बायपास...

हे काय ? पहिला परिच्छेद खूपच प्रभावी वाटला, आणि आता काहीतरी छान वाचायला मिळणार अशी अपेक्षा निर्माण झाली, पण लेख पटकन आटोपला, आणि दुसर्‍या परिच्छेदातले ... "लांडगी वाढली. वाघांचे रक्त-मांसानं भरलेली ठसे दिसू लागली. ससे बिळातच दडू लागली. हरणांची कत्तलं होउ लागली" हे सर्व कारखाने, मोठमोठी दुकाने असलेल्या शहरात कसे घडू लागले, हे समजले नाही. ही शतशब्द कथा आहे की काय ?

मी स्वतः माझं गाव असंच बदलताना बिघडताना पाहिलंय! त्यामुळं समजलं तुम्हाला काय म्हणायचंय ते. पण थोडंसं कथारुप देउन खुलवता आली असती.

मागच्या कथेत ऑस्कर मिळाल्याने तुमच्याकडून अपेक्षा वाढलेल्या आहेत कांबीकर साहेब!

सुरूवात सरळमार्गाने केली तर शेवटही तसाच छान रमतगमत करायचा. खूप जास्त उपमा आणि रूपके यांच्या जंगलात वाचक वाट हरवून भटकले!

पुलेशु!
Sandy

बरं.

पूर्वीचा काळ चांगला होता आणि गावंच कशी चांगली होती आणि शहरं कशी स्वार्थी होती? शहरात सुद्धा चाळीच कशा चांगल्या आणि फ्लैट कसे वाईट हे वेगवेगळ्या रागात आणि लयीत चालीत ऐकलं आणि वाचलं आहे. असं म्हणायची पद्धत असते हेही वाचून कंटाळा आला.
मानवी वृत्ती काही दहा हजार वर्षात बदललेली नाही. गावात एका भावाच्या त्यागावर घर उभारलेला पाहिलेलं आहे. ( म्हणजे बाकी लोक नुसते बसून खात होते) बापाला दहा बारा पोरं असत त्यातील मोठ्या पोराने बापाचा संसार चालवायचा आणि मोठ्या बहिणीने लहान भावंडांचा सांभाळ करायचा. त्यांच्या भावनांना किंवा आशा आकांक्षाना किंमत नव्हती? आजच भावनांची दुकाने फुलू लागली का? विभावरी शिरुरकर यांनी लिहिलेले कळ्यांचे निःश्वास वाचा. बाबांचे संसार माझा कसा होणार?
भाऊ बंदकी काय आजच्या काळात आहे? औरंगजेबाने आपल्या भावना मारले आणि बापाला तुरुंगात टाकले. प्रत्यक्ष मेहुण्याने शिवाजी महाराजांशी फितुरी केली. हि काय आजच्या काळात झालेली गोष्ट आहे.
सोने नाणे यासाठी तेंव्हा हि खून पडत आजही पडतात. चोर दरोडेखोर पेंढारी ठग काय आजच जन्माला आले. बालविधवा, परित्यक्ता, दोन किंवा तीन लग्न करणे आणि बायका "ठेवणे" हे आज दिसत नाही.
पण जुना काळ चांगला होता, खेडी कशी उत्तम होती हा राग आळवलाच पाहिजे का?

आम्ही कशाला मनाला लावून घेऊ? आणि लावून धरण्यासारखे काय आहे?
आणि तुम्हाला लिहायचं ते तुम्ही लिहा आम्हाला पटेल तो आम्ही प्रतिसाद देऊ. बस

शतकानुशतके माणसाच्या भावना तश्या फार बदलल्या नाहीत. राग, लोभ, भिती, प्रेम, व्देष, चंचलता, बनेलपणा, इ इ इ तसेच आहे.... इतकेच काय "पूर्वी काय कसे सगळे छान छान होते, हल्ली सगळंच बिघडलंय" असे म्हणण्याची प्रवृत्तीही अगदी तशीच शाबूत आहे =))

आनंदसाहेब, 'अ‍ॅग्रोवन' मधील इरगोंडा पाटील ह्यांचे 'दवंडी' हे सदर वाचा. डॉक्टरसाहेबांनी ग्रामीण मानसांच्या वृत्तीबद्दल जे काही थोडक्यात सांगीतले, ते तिथे रोज सविस्तर वाचायला मिळेल.

यात खेड़ी चांगली चा सूर असेल कदाचित पण एक्सप्रेस हायवेमुळे बदललेली समीकरणं नक्कीच जास्त महत्त्वाची आहेत. मुंबईहून पुण्याला जायला 8-10 तास लागणं त्यात एखादा ट्रक घाटात बंद पडला की आणखी बोम्ब. अगदी वाई पुणे 100 किमी अन्तराला सुद्धा 5 तास लागायचे. खांबाटकी घाट अरुंद त्यात दुपदरी वाहतूक वगैरे. या पार्श्वभूमीवर रस्ते चांगले झाले. प्रवासाचा वेळ निम्म्याहून कमी झाला. रस्त्याच्या बाजूच्या जमिनीचे भाव वाढले आणि त्या जमीनी विकून आलेल्या पैशावर राडे घालायची वृत्ति पण वाढलीय.
रस्त्यांनी समीकरणं बदललीत नक्की.
2000 सालपर्यन्तचं आळशी पुणे आता कसं बदललंय बघताय ना? ;)

या जगांत चांगले आणि वाईट हे अनादि काळापासून आहे. प्रत्येक धडपडणार्‍या जीवाला स्वार्थ असतोच. जितकी स्पर्धा वाढते, तितका तो वाढतो. जीवनावश्यक गोष्टींची अनिश्चितता जाणवू लागली की साठेबाजी वाढते. शांत आणि सरळ जीवन बहुतेकांना हवे असते. पण तसे ते सध्याच्या काळात मिळणे मुष्किल आहे. त्यामुळे जग बदलते तसे आपण बदलावे.

बायपास वाचल्या बरोबर सव्वा वर्षाआधी हॉस्पिटल मध्ये सकाळी येणाऱ्या त्या सुंदर नर्सची आठवण झाली. बाकी दिल्लीच्या अधिकांश गावांमध्ये हेच झाले आहे. अधिकांश लोकांचा एकदोन पिढीत पैसा संपून जाणार, हेच सत्य.

छान लिहिले आहे. कथा आवडली.

या सिनेमाची ( अर्थात लेखाची ) पटकथा नेहमीची असली तरी दोन परिचछेदात चापुन चोपुन बसवल्यामुळे प्रभावी वाटली.
लेखन शैली छान आहे.

पुढील भागाच्या प्रतिक्षेत !
(हे मुद्दाम लिहिले आहे. बायपास नंतर एक्सप्रेस हायवे हा सिनेमा आणता येइल. म्हंजे मग बायपासचे दिवस कसे चांगले होते हे ठसवता येइल )
लिखते रहियो आनंदभाऊ !

थोडक्यात पण छान लिहिलेय. पुभाप्र.

'बायपास' नामक मूक लघुपट (१६ मिनीटे: नवाजुद्दिन सिद्दिकी, इरफान खान) अतिशय प्रभावी आहे, अवश्य बघा:
https://www.youtube.com/watch?v=NCRBY9ss-58

धन्यवाद,
पैशाचा जीवघेणा प्रवास. आवडला लघुपट.

सगळेच "बाय" करतात "पास" कुणीच करेना.

गावकुसाबहेरचा नाखु

खेळ सात बाराचा म्हणून एक चित्रपट आहे ,ह्यावरच आहे