लॉकडाऊन: एकविसावा दिवस

भारत नेहमीच युध्दांत एकी दाखवत आला आहे. तशीच एकी सध्या दिसत आहे. कोरोना हा आपला शत्रू असल्याचे भारतीयांनी मान्य केले आहे असे वाटते.
बाकी अमेरिकन हेल्थकेअर संबंधात एक लिंक सापडल्यावर देतो. वर्षभरापूर्वीची आहे.

तरी लागणीमध्ये युरोप आणि अमेरिका नकाशात लालेलाल दाखवत आहेत। एवढे लोक आले कुठून नजर चुकवून?

श्रीरंगसेठ, अमेरिकेतील आपल्या राज्यांतील लॉकडाऊन आणि सद्य परिस्थितीचा तपशीलवार वृत्तांत पोहचला. निवांत प्रवाशांची वाट पाहात असलेले निर्जन रस्ते, अंगणात उतरलेले पक्षी. सुने सुने असलेले मुलांसाठीचे घसरगुंडी आणि ते पार्क. टॉयलेट्स पेपरचे रिकामे फडताळं. हे फक्त सिनेमात पाहिलेलं. सहा महिन्यापुर्वी जगभर असा हाहाकार उडेल असे कोणी सांगितले असते तर त्याला लोकांनी वेड्यात काढले असते. मुलांच्याच भावविश्वावर नव्हे तर मोठ्यांच्याही मनाची अवस्था अशी चलबीचल अशीच आहे.

लॉकडाऊन म्हणजे घरात कुलुपबंद होणे आणि परिस्थिती नियंत्रणात आणन्यासाठी प्रयत्न करणे असाही उपाय असतो हेही सर्व स्वप्नवत वाटतं. पण त्याशिवाय पर्याय नाही. भारतातील परिस्थिती अजून तरी नियंत्रणात आहे असे वाटते. आपण माणसं किती स्वार्थी असतो बोलतांनाही आपल्याकडे तसे कमीच मरण पावत आहेत असे बोलावे लागते. आणि त्यात समाधान मानावे लागते ही वस्तूस्थिती आहे.

आज मा.पंतप्रधानांनी ३ मे पर्यंत लॉकडाऊन वाढवल्याची घोषणा केली. आजचं बोलणं जरा बरं वाटलं, तरी सुरुवातीला असलेला मास्क काढून मग बोलायला सुरुवात करणे वगैरे ते सोडलं तर देश की बात व्यवस्थित होती असे म्हणावे वाटते. लॉकडाऊन तसेही महाराष्ट्रात तीस एप्रील पर्यंत होतेच. आपण लवकर सुरुवात केली. अनेक लोकांना त्रास सहन करावा लागला आणि ज्यांची हातावर पोटं आहेत अशांसाठी एक नवी गाइडलाईन्स आणि जिथे रुग्णांची संख्या कमी असेल किंवा नसेलच अशा ठिकाणी २० एप्रील पासून काही निर्बंध शिथील होऊ शकतात या नव्या मांडणीबरोबर आता लॉकडाऊनला अधिक कडक करण्यासंबंधी सूचना दिसून येत आहेत. तसेच देशाला आवाहान करतांना काही वॅक्सीनवर संशोधन करीत असेल तर नवतरुण आणि संशोधकांनी पुढे यावे असेही त्यांनी सांगितले.

बाकी, आमच्याकडे किराणा आणि भाजीपाला याच समस्या दिसत आहे, सोशीयल डिस्टेंन्सचा अभाव, लोकांचे रस्त्यावर येणे यावर कडक उपाययोजनांची गरज आहे. घरात बसून बोर होतं असं म्हणायला काही चांस नाही, घरात बसणे सक्तीचेचे आहे. नेटावर पडीक आहे, मिपा सोबत आहे त्यामुळे फार एकटे वाटत नाही. आज घरात बसून एकवीस दिवस झाले हेही खरं वाटत नाही. धन्यवाद.

