मराठी गझल

छायाचित्र जालावरून साभार

भिंतीपल्याड जग असतं, निरखावं की
कड्या काढून दार सताड उघडावं की

पुढे जायचा वसा कधी टाकू नये
ठेच लागली जराशी तर लंगडावं की

आहे त्यातच समाधानी रहावं, पण
इच्छित साध्य करण्या थोडं झगडावं की

घेऊ द्यावा मनालाही निर्णय त्याचा
मनाला जे आवडतं ते, निवडावं की

सदासर्वदा चांगुलपणा अळणी होतो
अधनं मधनं जरा जरासं बिघडावं की

निसटून जातो काळ हातून तरीसुद्धा
जमेल तितकं आपण घट्ट पकडावं की

दूरात चंद्रमाचा मधुरम्यसा महाल
फिरती सभोवताली तारांगणे विशाल
निष्पाप कोवळ्या ह्या गोष्टीत दंगलेली
चैतन्य शैशवाचे उधळीत रात्र आली ...

तो स्पर्श पावसाळी तो चिंब देह ओला
तो केवडा सुगंधी केसात माळलेला
तो मोरपीस वेडा भिरभीर होय गाली
हळुवार मालवूनी नक्षत्र, रात्र आली ...

स्वप्नील लोचनात साचून चंद्रतारे
गगनात घे भरारी, जिंकून घे दिशा रे
तारुण्य ध्येयवेडे लेवून आज भाळी
वाटा नव्या यशाच्या शोधीत रात्र आली ...

मुकी जाहली आज सारीच झाडे, जणु जाहल्या सुन्न या रानवेली
जिथे भेटलो बोललो रोज होतो, रया तेथली आज सारीच गेली

कधी पाखरे गायली रोज होती, तुझ्या स्वागताची किती गोड गाणी
आता पाखरांचा कुठे न सुगावा, कशाने अशी पाखरे पांगलेली

असे साचली या जगतात साऱ्या, तुझी आठवण अती रम्य वेडी
हवी वाटते जी मनाला तरीही, उगा अंतरी या कुठे बोचलेली

कधी झेलुनी चांदणे ओंजळीत, सडा शिंपला तू इथे काळजात
जणु जाहलो मी छटा अंबराची, तुझ्या चांदण्यांनी जी तेजाळलेली

चार शब्दांचा सहारा होत नाही
तेवढ्यावरती गुजारा होत नाही

खूप काही लागते जगण्यास येथे
प्रेम काही ऊनवारा होत नाही

गगनचुंबी हे तुझे आहे शहर पण
चांदतार्यांचा नजारा होत नाही

जिंदगी नुसतीच लुकलुकते दुरातुन
रोज आताशा इशारा होत नाही

टाळले मजला बरे केलेस तूही
(दु:ख दु:खावर उतारा होत नाही)

मी मनाला शिस्त आहे लावलेली
फारसा आता पसारा होत नाही

डॉ.सुनील अहिरराव

बांधले आहेत आम्ही दोर जगण्याशी नव्याने
रोज घेतो जन्म आम्ही वैर मरणाशी नव्याने

कोरड्या डोळ्यात येथे आग नित्याचीच आहे
जोडले नाते जगाने यार सरणाशी नव्याने

भाकरी किंवा कट्यारी काय निवडावे कळेना
जोडती संबंध दोघी उदरभरणाशी नव्याने

जिंकण्याचे भास होती रोज लढताना स्वत:शी
नाळ जुडता वास्तवाशी, मैत्र हरण्याशी नव्याने

रोज रस्ते शोधतो, वाटा नव्या धुंडाळतो मी
ओळखी होतात तेव्हा मग हरवण्याशी नव्याने

विशाल

ना कुठला पापी होतो ना व्यसनी टुकार होतो
नियतीच्या खेळामध्ये मी दुबळी शिकार होतो

दुःखात माखला जन्म त्या जखमा पदोपदीच्या
अनिवार यातना ज्यांचा मी मुकाच हुंकार होतो

सन्मार्ग चाललो तरीही हे दारात उभे दुर्भाग्य
नजरेत जणु दैवाच्या मी अगदी भिकार होतो

त्या बेफाम सागरामध्ये मी क्षुद्र जणु नावाडी
प्रलयास द्यावया झुंज मी कुठे चमत्कार होतो

अविरत जरीही लढलो सुखशिल्प नवे कोराया
परि स्वर्ग निर्मिण्या येथे मी खुजा शिल्पकार होतो

ही गुढ भासली दुनिया स्वार्थाच्या जंजाळातील
पण गुढ उकलण्याजोगा मी कुठे जाणकार होतो

नव्या-जुन्या किती खुणा दिल्यात आन्दणात मी
कळेल का कधी तुला, किती तुझ्या ऋणात मी

उगाच हट्ट भोवती रहायचा तुझा खुळा
किती पडाव बदलतो इथे क्षणाक्षणात मी

किती उरात घाव या, जखम तरी नवी हवी
सरे न आस कोणतीच झुंझतो रणात मी

क्षणोक्षणी पराजयास भेटतो सुखासुखी
पुन्हा मुकाट पेरतोच स्वप्न अंगणात मी

मरेन मी, सरेन मी, तरी इथे उरेन मी
अजिंक्य ना, अवध्य ना, तरी कणाकणात मी

विशाल
(२६-११-२०१५)

ना गावही तो राहिला ठाम पहिल्यासारखा
ना काळही भासे अता उद्दाम पहिल्यासारखा

त्या वादळाला सांग ना थांबायला आता जरा
प्रगतीस नाही वेग तो बेफाम पहिल्यासारखा

आता पुन्हा मिरवेन मी बुरखा जुना, समजा जुन्या
नाही जमाना राहिला बदनाम पहिल्यासारखा

झालो अता बघ मोकळा वागायला मजसारखा
ना राहिलो माझ्यात मी सुतराम पहिल्यासारखा

जगलोच जेत्या सारखा मृत्यूसही ललकारतो
भोगावया तय्यार मी परिणाम पहिल्यासारखा

विशाल

जरी सुखाची आस असणे चूक नाही
हाव आहे ही आता, ही भूक नाही

ओरडूनी सांग अथवा बस कुढत
तेच आहे सत्य की जे मूक नाही

बुद्धीची तलवार तू चालव स्वतःवर
जातीची तुझियाकडे बंदूक नाही

आमुचे ते वेगळेपण प्रिय आम्हा
एक बिक होणे मुळी ठाऊक नाही

कारणाविण काही येथे होत नाही
अचानक हसणे कुणी हा फ्लूक नाही

वाटते ते हो करूनी मोकळा तू
धाकधूक नाही आणि रुखरुख नाही

शेवटी पैसाच देतो चार घास
भावनांनी भागणारी भूक नाही

आरशाला दोष देणे चूक आहे
आरशावर प्रेम करणे चूक नाही

ढगच दाटतात आकाशात सध्या,
नभाचा सातबारा राहतो कोराच हल्ली...

जगणे सुद्धा कठीण झाले सध्या,
पाऊसही बरसतो फक्त कवितेतच हल्ली...

जरी बाप राबतो शिवारात त्याचा,
शेतकरी असण्याची त्याला लाज वाटते हल्ली...

पाहू कोण पुरुन उरतो सध्या,
मारण्याचीच स्पर्धा सुरु झाली हल्ली...

सारे नेतेच उदंड झाले सध्या,
आश्वासनांचाच पाऊस पडतो हल्ली...

जिप्सी