पुर्वी मला वाटायचे की कसली प्रायव्हसी?
काही लोक ना उगाच जरा जास्तच करतात प्रायव्हसी प्रायव्हसी!
माझ्या सर्च त्या काय असणार आणि त्यातून कुणाला काय फायदा असणार?
पण एकदा सहज आपला गुगल इतिहास पाहिला आणि हादरलोच!
माझ्या काय वाटेल त्या सर्चेस तेथे तरिखवार जपून ठेवलेल्या होत्या.
अगदी एयरक्रॅश इन्वेस्टिगेशन ते नर्मदा परिक्रमा.
तरी विचार केला की मग काय बिघडले? बिघडले हे की मी काय आणि कसा विचार करतो यावरून या कंपन्या माझे प्रोफाईल तयार करतात.
मग मला जे 'आवडेल' तेच मला जालावर पुरवतात. याला बबल सर्च असे म्हणतात.
मला न आवडणारे विषय येथे वर येतच नाहीत. थोडक्यात तुमची सर्च ही खरी नसतेच!
म्हणजे मला खरी माहिती मिळत नाहीये.
शिवाय माझीच माहिती - माझे कुटूंबिय, माझे राजकीय विचार, माझ्या आवडी, मेडिकल प्रॉब्लेम्स, त्यावरचे उपाय, अशी माहिती विकून अजून कुणीतरी भलतेच गब्बर होतेय.
याशिवाय हीच माहिती लागेल तशी माझ्या विरुद्धही वापरायची परवानगी मीच देतोय!
अरे काय चाल्लेय काय?
बरं हे टाळायचे म्हणून तुम्ही मोबाईलवर सर्च केलीत तर खलासच!
ते तर डिव्हाईसच गुगलचे आहे. म्हणजे तुम्ही जे काय कराल ते सर्वात आधी तेथे कळेल.
त्याची नोंद ठेवली जाईल.
मी विकत घेतलेल्या मोबाईलचा कॅमेरा कधीही आणि कसाही वापरायचे हक्कही मी गुगलच्या युट्युब ला देऊन बसलो आहे!
आता माझ्या लक्षात येतेय की हा प्रश्न मला वाटतो तितका साधा नाही.
माझी सहज सर्च टाकलेली मेडिकल हिस्ट्री गुगलने माझ्या हेल्थ इन्शुरन्स कंपनीला विकली तर माझा प्रिमियम वाढू शकतो! म्हणजे माझा सर्च इतिहास मला महागात पडू शकतो.
मग माहिती शोधायला सुरुवात केली.
सुरुवातीला मला तर कळेचना की कोणते सर्च इंजिन वापरावे ते.
बिंग वापरावे तर परत तेच आणि याहू पण गुगलचा भाऊ!
शोधाशोध केल्यावर स्टार्ट्पेज सापडले.
स्टार्टपेजची येथे अजून माहिती मिळाली
https://startpage.com/mr/protect-privacy.html
आता लक्षात येऊ लागले की तुम्हाला प्रायव्हसीचा प्रश्न असेल तर गुगल आणि फेसबुक हे सर्वात मोठे ट्रॅकर आहेत.
आणि लोकांची नुसतीच माहिती गोळा केली जात नाहिये तर चक्क पाळतच ठेवली जाते आहे.
आपण जॉर्ज ऑर्वेलने रंगवलेल्या १९८४ या कादंबरीपेक्षाही वाईट स्थितीत आहोत.
प्रायव्हसी तुम्हाला कशी त्रास देऊ शकते ते येथे सोप्या भाषेत पाहायला मिळाले.
http://donttrack.us/
आता यातून सुटायचे असेल तर सर्वात आधी क्रोम बाऊझर काढून टाकला पाहिजे.
क्रोम उडवले.
गुगल लॉग इन राहणे सोडले. आता सर्च टाकली तरी लॉग इन न करता करू लागलो.
फेबुवर लॉग आउट करण्याची सवय केली.
तरी गुगल आणि फेसबुक नकोच अशीच धारणा हळू हळू होऊ लागली.
मग डकडकगो किंवा स्टार्टपेज हे सर्च इंजिन वापरू लागलो.
मग कळले की टॉर वापरणे सर्वात चांगले आहे. सध्या तेही वापरतो.
हे टॉर मोबाईलवरही वापरता येते हे कळले.
'माझी अशी ती काय माहिती असणार' असे वाटत असेल तर तो तुमचा गैरसमज आहे.
तुमचे सर्च इंजिन तुम्हाला तुमच्यापेक्षा जास्त ओळखते.
तुम्ही सहज टाकलेली प्रत्येक सर्च जपून ठेवते. तुमच्या विरुद्ध वापरू शकते!
वेळ प्रसंगी हे सर्व कोणत्याही संस्थेला विकते.
तसेच सरकार पोलिस वगैरे खात्यांनाही देते.
तुम्हाला तुमचा गुगल इतिहास पाहायचा असेल तर हे पाहा
google.com/history येथे लॉग इन करा आणि पाहा.
हा तुमचा गुगल इतिहास तुम्ही पुसू शकता.
सेटींग्ज मध्ये जा
Turn off वर क्लिक करा.
आता गुगल तुमचा इतिहास जपणार नाही म्हणते.
पण गुगलने ही तो इतिहास पुसला असेल याची खात्री नाही!
असे सगळे असेल तर मग अशा ठिकाणी कशाला जा?
त्यापेक्षा डक्डक्गो वापरा.
https://duckduckgo.com/about
नाही तर स्टार्टपेज आहेच
https://startpage.com/
येथून https://www.torproject.org/download/download.html.en टॉर उतरवून घ्या.
आता टॉर वापरा म्हणजे त्यातल्या त्यात बरे!
मात्र सर्च करताना गुगलवर लॉग इन राहू नका!!!
तसेच कोणतेही एकच सर्च इंजिन वापरू नका.
