भाज्यांचे निर्जंतुकीकरण आम्ही कसे करतो

आंब्याच्या दिवसात आम्ही आंबे साबण-पाण्यात बुडवून ठेवले होते. आणि नंतरही साबण-पाण्याने धून कोरडेठाक केले आणि दुपारी आणलेले आंबे दुस-या दिवशी खाल्ले.

भाजीपाला मीठ आणि खाण्याच्या सोड्याने काही होणार नाही. बरं सालां त्याला साबण-पाण्याने धूणे म्हणजे ते कठीण काम आहे. शेवग्याच्या शेंगा धुता येतील, टॉमेटो साबण-पाण्याने धुतले. पत्ता कोबी काही पाने काढून फेकून देता येतील, आम्ही कांदेही साबण-पाण्याने पुसून कोरडे करतो. आणि पंख्याखाली वाळत घालतो. मेथीची भाजी खुप आवडते पण आणने टाळले. आणि नंतर स्वच्छ हात सेनिटाइजर, स्वच्छ साबण-पाण्याने धूतो. वस्तुला चिकटून करोना होत असेल असे वाटत नाही. पण आता करतो तो वेडेपणा म्हणा, पण तो वेडेपपणा करतो.

मनाचं समाधान आणि शास्त्रीय काटेकोरपणा जितका समजून पाळता येईल तितका पाळावा. आपण म्हणता तसे मास्क वाले, ग्लोज वाले भाजीपाला विक्री करणारे निवडतो. भाजीपाला माझ्या तालुक्याच्या ठिकाणी शेतातला पाहुन्यांकडून घेतो. इतरवेळी वरील काळजी.

आणि फार विचारही करीत बसू नये. करोना कशाला चिकटून येईल, कोणा स्पर्श केलेल्या झालेल्या माणसाला करोना असेल आणि तो भाजीपाल्याला चिकटला तर नसेल ना, असा विचार घरात आले की सोडून द्यावे, धु-धा करून तो निघुन जातो. पण, एकदा मनाला करोना चिकटला की तो धूणे फार कठीण होऊन जाते.

बाकी ते उघडयावरील पदार्थ खाण्याबद्दल तसेच आहे मनात. उघड्यावरील पदार्थावर काय काय, कुठून कुठून काय काय येऊन बसत असेल. याक.

-दिलीप बिरुटे
(स्वच्छ आणि टापटीप)

एक फार प्राचीन काळातले वाक्य आठवले.
"श्याम, हाता पायाला कोरोना लागू नये म्हणून जसा जपतोस तसाच मनाला कोरोना होऊ नये म्हणून सुद्धा जप हो!!"

असो हलके घेणे.

बाकी लेख उत्तम आहे सर. आधीच काळजी घेणे सर्वोत्तम.

भारतात स्वच्छता नसताना सुद्धा कोरणा चा. प्रसार अतिस्वछ देशान पेक्षा कमी आहे.
रोज विषाणू,जिवाणू चे हल्ले झाल्यामुळे लोकांची प्रतिकार शक्ती चांगली आहे.
बाकी कारोणा पुष्टभागवर किती वेळ सक्रिय राहतो ह्या विषयी ठोस अशी माहिती नाही.
भाजी मधून प्रसार झाल्याचे एक तरी ठोस उदाहरण आहे का.

आणि फार विचारही करीत बसू नये. करोना कशाला चिकटून येईल, कोणा स्पर्श केलेल्या झालेल्या माणसाला करोना असेल आणि तो भाजीपाल्याला चिकटला तर नसेल ना, असा विचार घरात आले की सोडून द्यावे, धु-धा करून तो निघुन जातो. पण, एकदा मनाला करोना चिकटला की तो धूणे फार कठीण होऊन जाते.
करोनाने काय केले असेल तर माणसाला कमालीचे भय व तदनुषन्गिक संशय निर्माण करण्याचे काम केले आहे.
एक वाक्य पुरेसे आहे... माणसाला इन्फेक्शन झाल्याशिवाय त्यावर मात करायची अक्कल शरीरातील संरक्षक यन्त्रणेला येत नाहीत. एक तर जन्मभर बिसलेरीची बाटली घेऊन फिरा वा धोका पत्करून बारा गावचे पाणी प्या !

एकदा लस निर्माण झाली की निदान भीती तरी जाईल. पण तोपर्यंत बिस्लेरी हातात घेऊन फिरण्यापेक्षा पर्याय नाही.

