वृद्ध मातापित्यांची समस्या

मुलाने सासर्‍याकडेच रहाण्यास काय हरकत आहे?

मला तरी काहीच अडचण दिसत नाही. त्यानिमित्ताने सासू प्रेमळ असते अशी धारणा होण्यास मदत होईल.

म्हातारपणाची काठी म्हणून मुलीकडे का पाहू नये? मुलगी-जावयानेही (मुलीच्या) वृद्ध पालकांची देखभाल का करू नये?

नक्कीच पाहावे. आपल्याकडे वृद्धांना सोशल सिक्युरिटी नसते तेव्हा त्यांना आधार त्यांच्या मुलांनीच द्यायला हवा. त्यांना मुलगा असेल तरीही मुलीने मदत करावी. आपल्यावरली जबाबदारी टाळू नये आणि नवरा टाळू पाहत असेल तर त्याला टाळायला देऊ नये आणि हे मुली जितक्या जास्त स्वतंत्र तितके त्यांना अधिक जमेल असे वाटते.

---

माझ्या व्यक्तीगत मताप्रमाणे लग्न झाल्यावर जोडप्याने स्वतंत्र राहावे. शक्य असल्यास आपल्या आईवडिलांची प्रायवसी आणि आपली प्रायवसी यांना महत्त्व द्यावे परंतु प्रत्यक्षात तसे करणे शक्य असेलच असे नाही. तेव्हा अशाप्रसंगी सारासार विचार करून निर्णय घ्यावा.

उदा. बायको एकटी मुलगी आहे पण मुलाला भाऊ/ बहिण आहे तर त्याने मुलीकडे राहायला जाणे मला योग्य वाटते. अडचण करून राहण्यापेक्षा अधिकाधिक मोकळेपणी कसे राहता येईल हा विचार करावा.

चांगला विषय आहे. सन्माननीय सदस्य श्री. युयुत्सुंचे मत काय आहे हे जाणून घेण्यास उत्सुक आहे. :-)

मुलगी-जावयानेही (मुलीच्या) वृद्ध पालकांची देखभाल का करू नये?

किमान शहरी आणि सुशिक्षित भागात तरी हे होते असे वाटते. कधी कधी परीस्थितीप्रमाणे होत असेल. म्हणजे, मुलगी-जावई यांचे काम, त्यांच्या घरातील समस्या, ऐपत आदी. पण तेच मुलाच्या बाबतीतही होऊ शकते.

मुलाने सासर्‍याकडेच रहाण्यास काय हरकत आहे?

सासर्‍याची असली तर? ;) (जरा कुठे मुलीची पाठवणी केल्यावर "याह्हू!" असे म्हणायला लागला असेल तेव्हढ्यात :( )

बाकी यावरून एक जुनी म्हण आठवली (मतितार्थ जरा वेगळा आहे): जावई माझा भला, लेकीपाठी आला अन मुलगा माझा दिवटा, सुनेपाठी गेला! :-)

मुली आजकाल आर्थिक दृष्ट्या स्वतंत्र असतात. त्यांनी जरूर आई-वडीलांना आधार द्यावा. पण नवरा - सासू-सासरे-आई-वडील हे कडबोळं जमायचं कसं हा व्यावहारीक प्रश्न आहेच. सर्वांनाच यात तडजोड खूप आहे. निदान मुलींनी माहेरी पैसे पाठवावेतच.

काहीसे अवांतर - मुलीच्या घरी पाणी न पिणे वगैरे खुळचट कल्पना अजूनही काही जण पाळतात. माझी एक मैत्रिण आहे जिची वृद्ध, विधवा आई तिच्या घरी पाणीही पित नाही आणि हे ती मुलगी अभिमानाने सांगते. हे खटकण्यासारखे नाही काय?

अपुर्ण आहे असे का वाटते मला?

चांगला चर्चाविषय. सर्वप्रथम मी हे नमूद करतो की हा धागा मिसळपाववर गेल्या काही दिवसांत आलेल्या लिंगभेदादि विषयक धाग्यांच्या संदर्भात असला तर मी ते आधीचे धागे वाचलेले नाहीत माझा भलाबुरा प्रतिसाद प्रस्तुत धाग्यापुरताच मर्यादित आहे.