तुम्हाला जर प्रायव्हसी इतका मोठा प्रश्न वाटत नसेल तर हे एकदा पाहून घ्या!
http://donttrack.us/
निव्वळ वेब अ‍ॅड्रेस टाईप करायचा कंटाळा येतो म्हणून आपली माहिती फुकटात कुणाला द्यायची का याचा विचार केलाच पाहिजे.
मदनबाणाने ब्राऊझर एक्सटेंशनचा धागा काढला आहे.
त्यात प्रायव्हसी विषयी चर्चा झाली म्हणून हा लेखन प्रपंच केला आहे.
लेखन जरा विस्कळीत झाले आहे.
पण उपयोगी मानून घ्याल अशी आशा आहे.
प्रतिक्रिया
5 May 2014 - 8:02 am | जोशी 'ले'
छान माहिती...
5 May 2014 - 8:04 am | यशोधरा
धन्यवाद. अत्यंत उपयुक्त माहिती.
5 May 2014 - 8:23 am | आतिवास
तुम्ही दिलेल्या साईट्सदेखील किती काळ आपली प्रायव्हसी जपणार हा एक मोठा प्रश्न आहेच म्हणा. त्यामुळे त्यावरही फार विसंबून न राहता सतत जागरूक राहायला हवं हे खरं.
ब-याच वर्षांपूर्वी एकदा मी एका मित्राला सायन्स डायजेस्ट या विषयावर काहीतरी लिहिलं होतं आणि दुस-या क्षणी त्याची जाहिरात बाजूला झळकली तेंव्हाच काहीतरी गडबड आहे हे लक्षात आलं होतं. तेव्हापासून काम संपताक्षणी लॉगआऊट करायची सवय लावून घेतली होती स्वतःला - पण हल्ली विसरले होते. आता पुन्हा नव्याने सुरूवात करते. :-)
आणि आंतरजालीय आयुष्यापेक्षा प्रत्यक्ष लोकांसोबत जगणे हा तर अधिक चांगला पर्याय आहेच! :-)
5 May 2014 - 9:16 am | मैत्र
अँड्रॉइडवर असं कोणतं सोयीचं सर्च इंजिन आहे?
duckduckgo किंवा startpage मोबाईलवर सोयीस्कर रित्या वापरता येतं का?
वरची एकूण माहिती खूप धक्कादायक / सरप्राईज नाही पण हे अंदाजापेक्षा फार फार मोठं आहे हे जाणवतंय..
5 May 2014 - 9:16 am | राजेश घासकडवी
एके काळी गावगाडा होता. त्यात तुम्ही काय करता, काय बोलता, कोणाशी संबंध आहेत, कोणाशी नाहीत याची बित्तंबातमी गावाला असे. गावातला दुकानदार तुम्ही गेल्यावर 'नेहमीप्रमाणेच वीस किलो गहू पाठवून दिले आहेत. आणि तांदूळ तुम्हाला आंबेमोहोर लागतो ना, तोही पाठवून देतो' असं म्हणायचा. त्याला व्यक्तिगत संबंध म्हणायचे लोक. जिव्हाळा, आपुलकी, जाण वगैरे शब्द वापरायचे. 'मुलीचं लग्न आलंय ना पंधरा दिवसांवर, मग देईलच तीनशे रुपये जास्त. नाहीतर जावं लागेल त्याला तालुक्याच्या गावाला. त्यासाठी कुठे आहे त्याला वेळ आणि पैसा...' असाही विचार दुकानदार करत असे. गूगल यापेक्षा वेगळं काय करतं?
हेच गूगलने केलं की प्रायव्हसी वगैरे मुद्दे येतात. एकाच वेळी शेजारी कोण राहतो कल्पना नाही याबद्दल तक्रार असते. मग तिथे शेजाऱ्यांबरोबर आपल्याला प्रायव्हेट गोष्टी शेअर न कराव्या लागण्याबद्दल कौतुक नाही. आणि गूगलबरोबर दोस्ती केल्यावर त्याला माहिती कळल्याबद्दल तक्रार करायची. मेक अप युअर माइंड! प्रायव्हसीही हवी, गूगल देतो त्या सगळ्या सर्व्हिसेसही फुकटात हव्या, केक ठेवायचाही आहे, आणि तो खायचाही आहे...
प्रश्न असा आहे, की गूगल नसतानाच्या काळात तुमचं आयुष्य जास्त सुखी होतं का? त्याचं उत्तर खणखणीतपणे हो असेल तर द्या सोडून गूगल. खणखणीतपणे नाही असेल तर सहन करा गूगलला माहीत असणं. या दोनच्या मधलं काही असेल तर ठरवा काय करायचं ते.
5 May 2014 - 5:16 pm | आतिवास
"गावाला बित्तंबातमी" असण्याचा मुद्दा मान्य आहे. पण अशा संबंधांत माझी माहिती जशी इतरांना कळू शकते, तशीच इतरांचीही मला कळण्याची सोय होती. आता माझी माहिती गोळा करणारे लोक अज्ञात आहेत; त्यांचे हेतू मला कळत नाहीत; त्या माहितीचा दुरूपयोग होतो आहे का हेही मला कळण्याची शक्यता नाही. माझी माहिती गोळा करणा-यांची माहिती मिळवण्याचं साधन माझ्याकडं नाही - हा एक मोठा फरक आहे.
त्यामुळे ज्यांना केक ठेवायचा आहे आणि खायचाही आहे, त्यांनी अधिक काळजी घेतली पाहिजे हे खरं! :-)
6 May 2014 - 4:52 am | निनाद
आता माझी माहिती गोळा करणारे लोक अज्ञात आहेत; त्यांचे हेतू मला कळत नाहीत; त्या माहितीचा दुरूपयोग होतो आहे का हेही मला कळण्याची शक्यता नाही. माझी माहिती गोळा करणा-यांची माहिती मिळवण्याचं साधन माझ्याकडं नाही - हा एक मोठा फरक आहे.
