गणित विषयक शिलालेख-मथळ्याच्या दोन ओळींचे लेखन माहित करून हवे आहे

जैन धर्मात रिपुंजय आणि शत्रुंजय अशी नावे वाचलीयत मी.

पण पहिल्या ओळीत जसाठी वापरलेलं चिह्न आणि दुसर्या ओळीत वापरलेलं चिह्न यात फरक आहे असं मला वाटतं.

(अज्ञानी) मुवि

वीश्वजयतु आहे का ते?

हे यन्त्र प्रसिद्ध चंडेल राजा विजयधरचा नातु व राजा विजयपालाचा पुत्र देववर्मा/देववर्मननी(राज्यकाल १०५०-बहुदा १०६०) इसवि सनाच्या १० व्या शतकात इथे कोरुन घेतले.राजा विजयधर(राज्यकाल १०१७-१०२९) हा परक्रमी व कलासक्त होता, मुहम्मद घुरीचा पराभव तसेच खजुरहो च्या अनेक शिल्पांचे,मंदिर बांधकामाचे श्रेय त्यालाच दिले जाते. ह्या यन्त्रा वरील ओळी ह्या पाली/प्राकॄतात असुन- 'राजपुत्र श्री देववर्म/देवसर्म विजयतु:|' असे आहे.
राजा देववर्माला सतत शेजारच्या कालचुरी/कालछुरी साम्रज्यापासुन धोका होता.सम्राट त्रिलिंगाधिपति गांगेयदेव कलचुरी आणि त्याचा पुत्र लक्ष्मीकर्ण कलचुरी ह्यांनी चंडेल राज्यांच्या नाकी आणले होते,आणि शेवटी राजा देववर्माला पराभुतही केले. त्या शत्रुपिडेला उपाय म्हणुन देववर्मानी हे यन्त्र मंदिरामधे खोदले असावे.हे काली-चंडीचे यन्त्र आहे जे शत्रुविनाश,प्रापंचिक सुख्,धनप्राप्ती,ग्रहदोष निवारण वगैरे साठी काळीजादु-गुढपंथी-ज्योतिष-तांत्रिक लोकांत 'सिद्ध चौतिस यन्त्र' म्हणुन प्रसिद्ध आहे.चंडी ही चंडेल राजपुत वंशाची कुलदेवी असल्यानी कोणी हा तांत्रिक उपाय राजाला सुचवला असण्याची शक्यता आहे.
हा झाला इतिहास, आता मजा गणिताची,युलर च्या कल्पनेनुसार आपण ज्यावेळी दोन 4 × 4 चे mutually orthogonal diagonalize Latin squares घेतो-> A{[२ ३ १ ४],[१ ४ २ ४],[४ १ ३ २],[३ २ ४ १]} व B {[३ ४ १ २],[२ १ ४ ३],[४ ३ २ १],[१ २ ३ ४]}आणि ज्या वेळी आपण त्यांच्यावर 4 × (A − 1) + B हे operation करतो त्यावेळी चौतिस यन्त्रा चा magic matrix सापड्तो. ह्या magic matrix मधे-
१.मुख्य Diagonal ची बेरिज ३४ येते.
२.प्रत्येक 2x2 ची बेरिज ३४ येते.
३.८ समद्वीभुज(trapezium)असे येतात त्यांची बेरिज ३४ येते.
४.४ त्रिकोण ज्यामधे ३ चौकोन येतात आहेत ज्यंची बेरिज ३४ येते.
५.चारही कोप-यांची मिळुन बेरिज ३४ येते.
६.मुख्य Diagonal सोडुन बाकी सर्व Diagonal ची बेरिज १७ येते.

आहे की नाही मज्जा

@पामर. अनमोल माहितीबद्दल धन्यवाद . पूर्वीच्या काळच्या ज्ञानाची तर उडवनारयांचा निषेध .

राजा विजयधरला 'महाराजा राव विद्याधर' म्हणुन ओळखले जाते किंबहुना तो ह्याच बिरुदानी जास्त प्रसिद्ध आहे. देववर्मन हा फार कमनशीबी राजा ठरला; महाराजा धंगदेव,महाराजा गंडदेव,महाराजा राव विद्याधर,व कलिंजराधिपती महाराजा विजयपालाच्या पराक्रमी वंशात जन्माला येऊनही बिचारा कालचुरी लक्ष्मी-कर्णाकडुन पराभुत झालेला राजा म्हणुनच लक्षात ठेवला गेला.देववर्मनचा पुत्र किर्तिवर्मनने मात्र ह्या घेऊन कालचुरींचा मोठा पराभव केला.

छान माहिती मिळाली. धन्यवाद.

बर्‍याच दिबसांनी सांख्यिक कोटी बघायला मिळाले, मजा आली