नैसर्गिक शेती की रासायनिक शेती?

निबंधाची प्रस्तावना आवडली. आता मुख्य निबंध लिहा. विषय गहन आणि मोठी व्याप्ती असणारा आहे.

खालील छान लेख आहे. वाचकांना नैसर्गिक शेती अधिक उत्तम की रासायनिक? याचा उलगडा होईल.

http://appliedmythology.blogspot.in/2013/03/no-cows-dont-make-fertilizer...

<<<< ह्या रासायनिक शेतीचे वाढते वाईट परीणाम म्हणजे, आज आपल्या देशात, मधूमेहाच्या आणि किडनीच्या दोषाने हतबल झालेल्या वाढत्या रुग्णांची लक्षणिय संख्या>>>

==> ह्या विधानाला काही आधार आहे का?
माझ्या ओळखीचे एक काका गेली २० वर्ष नैसर्गिक शेतीतूनच पिकवले आहार घेत आहेत. पण त्यांना मधुमेह आणि मुतखडा दोन्ही दोषांनी पछाडले आहे.

जीवामृत, पंचगव्य हे सगळे थोथांड आहे, ही माझी पक्की धारणा आहे. नैसर्गिक आणि रासायनिक खाते/कीटकनाशकांचा संयुक्तिक वापर करून उत्तम शेती होऊ शकते. स्वानुभवाने सांगत आहे. गेली १० वर्ष मी शेती मध्ये लक्ष घालत आहे, तरी जमिनीचा पोत उत्तम रित्या राखला आहे.

<<<<भारतालाच नाही तर, जगाला देखील रासायनिक शेतीची अजिबात गरज नाही. पण लक्षांत घेतो कोण?>>>
==> काही ही काका...

<<<<भले एकही रोप जगले नाही तरी चालेल, एकही मिरची नाही आली तरी चालेल पण मी रासायनिक शेती करणार नाही.>>>
==> छंद म्हणून शेती करणाऱ्यासाठी हे एक वेळ ठीक आहे, एक ही मिरची नाही आली तरी चालेल. पण ज्याचा घर संसारच त्यावर चालत असेल त्याचे काय?

मुवि काका शहर सोडून, शेतीची पार्श्वभूमी नसताना तुम्ही शेती मध्ये उतरलात, कमालीचे शाररिक कष्ट करत आहात, तुमच्या सौ सुद्धा तुमच्या कामामध्ये मदत करत आहेत हे वाचून खरंच तुमचा खूप अभिमान वाटतो. पण तुम्ही शेतीबद्दल काही पूर्वगृहीतके मनामध्ये घेऊन या क्षेत्रात उतरला आहात, हे नमूद करू इच्छितो.

तूमच्या जिद्दीला सलाम. नव्याने शेतीत प्रयोग करत असताना इथे लिखाण सुध्दा करत आहात.

मला कधी कधी वाटते की शेकडो हजारो वर्षे पारंपरिक पद्धतीनेच शेती होत होती. मग त्या काळी भारतासकट सर्वच जगात अन्नतुटवडा, भूक का होती? रासायनिक शेतीकडे का वळावे लागले आणि शेतकर्‍यांनी आपखुशीने ही खते का स्वीकारली? आपल्याकडे शेणखत, सोनखत सररास वापरले जात होते. शेळ्यामेंढ्यांना रात्रभर शेतात बसवून ठेवीत असत. पालापाचोळ्याची खते होती. मग अन्न का कमी पडू लागले? खाणारी तोंडे वाढली म्हणून?
आता सुधारित, संकरित, जेनेटिकली मॉडिफाइड बियाण्यामुळे शेतीला नक्की फायदा तोटा काय होतो?

अमॄतपाणी हे नक्की कसं आणि काय करतं हे या ठिकाणी उत्तम नमुद केलं आहे.
http://www.aisiakshare.com/node/5056
यात म्हटल्याप्रमाणे अमृतपाणी काम नक्की करतं. ते का तसं करतं याची रसायनशास्त्रिक कारणं पटण्यासारखी आहेत.