हेच म्हणायचे होते. तुमची माहिती कोण कशी कधी आणि कुठे वापरतो आहे याचा तुम्हाला काहीही पत्ता नाहीये. थोडक्यात गुगल उपकार करत नाहीये. मी माझी माहिती त्यांना देतो ती ते विकतात, मग परत विकतात, आणि परत परत विकत राहतात... कुणाला ते मला माहिती नाही!
7 May 2014 - 3:10 am | राजेश घासकडवी
'आपली माहिती' हा शब्दप्रयोग फारच व्यापक आहे. त्यामुळे 'प्रायव्हसीचा भंग' किंवा 'माहिती विकणं' याला काहीशी भीतीदायक संदर्भ प्राप्त होतात. उदाहरणार्थ, प्रायव्हसी हा शब्द आपण अत्यंत खाजगी व्यवहारांबाबत वापरतो. पण गूगल तुम्ही बेडरूममध्ये काय करता, कोणाबरोबर अफेअर्स करता इत्यादी माहिती कोणाला विकत नाही. गूगल जी माहिती विकतं ती तुम्ही गेल्या आठवड्यात कुठल्या व्हेकेशन्सच्या जागा सर्च केल्या असतील तर 'ही व्यक्ती प्रवास करू इच्छिते' या स्वरूपाची माहिती कंपन्यांना विकते, जेणेकरून त्या कंपन्या तुमच्याकडे प्रवासविषयक प्रॉडक्ट्स विकण्यासाठी जाहिराती करू शकतात. ही माहिती व्यक्तिगत आहे खरी, पण तुमच्यासाठी तितकी 'कोणाला कळल्यास हानिकारक/लज्जास्पद/अपमानास्पद' अशी नाही.
जोपर्यंत 'तुम्ही इतके इतके पैसे दिले नाहीत तर तुमची ही ही माहिती जाहीर करू' अशी गूगल मला धमकी पाठवत नाही (किंवा गूगलकडून विकत घेतलेल्या माहितीवरून कोणी मला पाठवत नाही) तोपर्यंत माझी जी माहिती गूगलला कळते ती फारशी महत्त्वाची नाही असं गृहित धरायला माझी ना नाही. (काही गुन्हेगार पिनकोड नंबर पळवतात ते वेगळं.)
6 May 2014 - 5:08 am | निनाद
एकाच कंपनीने माझा सगळा विदा गोळा करावा याला माझा आक्षेप आहे. प्रायवसी नसतेच पण माझा विदा विखुरुन जावा जेणे करून किमान तो सहजतेने एकाच कंपनीच्या हाती लागू नये असे वाटते.
तुम्ही रिसर्चवाली माणसं त्यामुळे तुम्हाला याची जाणीव/ माहिती जास्त असणार असे वाटते.
5 May 2014 - 9:34 am | कंजूस
यावरून मला एक नाटकवाल्याचा किस्सा वाचलेला आठवला .एकदा एका नटाला दुपारी भजी ,मिसळ खाऊन पोटात गैसेस होऊ लागले .संध्याकाळी नाटक सुरू झाले .याचे संवादही बरेच होते .मध्येच दुसऱ्या नटाचा मोठा संवाद आल्यावर थोडे कडेला जाऊन झाडांच्या कुंड्याँपाशी जाऊन याने लांबलचक पूँऽऽ सोडले .आणि एकच मोठा हशा पिकला .त्या दिवशी नेपथ्यवाल्याकडे थेटरवाल्याने दिलेला जादा माईक नेमका कुंडीत ठेवलेला होता .
लॉग इन /आउट करून कुठेही XXलात तरी आवाज घुमतोच .शक्यतो Xदूच नका .
6 May 2014 - 5:08 am | निनाद
मग काय आंतरजालावरच जायचे नाही असे?
कसे शक्य आहे?
5 May 2014 - 9:36 am | प्रकाश घाटपांडे
कदाचित अशा माहितीच्या आधारे भविष्यात ब्लॅकमेल करायला पण सुरवात करतील. पण नंगेसे खुदा भी डरता है अशा लोकांना काय ब्लॅकमेल करणार? माहितीच्या विस्फोटात अशा गोष्टी घडणार हे आता मान्य करण्याची मानसिकता तयार झाली आहे.
6 May 2014 - 5:12 am | निनाद
तुमची 'सर्व' माहिती कंपन्यांना मिळणारच ही धारणाच चुकीची आहे.
ही धारणा जाणीवपुर्वक पसरवली गेली आहे हे लक्षात घ्या.
तुम्ही बळी आहात पण 'तुम्हाला बळी जायचेच असते' ही मानसिकता 'तयार केलेली' आहे हे ध्यानात असु द्या.
माझी माहिती ही माझी आहे आणि कुणीही यावे आणि ती ताब्यात घ्यावी हे गृहितक चुकीचे वाटत नाही काय?
5 May 2014 - 9:53 am | संजय क्षीरसागर
मधे एका सदस्यानं `व्य. नि. सुविधा सुरक्षित आहे का? अशा आशयाचा लेख टाकला होता. एकदा तुम्ही नेटवर आहात म्हणजे एक्सपोज्ड आहातच. खरं तर प्रत्येक अभिव्यक्त हे एक्स्पोज होणंच आहे. बँक अकाऊंट हॅकींग वगैरे गोष्टी संपूर्ण वेगळ्या आहेत. पण एकदा `जे आत, तेच बाहेर' अशी मनोदशा झाली की भीती नाही.
5 May 2014 - 2:58 pm | आत्मशून्य
पण तुमची मनोदशा इतरांना तुमड्या भरायला मदत करणारी व गोष्टी महाग करणारी नको. तसेच मला घासकडवींचा मुद्दा पटलाय तरी रोजच्या गाठीभेटी असणारे चावडीबहाद्दर आणी त्रयस्थ गुगल यात फरक जाणवतो.
