लोगो...

लोगो..

'अ' कंपनीला 'ब' कंपनीने टेकओव्हर केलं. 'अ' कंपनी तशी जुनी पण गावठी. 'ब' कंपनी एकदम आंतेर्रराष्ट्रीय! काही तांत्रिक कारणाने 'अ' कंपनीच नाव बदलता येणार नव्हतं. त्यामुळे ती ब कंपनीची ग्रुप कंपनी म्हणून ओळखल्या जाणार होती. कागदी टेकओव्हर पूर्ण झाल्यावर हळूहळू प्रत्यक्षात कब्जा करणं सुरू झालं.रोजच्या रोज पॉलिसी,प्रोसेस, कल्चर, इथिक्स, कॉम्पलायन्स वगैरे शब्दांचा भडिमार सुरू झाला. मग कंपनीचा लोगो या विषयावर गाडी आली.

आता अ कंपनीच नाव बदललं नसल्यामुळे आणि लोगो नावावरूनच बनलेला असल्यामुळे त्यात फार काही बदल करता येणार नव्हते. शिवाय त्या लोगोचा ब्रँडही मार्केटमध्ये ओळखीचा होता. पण आंतेर्रराष्ट्रीय ब कंपनीला ते काही पटेना. "असं कसं असं कसं! आमची भाकरी खाता अन आमचं आडनाव लावत नाही" हे वाक्य ते इंग्रजीतून वेगवेगळ्या प्रकारे सांगत होते. शेवटी लोगो आणि ब्रँडिंगशी निगडित सर्व काम थांबवा असं फर्मान आलं.

मग सर्वसमावेषक लोगो कसा असावा ह्यावर ब्रेनस्टॉर्मिंग सुरू झालं. ब्रेनस्टॉर्मिंग म्हणजे ज्या लोकांचं ब्रेन त्यांच्या लहानपणीच आलेल्या एका स्टॉर्म मध्ये उडून गेलेलं असतं ते लोकं एकत्र बसून एखाद्या विषयावर चर्चा करतात. त्या विषयातलं सखोल अज्ञान हे ब्रेनस्टॉर्मिंग सेशनसाठी खूप आवश्यक असतं. साधारण तीन महिने आणि बेचाळीस ब्रेनस्टॉर्मिंग सेशन्स झाल्यावर आपण अ आणि ब असे दोन वेगवेगळे लोगो ठेऊ असं प्रपोज करण्यात आलं. मग कोणाचा लोगो वरती कोणाचा खाली, की शेजारी शेजारी ठेवायचे ह्यावर आणखी ब्रेनस्टॉर्मिंग सेशन्स झालेत. दरम्यान ह्यावर चर्चेसाठी दोन्ही कंपनीतले बिझनेस एक्झिक्युटिव्ह आठ दहावेळा हेड ऑफिस, साईट ऑफिस आणि मॅन्युफॅक्चरिंग युनिटला विमानाने फिरून आले. त्यांचा साधारण खर्च सात लाखांच्या घरात गेला. शिवाय त्यांचे मॅनअवर्स, पगार वगैरे वेगळंच. ह्या सगळ्यात सहा महिने निघून गेले.

मग एके दिवशी या विषयावर आग लागली. कारण लोगो नसल्यामुळे मार्केटिंग ब्राउचर्स थांबले होते. तिकडे प्लँटवर सेफ्टी ऑडिट थांबलं होतं. त्या ऑडिट नंतरच मिळणार असणारी एक ऑर्डर थांबली होती. बरेचशे फिनिश्ड प्रॉडक्ट्स लोगो ठरला नसल्यामुळे फायनल स्टॅम्पिंगची वाट बघत होते. विशेष नाही पण कंपनीचा चाळीसेक कोटींचा रेव्हेन्यू थांबला होता. मग ब कंपनीच्या हेडऑफिसपर्यंत बातमी गेली. अजूनही लोगो का ठरवण्यात आला नाही ह्यावर इन्कवायरी कमिटी बसवण्यात आली. सखोल चौकशीनंतर कोणत्यातरी एका बिझनेस एक्झिक्युटिव्हने फायनल प्रोपोझल तब्बल दोन दिवस त्याच्या बॉसला फॉरवर्ड न केल्याचे निष्पन्न झाले. मग त्याच्यावरच पूर्ण सहा महिन्याचं खापर फोडण्यात आलं.

शेवटी दोन लोगोंच फायनल प्रोपोझल मॅनेजमेंटला सबमिट करण्यात आलं. आता मॅनेजमेंटच ब्रेनस्टॉर्मिंग सुरू झालं. ब कंपनीच्या म्हणण्याप्रमाणे त्यांनी टेकओव्हर केलेलं असल्यामुळे अ आणि ब एकाच पातळीवर असू शकत नाही. म्हणूनच ब चा लोगो वरती असावा आणि अ चा खाली असावा. पण अ च्या म्हणण्यानुसार ब कंपनीला लोकल मार्केटमध्ये कुत्रं ओळखत नसल्याने असं करून चालणार नाही. अर्थात हे वाक्य त्यांनी चांगल्या इंग्रजी शब्दात सांगितलं!

ह्या वादात आणखी तीन चार महिने निघून गेले.

शेवटी एक तोडगा निघाला. आणि त्यानुसार लोगो फायनल करण्यात आला. आणखी साधारण महिन्याभराने नविन लोगोचा लॉंचिंग सेरेमनी करण्यात आला. ह्या सेरेमनीसाठीसुद्धा पंचवीस तीस बिझनेस एक्झिक्युटिव्ह इकडून तिकडे विमानाने वगैरे गेले. खूप गाजावाजा करून कंपनीचा लोगो लाँच करण्यात आला. फायनल लोगोमध्ये दोन्ही कंपनीचे ओरिजिनल लोगो तसेच ठेवण्यात आले होते. आणि त्यात एक अत्यंत महत्त्वाचा शब्द टाकण्यात आला होता. लोगो दिसायला खालीलप्रमाणे होता.

अ
by ब

by या अत्यंत युनिक, लक्षवेधी आणि इनोव्हेटिव्ह शब्दासाठी आंतेर्रराष्ट्रीय कंपनीने एक वर्ष आणि करोडो रुपये खर्च केले होते.

बाकी काहीही असो,

पण by या एका शब्दाने लोगो आणि इगो दोन्ही सुखावले होते.

-- चिनार