परग्रहावरील जीवसृष्टींचा शोध.

काही कल्पना नाही बुवा ! तुमच्यामुळे आता माझ्यासारख्या लोकांनाही माहिती पडेल.

छान विषय
आणि कल्पक धागा
जाणकारांच्या प्रतीक्षेत

म्हणजे काय ?

पॄथ्वीवरीलजीवसॄष्टी ही कार्बन व हायड्रोजन वर आधारीत आहे.़
कदाचित इतर तारकामालांमधील जीवसॄष्टी काही इतर अणूंवर आधारलेली असेल.

पण तसे जरी असले, तरी पदार्थ विज्ञानाचे मुलभूत नियम सगळी कडे सारखेच लागू व्हावेत.

शिवाय, तुम्ही जर पॄथ्वीतत्व म्हणजे मॅटर असे म्हणत असाल
तर आपल्या विश्वात मॅटरच्या विरुद्ध अ‍ॅन्टी मॅटर असते.

आपण पारा वापरुन उष्णतामान मोजतो. द्रव पदार्थ मोजण्यासाठी विविध मापे वापरतो.

तो द्रव पदार्थ कोणता आहे हे शोधुन काढ्ण्यासाठी रसायन शास्त्राने "Spectroscopy" सारख्या अनेक पद्धती विकसीत केल्या आहेत. येथे प्रकाशाचा वापर करुन त्या पदर्थाची तिन आयामि अणु संरचना बनवली जाते व त्याचा वापर करुन तो पदार्थ कोणता आहे हे शोधुन काढले जाते.

प्रकाशाच्या वेगवेगळ्या "wave lengths" वापरुन अनेक गोष्टींचा मागोवा घेण्याचे तंत्र माणसाने विकसीत केले आहे.

ह्याच तंत्रांचा वापर करुन अशा वेगळ्या प्रकारच्या जीवसृष्टीची माहिती आपण मिळवू शकतो.

>>>>>>>>>पृथ्वी हा ग्रह मुख्यत्वे 'पृथ्वीतत्वा'पासून बनला आहे. (मॅटर????)
त्यातून आलेल्या /मिळालेल्या/ प्रक्रिया केल्या गेलेल्या धातू, वगैरेंपासूनच (जी पृथ्वीतत्वाची आहेत) आपली उपकरणे बनलेली आहेत. तसेच येथील जीवसृष्टी ही पृथ्वी तत्वापासून बनलेली. आपण इतर ग्रहांवरील जीवसृष्टीचा शोध घेताना या उपकरणांचाच वापर करतो आहोत.

'पृथ्वीतत्व- मला वाटते यामधे जल, वायु,अग्नी आणी आणखी दोन अशी पंचतत्वे आहेत. आपला देहही याच पंचतत्वाचा बनलेला आहे.

>>>>>>>>जर एखाद्या ग्रहाचा अथवा तार्‍याचा मूळ स्त्रोत अग्नितत्व असेल, जलतत्व असेल तर त्या ग्रह, तार्‍यावरील असलेली सृष्टी ही तशीच असेल.

पंचतत्वात अग्नितत्व जलतत्व असेल तर मग आपली ही उपकरणे अशा वेगळ्या प्रकारच्या जीवसृष्टीची माहिती देऊ शकतील. कारण हे पुर्ण ब्रह्मांड याच पाच तत्वांनी बनलेले आहे.

रोचक धागा. शेखर काळे यांचा प्रतिसाद त्रोटक असला तरी पटणेबल आहे.

माझं या विषयावर फारसं वाचन नाही. पण वेळ मिळेल तसं आहे तेवढी माहिती लिहीण्याचा प्रयत्न करते. आत्ताच फेसबुकावर मित्राकडून साधारण या विषयावर एक व्हीडीओ मिळाला.

आजच्या अ‍ॅस्ट्रॉनॉमी पिक्चर ऑफ द डेवरही हाच विषय आहे.

जर एखाद्या ग्रहाचा अथवा तार्‍याचा मूळ स्त्रोत अग्नितत्व असेल, जलतत्व असेल तर त्या ग्रह, तार्‍यावरील असलेली सृष्टी ही तशीच असेल.

असं काय नसतं रे भो! (म्हणजे असलं तर मला तरी माहित नाही ब्वॉ, प्यारेंना कुठुन कळाले असल्यास सांगावे.)