मी तर यावर्षी एकही पालेभाजी बाहेरून विकत आणलेली नाहीये. बहुतेक भाज्या शेतातच पिकवून घरी आणल्या आहेत. तेव्हा फक्त काही भाज्यांसाठीच दुकानात जातो.
बाकी माहितगार यांच्यासोबत सहमत. वाद घालण्यापेक्षा चांगले उपाय पुढे आणायला काय हरकत आहे.
उदा: यूव्ही लाईट वापरून निर्जंतुकीकरण शक्य आहे त्यावर काही करता येईल काय?

मी uvलाईट वापरते. भाज्या, फळे, किराणा , मोबाईल दूध पिशव्या, चावी सगळ्यासाठी. UV mate म्हणून foldable आहे हे. दहा मिनिटे एक बाजू नंतर उलटून दुसरी बाजू दहा मिनिटे.

भाज्या किंवा फळातून करोना च लागण होण्याची शक्यता नगण्य आहे. आपल्या करोना असलेल्या भाजीवाल्याने स्वतःच्या नाकाला हात लावून मग हात लावलेले फळ किंवा भाजी आपण हातात घेऊन त्यानंतर आपण आपल्या चेहऱ्याला/ कनकाला हात लावला तर होण्याची थोडीशी शक्यता आहे.
आता आपण आणि भाजीवाल्याने दोघांनी मुखवटा घातलेला असेल तर हि शक्यता दहा हजारात एक ( कदाचित दहा लाखात एक) पेक्षा कमी असेल.

करोनाचा विषाणू पोटात गेल्यास आपल्याला संसर्ग होण्याची शक्यता नाही कारण पोटात असलेले हायड्रोक्लोरिक आम्ल त्या विषाणूनां निष्प्रभ करते.

मग भाजी आणि फळे का स्वच्छ करायची?

भाजी किंवा फळे याला शेणखत किंवा सोनखत घातलेले असते त्यात इतर जिवाणूंची संख्या प्रचंड असते. त्यामुळे आपल्याला गॅस्ट्रो कॉलरा सारखे आजार होण्याची शक्यता असते. पाऊस पडू लागल्यावर हि जमिनीवरची घाण शेतात उतरते किंवा भाजी बाजारात त्याचा संपर्क आपल्या भाजीपाल्याशी येतो.

यासाठी ज्या भाज्या आपण कच्च्याच खातो त्या स्वच्छ धुणे आवश्यक आहे. उदा सॅलड ची पाने, टोमॅटो, कोथिंबीर.

ज्या भाज्या किंवा फळे आपण सालासकट खातो ती उदा द्राक्षे, वांगी, टोमॅटो साबणाच्या पाण्याने धुवावीत. यासाठी आपण अंगाचा साबण किंवा कपड्याचा साबण वापरू शकता. ( कपड्याच्या साबणाच्या १०० % पावडर मध्ये सोडा सुद्धा असतोच)

याचे कारण त्यावर फवारलेली कीटकनाशके साबणाने धुतली जातील साध्या पाण्याने किंवा मिठाच्या पाण्याने अथवा पोटॅशियम परमँगनेटने धुतली जात नाहीत.

खाण्याच्या सोड्यामुळे किंवा मिठाच्या पाण्यामुळे जंतू मरतात हे अर्धसत्य आहे. कारण त्याच्यासाठी लागणारे मिठाचे किंवा सोड्याचे प्रमाण खूप जास्त असावे लागते. मिठाचे प्रमाण कमी झाले तर लोणच्याला बुरशी येते आणि समुद्राचे पाणी जंतूविरहित असायला हवे होते.

साबण पोटात गेल्यामुले आपल्याला अपाय होऊ शकतो अशा तर्हेचा पोकळ युक्तिवाद पुढे केला जातो. त्यात कोणताही पुरावा नाही कारण आपण जर आपले हात साबणाने पन्नास वेळेस धुतो तेंव्हा साबण पोटात जातोच.
शिवाय हीच भाज्या किंवा फळे आपण साबणाचा अंश राहणार नाही हि काळजी घेऊन धुणे आवश्यक आहे.

साबणाचा मानवी शरीरावर कोणताही अपाय होतो याला शास्त्राधार नाही. शल्यक्रिये पूर्वी किंवा बद्धकोष्ठ झाले असता साबणाच्या पाण्याचा एनिमा दिला जातो त्यातून शोषल्या जाणाऱ्या साबणाचा शरीरावर कोणताही वाईट परिणाम आढळलेला नाही.