-दिलीप बिरुटे

करोनाव्हायरसच्या या संकटामुळे होणारे आर्थिक परिणाम अत्यंत घातक असतील असे अंदाज वर्तवले जात आहेत.
मागील १/१.५ वर्षां पासुन ऐकत होतो की परत recession येणार म्हणुन तशी थोड्या फार प्रमाणात चिन्ह ही दिसायला लागली होती. भारताचाच GDP growth rate (४.५) पाहिला तर तो सहावर्ष खाल पर्यंत घसरला आहे. आधिच परिस्थिती खरब होती त्यात हा कोरोना आला.
https://www.cnbc.com/2020/03/27/imf-chief-georgieva-says-the-world-is-in...

सही लिहिलंय, काळजी, चिंता कशी वाढत गेली हे चांगलंच जाणवतंय.
पक्ष्यांचे फोटो खुप सुंदर आलेत !

टॉयलेट पेपर वापरत नसल्याने त्याच्या टंचाईची भीषणता अनुभवु शकत नाही. आमच्या परिसरात कोणतीही टंचाई नाहीय असे आमच्या आणि आजुबाजुच्या लोकांच्या अनुभवावरून जाणवतेय.

लॉक डाऊन ३ मे पर्यंत वाढवलेला आहे, तेव्हा सगळ्या प्रकारची काळजी घेणे आलेच !

छान लेख!

अमेरीकेतील आंखो देखा वृत्तांत आवडला. सध्या अमेरीका हे प्रादुर्भाव आणि बळींच्या बाबतीतलं सर्वात मोठं केंद्र झालंय. तेव्हा घरीच रहा, सुरक्षित राहा.

एक भाबडा प्रश्न- परदेशात (त्यातूनही अमेरिकेत) कधीच गेलो नसल्याने.
तिकडील टॉयलेट्समध्ये पाण्याची व्यवस्था (फ्लश सोडून) अजिबातच नसते का? भारतीय लोक बादली घेऊन जात नाहीत काय?

बाकी आमच्या येथे देखील पक्ष्यांचे दर्शन सध्या अतीसुलभ होते आहे. कुत्र्या मांजरांचे मात्र हॉटेलं बंद असल्याने हाल चाललेत.

टॉयलेट पेपर ची टंचाई हा विषय बहुधा करोना च्या साथीनंतरचा दुसर्‍या क्रमांकाचा चिंतेचा विषय असावा असे जालावरच्या अनेक बातम्या, लेख वाचून वाटते. त्यावाचून नक्की काय अडते, विदेशातील शौचकुपे केवळ टॉयलेट पेपर स्नेहीच असतात काय ? आता टॉयलेट पेपर नसताना काय पर्यायी सुविधा वापरात आहेत ?

बाकी विदेशात राहणार्‍या भारतीय लोकांना आपल्या नोकर्‍या टिकतील की जातील अशा शंका भेडसावत आहेत काय ? अमेरीकेत बंदूका खरेदीचे प्रमाण मोठ्या प्रमाणावर वाढले आहे अशा बातम्या येत आहेत त्यात कितपत तथ्य आहे ?

भारतातील आलेले अमेरीकी लोक (८००-२५०० संख्या विविध वर्तमानपत्रांत आकडा वेगवेगळा आहे) सध्या अमेरीकेत जाण्यास उत्सुक नाहीत असेही वार्तांकन आढळले. त्यांना नक्की कसली भिती वाटते आहे हे काही स्पष्ट झाले नाही अजून.

पाकीस्तान मधील कोरोना संसर्ग आणि मृतांची संख्या अजूनही बर्‍याच प्रमाणात कमी आहे (संदर्भ : द डॉन हे ऑनलाईन वर्तमानपत्र). तिथे सगळ्याच गोष्टींची बोंब असताना हे प्रमाण एवढे कमी कसे असाही प्रश्न पडतो.

