गुंतवणूक कशी, कुठे

सध्या बँकेतील ठेवींचे व्याजदर झपाट्याने कमी होत आहेत, साधारण २-३ वर्षांपूर्वी जे व्याजदर ९-१० % होते
ते आता ६-७ % एवढ्यावर आले आहेत.

हाय हाय ! मी तर एफडी व्याजदर १८ % असलेले याची देही याची डोळा पाहिले आहेत !
बाकी ' खात्रीशीर गुंतवणूकीचे मार्ग' खरंच कुणाला माहिती असतील का याबद्दल शंका आहे. असले तर वेलकम ! धाग्यावर नजर ठेवून आहे !

खात्रीशीर गुंतवणूकीचे मार्ग'
हे दोनच आहेत
१) श्रीमन्त घरात जन्म घेणे
२) श्रीमंत घरी लग्न करणे
बाकी सर्व उपाय खात्रीशीर नाहीत.
जितका जास्त धोका तितका परतावा जास्त
जितकी गुंतवणूक सुरक्षित तितका परतावा कमी.
बाकी तज्ञ लोक आपल्याला सल्ला देतीलच.

डोण्ट पुट ऑल युअर एग्ज इन वन बास्केट!

परत येतो.

https://www.valueresearchonline.com/
ही साइट वापरून बघा. फ्री आहे आणि रिलायबल आहे.

https://savers.moneylife.in/
ही सर्विसदेखील छान आहे पण फुकट नाही. वर्षाला ३५०० आहे बहुतेक. ( प्रसिद्ध अर्थ-पत्रकार सुचेता दलाल चालवतात हे.)

अवांतर: निरुपयोगी माहिती वाचू नका. (फेड रेट हाइक, जपानमधलं रिसेशन, चायना डेट वगैरे वगैरे)

हा ब्लॉग देखील छान आहे.
http://www.subramoney.com/

http://www.dyotasolutions.com/ यान्चे workshops मिळाले तर आइका. छान guidance देतात.

सध्याच्या तरूण पिढीला पेन्शन नाही आणि कॉम्पिटीटीव्ह क्षेत्रामुळे जॉबचा भरवसा नाही . त्यामुळे रीटायरमेंट प्लॅनिंग महत्वाचा आहे.
५० नन्तर खर्च जास्त आणी उत्पन्न कमी होणार , त्यासाठी उत्पन्नाचा पर्यायी आणि खात्रीशीर मार्ग म्हणून इन्वेस्टमेंट हवी.

खर्च करतो तसेच भविष्याची तरतूद म्हणून अनेक ठिकाणी गुंतवतो.

भविष्याची तरतुद आणि आर्थिक सुरक्षीतता मिळवण्यासाठी एकमेव उपाय म्हणजे "विकले जाऊ शकणारे स्किल बाळगणे". ह्याला पर्याय नाही.

तुम्ही जर नोकरी करत असाल आणि वायफळ पैसे खर्च करत नसाल तर २२, २५ वर्ष नोकरी करुन आर्थिक स्थैर्य नक्की येते.

सुबोध खरे, एस, अनुप ढेरे, सुखी यांच्या प्रतिसादांबद्दल त्यांचे आभार आणि त्यांच्याशी सहमत.

पूर्वी जसा प्रत्येक कुटुंबाचा एक 'फॅमिली डॉक्टर' असायचा, तसा आता 'फॅमिली गुंतवणूक सल्लागार' असायला हवा. नवरा-बायकोचं सध्याचं वय, एक / दोघेही नोकरीत असल्यास निवृत्तीचं वय आणि निवृत्तीला शिल्लक असलेला काळ, पेन्शन मिळणार अथवा नाही, मुलांचं वय, सर्व स्रोतांद्वारे आपला आय-व्यय (Income and Expenditure), जोखीम घेण्याची (आर्थिक) कुवत आणि तयारी, भविष्यकालीन लक्ष्य आणि त्यासाठी तरतूद, आपत्कालीन / अनपेक्षित खर्चासाठी तरतूद अशा अनेक गोष्टी लक्षात घेऊन गुंतवणुकीतला समतोल साधायला ते योग्य सल्ला देऊ शकतात. आमचा याबाबत खूप चांगला अनुभव आहे.