लहान मुलांना शौचास होणाऱ्या खड्यासाठी साबणाच्या पाण्याचा एनिमा शतकानुशतके दिला जातो त्याचा शरीरावर कोणताही वाईट परिणाम आढळलेला नाही.

त्यातून ज्यांना साबणाबद्दल शंका असेल त्यांनी आपले हात साबणाने स्वच्छ धुवून ती भाजी किंवा फळे भरपूर पाण्यात स्वच्छ धुवून खावी.

हे सर्व मटेरियल असलेली sanitab म्हणून गोळ्या बाजारात आहेत.
450 रुपयाला 25 गोळ्या.
मल्टिपर्पज आहेत .
20 की 10 लिटर पाण्यात 1 गोळी टाकायची आणि त्या मध्ये भाज्या भिजत ठेवून नंतर वाहत्या पाण्यात धुवयच्या.
Corona virus gayab.
Parat ladhys,bathrom pan त्यांनी स्वच्छ करू शकतो.
Bleaching powder सारखा वास येतो.

SODIUM dichloroisocyanurate

हे संयुग शरीरावर कोणताही अपाय करत नाही( मूत्रपिंडातून जसेच्या तसे बाहेर टाकले जाते) असे आढळलेले आहे.

त्यामुळे ते सध्या तरी मानवी वापरासाठी सुरक्षित आहे.

अर्थात हा उपाय एक तर महाग आहे आणि त्यातून निघणाऱ्या क्लोरीनचा भाज्यांच्या/ फळांच्या रंग वास किंवा चवीवर काय परिणाम होतो हे बघावे लागेल.

ठराविक अगदी नगण्य लोक सोडली तर हात धुण्याची सवय होती का कोणाला.
आणि ते पण साबणाने.
फक्त नैसर्गिक विधी आटोपल्या वर साबणाने हात धूने हे सर्वमान्य होते.
बाकी थोडे पाण्यानी हात ओले करून रुमलानी पुसले की झाले काम.
भाज्या धुणे ही मात्र आपली जुनी सवय आहे (साबणाने नाही )
आणि शिजवून च खाणे हे तर आपली परंपरा आहे
सलाड चे नखरे हे तसे नवीनच.
आदिम काळात तंदुरी हा प्रकार होता आपल्या कडे पण नंतर मांस शिजवून खाल्ले आपण.
तंदुरी ची आदिम काळातील पद्धत भारतात परत कोणी सुरू केली त्याचा मी शोध घेतोय.
कच्चे मांस रोगास आमत्रण आणि बदनाम होतात भाज्या.

तंदुरी ह्या प्रकारात पूर्ण मांस न भाजले जाण्याची शक्यता असते ह्या अर्थाने कच्चे मांस असा शब्द प्रयोग झाला तो चुकीचाच आहे.
शब्द प्रयोग चुकीचं आहे भाव नाही.

टोमॅटो व्यतिरिक्त सर्व पालेभाज्या आणि फळभाज्या स्वच्छ धुवून, एका मोठ्या कापडात त्याचे गाठोडे बांधून, वॉशिंग मशीन मध्ये फिरवून कोरडे करून घेतो मग वेगवेगळ्या पॉलीथीन मध्ये/ डब्यांमध्ये ठेवून फ्रिजमध्ये ठेवतो. आठवडाभर ताज्या राहतात, at least ताज्या आहेत अश्या वाटतात.

करोना उद्भवल्यापासून कच्च्या भाज्या / सलाद (कोथिंबीर, पुदिना, पालक, चुका, मूळ्याची पाने, काकडी, बीट, गाजर, तोंडली, टोमॅटो, मुळा, मुळ्याच्या शेंगा, गवारीच्या कोवळ्या शेंगा, मिरची इ.) कच्चं खाणं टाळतोय.

कोथिंबीर, पुदिना इ. भाजी शिजत असतानाच टाकतो, सर्व करताना वरून टाकत नाही.

कच्च्या भाज्या खाल्याने करोना होण्याची शक्यता नाही.

पण अस्वच्छ असतील तर मात्र गॅस्ट्रो कॉलरा होण्याची शक्यता आहे.

आणि कीटक नाशके फवारलेल्या असतील तर दूरगामी परिणाम होऊ शकतो.

तेंव्हा भाज्या खायच्या पूर्वी भरपूर वाहत्या पाण्यात स्वच्छ धुवा.

