कोकणात, माझ्या काकांबरोबर शिकारीसाठी भरपूर हिंडलो आहे. जंगलातही खूप भटकंती केली आहे.दसरयाच्या आसपास भातशेती कापणीला आली की, काकांना हमखास बोलावणं येई. भातशेतीची नासाडी करणारया रानडुकरांचा बंदोबस्त करायला. काकांबरोबर शिकारीला ,त्यांच्या गावातली माणसं उत्सुक असायची, कारण काका कधीच काही खात नसत. फक्त शौक म्हणून शिकार करायचे. त्यामुळे शिकार झाल्यावर आपल्याला मेजवानी मिळणार ह्या विचाराने, कोणीही तयार व्हायचं. मी त्यांच्याकडे असलो की मी पण जात असे भटकायला.....
पण हे सगळं आत्ता आठवायचं कारण म्हणजे, इथे अमेरिकेत सध्या डिअर हंटींग चा मोसम चालू आहे. दरवर्षी ,ऑक्टोबर ते जानेवारी ह्या महिन्यांत असतो. क्वेल पक्षी, ससे, खारी आणी हरणांची शिकार करण्याचा हा मोसम. पण ह्याला डिअर हंटींग सिझन असंच म्हणतात. ह्या सिझनबददल एकून होतो. त्यामुळे ऑफिसमधल्या शिकारयांची माहिती काढून ठेवली होती. आमच्या ऑफिसमधील अनुभवी शिकारी, चार्ल्स ब्रायन आणी लुईस लगाटुटा ह्यांच्या बरोबर मी मागच्या वीकांताला, जंगलात शिकार बघायला गेलो होतो.
इथल्या रहिवाश्यांना, काही अटी-शर्तींची पूर्तता केल्यावर डिअर हंटींग परवाना मिळतो. बो- आर्चरी(धनुष्य-बाण), प्रिमीटीव्ह फायर आर्म्स ( ठासणीची बंदूक) आणी शॉट गन ने शिकार करण्यास परवानगी असते. शिकारी कुत्र्यांना घेउन सुद्धा शिकारीला जाता येतं आणी still (कुत्रे न घेता).ह्या प्रत्येक प्रकारे शिकार करण्याचा ठराविक कालावधी असतो. त्या त्या काळात, त्याच साधनाने शिकार करता येते. म्हणजे बो-आर्चरीच्या काळात शॉटगन ने शिकार करता येत नाही. कारण त्यामुळे इतर शिकारयांना धोका उत्पन्न होतो.
बरंच दाट जंगल जवळच असल्यामुळे डिअर हंटींग सिझनची इथे लुइझिआनामध्ये भारी क्रेझ आहे. खास हंटर टी- शर्ट, ट्राउझर, कॅप्स, हंटर शूज वगैरे जामानिमा करुन बरेच लोक जातात हंटींगला.
इथे हरिणाच्या नराला बक, मादीला डो, आणी बछड्याला फॉन असं म्हणतात.फॉनच्या शिकारीवरती पूर्णपणे बंदी आहे. डोची शिकार पूर्ण मोसमात फक्त १ आठवडयाच्या कालावधीसाठी दोनदा म्हणजे एकूण २ आठवडे करण्यास परवानगी आहे. बकची शिकार मोसमभर कधीही चालते. सूर्योदयापूर्वी अर्धा तास ते सूर्यास्तानंतर अर्धा तास अशा ठरावीक वेळेतच शिकार करता येते. म्हणजेच रात्री करता येत नाही. शिकारीसाठी राखीव अवाढव्य जंगले आहेत.
