एका गांधीवाद्याच्या समर्थनार्थ?

गांधीवादाला सतत विरोध करणारे आणि यापूर्वी एका गांधीवाद्याची रेवडी उडवणारे आज दुसर्‍या गांधीवाद्याचा उदो उदो करत आहेत हे पाहून वैषम्य वाटले. याला नेमके काय म्हणावे असा प्रश्नही पडला.

•मिपावर परिवर्तनाचे वारे वाहू लागले आहेत?
•अहिंसेचे आणि उपोषणाचे महत्त्व लोकांना पटले आहे?
•आम्ही वातकुक्कुट बनलो आहोत?
•की आणखी काहीतरी जे आम्हा पामरांच्या आकलन शक्तीपलिकडले आहे?

नाही, ह्यातले काही असावे असे वाटत नाही.

सध्या आम्हाला अज्जिबात वेळ नाही हे आमच्या सहभाग नसण्यामागचे कारण आहे. जर ही परिस्थिती आली नसती तर तुम्हाला हा धागा काढावा लागावा नसता, आम्ही अनेकांच्या 'अपेक्षा' जरुर पुर्ण केल्या असत्या ;)

असो, सध्या चालु द्यात ;)

- (हम नहीं बदलेंगे वाला)छोटा डॉन

प्रियाली-जी, तुमच्या सारख्या जुन्या (जाणत्या असे पण लिहिणार होतो पण नकोच, बर्‍याच लोकांचा आक्षेप असेल) सदस्येने असे लिहावे याचा खेद वाटला. गांधी विरोधक असतील, पण त्यांना का मन नाही? त्यांचे का मतपरिवर्तन होऊ शकत नाही? शिवाय आमच्या एका गुर्जींनी 'मोठे व्हा' चा एवढा सतत धोशा लावला होता की 'होतो मोठा, पण धोशा आवर' असंही त्यांना वाटलं नसणार का? हे मानवी मनाचे कंगोरे आता काय आम्ही तुम्हाला समजवून सांगायचे का? छे:, तुम्हारा चुक्याच!

मिपावर परिवर्तनाचे वारे वाहू लागले आहेत?

परिवर्तन हा तर सृष्टीचा नियम आहे, त्याला मिपा अपवाद कसे असेल....?

अहिंसेचे आणि उपोषणाचे महत्त्व लोकांना पटले आहे ?

हम्म...! संदर्भ श्री अण्णांच्या आंदोलनाचा असेल तर लोकांना आपली चीड व्यक्त करण्याची एक योग्य पायवाट श्री अण्णांच्या आंदोलनातून दिसत आहे. अहिंसेचा आणि उपोषणाच्या मार्ग स्वीकारणार्‍याचा उद्देश अतिशय स्वच्छ आणि विश्वासास पात्र ठरणारा असा आहे असे वाटल्यामुळे लोक अहिंसेचे आणि उपोषणाचे समर्थन करत आहेत असे मला वाटते.

आम्ही वातकुक्कुट बनलो आहोत?
निरंक
की आणखी काहीतरी जे आम्हा पामरांच्या आकलन शक्तीपलिकडले आहे?
निरंक

अवांतर : रामलीला मैदानावर पोलिसांची संख्या वाढवण्याचे काय कारण असेल बरं...? [खरडवहीत सांगा रे कोणीतरी]

-दिलीप बिरुटे

डॉन्याशी एकदम सहमत.
अग्दी माझ्या मनात्ले बोल्लास

प्रश्न (माझ्यापुरते (तरी)) गैरलागू

गांधी तत्व् ज्ञान आणि व्यक्ती या भिन्न गो ष्ती आहेत ...तत्व ज्ञाना चा आदर आहे पण म्हणून त्या व्यक्ती ने केलेले सर्व बरोबर अशी आंधळी व्यक्ती पूजा नाहिये ...उद्या अण्णा हजारे नी चुकिची मागणी केली तर त्यांचे तत्व् ज्ञान पटत असुन सुद्ध त्यांना विरोध होइलच !