बँकेतील मुदत ठेवी, पीपीएफ, पोस्टातील NSC, MIS इ. अतिसुरक्षित पण (डॉ. सुबोध खरे यांच्या प्रतिसादात म्हटल्याप्रमाणे) जितकी गुंतवणूक सुरक्षित तितका परतावा कमी. मात्र कमावत्या व्यक्तीचा (योग्य योजनेतला) आयुर्विमा आणि कुटुंबातल्या सर्वांचा आरोग्यविमा मात्र असावाच.

ई.एल.एस.एस.मध्ये (Equity Linked Savings Schemeमध्ये) गुंतवणूक हल्ली फायदेशीर ठरत आहे. वार्षिक साधारणत: १२% ते १८% परतावा मिळू शकतो. सल्लागाराच्या सल्ल्यानुसार विविध कंपन्यांच्या योजना निवडा. ई.एल.एस.एस.ची जोरदार शिफारस.

शेअर्स, फोरेक्स (विदेशी चलन - Foreign Exchange) आणि कमोडिटी बाजारांमध्ये गुंतवणूक करायची असेल, तर योग्य अभ्यास आवश्यक; कारण त्यात परतावा जास्त असला, तरीही जोखीमही तितकीच जास्त. या क्षेत्रात थोडी गुंतवणूक जरूर असावी.

कोणत्या प्रकारात किती गुंतवणूक असावी, याचा काही 'जादूई फॉर्म्युला' सांगता येणार नाही, तो व्यक्तिपरत्वे वेगवेगळा असेल. तरीही ढोबळमानाने ई.एल.एस.एस.मध्ये जास्त, त्याखालोखाल विमा, त्यानंतर PPF, शेअर्स आणि त्याखालोखाल इतर (बँक मुदत ठेवी, NSC, KVP, वगैरे सुरक्षित योजना) असा फॉर्म्युला आमच्यासाठी फायदेशीर ठरला आहे.

आमचा अनुभव : चार-पाच वर्षांपूर्वी, राहतं घर सोडून नवं घर घेण्याची वेळ आमच्यावर आली होती. थोड्या कर्जाची सोय होत होती, तरी उरलेले पैसे स्वतःलाच उभे करायचे होते. काही मुदत ठेवी, पीपीएफमधून थोडी उचल, NSC, थोडे ई.एल.एस.एस. विकून थोडी रक्कम आणि काही शेअर्सची विक्री याद्वारे आम्ही ते पैसे उभे करू शकलो - कुणाकडूनही पैसे न मागता.. केवळ समतोल गुंतवणुकीमुळे.

फलदायी गुंतवणुकीसाठी तुम्हाला शुभेच्छा.

यलायशीतील गुंतवणूक सर्वात उत्तम. आणि तुमच्या आर्थिक भवितव्याची काळजी सर्वात जास्त यलायशी येजंटांना असते.

गुंतवणुक व् विमा दोन्ही वेगळ्या गोष्टी आहेत. त्यांची सांगड घालणारा तुम्हाला गाजरें दाखवत असतो.
एलआईसी मधे ४ ते ५% पेक्षा परतावा मिळत नाही.

ढोबळ मानाने आपल्या पगाराच्या १०० पट किंवा आपली असलेली सर्व कर्जे याच्या दुप्पट (यातील जी रक्कम मोठी असेल) त्या रकमेचा टर्म विमा ऑन लाईन घ्या
आणि बाकी सर्व पैसे इतर शुद्ध गुंतवणूक म्हणून गुंतवा.

