यासारख्या सगळ्या लोकांना हा प्रॉब्लेम आहेच थोड्याफार फरकाने. मागची ४-५ वर्ष मी जेव्हा ऑफिसला जायचो तेव्हा दिवसात ३-४ वेळा चहा, उशीराच्या मीटींग,रात्री घरी आल्यावर १२/१२.३० ला जेवण, मग झोप नीट न लागणे, पित्त असे त्रास होते, पण वजन आणि पोटावरची चरबी नियंत्रणात होती.

आता घरुन काम करण्यामुळे जेवणाच्या वेळा सुधारल्या ,चहा कमी झाला पण चालणे फिरणे कमी झाले आणि अधेमधे अनावश्यक खाणे, वजन वाढणे,पोटावरची चरबी हे त्रास सुरु झाले.

रच्याकने-- ह्रुदय विकार आणि मधुमेह जर अनुवांशिकच असेल तर टाळता किवा निदान लांबवता येउ शकतो का? आणि कसा? यावर काही उपाय?

खरे नी हार्ट attak आणि मधुमेह होण्याचे एकच कारण सांगितले आहे.
हार्ट अटॅक येण्यास किती तरी कारण जबाबदार असतात.
अगदी योग्य वजन,रोज व्यायाम,योग्य आहार घेणाऱ्या लोकांना पण हार्ट attak येतो आणि मधुमेह पण होतो.
आणि सर्व व्यसन करणारे,वजनदार असणारे,,जंक फूड खाणं रे .
ह्यांना attak पण येत नाही आणि मधुमेह पण होत नाही .
माणसाचे आयुष्य कसे असेल,कोणते रोग होतील.
ह्याचा प्रोग्राम अगोदर च लिहला गेलेला असतो .
आणि तसेच घडते.
अशी मत असणारी पण लोक आहेतं

यावर निरनिराळे कारस,रिपेअरस, वगैरे कार्यक्रम गंमत म्हणून पाहतो तेव्हा त्यात एकेक जाडजुड माणसं आणि चांगलीच धट्टीकट्टी कामं करणारी दिसतात. वजनं सहज १२०+ किलो असावीत. ते काही त्यांच्या आरोग्याबद्दल सांगत नाहीत परंतू एकूण फारच तरतरीत दिसतात. मग विचार येतो की यांचं बरं चाललं आहे. व्यसनं करतात का माहिती नाही.

नियमीत व्यायाम, संतुलित आहार आणि सात तास निद्रा हा सुखी स्वस्थ जीवनाचा मूलमंत्र.
शेवटच्या दिवसापर्यंत गोड तिखट, आंबट खाता यावे या साठी मुलमंत्र जगतोय.
झाले तीन विसावर सात अजूनपर्यंत तरी सर्व व्यवस्थित चालू आहे. महामारीच्या दोन लाटा सुद्धा पार झाल्या. मरणार कसे हे माहीत नाही पण जगायचं कसे हे तर आपण ठरवू शकतो.

लेख आवडला !

पण हा लेख थोडा नेति नेति प्रकारातील वाटला .
डॉक्टर तुम्ही "माणसाने १०० वर्षे जगायचे ठरवले असेल तर काय जीवनशैली राखली पाहिजे? " असा लेख लिहा .

माझ्या ओळखीत एक कोल्हटकर आजोबा म्हणुन होते , त्यांना मी लास्ट टाईम भेटलो तेव्हा ते ८४ वर्षाचे होते . स्वतःच्या दोन्ही पायांवर उभे , सुस्पष्ट आवाज , अख्खी भग्वदगीता अजुनही मुखोदगत पाठ अशी तल्लख बुध्दी ! हेवा वाटतो अशा लोकांचा !
पण ते शुध्द शाकाहारी होते , आपल्याच्याने ते जमणार नाही , मटण भाकरी अन बिर्याणी संपुर्णपणे फाट्यावर मारता येणे आपल्याला अशक्य आहे .
त्यांना सुपारीच्या खांडाचे व्यसन नव्हते , बहुतेक ते चहाही प्यायचे नाहीत ! व्यसने सोडणे त्यातहि विशेश करुन ड्रॉट बीयर सिंगल्माल्ट व्हिस्की आणि चहा सोडता येईलही पण मग लाईफ मध्ये मजा नाही राहणार ! (तरी सिगरेट अलमोस्ट संपुर्णपणे बंद केलेली आहे . कोव्हिड लॉकडाऊन मध्ये चहाच्या निमित्ताने बाहेर जाणे बंद पडले अन आपोआप सिगारेट सुटली !)
आणि सर्वात महत्वाचे म्हणजे ते नित्यनेमाने दररोज एक तास पोहायचे ! अगदी ८४ व्या वर्षी सुध्दा ! आपल्याला पोहताच येत नाही ! =))))

तरी देवाच्या कृपेने अन तरुण्यात केलेल्या थोड्याशा व्यायामामुळे आमचे वजन उंचीच्या तुलनेत अजुन आटोक्यात आहे , एकदम परफेक्ट नंबर ६९ ;) पण आता जॉगिंग सायकलिंग वगैर करायला वेळच मिळत नाही :(

असो तर हे असे सगळे कंस्ट्रेंट आहेत , आता तुम्ही बोला की जीवेत शरदः शतम साठी काय लाईफ स्टाईल ठेवावी !