धाग्याचे टी आर पी वाढवायची . २२/७ क्र. ची पॉलिसी सुरु झाली आहे

ती लढाई परक्यांविरूद्ध असल्याने त्यावेळी त्यांना अहिंसेचा मार्ग चूकीचा वाटला असेल. आता ही लोकनियूक्त सरकारविरूद्ध असल्याने हा मार्ग बरोबर वाटत असेल. हा मुद्दाही ध्यानात घ्यायला हवा.

माझे वैयक्तिक मत : शत्रुविरुद्ध अहिंसेचा मार्ग चूकीचा आहे. त्याला त्या मार्गाने हरविणे वेळखाऊ असते. तर जनतेने निवडून दिलेल्या सरकारला वेठीस धरण्याकरिता शांततामय मार्गाने केलेले आंदोलनही चूकीचे असते. स्वत: निवडणूका लढवून लोकप्रतिनिधी बनून संसदेत जाणे / न्यायालयात जनहितयाचिका दाखल करणे असे घटनात्मक मार्ग उपलब्ध असतातच ना.

हा 'चक्रनेमिक्रमेण'मधला प्रकार असावा काय? :)
बाकी जाणकार सदस्यांच्या प्रतिक्रिया वाचण्यास उत्सुक आहे.

राम राम मिपाकरहो,

यापुढे मिपावर मोहनदास करमचंद गांधी, जे भारताचे राष्ट्रपिता म्हणून ओळखले जातात आणि काही लोक ज्यांचा उल्लेख 'महात्मा गांधी' असा करतात,

त्यांच्याविषयी या पुढे मिपावर काहीही (सविस्तर) लिहिण्यास, चर्चेचा कोणताही धागा काढण्यास पूर्णत: बंदी आहे याची कृपया सर्वांनी नोंद घ्यावी..

अनेक घन्यवाद,

==================================================
हे राहून राहून आठवत आहे आज.

शत्रुविरुद्ध अहिंसेचा मार्ग चूकीचा आहे. त्याला त्या मार्गाने हरविणे वेळखाऊ असते. तर जनतेने निवडून दिलेल्या सरकारला वेठीस धरण्याकरिता शांततामय मार्गाने केलेले आंदोलनही चूकीचे असते.
जयप्रकाश नारायणानी पोलीस आणि सैन्याला हुकूम न मानण्याची विनन्ती केली होती त्याची आठवण झाली.
सरकार जनतेने निवडून दिलेले असते हा गैरसमज आहे. जे निवडून येतात ते मिळून सरकार बनवतात किंवा येत नाहीत ते सरकार बनवतात.आनि नंतर निवडून येतात.
शांततामय मार्गाने आंदोलन करणे हे सर्वात प्रभावी मार्ग आहे असा आजवरचा इतिहास आहे.
संघर्ष रक्तपात करून जे निवडून येतात ( जिंकतात) त्यांचा शेवट सुद्धा तसाच होतो.( उदा: तालीबान) हा देखील इतिहास आहे.( अपवाद औरंगजेब)
गुगळे जी आपले विचार फारच क्रान्तीकारक आहेत. कदाचित आणखी तीस चाळीस वर्षांनन्तर ते लोकाना आपलेसे वाटू शकतील

की आणखी काहीतरी जे आम्हा पामरांच्या आकलन शक्तीपलिकडले आहे?

मे बी..!

बाकी चालू द्या.. :)

तात्या.

मिपावर गेल्या दीडेक वर्षात प्रचंड बदल झालेले आहेत याबाबत वादच नाही. त्यातले कुठचे चूक कुठचे बरोबर वगैरे चर्चा न करता, काही नमूद करू इच्छितो. त्यावरून हे स्पष्ट होईल की मिपा आता तारुण्य संपून मध्यमवयीन व्हायच्या मार्गावर आहे.