परंतु ह्या शिकारींवर निर्बंध म्हणून एक शिकारयाला जास्तीत जास्त तीन शिंगवाल्या( with antelers) आणी तीन बिनशिंगाच्या हरणांची शिकार करता येते. एका शिकारयाला, एका मोसमात वरीलप्रमाणे ६ तसेच एका दिवसात जास्तीत जास्त २ हरणांची शिकार करता येते. ही शिकार झाल्यावर, त्याच्यावर फॉरेस्ट खात्याकडून मिळालेले “किल स्टीकर” लावावे लागते. त्या स्टीकरशिवाय जंगलातून शिकार बाहेर आणता येत नाही. हे सगळं पाळलं जातय की नाही ते बघायला रेंजर्स गस्त घालत असतात.
मादी म्हणजे डो माजावर येण्याचा हंगाम साधारण ऑक्टोबर ते डिसेंबर असा असतो. ह्या अवधीत तिचा बकशी संबंध येउन गर्भधारणा होते. त्यामुळे डो ला ह्या हंगामात मारण्यावर बंधन असते. अश्यावेळी तिची गर्भधारणा झाल्याचा संभव असतो.ह्या महिन्यांत अमावस्या ते पौर्णींमा असे पंधरा दिवस मादीसाठी गर्भधारणेसाठी योग्य असतात.
ऑक्टोबरपासून डिअर हंटींग सिझनची सुरुवात होण्याचं कारण म्हणजे,मोठ्या संख्येने, मादयांना आकर्षित करण्यासाठी जंगलात फिरणारे नर. इथल्या शिकारयांचं एथिक्स म्हणजे ते सहसा मादीला मारत नाहीत. आणी धनुष्य-बाणाने शिकार करण्याची हौस फार!!
नर माजावर आला की तो झाडाच्या बुंध्याला पुढचे दोन पाय लावून,आपली मान, डोकं आणी शिंग घासायला लागतो. आणी एक प्रकारचा गंध तिथे सोडतो. ह्याला इथे स्क्रेपिंग असे म्हणतात.अश्या अनेक पाइन वॄक्षांवर अश्या प्रकारे स्क्रेपिंग करुन झाल्यावर , त्याच्या गंधाचा सुगावा मादीला लागतो.नर पुढच्या दोन पायांनी जमीनीवरचा पाला-पाचोळा दूर करुन, जमीन थोडी खोदल्यासारखी करतो. त्या उथळ खड्ड्यात तो मूत्र विसर्जन करुनही मादीला इशारा देत असतो.
परंतु , त्याच्या गंधाने इतर इच्छुक नरसुद्धा तिथे येउन आधीच्या नराला आव्हान देतात. आणी मग सुरु होते ती त्यांची, मादीला प्राप्त करण्यासाठीची लढत.
क्रमश:
माझा ब्लॉग अवश्य वाचा
http://kalekapil.blogspot.com/
प्रतिक्रिया
3 Nov 2008 - 9:30 am | अभिरत भिरभि-या
स्वदेशीय मिपाकरांना माहिती नसलेल्या वेगळ्या अमेरिकेचे वर्णन आवडले.
वाचक म्हणून लेख-मालिकेकडून काही इच्छा-अपेक्षा :)
फोटु
सहभागी शिकार्यांचे थ्रिलींग किस्से
मनेका गांधींच्या अमेरिकन भगिनींचे आक्षेप
याविषयावरच्या गाजलेल्या कथा-कादंबर्या चित्रपट यावरही ओझरता प्रकाशझोत टाकावा (Deer hunting in popular culture)
3 Nov 2008 - 10:08 am | कपिल काळे
धन्यवाद. अशीच हटके अमेरिका दाखवण्याचा मी एक क्षीण प्रयत्न माझ्या ब्लॉग वर करतोय. तिथे अजून काही वाचू शकाल.
बरे. तुमच्या अपेक्षांपैकी फोटु आत्ता नाहीत. कारण मी जंगलात गेलो असताना त्याची ब्याटरी ठुस्स झाली.
मनेकांचा त्रास नाही. इथल्या मनेका शहाण्या असाव्यात.
एक साइट देतो. ती बघा.
http://www.wlf.louisiana.gov/hunting/seasons/deer/