करुण

माणूस निघतो समाधानाच्या शोधात
सगळीकडे फिरतो, खूप खूप शोधतो
पण समाधान काही सापडत नाही
वाटेत त्याला अनेक माणसं भेटतात
त्याच्यासारखीच, पण वाट चुकलेली
सगळे एकमेकांना विचारत राहतात
पण समाधान कोणाकडेच असत नाही
समोर असतात असंख्य वाटा
कोणती वाट पकडायची कळत नाही
पकडलीही एखादी वाट तरी
पार कशी करायची उमगत नाही
त्या वाटेवरसुद्धा असतात अनेक वाटाडे
वाट दाखवण्याचं आश्वासन देत
आधी पोहचवलेल्या माणसांच्या
कहाण्या सांगत आणि फुशारक्या मारत
माणसे त्यांच्यावर विश्वास ठेवतात
पण माणसांचा शिधा हडप करुन

.

(चाल: आज चांदणे उन्हांत हसले, तुझ्यामुळे-)

आज पाहुणे घरात घुसले, तुझ्यामुळे
नात्यातून बघ अंतर पडले, तुझ्यामुळे ...

घाव अंतरी बसतच होते
घर खरोखर सुखात होते
खर्चातून हैराण जाहले, तुझ्यामुळे ...

उसनवारीचे द्रव्य जमविले
व्याजच होते भारी कसले
द्र्व्यास्तव ते सर्व भांडले, तुझ्यामुळे ...

उगाच माझी होती दैना
खाली पाकिट मार्ग सुचेना
वादातून दाताड विचकले, तुझ्यामुळे ...

सदनि या जरी होती शांती
पाहुणे परंतु येता बोंब ती
आज शंख तरि मीच ठोकले, तुझ्यामुळे ...
.

.
"" मतदानाच्या यादीमधुनी गायब राजा राणी -""

(चाल- भातुकलीच्या खेळामधली राजा आणिक राणी)

मतदानाच्या यादीमधुनी गायब राजा राणी
अर्ध्यावरती नाद सोडला मतदानावर पाणी ...

नवरा वदला "मला ग नाही, नावाची ती आशा
माझ्या नावापुढेच आहे 'मयत' खुणेची रेषा "
का भार्येच्या डोळा तेव्हा भरून आले पाणी ..... अर्ध्यावरती .....

भार्या वदली बघत एकएक यादीमधला फोटो
"उद्या पहाते दुसऱ्या आपुल्या प्रभागात मी फोटो "
पण नवऱ्याला नव्हती खात्री दूर बसे जाऊनी .......अर्ध्यावरती....

प्रस्तावना: हि माझी अजून एक हिंदी-उर्दू कविता आणि चाणक्यने केलेला तिचा मराठी अनुवाद.

कालपर्यंत कितीतरी
खुषीत तू ठेवलेस -
बघता बघता देवा,
आज मात्र भुईत लोळवलेस . .

हिरवेगार शेत सारे
सोन्यासारखे पिकवलेस -
बघता बघता देवा,
सगळे का रे धुळीत मिळवलेस . .

का रे देवा आम्हाला
इतके तू छळलेस -
बघता बघता देवा,
पाणी आमच्या तोंडचे पळवलेस . .

घ्यायचे होते सगळे परत
आधी इतके का दिलेस -
बघता बघता देवा,
आम्हाला कफल्लक का केलेस . .

इतके दिवस तुझे
कौतुक करायला लावलेस -
बघता बघता देवा,
आता बोट मोडायला लावलेस . .

डोळ्यांतुनि तयांच्या त्यांचेच भाव होते
हातात गोंदलेले त्यांचे न नाव होते

लटकेच हासणे अन् खोटे मुरडणे ते
अंगात भिनलेले सगळे बनाव होते

शुक् शुक माझ्या कानी चारीकडून आली
मी एकटाच होतो त्यांचेच गाव होते

हातात हात कोणी घेऊन जात होते
जणु आपसांत त्यांचे जमले ठराव होते

शरिरातल्या भुकेचा बाजार पाहताना
का वेदना निघाली, माझ्या न घाव होते

भांबावतो कल्लोळ.
माझ्या उरात दडू पाहतो.
पाहता पाहता नभही
अलगद झाकोळून येतं.
आपसूक दूरस्थ होणारे
किनारे पाहताना,
भरतीचा ठाव सुटतो...

तुझा माझा मांडलेला
पसारा पाहते.
त्यातून स्वत:ला निर्लेपपणे
बाजूला काढायचं ठरवते.
हळूच एक प्रश्न
डोकं वर काढतो,
विचारतो,
कधी चुकतं करशील
तुमच्या नात्याचं देणं?

परतीच्या वाटेवर थांबलेली पावलं,
ऋणात गुंतून राहिलेलं हे मन...

नाते जोडले नामाशी, कधीच मी तोडणार नाही||

पिवळ्या पानावानी दिसे मी जरी, नसे हा पंडूरोग|
चोरून करीते उपवास, देईल रामभेटीचे योग||

पकडून माझी भुजा, वडिलांनी वैद्य बोलवला |
कळे ना त्या मुर्खाला, हृदयात माझ्या पीळ पडलेला||

जावो वैद्य आपुल्या घरी, माझे नाव काढू नको|
विरहाने जळालेली मी अशी, औषध मला देऊ नको||

अंगावरील मांस उतरले, उरला हाडांचा सापळा|
बोटाच्या अंगठीत घुसेल, झाला बारीक दंड आगळा||

राहून राहून पापी कोकीळ, समोर प्रियाचे नाव आळवतो|
विरहात सांभाळते स्वःताला, प्रियासाठी जीव जाळवतो||

अरबट कॉफी चरबट कॉफी |
कागदाच्या कपात करपट कॉफी ||

डोक्याची ग्रेव्ही, इनबॉक्सचं मटण |
कॅफेनची किक, बुळबुळीत बटण |
पहिला ढकलतोय, चारच बाकी |
कागदाच्या कपात करपट कॉफी ||१||

परीट घडी, टायचा बावटा |
आकड्यांची उसळ, एक्सेल पावटा |
बॉस निकम्मा, टीम पापी |
कागदाच्या कपात करपट कॉफी ||२||

पायांची घडी, मांडीवर पोट |
अप्रेझल मीटिंग, बोका भोट |
परफॉर्मन्स मदिरा, रेटिंग साकी |
कागदाच्या कपात करपट कॉफी ||३||

तेंव्हा स्वप्नांसाठी , जागणारी ‘तळमळ’ वेगळी होती
ऊरी भीती हुरहूर , आवडणारी ‘हळहळ’ वेगळी होती !

जीव गहाण खळीसाठी , पैंजनास कान दिला
कुंतलात मुख , मन वेधणारी ‘सळसळ’ वेगळी होती !

वीण जोडून वर्तमानी , दाविले भविष्य त्यांनी
घेऊन प्राक्तन हाती, वाहणारी ‘कळकळ’ वेगळी होती !

भोवतीचं भान नाही , क्षण एकेक माजलेला
बोचलं सुख ज्यांना , वाटणारी ‘खळखळ’ वेगळी होती !

दोष त्यांचाच होता , ज्यांच्या सदाचारी वल्गना
पडदा घेऊन द्वेषाचा , भेदणारी ‘मळमळ’ वेगळी होती !