- एके काळी मिपाच्या मुखपृष्ठावर खादाडीबरोबर उत्तान सुंदरीचा फोटो यायचा. आता काही पाशवी शक्तींच्या उदयामुळे पुरषांचे अर्धनग्न फोटो येतात. वर ती आपली संस्कृतीच कशी आहे याचं स्पष्टीकरणही येतं. लिंगसमानतेच्या बाबतीत पारडं दुसऱ्या बाजूला झुकलेलं आहे की काय अशी शंका येते.
- एके काळी लेखांना, प्रतिसादांना गलिच्छ कॉमेंट्स येण्याचं प्रमाण खूपच जास्त होतं. आता ते कमी झालेलं आहे.
- मध्यंतरी संपादक मंडळावर सदस्यांचा हल्ला व त्याला संपादक मंडळाचं आधिकारिक धोरणातून प्रत्त्युत्तर असा लढा चालू होता. आता सदस्यप्रवृ्त्ती जरा मऊ झालेली आहे. व्यवस्थापनानेही स्वयंसंपादन वगैरे परत देऊन गुण्यागोविंदाने रहाण्याचा कार्यक्रम सुरू केला आहे.
- गांधीवादाविषयी लेखात उल्लेख आला आहेच.

अशी अनेक उदाहरणं आहेत ज्यांवरून मिपाची मध्यमवयाकडे वाटचाल सुरू झाली हे दिसून येतं. सांधेदुखीचा त्रास सुरू झालेला आहे हे मधूनमधून मिपा दमून झोपलेलं असतं यावरून दिसून येतंच. लवकरच मिपाला डायेबिटीस, रक्तदाब वगैरेंचाही त्रास सुरू होईल असं भविष्य वर्तवतो.

जसा रोग तस औषध. सगळीकडेच तुमचा हा गांधीवादीपणा कसा उपयोगी पडेल याचे क्रुपया स्पष्टीकरण द्यावे.
आण्णांच्या सध्याच्या लढ्यात हिंसा करुन काहीच साध्य होणार नाही. बसेस जाळुन तोड्फोड केली तर सरकार अट्क नाही का करणार? आणि अशा परीस्थितीत जनतेचा पाठिंबा मिळण केवळ अशक्य होईल.

आता मला सांगा उद्या मुंबई बाँब्स्फोटातला गुन्हेगार सापडला तर त्याच्याशी अहिंसेने वागणार का?

आणि तुम्ही जे वर जे खोचकपणे म्हणालात की वध, खुन हत्या हे त्यावेळी करण अतिशय आवश्यक होतच. कारण देशापेक्षा गांधी त्याचा वाद मोठा नाही. असो हे खुप अवांतर होतय. बाकी तुमची चर्चा चालुदे.

डायबेटीस, रक्तदाब वगैरे चा त्रास सुरु झाल्यावर होणारी इतर डीस्फंक्शन्स वर औषधाचा साठा करावा काय?

आता काही पाशवी शक्तींच्या उदयामुळे पुरषांचे अर्धनग्न फोटो येतात. वर ती आपली संस्कृतीच कशी आहे याचं स्पष्टीकरणही येतं. .. हे एकूण मतप्रवाहातून उलट्या दिशेने वहातंय, असं वाटतंय.
अगोदरची काही वैचारीक खुन्नस आहे कां ?

हे राम!!!

राम का नाम बदनाम न करो।
मुहमे राम बगल मे ....... असे एक वाक्य डोळ्यापुढे चमकून गेले

की आणखी काहीतरी जे आम्हा पामरांच्या आकलन शक्तीपलिकडले आहे?

बरोबर. (हा धागा कौल असायला हवा होता)

एव्हढं कशाला डोकेफोड करुन घ्यायची? एका वाक्यात उत्तर देता येईल.

मिपा हे समाजाच्या एका सरमिसळलेल्या मोठ्या भागाचे प्रतिबिंब आहे, आणि समाज ही एक गुंतागुंतीची चीज आहे.

शिंपल!