बरेचसे भाजपा / मोदी विरोधी लोक भारतात चाचण्या पुरेशा जास्त प्रमाणात झाल्या नाहीत म्हणून करोना संसर्गाचे प्रमाण कमी दिसत आहे असे म्हणताना दिसतात. त्यात कितपत तथ्य आहे ?

अमेरीकेत देखील मुलांना परीक्षा न घेता पुढील वर्षात ढकलणार काय ?

ही लिंक सत्गुरू जग्गी वासुदेव यांची आहे. अंदाजे पावणे दोन तासांची आहे.

"सत्गुरू" हा शब्द येणार असल्याने ही लिंक द्यावी की नाही याचा विचार करत होतो. काही जण हा शब्द आल्यावर पुढचे काहीच वाचायची तयारी दाखवत नाहीत. शिवाय सुरवातीलाच मोंदीचं नाव आल्यावर तर काय होतं ते विचारायलाच नको. :)

तेव्हां त्यांत काय दिलंय हे थोडक्यात लिहावे व व्हिडिओ बघायचा की नाही ते वाचकांवर सोपवावे असे ठरवलंय. :)

पाचव्या आंतरराष्ट्रीय योगदिवसाच्या निमित्ताने सत्गुरूंची मुलाखत १.डॉ.सौमय्या स्वामीनाथन, वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशनच्या मुख्य शास्त्रज्ञ (००:०५:४२ ते १:०४:३५) व त्यानंतर २.फ्रॅन्सिस गॅरी, वर्ल्ड इन्टरनॅशनल प्रॉपर्टी ऑर्गनायझेशन चे प्रमुख यांनी घेतली आहे.
ज्यांना मोदी शब्द टाळायचा नसेल तसेच सत्गुरूंची काही सेकंदाची प्रार्थना वगैरेची अ‍ॅलर्जी नसेल त्यांनी सुरवातीपासून पहावयास हरकत नाही. :)
सुरवातीला भारताचे राजदूत राजीव चंदर बोलले आहेत.

आता प्रश्नोत्तरे प्रथम डॉ.सौमय्या स्वामिनाथन
१. रंग, रूप, वंश, लिंग, श्रध्दा यामुळे मानवांमध्ये झालेली विभागणी, स्थलांतराचे वाढते प्रमाण वगैरे प्रश्न वाढत चालले आहेत. मानवांत सर्वसमावेशकता किंवा ऐक्य योगाच्या सहाय्याने आणता येऊ शकेल का? हे अध्यात्मिक उत्तर १६:५५ ला संपते.

२. तुम्ही जे काही आत्तापर्यंत सांगितले ते आपल्या शिक्षण पध्दतीमधे नाहीये. अशा प्रकारे विचार करता येतो हेही माहीत नाहीये, हल्लीची तरूण पिढी निसर्गापासून लांब शहरात वाढतेय. त्यामुळे जमीन, पाणि, हवा, जंगले यासंदर्भात जागतिक धोरण ठरवण्याबाबत तुम्ही काय सांगाल? हे अध्यात्मिक उत्तर ००:२७:३६ ला संपते.

३. आता तंत्रज्ञानातील सुधारणांमुले नवीन औद्योगिक क्रांती होऊ घातलीय. प्रचंड माहितीचा साठा व वेगवान संगणक व यंत्रे मानवाला खूप शक्ति देणार आहेत. पण ड्ब्ल्यूएचओ ला अशी भिती वाटतेय की, जर याचा उपयोग संकुचित दृष्टीने स्वतःच्या फायद्यासाठी केला गेला तर नैतीक, सामाजिक व कायदेशीर अडचणी निर्माण होण्याची शक्यता आहे. तेव्हां या वरचढ होत जाणार्‍या तंत्र व यंत्रयुगात मानवाने कोणते धोरण स्विकारले पाहिजे जेणेकरून आपण ही तंत्रज्ञानातील प्रगती माणसाच्या हितासाठी वापरू शकू? हे उत्तर अध्यात्मिक नक्कीच नाहीये. पण सगळयांनाच त्यापध्दतीने विचार करायला नक्कीच लावते. हे उत्तर ००:३६:१९ ला संपते

