गझल

पाना फुलांवरूनी, फिरतो कधी जरासा?
शायरीचा मम मनाला, यत्किंचित गन्ध नाही!

शब्दांवरी जरासा, आहे लोभ मनाचा
सहसा तसा तयांना, मी हात लावत नाही!

अर्थास प्राप्त होता,शब्दास जाग यावी
ऐश्या प्रभावितेची,मी साक्ष मागत नाही!

मी सहजतेचा प्रवासी,असतो तिच्याचपाशी
रचनेत हाव रचितेची ,अशीही मनात नाही!

जावे तिच्या कुशीशी,घेऊन ऊब यावे
सहजता माऊली ही, असते मनात माझी!

भेटेन मात्र आता, पुन्हा कधी? कसाही?
ही वाट मात्र माझी,नेहमीचीच नाही!

अतृप्त...
०====०====०====०====०====०====०====

(गैरमुरद्दफ गझल)

नको सत्ता, नको दौलत
हवी केवळ तुझी सोबत

पुरे ती रोजची कामे
चहा घेऊ, बसू बोलत

कुणालाही नको सांगू
तुझ्यामाझ्यातली गंमत

कधी होणार तू माझी
कळू दे ना तुझेही मत

सभोती रंग मुबलक पण
निराळी ही तुझी रंगत

(समाप्त)

मी तुझ्या रोज भोवती असते
एक अदृश्य सोबती असते

मी कधी रिक्त शाश्वती असते...
वा कधी दिव्य आरती असते!

आसवांचे जुनेच लोलक, पण-
मी नवी रंगसंगती असते

सांजवेळी तुझा विसावा मी
आणि दिवसा तुझी गती असते

तू करू पाहतोस जे त्याची
फक्त मी मूक संमती असते

- कुमार जावडेकर

'अंतरात खोल काही दाटले आहे'
'वाहवा! काय सुंदर मांडले आहे!'

वृक्ष काय वृद्ध रे होती कधीही?
म्हणती, हे झाड छान वाढले आहे

कसे आज अचानक सुटले कोडे?
जाणीवेने क्षणास या गाठले आहे

राहू दे ठिगळ, आणखी धागा-सुई
व्यर्थ धडपड आभाळ फाटले आहे

कितीक वर्षे, अजून ही जखम ओली
पाहीन वाट, अन्य उत्तर कोठले आहे?

आताशा उचकीही येत नाही मला
वाटते कुणी नवे तुला भेटले आहे

-अनुप

भिजा चिंब आधी,पुन्हा जीव जाळा
नको वाटतो ना? असा पावसाळा!

नभी दाटल्या आसवांचा उमाळा
सुन्या जीवनाचाच हा ठोकताळा!

असे वाटते पावसाचे बरसणे
जुन्या आठवांना नव्याने उगाळा!

कितीही दुरुस्त्या करा लाख वेळा
झिरपतो मनाच्या तळाचाच गाळा!

कधीही कुठेही कसाही बरसतो
रुजावा कसा अन् कुठे मग जिव्हाळा?

—सत्यजित

मराठीतल्या काही नवकवींच्या गजल ऐकल्या कि असं वाटतं मराठीत गजलेला दुःख सोडून विषय आहेत का नाहीत. मध्ये एक अशीच गजल ऐकली आणि साधारण विशीतल्या त्या गजलकाराचा गळा एकाच गजलेत तीन वेळा कापला गेला. म्हटलं अरे देवा!!! गळा कापणे, पाठीवर घाव करणे, गेला बाजार पारिजातकाचा उल्लेख ह्याच्या पुढे गजल आहे का नाही.
खालच्या ओळी थोड्याश्या वैतागाने लिहिल्यात. वृत्तांच्या गणितात बसत असतील तर गजल म्हणू नाहीतर कविता, तेही नसेल तर मुक्तछंद आहेच.....

भिंतीवरती उगा टांगशी घाव कशाला?
दुःखांचे मोजसी सदा तू भाव कशाला?

हारण्याची* वेळ जोवर येत नाही
शक्यता नाकारता तर येत नाही...

प्रश्न हा भंडावतो आहे मनाला
का कधी प्रश्नास उत्तर येत नाही...

हा उन्हाचा दोष की माझा म्हणू मी?
सावली माझ्याबरोबर येत नाही...

टेकल्यावर रोज डोके, समजलो मी
पत्थराला कधिच पाझर येत नाही...

चोरले अन तोडले आहे हृदय तू
आळ त्याचा पण तुझ्यावर येत नाही...

दूरवर आलो कुठे आहे 'अजब' मी?
एवढे चालूनही घर येत नाही...

(*'हारण्याची'ऐवजी 'जिंकण्याची' वाचायलाही हरकत नाही.)