अवांतरः एकुणातच, पडलेले प्रश्न हे हितचिंतेमधून पडले असावेत काय?

प्रकाटाआ

काही का असेना. काँग्रेसवाल्यांनाच आता गांधीवाद/दी नडतोय याचाच आम्हाला सगळ्यात जास्त आनंद आहे. ;-)

ह्म्म्म....
माझ्या टाळक्यातले इचार :---
गांधीवादी असो वा सावरकरवादी देशाचे काही तरी भले झाले पाहिजे असा विचार टाळक्यात का नसावा ?
व्यक्ती विरोध आणि व्यक्तीच्या विचारांना विरोध या दोन गोष्टी आहेत... प्रत्येकाचे प्रत्येक विचार पटायलाच हवे असे नाहीत्,तसेच त्या व्यक्तीचे काही विचार पटायलाही हरकत नसावी...
अण्णा भगतसिंग आणि राजगुरु यांना विसरु नका असे देखील त्यांच्या भाषणात म्हणाले आहेत... अण्णा स्वतः गांधीवादी असुन त्यांनी ही नावे घेतली आहेत.
असो...
जाता जाता :--- सध्या आंदोलन शांतता मार्गाने चालु आहे, परंतु असामाजिक तत्व अशाच संधीच्या शोधात असतात ! उद्या जर या स्थितीचा फायदा घेउन कोणी हिंसाचार सुरु केला तर तो थांबवणे महाकठिण जाईल... परिस्थीती चिघळण्याच्या आधीच तोडगा निघायला हवा असे वाटते आहे. अण्णांची सध्याची प्रकॄती पाहुन काळजी वाटते आहे.
कालाय तस्मे नमः !

थोडा फरक आहे, थोडा नाही.

अण्णा हजारे आंदोलनाबाबत एका धाग्यात अभय बंगांनी* केलेल्या विश्लेषणाबाबत (ते पटले म्हणून) माझी आणि अन्य दोन-तीन सदस्यांची मते आली.
अभय बंग यांनी बिनायक सेन* यांच्याबाबतही असेच काही विश्लेषण केले होते. सरकारचे आणि कोर्टाचे चुकल्याचे म्हटले होते. (अभय बंग या बाबतीत स्वतःशी सुसंगत आहेत.) परंतु त्या बाबतीतले विश्लेषण मिसळपावावर अनेकांनी एक तर ऐकले नव्हते, नाहीतर न पटूनही बंगांबाबतच्या आदरामुळे बिनायक सेन विरोधी मत असलेल्या लोकांनी सरसकट दुर्लक्षिले होते.

अण्णा हजारे आंदोलनानंतरच्या पुढल्या विषयात गांधीवाद/घटना-अधिकार्‍यांचे सार्वभौमत्व वगैरे सगळ्या बाबतीत लोक पुनर्विचार करतील. वेगवेगळे लोक पुन्हा वेगवेगळी मते मूलभूत तत्त्वे म्हणून मांडतील.

आणि वयोमानानुसार आणि जुन्या ओळखीनुसार तर फरक आहेच. दोन-तीन वर्षांचे जालीय वय म्हणजे जुने-जाणतेपणच होय. कित्येक जुन्या-जाणत्या लोकांचे एकामेकांत तावातावाने "तात्त्विक" भांडून झाले आहे. आता त्यांच्या आपापसातल्या प्रतिसाद-उपप्रतिसादांत थोडीफार सबूर दिसून येते.

- - -
(*वैद्यकीय उपचारांवेगळा संदर्भात प्रसिद्ध व्यक्तींचे "डॉ." हे बिरुद न वापरण्याची प्रथा आहे. मला पटणारी प्रथा आहे.)

"मिपा गांधीवादी बनते आहे का ?"
या प्रश्नाचे अनेक अर्थ असू शकतात. मिपाचे चालक गांधीवादी बनलेत का ? मिपाचे प्रशासकीय अधिकारी तसे बनले आहेत का ? मिपाचे अधिकाधिक सभासद गांधीवादी बनलेत का ? मिपाचे सर्व सभासद गांधीवादी बनलेत का ?

