स्त्रीस श्रद्धांजली

सांजसंध्या's picture
सांजसंध्या in जे न देखे रवी...
16 Jan 2013 - 11:18 pm

डिसेंबर मधे बलात्कार झालेल्या एका आठ वर्षाच्या मुलीचं टाकून दिलेलं प्रेत मिळाल्याची बातमी नुकतीच वाचनात आली, पाठोपाठ लखनौजवळच्या गावात ट्रेनमधे सामूहिक बलात्कार करून विवाहितेला झाडाला फाशी दिल्याची बातमीही ! अशा दोन चार ओळीच्या अनेक बातम्या दिसू लागल्या.. या सर्व अंधारातल्या अभागिनींना या कवितेद्वारे श्रद्धांजली !!

नाविका, आले रे मी चुकून जन्माया
गुन्हेगार मी, धरती होऊनी, कळली ना माया ......||धृ||

कोण आपुले, परके कोणी
कुपी विषाची, कुठले पाणी
पारख चुकता पारध होते
जीव लागे भ्याया ...........................................|१|

निर्भया ती लढली होती
प्रत्येकीची वेदना होती
अंधाराला वाचा फुटते
थरथरते काया.. .............................................|२|

रान कळी एक पुन्हा खुडली
गावाबाहेर, भोळी इवली
आज ना जळते, बत्ती कोठे
ना होतो धावा..................................................|३|

आक्रोशाचा, भोग कुणाचा
जीव कुणाचा, न्याय कुणाचा
रोग म्हणू का, स्त्री जन्माचा
दोष ना तुज द्याया.............................................|४|

- संध्या

करुणकविता

प्रतिक्रिया

सांजसंध्या's picture

16 Jan 2013 - 11:19 pm | सांजसंध्या

अस्वस्थतेत लिहीली गेली आहे. वृत्त, साहीत्यिकमूल्यं वगैरे फारसं पाहीलं गेलं नाही या वेळी .. क्षमस्व !

अत्रुप्त आत्मा's picture

16 Jan 2013 - 11:56 pm | अत्रुप्त आत्मा

@अस्वस्थतेत लिहीली गेली आहे. >>> वाचतानाच तसं जाणवत होतं,म्हणून फक्त ''यथायोग्य रचना'' एवढेच म्हणतो.

सांजसंध्या's picture

17 Jan 2013 - 12:23 pm | सांजसंध्या

पराग.. भापो :)
आभार.

रेवती's picture

16 Jan 2013 - 11:26 pm | रेवती

चांगली झालीये कविता.
गेल्या महिनाभरात बरच घडलं, त्या विचारानेही आपल्याला दुखलं आणि दमून गेल्यासारखं वाटलं.
पारख चुकता पारध होते
कसंसच झालं वाचून. आता कुठं आपण सगळे सावरतोय.

किसन शिंदे's picture

16 Jan 2013 - 11:42 pm | किसन शिंदे

छानच जमली आहे, अस्वस्थता नेमकी बाहेर पडलीय कवितेतून.

याच विषयावर करूण रसाच्या अगदी विरूध्द अशा रौद्र रसात लिहलेल्या माझ्या एका मैत्रिणीच्या कवितेची आठवण झाली. :)

या त्यातल्याच चार ओळी..

उमा हू मै शक्ती भी हू
है मेराही एक रूप दुर्गाभी
अन्याय के सामने
डंट के खडी महाकाली भी.

इन्दुसुता's picture

17 Jan 2013 - 12:43 am | इन्दुसुता

किसनभौ, मला तुमच्या मैत्रिणीची रौद्र रसातली कविता वाचायला आवडेल. शक्य असेल तर येथे द्यावी.
सांजसंध्या, कवितेतून तुमची अस्वस्थता जाणवतेच, एक स्त्री म्हणून मी काय करू शकते ह्या विचारानी सध्या ग्रासीत आहे.
पारध शब्द भेदून गेला जीवाला...

वाईट वाटते असे वाचून. चर्र होते.

सांजसंध्या's picture

17 Jan 2013 - 12:24 pm | सांजसंध्या

@रेवती
खरंय. मनात आलं आता सारं शांत झालं. यांना न्याय तर सोडा एखादी मेणबत्ती तरी कुणी लावेल का आता ?

धन्यवाद सर्वांचे.

मिसळलेला काव्यप्रेमी's picture

17 Jan 2013 - 4:51 pm | मिसळलेला काव्यप्रेमी

निर्भया ती लढली होती
प्रत्येकीची वेदना होती
अंधाराला वाचा फुटते
थरथरते काया.

..........!!

ऋषिकेश's picture

17 Jan 2013 - 5:10 pm | ऋषिकेश

कोण आपुले, परके कोणी
कुपी विषाची, कुठले पाणी
पारख चुकता पारध होते
जीव लागे भ्याया

क्लास!

कवितेचा मूड वेगळा आहे. तरीही एकदाच सुरुवातीला नाविकाचं प्रयोजन लक्षात आलं नाही. पार्श्वभूमीवर किंवा पुढे नाविकाला उद्देशून संवाद केल्याचा काहीच दाखला / योजना दिसली नाही.

बाकी चांगले.

सांजसंध्या's picture

17 Jan 2013 - 8:48 pm | सांजसंध्या

@ गवि

नाव चालते या माझ्या कवितेचा संदर्भ आहे. नावेतल्या प्रवाशांना पैलतीरावर पोहोचवणारा नाविक आणि जीवनाच्या पैलतीरावर घेऊन जाणारा मार्गदर्शक या अर्थाने ती प्रतिमा मी वापरलीये. हे गा-हाणं कुणाकडे न्यायचं ? परिस्थिती इतकी भयाण आहे कि आत्यंतिक निराशेतही नायिकेचं म्हणणं आहे कि

रोग म्हणू का, स्त्री जन्माचा
दोष ना तुज द्याया

"त्या" ला दोष द्यायची तिची इच्छा नाही. शेवटच्या कडव्यात त्याचा उल्लेख आहे. पटतेय का ?
सर्वांचे मनःपूर्वक आभार.
- संध्या

स्त्री आणि पुरुष यांच्यातील संबंधांना क्वचितच चांगले स्वरुप प्राप्त झाले आहे,कृष्ण आणि द्रोपदीचे नाते मला स्त्री पुरुष संबंधातील उत्कटता आणि परमोच्च विकास कसा असावा आणि कसा हवा हे दर्शवते.

अस्वस्थता अथवा रौद्र रुपापेक्षा वरील संबंधांचा परीसस्पर्ष प्रत्येकाच्या आयुष्यात कधीतरी यावा.

सांजसंध्या's picture

20 Jan 2013 - 7:12 am | सांजसंध्या

@ कलंत्री
तुमचे म्हणणे नीट कळाले नाही.

अनिल तापकीर's picture

21 Jan 2013 - 3:29 pm | अनिल तापकीर

छान आहे भावना पोहचल्या