मॅटर्=पृथ्वीतत्व असेल तर तर संपुर्ण युनीव्हर्स त्याचंच बनलेलं* आहे, त्याशिवाय अ‍ॅन्टीमॅटर असलच पाहिजे अशी थेअरी आहे.
(पदार्थाचे मुलभुत घटक=> अणु, क्वार्क (स्ट्रींग्ज?))

आख्खं जग हे समान भौतिक नियमांनुसारच चालत असले पाहिजे असे शास्त्रज्ञांना वाटते. (उदा. न्युटनचे नियम जसे पृथ्वीला लागू होतात तसेच इतर ग्रहांनाही होतात, (त्यात थोडा बदल आईनस्टाईनने केला वगैरे)).

बा़की योगायोगाने याच विषयावर सद्ध्या आमच्या येथे एक सुंदर व्याख्यानमाला ( http://cos.arizona.edu/cosmic/ ) (इच्छुकांनी (आपल्या पैशाने) जरुर येणे करावे) सुरु झाली आहे. पहिल्या व्याख्यानाला व्हॅटीकन प्रयोगशाळेचा शास्त्रज्ञ आला होता. (जसजशी विज्ञानात प्रगती होत आहे तसतसे "रीलिजस बॅगेज" ओळखुन आपण ते त्यागले पाहिजे असे त्याचे मत ऐकुन मला आश्चर्य वाटले. असो.)

बाकी मला जर बरोबर आठवत असेल तर अ‍ॅन्शिअंट कॉस्मॉलॉजी मध्ये जलतत्त्व वगैरे भानगडी होत्या आणि त्या चुक होत्या असे केव्हाच मानले गेले आहे.

प्यारेजी तुमचा भला मोठा गोंधळ झाला आहे. जरा घाईत आहे, सवडीने उत्तर देतो किंवा खरडवहीत टंकतो.

जसे द्रव पदार्थ लिटरमधे आणि घन पदार्थ किलोग्रॅममधे मोजण्याची पद्धत आहे. (जनरली) म्हणजे 'मोड ऑफ मेजरमेंट' भिन्न आहे.>>
मी नेहमी तिळाचे तेल किलोमध्ये आणते हो! ;)
तरीच मला काही लोक परग्रहावरुन आणल्यासारखी वागवतात! :(
असो.
फिजिक्समध्ये, मोजमापांच्या पद्धतीत नेहमीच अनेक 'युनिवर्सल कॉन्स्टन्ट्स' वापरतात.
त्यामूळे इतर सूर्यमालांमधली मोजमापे काढताना कुठलाही घोटाळा होणार नाही.

एरीक व्हॉन डॅनिकेन (मु पो स्विस)यांच्याशी संपर्क साधा,त्यांच्या मते देव हेच अंतराळवीर आहेत.आणि परग्रहावर जीव सृष्टी असल्याचा शोध पण त्यांनी आधीच लावलाय ;)
त्यांना मिपा वर आमंत्रित करा

परग्रहावरील जीवसृष्टीबद्दल स्वग्रहावरच्या जीवजंतूंच्या भाषेतील चर्चा रोचक आहे!

दुवा:

http://www.theself.com/yugapat_srishti.cfm

ते ही कमी असेल तर मग अ‍ॅनाइम आहेच एंटरटेन करायला...

सदर प्रतिसाद कूणाला केवळ शब्दच्छल वाटू शकतो त्याबद्दल क्षमस्व.

तत्वज्ञानात विशेषतः भारतीय तत्वज्ञानात संपूर्ण सृष्टी ही पंचमहाभुतांपासून बनलेली आहे अशा प्रकारचे प्रतिपादन आढळते. ही पंचमहाभुते म्हणजे आकाश, अग्नी, जल, वायु आणि पृथ्वी. इथे सर्वात पहिले हे लक्षात घेतले पाहीजे की आपण वसुंधरेला जे पृथ्वी या नावाने संबोधतो ते संबोधन आणि पंचमहाभुतांमधले पृथ्वी तत्व हे संपूर्ण भिन्न आहेत. हे समजुनच पुढे चला अन्यथा गोंधळ उडेल.