5 May 2014 - 9:57 am | मदनबाण
जगभरातले लोक प्रायव्हसीच्या बाबतीत अधिक जागॄत होत चालले आहेत, आणि ही अत्यंत महत्वाची आणि आनंदाची गोष्ट आहे. एखादी गोष्ट आपल्याला फुकट मिळत असेल तर त्या बदले आपली व्यक्तीगत माहिती मिळवणे किंवा ती मिळवुन विकणे यावर नियंत्रण कसे मिळवणार ? तसेही गुगलला तुमच्या अनेक गोष्टी कळु शकतात. अगदी तुम्ही एटीएम मधुन पैसे काढले, किती काढले आणि आत्ता तुमच्या "क्ष" खात्यात किती पैसे आहेत ? आता हे कसं शक्य आहे ? तर समजा तुमचे आयसीआयसीआय बॅंकेचे खाते आहे, तुमच्या सोयीसाठी बँकेने एसएमएस आणि इमेल नोटीफिकेशनची सुविधा तुम्हाला दिली आहे.जसे तुम्ही एटीएम मधुन पैसे काढाल तसे तुमच्या मोबाइलवर ट्रॅन्झॅक्शन मेसेज येइल आणि मेल अकाउंटवर {कोणतेही, इथे फक्त जी-मेलचा विचार करतोय} नोटिफिकेशन मेल येइल. आता त्यात नवल / विशेष ते काय ? तर त्या नोटिफिकेशन मेल मधे तुमच्या अकांउट नंबर चे काही डिजीट XXX असे करुन ठेवलेले असतात त्यामुळे तुमचा संपूर्ण अकाउंट नंबर समजणार नाही,पण काढली गेलेली रक्कम आणि शिल्लक रक्कम त्या नोटिफिकेशन मधे स्पष्ट करण्यात आलेली असते. ;) त्यामुळे ही माहित मेल अकाउंटवाल्यांना आयतीच मिळते !
तसही जी-मेल ने कबुल केले आहे की ते तुमचे मेल स्कॅन करतात.
संदर्भ :-
Google admits it's reading your emails
Google admits just how much it scans our Gmail
Gmail does scan all emails, new Google terms clarify
बाकी फायरफॉक्सवाल्यांचा या बाबतचा {प्रायव्हसी आणि इतर} स्टँड मला पहिल्या पासुन आवडत आला आहे.सध्या त्यांच्या या http://goo.gl/buZcwd पेजवर लक्ष ठेवुन आहे, हे नक्की काय आहे ते इथे :- http://goo.gl/Y8VH1e वाचता येइल.
6 May 2014 - 4:54 am | निनाद
जी-मेल ने कबुल केले आहे की ते तुमचे मेल स्कॅन करतात.
तर त्यापुढे जाऊन त्याचा विकायला किंवा इतर काही अनेक कारणांसाठी उपयोग करतात.
5 May 2014 - 10:26 am | चित्रगुप्त
च्च्लेअनेर अर्थात 'CCleaner' बरंच काही साफ करतो, अश्या समजुतीने नियमितपणे वापरतो आहे.
यावर जाणकारांनी प्रकाश टाकावा.
http://www.pc-file.com/ccleaner?utm_source=google&utm_medium=cpc&utm_cam...
5 May 2014 - 10:37 am | मदनबाण
CCleaner हो हे मी वापरतो, चांगले टुल आहे, तुमचे ब्राउजर कॅच,सिस्टीम कॅच क्लीअर करायला उपयोगी आहे.
5 May 2014 - 5:05 pm | तुषार काळभोर
सीक्लीनर सर्च केल्या"नंतर" किंवा इंटरनेट वापरल्या"नंतर" किंवा ईमेल वापरल्या"नंतर" तुमच्या टेंपररी फाईलस/कॅशे/स्टोअर्ड पासवर्ड्स इ. काढून टाकतो. पण गुगल हे सर्व वापरत असताना म्हणजे रिअल टाईममध्ये पाहत असते. त्यामुळे इथे जो प्रायव्हसीचा मुद्दा चालू आहे, त्याबाबतीत सीक्लीनर निरुपयोगी आहे.
"अर्थातच सीक्लीनरचे इतर फायदे आहेत" पण प्रायव्हासी जपणे, हा त्याचा फायदा नाहि.
5 May 2014 - 2:02 pm | आनन्दा
माझ्या माहितीप्रमाणे विदा ही नवीन जगाची गुरुकिल्लि आहे, तेव्हा ज्यच्याकडे जास्ता विदा, तो जास्त मोठा. बाकी चालू द्या. मला या सगळ्यात काही गैर वाटत नाही. आपली प्रायव्हसी आपणच जपली पाहिजे.
5 May 2014 - 2:45 pm | मुक्त विहारि
धन्यवाद...
5 May 2014 - 3:01 pm | Prajakta२१
छान माहिती
5 May 2014 - 4:38 pm | स्पंदना
वाचते आहे. हळु हळु समजतय नक्की काय चाललय ते.
5 May 2014 - 4:58 pm | प्रसाद१९७१
धन्यवाद. तुमची माहीती वापरुन, मी लगेच गूगल चा माझा इतिहास पुसुन टाकला.
म्हणजे तसे गूगल नी सांगितले, पण मागे त्यांनी तसाच ठेवला असण्याची पण शक्यता आहे.
5 May 2014 - 8:06 pm | चित्रगुप्त
एक शंका:
हार्ड ड्राईव्हमधे संग्रहित असलेली माहिती सुद्धा नेट द्वारे कुणी मिळवू शकतात का? कशी ?
6 May 2014 - 4:55 am | निनाद
एकदा संगणक आंतरजालाला जोडला गेला की...