धाग्यातल्या एकंदर विचारांशी मी संपूर्ण सहमत आहे. प्रागतिक विचारसरणीमधे रुढींचे , बुरसटलेल्या विचारांचे जे अनेकानेक बालेकिल्ले ढासळत आहेत त्यात हा "जेंडर बायास" सुद्धा आलाच. धाग्यामधे चालू काळातल्या परिस्थितीच्या रेट्यामुळे मुलींच्या वृद्ध मातापित्यांच्या संदर्भातल्या नातेसंबंधांबद्दलचे जे विवेचन आले आहे ते योग्य आहेच; परंतु मुलींच्या माहेरच्या माणसांसंबंधीचा हक्क हे मला तत्वतःच बरोबर गोष्ट वाटते - सामाजिक आणि आर्थिक परिस्थिती काहीही असो.

मुलगा परदेशी गेलेला असणे, किंवा एकुलती एक मुलगी असणे या परिस्थितीमधे वृद्ध आईवडील मुलीकडे जाणं हे नैसर्गिक , अपरिहार्य आहे आणि इथे बहुदा वादाचा मुद्दा संभवत नाही. माझ्यामते विवाद्य परिस्थिती तेव्हा उद्भवते जेव्हा मुलगा असतो, जवळ असतो. अशा वेळी, जर का मुलाचे उत्पन्न, वृद्धांची काळजी घ्यायची त्याची क्षमता , एकंदर कौटुंबिक सौहार्द , आई-वडलांना घरात मिळणारी वागणूक , माणसांचे एकमेकांशी असलेले संबंध या बाबतीत जर का काही गंभीर समस्या असेल तर आईवडलांनी मुलीकडे जावे का ? मुलीने त्यांची काळजी घेण्याची जबाबदारी उचलावी का ? इथे गुंतागुंत येते.

मुलीच्या सासरची आर्थिक परिस्थिती चांगली असेल परंतु त्यांची मुलीच्या आईवडलांच्या शुश्रुषेचा खर्च किंवा कष्ट उचलण्याला विरोध असेल तर सर्वपक्षीय पंचाईत संभवते.

याचबरोबर, मुलाच्या उपस्थितीत आईवडलांनी मुलीकडे जाणे याचा अर्थ आईवडलांच्या मालमत्तेवर मुलीचा नैतिक हक्कही प्रस्थापित होतो असं म्हणायला हवं. इथेही अर्थातच एक संघर्षबिंदू आहेच. अशा परिस्थितीमधे वडील आधी निधन पावले तर इस्टेटीच्या मारामार्‍यांमधे मुलींना त्यांचा हक्क मिळायला झगडायला लागू शकल्याची उदाहरणे आहेतच.

एकंदर, कुठल्याही जटिल प्रश्नाची समग्र उकल जरी गुंतागुंतीची असली तरी, लिंगभेदाचे निर्मूलन करणे, समतेच्या प्रागतिक मूल्याची कास धरणे यासारख्या कळीच्या गोष्टी इथेही लागू होतात.

चांगली चर्चा आहे.

वृद्धांनी अपत्यांच्या मदतीने किंवा स्वतंत्र राहावे. अपत्य म्हण़ए मुलगी वा मुलगा. याचा बदललेल्या अर्थव्यवस्थेशी संबंध आहे हे अदिति यांनी चांगले समजावून सांगितले आहे.

(यापुढच्या पिढीत अनेक वृद्ध - आजपेक्षा अधिक प्रमाणात - जोडीदारापासून विभक्त असतील. अशा परिस्थितीत जर मूलही एकुलते असेल, तर राहाण्याच्या सोयीबाबतीत घासघीस होऊ शकेल. पण तो मुद्दा खूपच वेगळा आहे. आणि सध्या संख्येच्या दृष्टीने कमी महत्त्वाचा आहे.)

चुकून वृद्ध मातापित्यांची अमावास्या असं वाचलं. (युयुत्सु इफेक्ट) :)

बाकी लेखाशी सहमत आहे. दुर्दैवाने मी आजतागायत एकत्र कुटुंब प्रत्यक्षात एकच पाहिले आहे. आमच्या (दोम्हीकडच्या) आजोबांच्याही आधीपासूनच्या पिढीत विभक्तच कुटुंबे आहेत. (माझ्या पिढीतल्या मित्रांपैकी) एकुलत्या एक असलेल्या काही मित्रांचे पालक त्यांच्याबरोबर राहतात. त्यांना मी एकत्र कुटुंब समजत नाही.