कालच मी ज्यांचा अत्यंत चाहता आहे त्या चंद्रशेखर टिळक यांचे "गुन्तवणूक" या विषयावरील व्याख्यान ऐकून आलो.या पूर्वी काही पुस्तके वाचली आहेत व माझ्या समजुतीप्रमाणे मी एक योग्य तोच खर्च करणारा आहे या भांडवलावर आधारित काही सुचवितो.
१. आजच्या काळात तुम्हाला रामरक्षा मारुती स्तोत्र वा कुराण बायबल ई काही नाही आले तरी चालेल पण अर्र्थिक साक्षरता आलीच पाहिजे कारण प्रेमाने वा अशा पढत विद्येच्या जोरावर छाप पाडून कामे करून घेण्याचे दिवस संपले आहेत.

२. गुंतवणुकीचा पहिला धडा म्हणजे तीमधे आपली मानसिक गुतवणूक कधीच असता कामा नये. उदा. सोन्याला स्त्री धन नावाचा मुलामा देणे , वडीलार्जित जमीन जुमल्याला वारसा असा गोण्डस् शब्द देऊन कवटालून बसणे हे टाळले पाहिजे.

३.अन्न, निवारा ,आरोग्य, वहातुक हे त्रिकालाबाधित धन्दे आहेत. त्याना मरण नाही पण वस्त्र शिक्क्षण दूरसंचार हे तंत्रावर आधरित आहेत सबब उत्तरोत्तर शाळा महाविद्यालय कालबाह्य ठरू शकतात.मोबाईल कचर्‍याच्या किमतीने मिळू शकतो हे ध्यानात घ्यावे. ( कालच मी तू नळी वरून सॉल्डर च भाकरी दोनही करायला शिकलो गुरू करावा लागला नाही )

४.कोंणतीच गुंतवणूक सर्वकाल उत्तम गुंतवणूक असत नाही. उदा अभियान्त्रिकीचा अभ्यास जर॑ नेट वरून करून थेट परीक्षेला बसू देण्याचे धोरण आले तर डी वाय चे काय व त्याभोवतीच्या होस्टेलचे काय ? घरी बसून नेटवर काम करण्याचे धोरण कम्पन्याना मान्य झाले तर कंपनी बस व्यवसायाचेच काय ?

५.महागाई म्हणजे संघटित कामगार व बुदीजीवी लोकानी मंद् व असंघटितावर केल्या कुरघोडीचे फलित असते निसर्गता: काहीनाच तीव्र बुद्धीमत्ता असते त्यामुळेच हा फरक शकानुशतके रहाणार आहे.अभियन्ता व जे सी बी चालविणारा यांच्या वेतनात फरक असतो. तो या कारणाने. मागणी व पुरवठा यात काही साधनात पुरवठा कमीच पडतो उदा शेतीमाल.यात काहीचेच वेतन जास्त असल्यामुळे ते महागाईस कारणीभूत ठरतात. आय टी वाल्यानी महागाई आणली असे जे म्ह्टले जाते ते त्यामुळेच. अर्थात गुन्तवणूक करण्याची गरज दोन कारणाने निर्माण होते एक उत्तरोत्तर शरीर थकत असल्याने निवृती अटळ असते व मरण आपल्या हातात नसल्याने किती पैसा लागेल अशा काळात याचे गणित अवङ्हड असते. दुसरे कारण म्हण्जे माहागाई. तिचा जो दर असतो त्याप्रमाणे चलनाची क्रयशक्ती कमी होत जाते साहजिकच गुतवणूकीतून येणारे उत्पन्न हे महागाई दरापेक्षा जास्त असले पाहिजे हे चौथीतला मुलगा ही सांगेल.