5 May 2014 - 9:07 pm | यसवायजी
इनकॉग्निटोचा काही फायदा?
6 May 2014 - 4:57 am | निनाद
तुमची प्रायव्हसी जपायला कितपत होतो या विषयी साशंक आहे...
चांगला मार्ग टॉर वापरणे आणि गुगल फेबुवरचा वापर झाल्यावर लॉग आऊट करणे हा असावा असे वाटते. जाणकारांनी यावर प्रकाश टाकावा.
6 May 2014 - 12:37 pm | एस
टॉर वापरणे म्हणजे संपूर्ण आंतरजालीय-एकांत नाही. टॉर वापरण्याचेही काही तोटे आहेत.
एक म्हणजे एक्झिट नोड हे कुठलेही संगणक असू शकतात. सरकारी गुप्तचर संघटना किंवा आंतरजाल-गुन्हेगार. तुम्ही पाठवत असलेली माहिती एनक्रिप्ट करून पाठवणे हाच एक पर्याय यावर आहे. पण ते तुमच्या सर्च लागू नाही. सर्च कीवर्ड एनक्रिप्ट करणे-न करणे हे त्या सर्च इंजिनवर अवलंबून असते.
दुसरे असे की, काही प्लगइन विशेषतः फ्लॅश प्लगइन हे एचटीएमएल ला बायपास करतात. त्यामुळे टोर वगैरे वापरूनही तुमच्या संगणकाचा आयपी लपवता येत नाही.
तिसरे आणि सर्वात महत्त्वाचे - तुम्ही तुमचा संगणक टॉर रिले म्हणून वापरू देत असाल आणि एखाद्याने काही किडे केले व ते डेटा ट्रॅफिक नेमके तुमच्याच संगणकाच्या टॉर रिले मधून बाहेर पडले आणि ते पोलिसांनी पकडले, तर तुमचा संतपणा तुम्हांला चांगलाच महाग पडू शकतो.
स्वतःची संपूर्ण ऑनलाईन प्रायवसी जपण्याचा फुलप्रूफ उपाय तसा सोपा नाही. त्यात अशक्य गुंतागुंत आहे आणि तुम्ही तेवढे बाप हॅकर हवेत. सर्वसामान्यांनी कुठलेही सर्च करताना एक तर ट्रॅक न करणारे (किंवा निदान तसा दावातरी करणारे) सर्च इंजिन वापरावीत. सर्च करताना कुठेही लॉग-इन राहू नये. आणि ब्राउजरचा सगळा डेटा प्रत्येक सेशननंतर पुसून टाकावा. तुमच्या सर्व सोशल नेटवर्किंग संस्थळांवरच्या सर्व खर्‍याखोट्या प्रोफाइलवरून तुम्हांला पिनपॉईंट करू शकणारी माहिती उडवावी. शक्यतो कुटुंबातील व्यक्ती, खूप जवळचे मित्र यांना फ्रेंडलिस्ट मध्ये ठेवू नये. ठेवलेत, तर निदान त्यांच्या आपण किती जवळ आहोत हे ओळखू शकेल अशी सेटिंग (उदा. गेट नोटिफिकेशन, क्लोज फ्रेंड इ.) ठेवू नये. स्वत:चा व्यक्तिगत इ-मेल आयडी, दूरध्वनी क्रमांक, प्लेसेस व्हिजिटेड, फोटो टॅग वगैरे सर्व उडवावे.
असो. बरंच लिहिण्यासारखं आहे ह्या विषयावर. सध्या इत्यलम्!
6 May 2014 - 12:41 pm | एस
एक राहिलंच की - ओळखा बघू काय?
येस्स्स - स्वतःच्या इथल्या प्रोफाइलचीपण साफसफाई करावी. *wink*
7 May 2014 - 8:50 am | निनाद
उत्कृष्ठ माहिती. धन्यवाद!
आता टॉर पण वापरायचे नाही म्हंटल्यावर उपायच खुंटले असे वाटते आहे.
त्यातही एग्झिट नोड म्हणून वापरले नाही तर चालण्यासारखे आहे का?
टॉर फक्त रिले म्हणून कसे कॉन्फिगर करायचे ते पण लिहा.
फ्लॅश ला काय पर्याय आहे?/असतो?
मी युट्युबच्या जाहिरातींना कंटाळून एसएम प्लेयर (http://smplayer.sourceforge.net/) वापरायला सुरुवात केली आहे. जाहिराती गेल्याने बरे वाटते आहे. पण हे प्रायव्हसी कितपत जपते याविषयी काहीच कल्पना नाही. वापरणार असाल तर याला फिल्टर्स वगैरे नाहीत हे ध्यानात ठेवा. त्यामुले लहान मुलांना तुम्हीच व्हिडियो शोधून लाऊन मगच द्या!
सर्वसामान्यांनी कुठलेही सर्च करताना एक तर ट्रॅक न करणारे (किंवा निदान तसा दावातरी करणारे) सर्च इंजिन वापरावीत. = https://startpage.com/ आणि https://duckduckgo.com/ अजून माहिती असल्यास कृपया भर घाला...
सर्च करताना कुठेही लॉग-इन राहू नये. हे फार महत्त्वाचे आहे!
ब्राउजरचा सगळा डेटा प्रत्येक सेशननंतर पुसून टाकावा. हे नवीन कळले. यासाठी फाफॉमध्ये काय सेटिंग्ज करायचे ते ही कुणी सांगेल का?
बरंच लिहिण्यासारखं आहे ह्या विषयावर.
नक्की लिहा. फार महत्त्वाचा विषय आहे. तुमच्या सारख्या तज्ञ माणसाकडून लेख आला तर खुपच महत्त्वाचा आणि उपयोगी ठरेल. तेव्हा लिहाच!
7 May 2014 - 1:15 pm | एस
'खव'त सांगितल्याप्रमाणे मी यातला तज्ञ नाही.