गरज आणि सोय ह्याचे गणित सोडवुन वृद्धांनी आणि अपत्यांनी रहावे असे वाटते.
म्हणजे एकंदरीत आर्थिक परिस्थिती, उपलब्ध जागा, वृद्धांची काळजी घेण्यासाठी लागणारे मनुष्यबळ हे जोखुन वृद्धांची जबाबदारी घेण्यात यावी व ही जबाबदारी मुलगा घेतो की मुलगी, हा मुद्दा ideally गौण ठरावा.

>>>>>मुलीच्या सासरची आर्थिक परिस्थिती चांगली असेल परंतु त्यांची मुलीच्या आईवडलांच्या शुश्रुषेचा खर्च किंवा कष्ट उचलण्याला विरोध असेल तर सर्वपक्षीय पंचाईत संभवते.

मुलीच्या आईवडलांचा extended family म्हणुन स्वीकारच झाला नसेल, तर ही परिस्थिती उद्भवतेच उद्बवते. परंतु मुलगी जर पुरेशी कमावती असेल तर चित्र वेगळे असू शकेल.

मुलगी कमावती असेल आणि आर्थिक निर्णय स्वतः घेऊ शकत असेल तर तिने तिच्या पालकांना आर्थिक सहाय्य देण्याचा निर्णय संपूर्णपणे तिचा असू शकेल.
एकत्र राहण्याबद्द्ल म्हणायचं झालं तर ज्या केसमध्ये नवरा बायको एकेकटे अपत्य असतील तर दोघांचे आईवडील एकत्र राहण्यात खरंच वैयक्तिक स्पेस चा प्रश्न निर्माण होऊ शकतो!
अश्या वेळी एकत्र न राहता जवळच्या अंतरावर राहता येईल.
असं केल्याने, आई बाबाना ही अगदीच परावलंबित्व येण्याची भावना निर्माण होणार नाही.
आणि वर पल्लवी म्हणते तसं :
ही जबाबदारी मुलगा घेतो की मुलगी, हा मुद्दा ideally गौण ठरावा.

आधी माझे वैयक्तिक मत सांगायचे तर - ज्यांना परवडेल त्यांच्यासाठीच - शेजार शेजारचे (किमान हाकेच्या अंतरावर) प्लॅट अथवा घरे घ्यावीत नि दोन्ही/तीनही कुटुंबानी बाह्यतः स्वतंत्र रहावे. यात म्हटले तर एक कुटुंब आहे, म्हटले तर वेगळी कुटुंबे. यामुळे पुरेशी प्रायवसीही मिळावी नि आवश्यक तेव्हा एकमेकाची मदतही.

आता मूळ मुद्यावर येतो. हा मुद्दा इतका सरळसोपा आहे असे मला वाटत नाही. कारण यात एकाहुन अधिक 'डिग्रीज ऑफ फ्रीडम'चा प्रश्न येतो. मुळात आधी मुलाचे आई-वडिल अथवा सासू-सासरे काही वर्षे एका गावात रहात असतील तर अन्य गावी रोजगारार्थ गेलेल्या मुला/मुलीने जरी सांभाळावे म्हटले तरी ते आपले मूळ गाव सोडण्यास तयार नसतात, जे अनेकदा योग्यच असते. सर्वच दृष्टीने सेटल्ड असलेल्या ठिकाणाहून सर्वस्वी वेगळ्या जगात - बहुधा अधिक धकाधकीच्या जीवनात - येण्यास नाखूष असणे स्वाभाविकच आहे.

माझ्या एका मित्राची आई - त्याच्या वडिलांच्या निधनानंतर - गावी एकटी राहते. सांधेदुखी, रक्तदाब, मधुमेह जबरी आहेच वर ब्रेन ट्यूमरचे ऑपरेशनही झालेले आहे. तरीही तिथे त्यांचे आयुष्य गुंतलेले असल्याने त्या इकडे येण्यास तयार नाहीत (त्यामुळे इकडे मित्राला त्यांच्या चिंतेने रक्तदाबाचा त्रास व्हायची वेळ आली आहे.) आणि मला त्यांचा दृष्टिकोन समजू शकतो. इकडे आल्यावर, सर्वस्वी नव्या जगात त्यांना रुजणे कठीण आहे. दिवसभर - मुलगा-सून रोजगारार्थ बाहेर असल्याने - एकटेपण खायला उठते. गावी त्या शिक्षिका असल्याने घरी कायम राबता असल्याने आयुष्याला वेग रहातो नि माफक शिकवण्या - फुकट - घेत असल्याने अर्थही. आता इथे मुलाने संभाळावे की मुलीने हा प्रश्नच गैरलागू होऊन जातो. काही लोक तसेही म्हणतील की मुलानेच/मुलीनेच आईजवळ जाऊन रहावे तर ते अव्यवहार्य आहे. त्यांच्या आजारपणाचा खर्च पाहता आवश्यक उत्पन्न मिळवायचे तर त्याला गावी राहणे शक्यच नाही.