ज्या पंचमहाभुतांपासून सृष्टी उत्पन्न झाली आहे असे सांगितले जाते ती पाच तत्वे सुक्ष्म अवस्थेत आपल्याआपल्या स्वस्वरुपात असतात. हे सुक्ष्मरुप मनाला आणि बुद्धिला अगम्य असुन त्यांच्या स्वरुपाचा बोध होणे अशक्य मानले जाते. मात्र सृष्टी उत्पन्न झाल्यावर ही पंचमहाभुते एकत्रित येत स्थुल स्वरुपात दृगोचर होतात. हे होतांना त्यांचे एकमेकांशी संमिलन होते आणि केवळ शुद्ध स्वरुपात ही भुते न रहाता एकमेकांवर प्रक्रिया करत त्यांचे दृश्य स्वरुप तयार होते. याप्रक्रियेत वर्गीकरण करतांना ज्या पंचमहाभुतापैकी ज्याचे प्रमाण जास्त असेल ते नाव त्या पदार्थाला दिले जाउन त्याचे त्या विभागात वर्गीकरण होते. उदा. जमीन. जमीनी मधे पृथ्वी, जल, वायु अंश असतो. अधिक मात्रा पृथ्वी तत्वाची असते त्यामुळे जमीनीला पृथ्बीतत्व मानले जाते. असेच रक्ताला जल मानले जाते जरी त्यात पृथ्वी तत्बाचे कण समाविष्ट असले तरी. आणि ह्याच पद्धतीने आपल्या सर्वत्र असलेल्या अवकाश पोकळीला आकाश तत्व मानले जाते जरी त्यात ग्रह, तारे, वगैरे पृथ्वी, वायु इ. तत्व असले तरी.

त्यामुळे तुम्ही जे म्हणालात

पृथ्वी हा ग्रह मुख्यत्वे 'पृथ्वीतत्वा'पासून बनला आहे. (मॅटर????)

हे तितकेसे बरोबर नाही कारण वसुंधरेवरती (पृथ्वीवरती) सर्वच तत्वांचे पदार्थ दिसतात. फक्त दृश्य स्वरुपावर न जाता वसुंधरेच्या पोटात पाहिले तर आगच दिसेल. असो. त्यामुळे तत्वज्ञानातील पंचमहाभुतांच्या वर्गीकरण प्रक्रियेने आपण एखादा ग्रह किंवा तारा अमुक तत्वाचा असे ठरवु शकत नाही. फक्त त्यावर असलेले जे काही पदार्थ असतील त्यांचे तत्व ठरवु शकतो.

आता तुम्ही म्हणाल मग या तत्वज्ञानाच्या पद्धतीने वर्गीकरणाची गरजच काय तर त्याचे उत्तर असे आहे की मी कोण आहे, कुठुन आलो, का आलो, माझ्या जीवनाचे प्रयोजन काय, मी का जगावे अशा प्रकारच्या प्रश्नांना तत्वज्ञान सामोरे जाते तेव्हा हे जग कसे निर्माण झाले, कुणी निर्माण केले, का निर्माण केले अशा प्रश्नांची उत्तरे शोधत जाते. या मार्गात समोर दिसणार्‍या दृश्य सृष्टीचे साधे सोपे वर्गीकरण करुन काही समान धागा सापडतो का हे पहात त्या नुसार त्या तत्वांचा आपल्या आयुष्यावर काय आणि कसा परिणाम होतो हे पहाणे आवश्यक ठरते. तत्वज्ञान प्रामुख्याने मनाच्या विविध घडामोडींशी निगडीत असल्याने बाह्य सृष्टीचे इतकेच स्थुल विवरण पुरेसे असते कारण धांडोळा घ्यायचा आहे तो मनाचाच. बाह्य सृष्टीचा नाही. त्यामुळे भौतिक किंवा रसायन शास्त्रांप्रमाणे अति सुक्ष्म काटेकोर विभागणी करणे अनावश्यक होते. असो

आता तुम्ही जी परजीवी सृष्टी वगैरे कल्पना लढवली आहे त्यातील अग्नी किंवा इतर काही तत्वाने ग्रहतारे असणे ही चूकीची कल्पना आहे. म्हणजेच जे काही ग्रहतारे इत्यादी असतील ते आपल्या सूर्यमाले प्रमाणेच असतील. त्यातील प्रमुख घटकद्रव्ये वेगळी असु शकतात. कदाचित काही आपल्याला अजुन माहिती नसतील असेही असेल. आता वेगळी जीवसृष्टी असण्याची शक्यता जसे की वेगळ्या मुलद्रव्यापासून वगैरे. तर तसे असु शकते आणि तसे इथेच या वसुंधरेवर असण्याची पण शक्यता नाकारता येत नाही. आणि असे काही असेल तर आपल्याला त्याचा शोध लागेल. उदाहरणार्थ आताच काही दिवसांपूर्वी आर्सेनिकवर जगणार्‍या जीवांचा शोध लागला होता. म्हणजेच जे आपल्याला विष ते त्यांना अमृत होते. याविषयावर जास्त लिहीण्याची माझी लायकी नाही म्हणून इथेच थांबतो.