सामूहिक रोग प्रतिकार शक्ती विषयी जरा सांशक च वाटते .
एक तर हे खूप धोकादायक आहे अपेक्षित प्रतिकार शक्ती निर्माण झाली नाही तर प्रचंड प्रमाणात जीवित हानी होवू शकते.
आणि ह्या शिवाय संबंधित देशाची पूर्ण प्रशासनिक यंत्रणा पूर्णतः कोलमडून जावू शक्रते.
आणि जगात कोणत्या ही देशाने कोणत्या ही साथीच्या रोगांवर सामूहिक रोगप्रतिकार शक्ती निर्माण करण्याचा प्रयोग यशस्वी केल्याची नोंद आहे का?

की फक्त ही theory aahe प्रत्यक्षात असे काही घडत नाही.

रोगा पासून बचाव करण्याचा सर्वात खात्रीचा उपाय घराच्या बाहेर न पडणे
भाज्या रोज न मागवता 6 ते 7 दिवस पुरतील अशा मागवणे आणि सर्व माहीत असलेले उपाय करून फ्रीज मध्ये साठवून ठेवणे.
डाळी किंवा बाकीच्या गरजेच्या वस्तू साठवून ठेवणे त्या साठी रोज बाजारात जायची गरज नाही.
बाहेरील कोणत्याच व्यक्ती शी शक्यतो संपर्क टाळणे.
मास्क हा काही तुम्हाला 100 टक्के सुरक्षा देत नाही एक चूक तुम्हाला बाधित करू शकता.
किती ही काळजी घेतली तरी चूक होण्याचे प्रमाण काही percent तरी असतेच.
त्या साठी मला पना corona होवू शकतो ह्या विषयी मनाची तयारी असावी .
घाबरून जावू नये.

त्या साठी मला पना corona होवू शकतो ह्या विषयी मनाची तयारी असावी .
घाबरून जावू नये. ज्यावेळी करोना प्रादुर्भाव चालू झाला त्यावेळी मिपावर लोक चेस खेळायला लागले. कुणी रेसीपी टाकायला लागले. चेपू वर गाणी काय , ज्योक्स काय नुसता भारतीयाना उत आला होता. प्रशासनाने विमानतलावरच गलथानपणा केल्याचा उल्लेख व उहापोह फार कमी लोक करीत होते. लोकाना आजही जीवाणू व विषाणूतला फरक कळत नाही. मला तरी भारतातील हा उद्रेक अपेक्शित होता. ब्राझील देखील भारतासारखेच एक बेशिस्त राष्ट्र आहे. रशिया व अमेरिका इथे कदाचित हवेतील थन्डावा हा कारणीभूत झाला असावा हा माझा केवळ वैयक्तिक अन्दाज आहे !

जेव्हा पासून सी 19 आला तेव्हा पासून असंख्य दावे केले गेले .
मास्क वापर करा ह्याचा जोरदार प्रचार केला गेला लोकांनी मास्क तोंडाला लावायला नुकतीच सुरवात केली होती तोपर्यंत मास्क कोणी वापरावा आणि मास्क निरोगी लोकांनी वापरणे कसे व्यर्थ आहे ह्याचे धडे द्यायला suravat झाली.
लोकांना मास्क वापरावा की नको असे प्रश्न पडले.
मग sanitizer ni विषाणू मरतो म्हणून पोट तिडकिने सांगायला suravat झाली की लगेच काही दिवसात santizer त्वचेला कसे घातक आहे ह्याचे बोद्धिक सुरू झाले.
परत लोक द्विधा मनस्थिती मध्ये.
मग corona fakt badhit लोकांच्या शिंकण्या मुळे,खोकण्या मुळे फस्त 6 मीटर परिसरात पसरतो हे सांगितले जावू लागले आणि काही दिवसात लगेच विषाणू हवेतून सुद्धा पसरत आहे हे दिव्य ज्ञान झाले.
परत लोकांना सुरक्षित अंतरतील फोल पना जाणवायला लागला परत द्विधा मनस्थिती .
घरात झोपताना पण मास्क वापरावा काय असे पण विचार यायला लागले.
लॉक डाऊन हा जागतिक मान्य एकमेव उपाय देशांनी सुरू केला की लगेच कामगार,अर्थव्यवस्था,स्थलांतरित ह्यांचे प्रश्न किती गंभीर आहेत ह्याचे अमृत .मिळायला लागले.
करावे तर काय करावे.