हे आणि अशी अनेक उदाहरणे आहेत ज्यात केवळ मुलगा संभाळणार कि मुलगी या किमान पर्यायांपलिकडे जाऊन जास्तीच्या Constraints चाही विचार करावा लागतो. प्रश्न असा सोपा करून उत्तर शोधणे धोकादायक आहे. आईवडील वृद्ध असतील पण अ‍ॅक्टिव असतील, त्यांचे स्वतःची अशी काही कुटुंबबाह्य गुंतवणूक (मित्र, समाजसेवा, अगदी रोजगारदेखील) असेल तर मुलगा की मुलगी हा प्रश्नच गैरलागू होईल. क्रमाने एकेका प्रश्नाचे उत्तर देत जावे लागेल.

उदा. पहिला प्रश्न मुलगा/मुलगी यांच्यापैकी कोण त्याच गावात आहे. दोघेही असतील तर कोणाकडे रहावे हा प्रश्न संयुक्तिक होईल. इथे तुमच्या धाग्यातील प्रश्न नि त्याबाबत इतरांनी व्यक्त केलेली मते लागू होतील. पण दोघांपैकी एकच कोणी असेल तर माझ्यामते त्या व्यक्तीची पहिली जबाबदारी असावी, कारण गाव न बदलता आई-वडिलांना आपल्या मुला/मुलीच्या सहवासात राहण्याची संधी मिळते. कोणीच त्या गावात नसेल तर पुन्हा मुलगा की मुलगी हा प्रश्न विचारला जाईल. इथेही त्याआधी त्या आई-वडिलांना स्वत: गाव सोडण्याची इच्छा आहे का हा पहिला प्रश्न विचारावा लागेल, तसे नसेल तर पुन्हा मुलाकडे की मुलीकडे हा प्रश्न गैरलागू होईल. थोडक्यात समस्या गुंतागुंतीची आहे, साधे सोपे उत्तर देणे आमच्या अल्पबुद्धीला तरी जमेलसे वाटत नाही.

खतरनाक धागा!

वृद्ध मातापित्यांची समस्या असे धाग्याचे शीर्षक आहे. या अनुषंगाने पुढील सर्व चर्चा मुलीचे माता पिता / मुलाचे माता पिता याच मुद्यांवर झाली आहे. सध्याचे जीवनमान असे आहे की, अनेक कुटुंबांमध्ये एकच अपत्य आहे. काहींना एकही अपत्य नाही. ज्यांना एक अपत्य आहे अशांपैकी काहींचे ते अपत्य देखील काही कारणाने दुरावले (जसे की - मृत्यू, परदेशगमन, भांडण, इत्यादी) किंवा ज्यांना अपत्यच नाही अशा लोकांनाही वृद्धापकाळी काही समस्या उद्भवू शकतात.

त्या अनुषंगाने ही चर्चा व्हायला हवी.

वृद्धांच्या समस्येवर एक मुद्दा मला सूचतोय.

रिवर्स मॉर्टगेज

http://en.wikipedia.org/wiki/Reverse_mortgage

याविषयी आपल्याला काय वाटते?

हा विषय काहीशा विनोदी ढंगाने या http://www.imdb.com/title/tt0304204/plotsummary चित्रपटात देखील मांडण्यात आला होता.

धाग्याशी सहमत.
वरचे अनेक प्रतिसाद आवडले.

'मिपाश्रम' उत्तम पर्याय ठरु शकेल. नाहीतरी कुटुंबियांपासुन दूर किंवा समावेत अनेकतास जालावर / मिपावर पडीक असणे. काथ्याकूट २४ बाय ७ करणे.

जर मिपाश्रमात राहीलात तर भले संगणक बिघडो, वीज, इंटरनेट कनेक्श्न बिघडो, आजुबाजुला अन्य मिपाकर असल्याने काथ्याकुटात बाधा येणार नाही. शिवाय समोरुन ठोसा मिळू शकतो हे जाणुन किमान सभ्य चर्चा होईल.