विकास यांना मंगळावरची बाई दिसली होती. त्याची आठवण आली.

परग्रहावरील 'प्रगत' जीवसृष्टी हा अनेक विज्ञानकथांचा विषय असतो. त्याचप्रमाणे प्रत्यक्षपणे देखील परग्रहावर जीवसृष्टी आहे का अशा स्वरूपाचे संशोधन चालू असते.

शक्याशक्यतेचा विचार केला तर एवढ्या मोठ्या विश्वात कुठेतरी जीवसृष्टी असण्याची शक्यता खूपच आहे. तरीही आपला अशा एखाद्या जीवसृष्टीशी संपर्क होण्याची शक्यता किती?

१. समजा एखाद्या ग्रहावर जीवसृष्टीची आपल्यासारखीच प्रगती होत आहे, आपल्याच वेगाने आणि आगेमागे तिचीही प्रगती होत आहे आणि आपण वापरतो तसलीच साधने दूरसंचारासाठी वापरतात. असे असले तर त्या लोकांनी आपल्याकडे पाठवलेले संपर्क संदेश काहीशे वर्षे जुने असायला हवेत. कारण काहीशे प्रकाशवर्षे अंतरापर्यंततरी जीवसृष्टी आढळलेली नाही. आपल्यासारखीच प्रगती होत असेल तर इतक्या वर्षांपूर्वी असे संदेश पाठवण्याच्या स्थितीत ते नसतील.

२. समजा ते आपल्या पेक्षा खूपच आधी प्रगत झाले आहेत. आणि आपण आज ज्या पातळीला आहोत त्या पातळीला ते सुमारे १००० वर्षांपूर्वीच आले होते. आणि त्यांनीही असाच परग्रहावरील सृष्टीचा शोध घेण्यासाठी संपर्क संदेश पाठवले. ते संदेश आपल्याकडे सुमारे ५००-६०० वर्षांपूर्वी पोचले होते. पण आपल्याकडे ते ग्रहण करण्याची आणि त्यावर कारवाई करण्याची क्षमता त्यावेळी नव्हती. २००-३०० वर्षे त्यांनी प्रयत्न केला आणि मग काही जीवसृष्टी नाही असे समजून शोध घ्यायचे प्रयत्न त्यांनी थांबवले.

३. उलट स्थिती असेल तर आपण आज पाठवीत असलेले संदेश स्वीकारायची त्यांची पात्रता नसणार म्हणून त्याला प्रतिसाद मिळणार नाही.

थोडक्यात जीवसृष्टी असायची शक्यता बरीच असली तरी आपला आणि त्यांचा संपर्क होण्याची शक्यता ही इतके सगळे योगायोग जुळले तरच असेल.

मला एकदम नारळीकरांची "ट्रॉयचा घोडा" ही विज्ञानकथा आठवली. त्यात परग्रहवरील अतिप्रगतसृष्टीकडून १९७३ साली नासाने विश्वात सोडून दिलेले "पायोनियर" हे यान परत पाठवलेले असते. ते परत येताना पाहून सर्व खूष होतात. पण नंतर एका शास्त्रज्ञाच्या सुपीक डोक्यामुळे त्याचे जेंव्हा इलेक्ट्रॉनिक किरणांचा वापर करून फोटो काढण्याचा प्रयत्न केला जातो, तेंव्हा लक्षात येते की ते आतून अँटीमॅटरचे बनलेले असल्याने, जर ते उघडले तर स्फोट होऊ शकतो वगैरे. थोडक्यात इट वॉज ट्रोजन हॉर्स...

मला मेन इन ब्लॅक मधला टॉमी ली जोन्सचा विल स्मिथ बरोबरचा अशा अर्थाचा संवाद आठवला: "दोन हजार वर्षांपुर्वी ते पृथ्वीभोवती सुर्य फिरतो समजायचे, चारशे वर्षांपुर्वी पृथ्वीला सपाट मानायचे, आणि आत्ता तू समजतोस की इतरत्र सृष्टी नाही... "