४. हा थोडासा तिसर्‍या प्रश्नाचा उपप्रश्न म्हणता येईल. तंत्रज्ञान ही अशी गोष्ट आहे की, ती चांगल्या किंवा वाईट अशा दोन्ही पध्दतीने वापरता येऊ शकते. तर असं काही करता येऊ शकेल का? की जेणे करून हे तंत्रज्ञान माणसाच्या भल्यासाठीच वापरले जाईल?
मानवजातीच्या कल्याणासाठी आत्तापर्यंत बरेच प्रयत्न केले गेले आहेत पण ते सगळे वाया गेले आहेत. त्याची कारणे या उत्तरात आहेत. भविष्यकाळाचे वेध घेणारे हे वैचारिक उत्तर ००:४०:१३ ला संपते.

५. प्राथमिक आरोग्यसेवा व प्रतिबंधात्मक आरोग्यसेवा याबद्दलचे हू चे (एसडीजी३) धेय्य पूर्ण करायला आता फक्त १० वर्षांची मुदत बाकी राहिली आहे. सर्व लोकांना आरोग्यसेवा मिळाली पाहिजे. तसेच आरोग्यदायी आयुष्यासाठी स्वच्छता, पाणि वगैरेचे प्रश्नही सोडवायचे आहेत. तर त्यासाठी योगा काय मदत करू शकेल. विशेषकरून भारतातील तुमचे अनुभव काय आहेत?
आरोग्याबद्दल अमेरिकन व पाश्चात्य लोकांचा दृष्टिकोनावर येथे भाष्य केले आहे. तो बदलला पाहिजे तेही सांगितले आहे. ००:५३:१३ ला भारताबद्दल एक मिनिट बोलले आहेत. हे वैचारिक उत्तर ००:५५:२८ ला संपते.

६. लस व लसीकरण याला आत्तापर्यंत खूप महत्व दिले जात होते. पण विकसीत देशात आता त्याला देण्यात येणारे महत्व कमी होत चाललंय. मुलांना लसीकरण करण्यातला उत्साह कमी होत चालला आहे. हे कसं बदलता येईल?
फारच मजेशीर उत्तर आहे. हे वैचारिक उत्तर ०१:०४:३९ ला संपते.

आता फ्रॅन्सिस गॅरी प्रश्न विचारताहेत. (०१:०६:१८ पासून पुढे)
१. काही वर्षांपूर्वी देशादेशांतल्या भिंती गळून पडत होत्या. आता परत लोकांमध्ये भिंती उभारायला सुरवात झालीय. सिमा बंद केल्या जाताहेत. वस्तूंच्या आयातीवर बंधने घातली जाताहेत. अशा परिस्थितीत तुमच्या सर्वसमावेशकता या मुद्दयाबद्दल तुम्ही काय सांगाल?
उदारमतवादाला का यश मिळालं नाही त्याचे उत्तर इथे दिलंय. तसच उपाययोजनाही सुचवलीय. हे वैचारिक उत्तर ०१:११:११ ला संपते.

२. भौतिकशास्त्रज्ञ अस म्हणताहेत की, सगळ्या गोष्टी वैश्विक नियमांनी बांधलेल्या आहेत. मग माणसाला आपल्या इच्छेनुसार वागता येत की नाही? का तो एक भ्रम आहे? हे वैचारिक उत्तर ०१:१७:१० ला संपते.