चला मिपाश्रम फेज १ साठी नावे नोंदवा.

मुलाने सासरी जाण्याच्या संकल्पनेबाबत सहमत आहे. पण....

मुलगा/मुलगी सासरी जाणे हा व्यवस्थेतला सुटा इव्हेण्ट नाही. या इव्हेण्टमागे सक्सेशन ऑफ प्रॉपर्टी वगैरे बरेच व्यूह नव्याने बदलून घ्यावे लागतील. पितृनिवासी-पितृपरंपरेच्या व्यवस्थेकडून मातृनिवासी मातृ/पितृपरंपरेच्या व्यवस्थेकडे जावे लागेल. त्याच्या सोयी कराव्या लागतील. वडिलोपार्जित प्रॉपर्टी नसेल तर अडचणी फार येणार नाहीत. परंतु (मुलीकडच्यांची) जॉईंट फॅमिली प्रॉपर्टी असेल- घर, जमीन वगैरे- तर कटकटी होतील; नवे नियम बनवावे लागतील.

ही उत्तरे आधी शोधली नाहीत तर मुलगा सासरी जाण्याची सूचना ही केवळ "छान कल्पना" म्हणूनच राहील.

तर मग मुलाने सासर्‍याकडेच रहाण्यास काय हरकत आहे? तिथे सासर्‍याची सहानुभूतीही मिळेल आणि सासू कौतुकही करेल.

तरी बरं हिदूंचे दोन देव (शंकर आणि विष्णु ) त्यांच्या सास-यांच्या कडेच मुक्काम ठोकून आहेतह.

बाय द वे : माझ्या तेरा वर्षाच्या मुली ने तरी ठरवले आहे की लग्न झाल्यावर नव-याला घेऊन माझ्या कडेच राहायचे ( मनोमन सुखावायला आणखी एक कारण)

चर्चाविषय महत्त्वाचा आहे.

जर हे शक्य आहे तर म्हातारपणाची काठी म्हणून मुलीकडे का पाहू नये? मुलगी-जावयानेही (मुलीच्या) वृद्ध पालकांची देखभाल का करू नये?

- प्रश्नच नाही. दोन्ही प्रश्नांना कोणतेही कारण नाही. असे आपोआपच झाले पाहिजे.

चर्चेत दोन मुद्दे मांडू इच्छितो -
१. ही चर्चा स्त्रीचे आर्थिक स्वातंत्र्य आणि निर्णयाचा अधिकार या दिशेने जाते काय? किंवा स्वतंत्र कुटुंबात जी स्त्री कमावती नाही तिला निर्णयाचा अधिकारच नाही असे सुचवले जात आहे काय?अशी शंका वाटली. कुणीही असे मानण्याचे कारण नाही. कारण यशस्वी विवाहात एका विशिष्ट वयानंतर (४५-५०) नवरा-बायको यांच्या विचारांत सामंजस्य आपोआपच निर्माण होते. (मग बायको-नवरा कमावते असोत की नसोत.) लेखात नमूद केलेली समस्या उपस्थित होईपर्यंत हे वय आलेले असते. (कुणी याला बायकोच्या मुठीत असणे/ताटाखालचे मांजर होणे असे भले म्हणाले तरी ते सत्य आहे.)
२. असे गृहित धरलेले आहे की आईवडिलांना मुलगे आणि मुली दोन्ही आहे. काही कुटुंबात जिथे केवळ मुलीच आहेत त्या मातापित्यांनी काय करावे? किंवा ज्यांना मुलेच नाहीत त्यांनी काय करावे?
- अ. ज्यांना केवळ मुलीच आहेत अशा मातापित्यांना मुलींचा आधार घेणे गरजेचेच आहे. तेथे मुलीचा नवरा घरजावई आहे?की मुलगी कमावती आहे? की आपण जावयाच्या घरी/जिवावर रहात आहोत? हे प्रश्नच डोक्यातून काढून टाकावे. बाहेरचे लोक काहीही म्हणत असले तरी त्यांच्याकडे लक्ष देऊ नये.
ब. ज्यांना मुलेच नाहीत त्यांनी काय करावे हा प्रश्न मात्र गुंतागुंतीचा आहे. कदाचित वृद्धाश्रम हा पर्याय असू शकेल.

एकंदर देशाची वैचारिक क्रांती का काय सुरू आहे हे पाहून फार बरे वाटले. आता पन्नाशीच्या आत सुखाने मरायला मी मोकळा!