टॉर वापरू शकता, फक्त तुमची बॅण्डविड्थ वापरायला देऊ नका. एग्झिट नोड किंवा रिले बनण्यास नकार द्या. यावर दुसरा पर्याय हा फक्त एखादे नेटवर्क हॅक करून त्यातून दुसरे आणि त्यातून तिसरे, चौथे वगैरे असं करत करत दर वेळी आयडेंटिटी चोरत टारगेटपर्यंत पोहोचणे हा आहे. हे पूर्णपणे बेकायदेशीर आहे. अगदी ज्याला एथिकल हॅकिंग म्हणतात तेही निदान भारतात तरी गुन्हा आहे. असे अजिबात करू नये. आणि भारतीय पोलिसांच्या सायबर गुन्हे शाखेला कमी तर मुळीच लेखू नये. :-)
टॉरचा वापर त्यातल्या कायदेशीर डिस्क्लेमर प्रमाणे समजून-उमजून केला तर किमान सायबर्-गुन्हेगारांपासून आणि काही मोजकी 'रोग्यू स्टेट्स' यांच्या सायबर सेन्सॉरशिपपासून काही प्रमाणात वाचण्यासाठी होऊ शकतो.
फ्लॅशला पर्याय एचटीएम्एल् ५ हा असू शकतो, पण अजून कित्येक संस्थळांनी ते स्टँडर्ड पूर्णपणे स्वीकारलेले नाही. त्यामुळे खरंच पर्याय नाही. संस्थळातील एम्बेडेड फ्लॅश व्हिडिओ किंवा फ्लॅश्-बेस्ड पॉप्-अप वर कधीच क्लिक करू नये. कुठूनही काहीही डाउनलोड करताना त्यातील कंटेंट पुन:पुन्हा तपासून घ्यावे.
फ्री अ‍ॅन्टिवायरस वापरत असाल, तर शक्यतो पैसे भरून अपग्रेड करून घ्यावे आणि फायरवॉल चालू करावी.
अश्लील संस्थळे ब्लॉक करून टाकावीत. वेळोवेळी आपल्या इंटरनेट प्रोवायडरचे इनकमिंग-आउटगोइंग डेटा ट्रॅफिक तपासत जावे. संशयास्पद अ‍ॅक्टिविटी दिसल्यास तसे तपासून पहावे. आपल्या नकळत कुठला प्रोग्राम इन्स्टॉल झालाय का ते पहावे. संगणक पूर्ण स्कॅन करावा.
आणि इंटरनेटला जेव्हा गरज आहे तेव्हाच कनेक्ट करावे. इतर वेळी कनेक्शन बंद करावे. आपल्याव्यतिरिक्त घरात इंटरनेट वापरणारे जे असतील त्यांना वरील धोके एकदा समजाऊन सांगावेत. आपण जी काळजी घेतो ती त्यांनाही घ्यायला लावावी.
9 May 2014 - 12:15 am | एस
आंतरजालीय खाजगीपणा म्हणजे स्वतःशी संबंधित अशी माहिती वाचणे, साठवणे, तिचा पुनर्वापर करणे, तिर्‍हाईतास देणे अथवा प्रकाशित करणे यावर नियंत्रण ठेवण्याचा हक्क. अशा माहितीत व्यक्तिशः अभिज्ञेय माहिती (personally-identifiable information) किंवा व्यक्तिशः अनभिज्ञेय माहितीचा (non-PII) समावेश होऊ शकतो. एखाद्या व्यक्तीचा आंतरजालीय खाजगीपणा जपणे म्हणजे त्या व्यक्तीची आंतरजालावरील गतिविधी (Internet activities) ही तिच्या व्यक्तिशः अभिज्ञेय माहितीशी संलग्न करू शकण्याची क्षमता तिर्‍हाईत अभिपक्षास नाकारणे होय.
तुमच्या व्यक्तिगत माहितीचा वापर्/गैरवापर कशाकशाप्रकारे होऊ शकतो?
आजकाल बर्‍याचशा कंपन्या आणि काही विद्यापीठेही उमेदवाराची आंतरजालावरील गतिविधी, सोशल नेटवर्कवरील सार्वजनिक माहिती याचा वापर करून उमेदवाराला नोकरी/प्रवेश द्यायचा की नाही ते ठरवतात.
प्रोफाइलिंग : तुमचा ब्राउजिंग इतिहास, शोध शब्दावल्या, सोशल नेटवर्कवरील प्रोफाइल इत्यादी वापरून क्लिष्ट गणितीय अल्गोरिथमच्या सहाय्याने तुमचे बर्‍यापैकी अचूक प्रोफाइल बनवले जाऊ शकते जे इतके विस्तृत असते की त्यात तुमचे नाव नसले तरी हे प्रोफाइल कोणाचे आहे हे ठळकपणे सांगता येऊ शकते. या माहितीमुळे तुमचे व्यक्तिमत्त्व, बुद्धिमत्ता, जात-धर्म-वंश, राजकीय, सामाजिक, आर्थिक दृष्टिकोन, अगदी तुमच्या 'भानगडी' आणि 'भूतकाळातील चुका', लैंगिक कल वगैरे उघड झाली तर अशक्य त्रास होऊ शकणार्‍या बाबी शोधणार्‍यास मिळू शकतात.
लहान मुले व इतर संवेदनशील घटक : आपण कुठल्या प्रकारच्या संस्थळाला टाळायला हवे हे पुरेसे माहित नसते. सायबर बुलींगला चटकन बळी पडू शकतात. कुणाचीही फ्रेंड रिक्वेस्ट अ‍ॅक्सेप्ट करतात. इमेल अ‍ॅटॅचमेंट, पॉप-अप उघडणे; दृश्यफिती, गाणी, संगणक प्रणाली डाऊनलोड करणे; टोरेंट वापरणे; साँग्ज डॉट पीके सारख्या संस्थळांना भेटी देणे या व अशा अनेक प्रकारांनी ह्या व्यक्ती मॅलवेअर, स्पायवेअरची सोप्पी टारगेट्स असतात. लहान मुलांचे लैंगिक शोषण करणारे अशाच पद्धतीने आपल्या भावी बळींचा शोध घेत असतात.
