समीक्षा

मार्वल कॉमिक्स किंवा डीसी कॉमिक्स असो, ते त्यांच्या सुपरहीरो चित्रपटांमध्ये ग्रीक पौराणिक कथांचा स्मार्ट वापर करतात. मार्व्हलच्या थॉर प्रमाणेच, डीसीने वंडर वुमन सुपरहीरो तयार करण्यासाठी झ्यूस आणि एरेस या ग्रीक देवतांच्या कथेचा वापर केला.

मार्वलमध्ये कॅप्टन अमेरिका हा सुपरहिरो आहे ज्याचा संदर्भ इतिहासातील युद्धामध्ये आहे आणि तसेच काहीसे वंडर वूमनमध्ये पण आहे. परंतु तरीही दोन्ही व्यक्तिरेखा तोडीच्या आहेत आणि दोन्ही कथेत एकमेकांची कोणतीही कॉपी नाही (ढाल आणि सैनिकांचे आयुष्य किंवा ताकद वाढवणे यासारखे वैज्ञानिक प्रयोग वगळता!)

"अवेंजर्स" या अमेरिकन सुपरहिरो चित्रपट सिरीजला पुढे नेणाऱ्या 2019 साली आलेल्या "स्पायडरमॅन: फार फ्रॉम होम" या चित्रपटात पीटर पार्कर युरोपमध्ये सहलीवर जातो तेव्हा व्हेनिसमध्ये एका वॉटर मॅनचा हल्ला होतो तेव्हा चेहऱ्याऐवजी जादूचा गोळा असणारा कुणीतरी (मिस्टेरिओ) त्याच्यावर हिरवा गॅस सोडून कंट्रोल करतो. 2011 साली मी लिहिलेल्या जलजीवा कादंबरीत असलेले जलजीवा मला आठवले. या चित्रपटात त्या पाणी मानवांना इलेमेंटल्स म्हटले आहे. माझ्या कादंबरीतील जलजीवा पण असेच आहेत फक्त त्यांची व्युत्पत्ती वेगळ्या पद्धतीने होते. असो. मूळ चित्रपटाकडे वळू.

अगदी काही दिवसांपूर्वीच मुंबईला गेलो असताना तिथे एका नव्या रेस्टॉरंटमध्ये जाऊन पदार्थ चाखण्याचा आनंद घेता आला. यंदाच्या दिवाळीच्या निमित्ताने मुंबईतील त्याच माझ्या वेगळ्या अनुभवाविषयी...

स्वयंकेद्री (nerd) आणि तंत्रउत्साही (geek) लोकांच्या मालिका

मला नेहमीच स्वयंकेद्री (nerd) आणि तंत्रउत्साही (geek) लोकांविषयी उत्सुकता वाटते. संध्याकाळी घरी आल्यानंतर बघायच्या काही मालिका मला माहीती आहेत.
तुम्हाला जर काही माहीती असतील तुम्हीही लिहा.

पहिल्या सार्वजनिक गणेशोत्सवाचे जनक समर्थ रामदास
"वार्ता विघ्नाची" म्हणजे अफजल खान विजापूरहुन निघाला. सुखकर्ता दुःखहर्ता......ही गणपतीची आरती संपूर्ण महाराष्ट्रात म्हंटली जाते.हि आरती समर्थ रामदास स्वामी यांनी रचली आहे.गणपतीची संकष्टी चतुर्थी करणारा गणेशभक्त प्रत्येक घराघरांत असणारच. देवादिकांसह संतांनी देखील सर्व कार्यात गणपती प्रथम पूजला आहे.भाद्रपद शु. ४ ते भाद्रपद शु.१४ हा गणेशोत्सवाचा कालावधी आहे.प्रचलीत गणेशोत्सवाच्या पूर्वी श्री समर्थ रामदास स्वामींनी हा उत्सव सुरू केल्याची नोंद इतिहासात आहे. ह्या गणेशोत्वाला इ.स.२०२१ साली ३४५ वर्ष पूर्ण होतं आहेत.

- डॉ. रवींद्र नेवाडकर

बर्लिनच्या भिंतीने शीतयुद्धाच्या काळात आंतरराष्ट्रीय राजकारणावर मोठा प्रभाव टाकला होता.

जपानला शरणागती स्वीकारण्यासाठी भाग पाडण्याच्या दृष्टीने अमेरिकेने गुप्त ‘मॅनहॅटन प्रकल्प’ हाती घेतला होता. त्याच्या पहिल्या टप्प्यात 16 जुलै 1945 रोजी अमेरिकेने न्यू मेक्सिकोच्या वाळवंटात ‘त्रिनिटी’ या जगातील पहिल्या अण्वस्त्राची चाचणी घेतली. ती चाचणी यशस्वी झाल्यावर या नव्या अस्त्राच्या मदतीने जपानला आपल्या अटींवर शरणागती पत्करायला लावण्यासाठी मित्र देशांच्या हालचाली सुरू झाल्या. त्यानंतर अमेरिकेने जपानच्या हिरोशिमा आणि नागासाकी या शहरांवर ‘मॅनहॅटन प्रकल्पा’त तयार करण्यात आलेली ‘Little Boy’ आणि ‘Fat Man’ ही अण्वस्त्रे अनुक्रमे 6 आणि 9 ऑगस्ट 1945 रोजी डागली.

भारत आणि रशिया यांच्यातील घनिष्ट संरक्षण संबंधांचे एक प्रतीक असलेली ‘भा. नौ. पो. तबर’ (आयएनएस तबर) ही युद्धनौका नुकतीच रशियन नौदल दिनाच्या सोहळ्यात सहभागी झाली होती. त्या सोहळ्याच्या निमित्ताने रशियाच्या सदिच्छा भेटीवर असलेल्या ‘तबर’ने 22-26 जुलैदरम्यान सेंट पीटर्सबर्गमध्ये मुक्काम केला होता. त्यानंतर 28-29 जुलैला ‘तबर’ने दोन्ही देशांच्या नौदलांदरम्यान होणाऱ्या ‘इंद्र’ युद्धसरावातही भाग घेतला.

'समूदादा' ही नागेश सू. शेवाळकर यांची बालकादंबरी वाचताना वाचकांना मनापासून आनंद होतो, एक प्रकारचे समाधान होते आणि डोळेही पाणवतात! समीर हा कादंबरीचा नायक आणि इतर बाल पात्रं आज घरोघरी, इमारतींमध्ये, गल्लोगल्ली आणि चाळींमधून निश्चितपणे भेटत असतात. त्यांना पाहताना मनात एक शंका आल्याशिवाय राहत नाही की, आजच्या स्पर्धेच्या युगात आपण बालकांचे बालपण हिरावून घेत आहोत की काय? कारण आज मुल दोन-अडीच वर्षांचे होत नाही तोच त्याची रवानगी 'प्ले ग्रुप' किंवा पाळणाघरात होताना दिसते आहे. समूदादा हे सर्वसामान्य घरामध्ये बागडणाऱ्या बालकांचे प्रतिनिधीत्व करणारे चरित्र आहे.