या सर्व प्रश्नांची उत्तरे माझ्या मते "नाही" अशीच आहेत. एकंदर मिपावर - आणि अन्य संस्थळांवर देशकालसंदर्भातल्या सद्यस्थितीचे प्रतिबिंब पडताना दिसते. वर्तमानकालीन परिस्थितीमधे अण्णा हजारे या गांधीवादी व्यक्तीच्या आंदोलनाचा प्रभाव भारतीयांच्या मनावर आहे हे उघड आहे. याचंच प्रतिबिंब इथे पडताना दिसतंय, इतकंच.

उद्या कुठल्या अन्य स्वरूपाच्या विचारसरणीतल्या व्यक्ती/घटना ठळक बातम्यांमधे यायला लागल्या तर तशा स्वरूपाच्या चर्चा उद्भवतील.

काही असो, मिपावर जास्तीत जास्त वातकुक्कुट (आणि वातकुक्कुट्या!!) असाव्यात असं आम्हाला नेहमीच वाटतं...
आमच्या सागुतीसाठी उपयोगी पडतात हो!
-राक्षस ऑफ पाताळविजयम्
;)

ह्हा ह्हा ह्हा...भक्षस ऑफ विजयीपाताळम :wink: ....ह्हा ह्हा ह्हा :bigsmile:

साम्यं आहे पण त्याचा अन गांधीवादाचा फार संबंध नाही असं आमचं मत आहे. आता आम्हाला अजून मोठं व्हायचं आहे त्यामुळे आमच्या मताला कीती महत्त्व द्यायचं ते मोठ्यांनीच ठरवावे (आणि मोठे नसल्याने कसंही असलं तरी आमचं मत आम्ही देणारचं)

गांधींमुळे देशाचं आणि पर्यायाने प्रत्येक भारतीयाचं (म्हणजे 'माझं') मोठं नुकसान झालं असा एक समज बर्‍याच लोकांमध्ये दिसतो. तद्वतच, ह्या भ्रष्टाचारामुळे देशाचं अन (पर्यायाने 'माझं') फार नुकसान होत आहे (मग आम्ही लायसन काढायाला स्वखुशीने १०० च्या नोटा देत असलो तरी) असा पक्का समज जनमानसात आहे असे दिसते.

साम्य हे की, गांधीविरोधी मते प्रकट करून किंवा त्या विरोधात (जमेल तितका) सक्रीय सहभाग घेऊन आपण आपले देशप्रेम व्यक्त करतो आहोत असे मान'सीक' समाधान लोकांना लाभत असावे. तसेच (रोजच्या भ्रष्टाचाराला मदत करत असूनही) या अण्णांच्या लढ्याला समर्थन दिल्याने आपण देशासाठी काहीतरी करत आहोत (आणि भ्रष्टाचाराला हातभार लावल्याच्या पापाचे क्षालन करीत आहोत) असे लोकांना वाटत असावे असे आमचे मत झाले आहे.

खरं तर सामान्य माणूस समर्थन देताना प्रत्येक वेळी माझे समर्थन कोणत्या 'वादाला' आहे याची काळजी करत असेल असे आम्हाला वाटतच नाही. 'वरलीया रंगाला' भूलून्/प्रेरीत होऊन तो समर्थन करत असतो. दूरगामी परिणामाची चिंता विचारवंत/जंत इत्यादींनी करावी असे त्याने गृहीतच धरलेले असावे. असो.

आजचे आंदोलन गांधीवादी आहे कि नाही हा मुद्दा बाजूला ठेउन गांधींबद्द्ल थोडेसे ...
गाधींना बोलण्याआधी अवीनाश धर्माधीकार्यांचा आवाज जरुर ऐकावा.
http://www.esnips.com/web/MahatmaGandhi-AvinashDharmadhikari