हनीट्रॅप : सायबर गुन्हेगारांना पकडण्यासाठी विविध देशांची सरकारे, तसेच काही हॅकर्स हे ज्याला हनीट्रॅप संस्थळे म्हणतात अशी संस्थळे उघडून ठेऊन त्यावर विवादास्पद मुद्दे किंवा चर्चा मुद्दाम चालू करून संशयास्पद व्यक्ती किंवा व्हिक्टिम्स आकर्षित करण्यासाठी व त्यांच्यावर नजर ठेवण्यासाठी या संस्थळांचा वापर करू शकतात. (अगदी मिपासारखंच ना! ;-) ) याचा नेहमी गैरवापरच होतो असे नाही. उदा. काही काळापूर्वी चाइल्ड पॉर्नविरोधी कारवाई करणार्‍या एका एजन्सीने एका चिमुरडीचे खोटे प्रोफाइल तयार केले. या मुलीकडे जगभरातले बरेच paedophile आकर्षित झाले आणि अलगद त्यांच्यासाठी लावलेल्या जाळ्यात सापडले. पण समजा तुम्ही जर सरकारच्या काही धोरणांविरुद्ध काम करणारे सामाजिक कार्यकते असाल तर सरकार तुमच्या पोस्ट, ब्लॉग, इ. लेखन, खोटे फ्रेंड्स किंवा खोटे फॉलोअर्स इ.च्या माध्यमातून तुमच्यावर कडक नजर ठेऊ शकते व वेळप्रसंगी त्यांचा तुमच्याविरुद्ध पुरावा म्हणूनही वापर करू
शकते.
फ्लॅश कुकीज् : एरवीच्या सर्वसाधारण टेक्स्ट कुकीज् किंवा एचटीटीपी कुकीज् आपल्याला माहित आहेत. त्या तुमच्या ब्राउजरच्या टेम्पररी फोल्डर मध्ये साठवल्या जातात. जेव्हा आपण ब्लॉक ऑल कुकीज अशी सेटिंग करतो तेव्हा या टेक्स्ट कुकीज् ब्लॉक होतात. त्यावर पर्याय फक्त यूआरएल रिरायटिंग हाच होता, पण फ्लॅश आल्यापासून सगळंच बदललंय. फ्लॅश कुकीज म्हणजेच लोकल शेअर्ड ऑब्जेक्ट्स. ज्या वेबपेजेसमध्ये अ‍ॅडोबी फ्लॅश प्लेअर किंवा SWF ऑब्जेक्ट्स वापरलेले असतात, ती वेबपेजेस क्लायंटच्या संगणकावर ह्या फ्लॅश कुकीज साठवतात व त्यांच्याद्वारे तुमचा माग ठेवतात. फक्त या कुकीज् क्लायंट मशीनपासून सर्वर मशीनला ट्रान्सफर होत नाहीत. पण फ्लॅश कुकीज ब्लॉक करणं सोपं नाही. आता काही अ‍ॅडऑन्स आले आहेत जे या फ्लॅश कुकीजना ट्रॅक करू शकतात किंवा त्यांच्यामार्फत होणारे माहितीचे संक्रमण किमान पाहू शकतात. यासाठी मोझिलासारख्या ब्राउजरचे खास अ‍ॅडऑन्स किंवा प्लगइन मिळतात ते वापरावेत व त्यांच्यामार्फत फ्लॅश कुकीज ब्लॉक करता येतात का ते पहावे.
एवरकुकी : हा फ्लॅश कुकीजच्याही पुढचा प्रकार आहे. यात कुकी एखाद्या सेल्फरेप्लिकेटिंग वायरसप्रमाणे स्वतःच्या वेगवेगळ्या प्रकारात प्रतिरूपे करू शकतात. आणि जर तुम्ही यातली काही प्रतिरूपे पुसून टाकलीत तरी जे प्रतिरूप राहिले असेल ते पुन्हा इतर प्रकारात प्रतिरूपे तयार करून ठेवते. याचा उद्देश हा की, एकदा एवरकुकीज् (Evercookies) वापरकर्त्याच्या संगणकावर आल्या की त्या कधीच डिलीट करता येऊ नयेत.
फायरफॉक्ससारख्या ब्राउजरसाठी Anonymizer nevercookie म्हणून प्लगइन येतात. ती डाउनलोड करून वापरावीत म्हणजे एवरकुकींपासून संरक्षण होण्यास मदत होते.
डिवाइस फिंगरप्रिंटिंग : एवरकुकीजच्या खूप खूप पुढचा प्रकार... यापासून वाचणे केवळ हॅकर्सनाच शक्य आहे. हे तंत्रज्ञान सर्व प्रॉक्सी, फायरवॉल, आयपी मास्किंग वगैरे भेदून तुमच्या संगणकापर्यंत पोहोचू शकते व तुमच्या माहितीचे संक्रमण याच संगणकापासून सुरू झाले होते हे सांगू शकते. गुगल अकाउंट्स ही डिवाइस फिंगरप्रिंटिंगसाठी सु(की कु)प्रसिद्ध आहेत.