६.गुन्तवणूक करताना तुमची मानसिकता तपासून घेणे गरजेचे असते . बायकोच्व्या अंगावर शंभर तोळे सोने आहे म्हणून रेलेवे कन्सेशन मिळते का ? त्याने नक्की आर्थिक फायदा कोणता होतो? जी गोष्ट विकण्याचे धारिष्ट आपल्यात नाही ती आपली फक्त मानसिक गुतवणूक असते आर्थिक नाही. तेंव्हा सोन्यापासून सावधान. आजकाल दोन घरे तीन घरे विकत घेण्याचे प्रमाण वाढले आहे . या घरांच्या चक्रव्युहात सरकार आपल्यात पद्धतशीर पणे घुसवीत असते. कारण बाम्धकाम व्यवसाय सरकारला फार मोठा महसूल जागेवर देत असतो. वर्षानुवर्षे भाड्याने घरे देण्यापेक्षा त्यामधील काही घरे विकून आलेल्या पशाचा उपभोग का घेउ नये. सर्व जण आपण मुलांसाठी करणार असू तर आपण आयुष्य कशासाठी घालवायचे याची मानसिकता बदलली पाहिजे. अवाच्या सवा हप्ते भरून मुला बायकांसाठी जीवन विमा उतरवीत बसणे हा गुम्तवणुकीतील एक मोठा सापळा आहे . म्हणून जीवनविम्यापासून ही सावधान. विमा हा मुख्यता: बेनीफिएशरीने काढावयाचा असतो अर्थात मिळवत्या पत्नीचा विमा नवर्याने व मिळवत्या पतीचा नवरा मिळवत्या बायकोने. आपण नेमके उलट करीत असतो. आपण गेलो तर बायकोचे काय ? हा प्रश्न १९३० मधे ठीक होता आता स्त्री शिकली आहे अनुकंपा तत्वावर अनेक ठिकाणी तिला नोकरी मिळते. क्वचित ती दुसरे लग्न देखील करून आधार शोधू शकते.

७.राष्ट्रीय बॅन्केत ठेव ही सुरक्षित वाटत असली तरी ते एक अनसेक्युअर्ड लोन असते हा कायदा आहे. उद्या एखादे सरकार एखाद्या सरकारी बॅकेस दिवाळेखोर ही बनवू शकते. ही शक्यता धुसर असली तरी एक अभ्यास म्हणून समजून घेणे जरूर आहे. सबब अशा बॅन्केचा शेअर ५५० वरून ५५ येणे शक्य आहे.

बाकी अनेक मुद्दे आहेत पण आपला अतिरिक्त पैसा सर्व प्रकारच्या पर्यायात विखरून गुंतवणे रास्त ! हरेक गोष्टीचा विमा काढत बसण्यापेक्षा जीवन एक जुगार हे वाक्य ध्यानात ठेवावे. आपल्या जीवनात सर्वच गोष्टी अघटित होतील असे मानण्याचे कारण नाही.

आयुर्विमा (टर्म) ४० च्या माणसाचा एक कोटी रुपयाचा ऑनलीन घेतला तर साधारण पणे २२-२४,०००/- रुपये वर्षाला येतो. ३० वर्षे मुदतीसाठी/ वयाच्या सत्तरी पर्यंत. म्हणजे रुपये २०००/- महिना भरून तुम्ही एक कोटी रुपयाचा विमा उतरवू शकता आणि बाकी सर्व पैसे गुंतवणुकी साठी वापरू शकता. एक कोटी रुपयाचा विमा काढल्याने मिळणार्या मानसिक शांततेचि किंमत काय?

मी माझ्या रमेश हवेले या वर्गमित्राच्या कंपनीत पुण्यात गुंतवणुक केली आणि आता बट्ट्याबोळ झालाय. धनदा कार्पोरेशन या कंपनीचा तो सर्वेसर्वा. गेली २० वर्षे गुंतवणूक तिथे करत आलो ते केवळ मित्राच्या विश्वासावर. सुरावातीच्या काळात धनदा पोर्टाफोलिओ इनवेसमेंट प्रा.लि अशी होती नंतर ग्रुप ऑफ कंपन्या वाढत गेल्या. सुरवातीच्या काळात चांगला परतावा मिळाला.अनेक ओळखीचे व नातेवाईक यांनी गुंतवणुक केली.
मला सुरवातीला २४ नंतर १८ नंतर १४ अशा टक्क्याने परतावा मिळाला. आता सर्व गुंतवणुकदार अडचणीत आले आहेत.
त्याच्याकडून धनदाचे ४५०० शेअर्स ४४ रु ला २०१० साली ६ वर्षासाठी घेतले २०१६ ला तो १४ टक्के क्युमुलेटीव रिट्न येतील या दराने तो ते शेअर्स परत घेणार असा तो एफडीचा हिशोब.
आता सगळच चित्र बदलल आहे.
बातमी १
बातमी २