डॉ. आनंद कर्वे व त्यांच्या विद्यार्थ्यानी गोळा केलेल्या सर्व मिश्रणांचा आणि कृतींचा तसेच शेतकऱ्यांना मिळणाऱ्या उत्पन्नातील फरकांचाही अभ्यास केल्यावर दोन गोष्टी लक्षात आल्या.
एक म्हणजे या मिश्रणांचा शेतावर अनुकूल परिणाम निश्चितच होतो आहे.
दुसरे म्हणजे या सगळ्या मिश्रणांचा जर ल.सा.वि. काढला तर तो आहे, कोणत्या ना कोणत्या स्वरूपातील साखर.
थोडक्यात म्हणजे देशी किंवा कोणत्याही गायीचे शेण, दूध, तूप (किंवा इतर कोणत्याही जनावराचे काहीही) न घालता, नुसती साखर किंवा गुळाचे पाणी घातले तरी पुरेसे आहे. माझ्या वडिलांनी स्वतःच्या शेतात या पध्दतीने फक्त साखर वापरून (तीही कारखान्यात बनवलेली, आयुर्वेदिक गुणधर्म असलेला गूळही नाही) अमृतपाणी वगैर वापरणाऱ्या शेतकऱ्यांप्रमाणेच चांगले उत्पन्न काढले आहे. त्यासाठी त्यांनी कधीही कोणते मुहुर्त पाहिले नाहीत, किंवा स्रोत्रेही म्हटली नाहीत.
अर्थातच अमृतपाणी आणि तत्सम मिश्रणे वापरणारे शेतकरी आपल्या जमिनीतल्या जीवाणूंना पुरेसे गोडधोड खाऊ घालून सुखी ठेवत आहेत, आणि म्हणून जीवाणूंच्या कृपेने वनस्पतींना आवश्यक ती पोषणद्रव्ये आवश्यक तितक्या प्रमाणात मिळत आहेत, हे याआधीचे लेख वाचलेल्यांच्या लक्षात आले असेलच. या साध्या तत्वाला वैदिक ज्ञान, वैश्विक ऊर्जा वगैरे शब्द वापरून एक गूढतेचे वलय प्राप्त करून दिल्याने या तंत्रांचा प्रसार करणाऱ्यांना आधुनिक ऋषित्व प्राप्त झाले आहे. अलिकडेच पद्म पुरस्काराने सन्मानित झाल्यामुळे ज्यांचे नाव साऱ्यांना माहित झाले आहे, ते श्री. सुभाष पाळेकरही याच माळेतले एक मणी आहेत. अशास्त्रीय विधाने करून देशी गायीचे शेण म्हणजे जणू काही दैवी शक्ती लाभलेला पदार्थ आहे, अशी अंधश्रध्दा ही सारी मंडळी पसरवत आहेत, पण या नाट्यातले खरे नायक साखर आणि मातीतील सूक्ष्म जीव आहेत.

सो अमॄतपाणी हे थोतांड नसून त्याच्याअजुबाजुला निर्माण केलेलं कर्मकांड हे थोतांड आहे असं म्हणता यावं.

===
ऐसीवरची ही पूर्ण लेखमाला वाचनीय आहे. अगदी लेखाच्या विषयाचा भरपूर उहापोह केलेला आहे आठ भागांत. लेखिका, प्रियदर्शिनी कर्वे, स्वतः शेती संबंधी मार्गदर्शन करणारी संस्था चालवतात बहुधा.

ही संपुर्ण लेखमाला मी वाचली आहे. आणि सध्या टेरेसवर मक्याच्या २० रोपांवर साखरेचे प्रयोग करणार आहे, जुलै पर्यंत रिजल्ट मिळतील.

मातीऐवजी पाणी हे माध्यम (हायड्रोपोनिक) वापरून मका करून बघणार आहे.(फक्त १० रोपे)

विशूमती व अनूप ,
आपण किती एकर शेती कसता ?
कोणत्याही व्यक्तीला( सुभाष पाळेकर)किंवा पद्धतीला थोतांड किंवा टिका म्हणन्यापूर्वी किंवा करण्यापुर्वी आपण त्यांची पध्दत अवलंबली आहे का ?पाळेकरांचे कोणत्या शिबीराला आपण हजर होतात का ?
मी स्वतः १० एकर नैसर्गिक पद्धती ते शेती करतो , किंबहूना माझ्यासारखे हजारो शेतकरी ह्या पद्धतीने यशस्वी रीत्या शेती करतात.
पाळेकरांनी नैसर्गीक शेतीला प्रोसाहन दिले आहे आणि त्यात कुठेही मध- तुपाचा वापर नसतो. तो वैदीक पधतीमधे होता.
कृपया वैदिक शेती , सेद्रींय शेती , रासायनिक शेती , नैसर्गिक शेती ह्यातील फरक समजावून घ्या त्यासाठी Youtube वर पाळेकरांच्या शिबीराच्या व्हिडीवो पहा.
खालील काही यशस्वी नैसर्गीक शेती करणारे शेतकरी
https://youtu.be/lJRHqM8yp2o
https://youtu.be/GokLCkZYISQ
https://youtu.be/HusH1TCTSR4
असे हजारो शेतकऱ्यांचे अनूभव Youtube वर आहेत

