कविता

ना ओढ असे देहांची
वा स्पर्शाची मर्यादा
सहवासाने उजळावे
वाटे तरीही कितीदा

ना प्रीती - ना ही मैत्री
हे तुजला मजला ठावे
जे मिळते यातुन, पुरते
का द्यावी खोटी नावे

हे देण्या अन् घेण्याचे
फुललेले मोहक अंगण
का बहराला मारावे
नसलेले घालुन कुंपण

याआधी कैसे होते
यापुढती कैसे जाऊ
सध्या ठरवू इतके की
सध्याला बिलगुन राहू

क्षण अपार श्रीमंतीचे
ये जपून हृदयीं ठेवू
नाजुकसे नाते अपुले
वळणाशी अलगद नेऊ

-- अमेय

लोकशाहीचा सांगावा

आली भूमाता घेऊन । लोकशाहीचा सांगावा ।
पाचावर्षाच्या बोलीन । गडी-चाकर नेमावा ॥

लोकप्रतिनिधी नको । म्हणा लोकांचे नोकर ।
जनतेच्या मतावर । यांची शिजते भाकर ॥

होऊ नका लोभापायी । कोण्या पालखीचे भोई ।
करा फक्त तेच ज्याने । सुखावेल काळीआई ॥

धन-द्रव्य घेतल्याने । होते कर्तृत्व गहाण ।
नको स्वत्वाचा व्यापार । राखा आत्म्याचा सन्मान ॥

नशापाणी फुकटाची । आणि खानावळी शाही ।
होते अशा करणीने । कलंकित लोकशाही ॥

धर्म-पंथ-जाती-पाती । यांना देऊ नये थारा ।
मतदान करताना । फक्त विवेकाला स्मरा ॥

काल गजर लावून सव्वा वाजता उठून मॅन्चेस्टर डर्बी बघितली... आणि हाय रे दुर्दैवा... ३-० ची हार बघावी लागली. झोपही गेली आणि हारही झाली. निराशेतून सुचलेलं हे कवन, आपणासमोर ठेवतोय, फुटबॉल रसिकांना, त्यातून युनायटेड फॅन्स ना या भावना नक्कीच जास्त समजतील.

(धुनः भातुकलीच्या खेळामधली)

मॅन्चेस्टरच्या युनायटेड ची, हालत केविलवाणी
अर्ध्या मिनिटी घाव लागला, डर्बी लाजिरवाणी ||धृ||

पर्सी बसला, होऊनि जखमी, स्तंभ एक ढासळला
जुना मावळा, रूनी सुद्धा, मुळीच नाही फळला
होता होता गोल होईना, पळे तोंडचे पाणी ||१||

सूर्य थकला आहे

पहाट जरा चेतलेली पण;
सूर्य थकला आहे
नितळण्याच्या बुरख्याखाली
विस्तव निजला आहे
सारं काही सामसूम, मात्र;
एक काजवा जागत आहे
चंद्रकलेच्या गर्भाराला
भिक्षा मागत आहे

वादळं वारं सुटलंय पण;
वीज रुसली आहे
बुद्धिबळांच्या शय्येखाली
ऐरण भिजली आहे
शिवशिवणारे स्पंदन काही
उधाण मोजत आहे
चिवचिवणार्‍या चिमणीमध्ये
दीक्षा शोधत आहे

रंग आणखी मळतो आहे

रंग सुगीचा छळतो आहे
वसंतही हळहळतो आहे

गारपिटाचे गुलाबजामुन
डोळ्यामध्ये तळतो आहे

मावळतीचा तवा तांबडा
भातुकलीला जळतो आहे

पडतो आहे, झडतो आहे
तरी न मी ढासळतो आहे !

भोळसटांच्या वस्तीमध्ये
घाम फुकाचा गळतो आहे

बेरंगाच्या रंगामध्ये
रंग आणखी मळतो आहे

ऐलथडीच्या सुप्तभयाने
पैलथडीने पळतो आहे

'अभय'पणाचा वाण तरी पण;
पाय बावळा वळतो आहे

                              - गंगाधर मुटे
==‍^=0=‍^=0=‍^=0=^=0=‍^=0=‍^=0==‍

दावती नुसता उमाळा बेगडी
माणसे आतून सारी कोरडी

पाय मातीचेच सार्यांचे इथे
चाल उंटाचीच होती वाकडी

पोट छोटे भूक मोठी फार ही
ही पहा कुरकूर करते आतडी

थोर समतेचा तुझा दावा खरा
मारती ही हात आता मापडी

तू जरी आजन्म करशी भिक्षुकी
रे तुझी झोळीच राहे तोकडी

छान तू हा न्याय सार्यांना दिला
वाजतो हा दंड नुसता लाकडी

जी मघा मिरवीत गेली पालखी
त्यात होती जातधर्माची मढी

हे कसे स्वातंत्र्य आम्हाला दिले
ही अता विद्रोह करते कातडी

पापपुण्ये मोज सारी तु पुन्हा
थरथरु दे ही जीवाची पालडी

कुणास मी का केले अवघड ?
प्रेमच अनगड काय करू ?

आलो रे धावून खास तुझ्यासाठी
भिऊ नकोस मी आहे तुझ्यापाठी
करेल इच्छा पुरी चंद्रभागा काठी
कर कटेवर ठेवुनी उभा हा जगजेठी ॥१॥

देईल सारे तुला जे सर्वांनाच हवे
रोज रोज खाशील नवनविन मेवे
सर्वांच्या आनंदाला उधाण यावे
दही दुध तूप लोणी सर्वांनी खावे ॥ २॥

घेत असतो मी अधेमध्ये परीक्षा
नापास झाल्यास देतो मोठी शिक्षा
वेळ आली तर मागावी लागते भिक्षा
अडल्याला करावी मदत ही खरी दीक्षा ॥ ३॥