गुंतवणूक दारांचे सर्व पैसे मिळतील असे आश्वासन तो वेळोवेळी देतो. पोलिस बंदोबस्तात शेअर होल्डर्सची मिटिंग झाली अन्य गुंतवणुदारांनी गेट बाहेर घोषणाबाजी केली. सगळ्यांनीच चिकित्सा न करता विश्वासावर गुंतवणूक केली आहे. सुरवातील सगळ्यांना्च चांगला परतावा मिळाला आहे. हा मित्रही गेल्या पंचवीस वर्षात शुन्यातून भरभराटीला आला आहे. त्यामुळे गुंतवणुक प्रकाराची भीतीच वाटते. सरळ आपले राष्ट्रीय बॅंकेत टाकले तर बरे झाले असते असे वाटते. मित्र गावाकडचा आहे. कौटुंबिक रिलेशन असतात ना छोट्या गावात.
पाहू या आता काय होते ते. पैसे बुडाल्यात जमा आहेत असे गृहीत धरले की मग मानसिक त्रास होत नाही. मित्राचा फसवण्याचा हेतु आहे असे मला वाट्त नाही.

बर्‍याच गोष्टी डोक्यात आहेत कधीतरी वेळ मिळेल तसा उतरवेन. सिएफए लेव्हल थ्री च्या अभ्यासक्रमातून गुंतवणूकदारांचं मानसशास्त्र आणि गुंतवणूकीचं ज्ञान यांचा संगमातून अलिकडे विकसित होत असलेला विषय वाचायला मिळतो आहे. सर्वात खटकणारी बाब म्हणजे या इंडस्ट्रीत दलालांच्या जाळ्याशिवाय बहुतेक प्रॉडक्टस एण्ड युजर्स पर्यंत विकले जात नाहीत. त्यामुळे होतंय असं की गुंतवणूकदाराच्या काय फायद्याचं आहे त्यापेक्षा दलाली कुठून जास्त मिळेल यावर प्रॉड्क्टस विकले जातात.

नोकरी व्यवसाय दीर्घकाळ करत रहाणे.

मायबाप सरकार जे लिमिट देइइल तितके पोस्टात ठेवणे.

गरजेपेक्षा एक घर जास्त घेऊन ठेवणे.

मला यातलं कळत नाही { यावर अगोदरच बरेचवेळा शिक्कमोर्तब झालं आहे} फक्त आजच्या लोकसत्ताची लेखाची लिंक द्यावीशी वाटली म्हणून .बय्राच जणांना हे अगोदरच माहित असेलच-
करप्रणाली बदल/लोकसत्ता

प्राप्तिकर प्रणालीतील वर्षांतील ठळक बदल
मागील वर्षांत महत्त्वाच्या घडामोडी

३ सर्वोत्तम म्युच्युअल फंड्सइकोनॉमीक टाईम्सच्या म्हणण्याप्रमाणे प्रत्येक क्षेत्रातील
http://economictimes.indiatimes.com/marketstats/pid-131,pageno-1,sortby-...
आणी मनी कंट्रोलच्या सल्ल्यानुसार सर्वोत्तम
http://www.moneycontrol.com/mutual-funds/top-rated-funds

सर्वोत्तम समभाग
http://profit.ndtv.com/news/market/article-clsa-bets-on-long-term-india-...