कर्व्यांच्या लेखातला हा भाग आवडला.

थोडक्यात म्हणजे नैसर्गिक शेती वैज्ञानिक तथ्य समजून उमजून करा. त्यासाठी अशास्त्रीय दाव्यांचा आणि पुराणातल्या वानग्यांचा आधार घेण्याची काहीही गरज नाही. उलट वैज्ञानिक सत्यांकडे दुर्लक्ष करून आपण रासायनिक खते, कीटकनाशके, तणनाशके, इ. च्या निर्मात्यांच्या हातात कोलित देत आहोत, हे आपण लक्षात घेतले पाहिजे.

कुठच्याही एका टोकाला न जाता सुवर्णमध्य गाठावा हे बरे. जमिनीचा कस तपासून त्याप्रमाणे कोणती खते क्ती प्रमाणात आवश्यक आहेत हे सहज निश्चित करता येते. कीटकनाशकांचाही अवाच्या सवा वापर टाळला पाहिजे यात दुमत नाही.

साखरेच्या पाण्याची मोहरावर फवारणी करून काजूचे उत्पन्न दुप्पट घेता येते हे सिद्ध झालेले आहे. मी अजून ही फवारणी करू शकले नाही. पुढच्या वर्षी निष्कर्ष सांगू शकेन.

साखरेच्या पाण्याची मोहरावर फवारणी करून काजूचे उत्पन्न दुप्पट घेता येते हे सिद्ध झालेले आहे.
या साखरेमुळे जास्त प्रमाणात कीटक आकर्षित होऊन परागीभवन जास्त चांगले होत असावे म्हणून काजूचे उत्पादन वाढत असावे असा माझा कयास आहे.
परंतु प्रत्यक्ष कारण काय आहे हे समजेल काय?

नैसर्गिक शेती हा खुप मोठा विषय आहे. मीही सुरवातीला माझ्या शेतीला नैसर्गिक शेती म्हणत होते पण नंतर लक्षात आले, मी सेन्द्रिय म्हणजे ओर्गॅनिक शेती करतेय. ती वर्षान्य्वर्षे करत राहुन शेतावर स्वतःच स्वतःचे भरण पोषण करेल अशी व्यवस्था मला निर्माण करता आली तर त्या व्यवस्थेला नैसर्गिक शेती म्हणता येईल. श्री राजेंद्र भट जे करताहेत ती नैसर्गिक शेती. ते गेलेर ३५ वर्षे शेती करताहेत तेव्हा कुठे आता ते नैसर्गिक शेती ह्या स्तराला पोचलेत.

तुम्हाला शेतीसाठी शुभेच्छा. तुमची शेती कोकणात आहे असे प्रतिसादांवरुन वाटतेय. मी डिसेंबर २०२० पासुन आंबोलीला सेंद्रिय शेती करतेय. हा भाग function at() {
[native code]
}ईवृष्टीचा असल्याने इथे शेती करणे खुप अवघड आहे. त्यात सेंद्रियच करणार हा हट्ट. ‘इथे असली शेती चालणार नाही‘ हे मी रोजच ऐकतेय. ऐकुन सोडुन देतेय.

भास्कर सावेंची निसर्ग शेती पण प्रसिद्ध होती

रासायनिक शेती म्हणजे रोज सोन्याचे अंडी देणारी कोंबडी. पण अंडी घेण्या एवजी आज शेतकरी कोंबडीच मारून सर्व एकदमच सर्व अंडी एकदम काढण्याच्या प्रयत्न करतो आहे. परिणाम भविष्यात शेतीतून अंडीच मिळणे बंद होणार.