प्रत्येक घराचे आणि त्या घरातल्या माणसांचे प्रश्न वरवर एकसारखे वाटणारे असले तरी खूप वेगवेगळे असू शकतात, त्यामुळे प्रत्येक ठिकाणी एकच उत्तर सगळीकडे लागू पडेल असं नाही. पण घरातल्या माणसांमध्ये संवाद असेल तर कोणताही प्रश्न त्या त्या परिस्थितीत शक्य तेवढ्या चांगल्या प्रकारे सोडवणे शक्य आहे.

त्याचवेळी कोणावरही भावनिक अन्याय होऊ न देणे हेही महत्त्वाचे आहे. घरातल्या सगळ्यांचे स्वातंत्र्य, हक्क आणि जबाबदार्‍या यांचा समतोल साधूनच जर कोणताही निर्णय घेतला तर तो सगळ्यांच्याच सुखाचा होईल.

खरे तर मला आजपर्यंत कधीच कुठेच मुलानीच/मुलीनीच जबाबदारी घ्यावी असा कडक नियम दिसला नाही.
एक सरळ निरिक्षण असे आहे, की ज्याला/जिला जबाबदारीची जाणीव असेल, मनात माया असेल, तो/ती कुठल्याही सामाजिक नियमांशिवाय आणि प्रलोभनांशिवाय जबाबदारी उचलतो/ते.
तिथे कायदे/नियम वगरै चौकटींना अर्थ नसतो.
कुठल्याही सामाजिक म्हणवल्या जाणार्‍या नियमांचा उपयोग फक्त समाजाला गॉसिप करण्यासाठीच होत असतो...'यांच्याकडे किनै अस्से करतात, .....आणि त्यांच्याकडे किनै तस्सेच रहातात' ...इ...

स्वतःच्या मालकीचा फ्लॅट असणे हा मुलीशी लग्न करु इच्छिणार्‍या मुलग्यांसाठी आवश्यक असणारा बेअर मिनिमम क्रायटेरिया आहे असे दोन-चार उभ्या असलेल्या मित्रांनी सांगितले.
शिवाय स्वतःची सांपत्तिक स्थिती, शिक्षण, सॅलरीचा आकडा होणार्‍या नवर्‍यापेक्षा कमी असावी असाही मुलींचा अट्टहास असतो असेदेखील कळले.
त्या दॄष्टीने विशेषतः शहरी स्त्रियांचे प्रबोधन होण्याच्या दॄष्टीने या लेखाचे विशेष महत्व वाटते.

तुमचा तो मित्र म्हणजे तुम्हीच तर नाही ना ? असा प्रश्न विचारल्यास त्याची दखल घेतली जाणार नाही. :)

माझ्या एका चुलतमामाकडे त्याचे सासू-सासरे राहायचे. त्यांना दोन मुलीच. आता सासरे नाहीत परंतु सासूबाई आहेत. मलातरी त्यांच्या वावरण्यात कधी अवघडलेपण जाणवलं नाही. तसंच मामीच्याही वागण्यात 'आता काय बाई करु, माझे आईवडील येऊन राहिलेत!' असंही कधी जाणवलं नाही. त्या त्या परिस्थितीत योग्य तो उपाय काढणे हे सगळ्यात महत्त्वाचे.

किंचित अवांतर - वपुंच्या एका कथेतलं वाक्य इथे चपखल लागू होतं - लोक काय म्हणतील ह्या कल्पनेनीच आपण आपलं जगणं मुश्किल करुन घेतो!

(सुटसुटीत)रंगा

एका भरटण्याची शक्यता असलेल्या चांगल्या विषयावर संयत चर्चा काढली हे बरे आहे.
वपुंच्या एका कथेतलं वाक्य इथे चपखल लागू होतं - लोक काय म्हणतील ह्या कल्पनेनीच आपण आपलं जगणं मुश्किल करुन घेतो
हे मात्र एकदम बरोबर. मुलाबरोबर राहीले तरी पंचाईत / मुलीकडे राहीले तरी पंचाईत / स्वतन्त्र राहीले तरी पंचाईत

बर्‍याच जणानी परदेशात स्थाईक होउन हा प्रश्न निकालात काढला आहे.

(ना रहेगा बांस ना बजेगी बांसुरी )

धागा तेवत कसा ठेवावा याचे उत्तम उदाहरण.
२२/७% धागे बहुतेक वेळा अशीच उदाहरणे असतात