यापुढे जे आहे ते पहायच की नाही ते तुम्ही ठरवालंच. :)

पाकीस्तान मधील कोरोना संसर्ग आणि मृतांची संख्या अजूनही बर्‍याच प्रमाणात कमी आहे, हे अजुन सिध्द व्हायचे आहे, कारण तिकडे तपासणी प्रमाण खुप कमी आहे. जितकी तपासणी झाली त्यामधे प्रमाण जगात सर्वात जास्त आहे. म्हणजे जाहीर रुग्णांची संख्या आणि प्रत्यक्ष रुग्ण संख्या यात फरक आहे.

रंगा बरे वाटले इतक्या दिवसांनी तु लिहता झालास?

जपुन रहा आणि तुझे काम पण घरुनच होते आहे ना?

अमेरिकेतली बदलत गेलेली परिस्थिती तुम्ही नेमकी टिपली आहे.
टॉयलेट पेपरची चिंता किमान भारतीयांना तरी पडू नये ;)

हा प्रॉब्लेम अमेरिकेत राजकीय पण होता असे वाचले होते, अमेरिकेतल्या मित्राने पण दुजोरा दिला. मार्चच्या तिसऱ्या आठवड्यात गुरू, शुक्र मित्राने घरून काम केले, सोमवारी गव्हर्नरने फतवा काढला की लॉक डाऊनची गरज आपल्या राज्यात नाही म्हणून तो मंगळवारपासून परत ऑफिसमध्ये जायला लागला. पुढचं माहीत नाही
सध्या पण असे काही चालू आहे का आता सरसकट लॉक डाऊन आहे तिकडे?
लोक (शेजारी पाजारी) एकमेकांना मदत करत आहेत का अलिप्त आहेत?

अमेरिकेचा फोटोमय वृत्तांत आवडला !
टॉयलेट पेपर्स बद्धल तर बरचं वाचलय...

सर्व अमेरिकन मिपाकर आणि अमेरिकन हिंदुस्थानी नागरिक यांच्या सुरक्षित राहण्या विषयी मी प्रार्थना करतो...

मदनबाण.....
आजची स्वाक्षरी :- Badshah - Genda Phool | JacquelineFernandez | Payal Dev

नेहमीप्रमाणे फोटोसुद्धा खूप छान. कॅलिफोर्निया आणि न्यू यॉर्क मधे इतर राज्यांच्या तुलनेत आधी इमर्जन्सी जाहीर करण्यात आली होती असे वाचले होते. मार्चच्या सुरवातीला एका रेस्टारंटमधे एक ओळखीचे कुटूब भेटले. छान गप्पा मारल्या. बोलताना समजले की त्यांच्यातली ती दहा दिवसांपूर्वीच अमेरीकेवरुन आली होती त्यामुळे तिच्या कंपनीने तिला दोन आठवडे घरी राहायला सांगितले होते. पुढले चार दिवस मला झोप नाही आली.
भारतात लॉकडाउन सुरु होण्याआधीच सोशल डिस्टसिंग बद्दल सूचना सुरु होत्या. आता लॉकडाउन होणार मग काही खायला मिळणार नाही या भावनेतून सुपरमार्केट रिकामी होत होती. मी येथील एका सुपर मार्केट मधे गेलो होतो. दुकानाची एक बाजू पूर्ण रिकामी. साबण, शॅम्पू भरपूर होते. पण रवा, साखर, उडद दाळ (दक्षिण भारतात फार गरजेची वस्तू) काही नाही. ट्रक आला तसे लोकांची झुंबड उडाली. मी दूरच राहिलो. बीलासाठी लाइन मोठी होती. माझा नंबर जवळ आला तेंव्हा बघून आलो गर्दी नव्हती मला हव्या त्या वस्तू मिळाल्या. रांगेत सुद्धा तुम्ही लोकांच्या दूर जाऊन अंतर ठेवत असला तरी समोरचा ऐकत नव्हता. साऱ्या प्रकारच्या संताप आला होता. घरी येताच वाचले अमेरीकेत सुद्धा लोक सुपर मार्केटमधे सोशल डिस्टसिंग पाळत नाही आहेत. शेवटी एकच विचार मनात आला. माणसे सर्वत्र सारखीच असतात. थोडाबहुत फरक असतो बाकी सारखेच. लॉकडाउन होणार म्हणून दुकानात होणारी गर्दी, गरजेपेक्षा अधिक केलेली खरेदी, पोलिस नसेल तर बाहेर पडायची प्रवृत्ती. सर्वत्र हे असेच आढळले. इटली, अमेरीका, स्पेन, फ्रांस, भारत सर्वत्र सारखेच.

वांद्रे स्टेशनवर लॉकडाऊनचा फज्जा.
संचारबंदी मोडून एवढे लोक एकत्र जमतात कसे हे मोठेच रहस्य म्हणायला हवे.

मुबई बाण्द्रा स्तेशनवर म्हणे हजारो लोक लोक स्टेशनवर भूकेकंगाल होऊन उतरले आहेत. गावाकडे पाठवा काही करून अशी मागणी करताहेत. पंढरपूरची यात्राच जणू ! बहुतेक आर्मी बोलवावी लागेलसे दिसते !

छान लेख. पक्षांचे फोटो खुप सुंदर आहेत.

जे लोक रोगी नाहीत त्यांना जाऊ द्यायला हवे. ते सहज रोज पंचवीस किमी चालतात. मुख्य म्हणजे नाशिक रस्त्याला दोन गावांत बरीच कमी वस्ती असलेली गावे आहेत. मोकळी हवा, सूर्यप्रकाश कल्याण सोडल्यावर वाढत जातो. आणि गावी गेल्याची भावना आणि वातावरण मुंबईपासून पन्नास किमीवर सुरू होते.
सोडले तर दुआ देतील.

छोटे ठाकरे म्हणतात केंद्राने २४ तासासाठी रेल्वे सुरु करावी? असे कसे शक्य आहे? कोण रुग्ण आणि कोण नाही हे कसे ठरविणार? आहे तेथे राहणे सोईचे आणि योग्य. मला यात काहीतरी गडबड दिसत आहे.

रेल्वेत एरवीही प्रचंड गर्दी असते एप्रिल मे मध्ये. आता टपावर बसतील.
इकडे मुंबईत हे लोक एका खोलीत पाच सहा राहात असावेत. काम नाही, पैसे नाहीत.
इकडे जर डॉक्टर नर्सेस बाधित होत आहेत तर गावचे नातेवाईक यांना परत बोलवत असणारच. सोशल मिडियापेक्षाही हे कारण प्रबळ असेल.
आता मला वाटतं केंद्र आणि राज्यातील नेत्यांनी मतमतांतरे देण्यापेक्षा परिस्थितीचं गांभिर्य ओळखावं.

22 तारखेलाच मोदी मोठा लॉकडाउन ची कल्पना देऊन 23 24 25 ला सर्व लोकाना भारतभर तिकिट न काढता गावी जाता यावे अशी काही व्यवस्था करतील.मिपावर मी ही कुठेतरी म्हटले होते की रोड मॅप तयार असायला हवा होता. त्यासाठी तीन दिवस लश्कर बोलवायला लागले असते तरी चालले असते. केन्द्र सरकारनेच अनेक हॉट स्पॉट तयार करण्यास हात भार लावला. त्यात निजामुद्दीन चा ही समावेश आहे !

चांगले लिहिले आहे, सगळे रिप्लाय पण वाचले.. मस्त

ट्रंप तात्या सध्या सटकून गेले आहेत वाटतं काही तरी स्टेटमेंत करतात आणि लोक जीविताच्या भितीने काहीही करायला तयार होतात, काही तरी रसायन पिल्याने विषबाधा झाल्याच्या बातम्या वाचल्या. माणसं सर्वत्र सारखीच हेच या निमित्ताने दिसून आले.

-दिलीप बिरुटे