सर्चइंजिन प्रोफाइलिंग : वेगवेगळी सर्चइंजिने ही त्यांचा वापर करणार्‍या प्रत्येक वापरकर्त्याची PII माहिती जरी घेत नसती तरी ती प्रत्येकास एक विशिष्ट संकेतांक देऊन ठेवतात आणि त्यांच्या अबबबबब अशा अतिप्रचंड डिस्ट्रिब्युटेड डेटाबेसेसमध्ये साठवतात. प्रत्येक यूजर कुठे कुठे गेला, कायकाय सर्च केले, कुठलीकुठली संस्थळे पाहिली, कायकाय उतरवून घेतले, कायकाय लिहिले, कायकाय चढवले वगैरे सर्व माहिती या माहितीसाठ्यांमध्ये लोड होत राहते. हे माहितीसाठे हाताळणारे लोक तुमचे ओळखता येण्यासारखे (identifiable) प्रोफाइल सहज बनवू शकतात तसेच अशी माहिती कुणालाही विकूही शकतात. अक्षरशः पाच डॉलरपासून हजारोलाखो लोकांची माहिती विक्रीस उपलब्ध असते. या माहितीसाठ्यांना असणारा हॅकिंगचा धोकातर वेगळाच.
काही छोट्याछोट्या पण महत्त्वाच्या बाबी :
# एक अकाउंट दुसर्‍या साइटवर लॉगइन करण्यासाठी वापरू नये. उदा. गुगलने फेसबुकवर, फेसबुकने फ्लिकरवर इ.
# एखाद्या साइटवर शेअर करण्यासाठी गुगल, फेसबुक, याहू, लिंक्डइन वगैरेंची लिंक दिलेली असते. त्यावर क्लिक करून आपले सोशल नेटवर्किंग प्रोफाइल अशा साइट्सना दाखवू नये.
# फेसबुकवर आधी Who can look up your Timeline by name हे नियंत्रित करण्याची सोय होती. आता ती सोय त्यांनी काढून टाकली आहे. आता कुणीही तुमचे फेसबुक प्रोफाइल शोधू शकतं.
# फेसबुकवर कुणीही कुणालाही टॅग करू शकतं. Timeline Review नेहमी वापरा.
# फेसबुक तुम्ही टाइप केलेला प्रत्येक शब्द-न-शब्द लक्षात ठेवतं. जरी तुम्ही ते पब्लिश नाही केले तरी. हे फार महत्त्वाचे आहे. तुमची कुठलीच पोस्ट कायमची डिलीट तर होतच नसते, जे सहज म्हणून तुम्ही कराल ते सगळं तिथं कायमचं साठवलं जातं.
# समजा एका ब्राउजरमध्ये वेगवेगळ्या टॅबमध्ये तुम्ही फेसबुक उघडलं आहे आणि इतरही साइट्स पाहत आहात. फेसबुक तुम्ही काय करताय याचा पूर्ण मागोवा ठेवते. लॉगआउट केले किंवा फेसबुकची टॅब बंद केली तरीसुद्धा हे ट्रॅकिंग चालूच राहतं. ही धक्कादायक बाब फेसबुकने नुकतीच कबूल केली आहे. गुगल, याहूसारख्या इतर साइट्ससु्द्धा असे करत असतील या शंकेला भरपूर वाव आहे.
# फेसबुकवर एखादा फोटो तुम्ही टाकला असेल व त्याचे नोटिफिकेशन इतरांना गेले असेल, त्याची यूआरएल त्यांच्याकडे असेल तर तो फोटो तुम्ही फेसबुकवरून काढून टाकला तरी त्यांना त्या लिंकचा वापर करून तो पाहता येतो. स्वतःची चित्रविचित्र छायाचित्रे चेपुवर हिरिरीने टाकणार्‍यांनी ही बाब लक्षात ठेवावी.
# फेसबुकवर लॉगइन करताना बाय डिफॉल्ट https वापरले जात नाही. यासाठी ब्राउजरमधून फेसबुक ओपन करताना नुसते facebook टंकून Ctrl+Enter दाबू नये. मुद्दाम https://www.facebook.com/ असे टंकावे व मगच लॉगइन करावे. (https म्हणजे हायपर टेक्स्ट ट्रान्सफर प्रोटोकॉल ऑन सिक्युअर्ड सॉकेट लेअर. यात आंतरजालावर संक्रमित होणारी माहिती कूटबद्ध म्हणजेच एनक्रिप्ट होऊन पुढे जाते.)
# फेसबुकवरील तुमच्या प्रोफाइलवरील सार्वजनिक माहिती ही कोणालाही उपलब्ध असते व त्यात तुमच्या प्रोफाइल फोटोंचा समावेश होतो. त्याचबरोबर इतरांच्या तुम्ही टॅग झालेल्या पण पब्लिक सेटिंग असणार्‍या पोस्ट, कॉमेंट्स, फोटो इ. ही सहज उपलब्ध होऊ शकते. तेव्हा प्रोफाइल फोटो हा सहज कुणाला ओळखता येणार नाही असा लॉन्ग शॉटवाला, दुसरीकडेच पाहत असलेला वगैरे ठेवावा. स्वतःचे इतर चांगले फोटो वेगळ्या अल्बममध्ये चढवून तो फक्त निकटवर्तियांना पाहता येईल असा ठेवावा.
# फेसबुकवर सर्व फ्रेंड्सचे वर्गीकरण Close Friends, Family, Acquintances वगैरेंमध्ये नीट करून ठेवावे.
# स्मार्टफोनवरील तिर्‍हाईत अ‍ॅप्सना तुमच्या फेसबुक किंवा गुगल अकाउंटला कनेक्ट करू देऊ नये.
# लिंक्डइन वरील संकेताक्षरे (पासवर्ड) सुरक्षित नाहीत. तुमचे जुने पासवर्ड (सर्वच संस्थळांवरील) नियमितपणे बदला. एकच पासवर्ड दोन संस्थळांसाठी वापरू नका.
# वेबक्रॉलर्स प्रकारची सर्चइंजिने प्रत्येक संस्थळाच्या प्रत्येक पेजवरील माहिती गोळा करत असतात. तेव्हा आपला मोबाइल नंबर, इमेल आयडी वगैरे कुठेच देऊन ठेऊ नये. (याला मिपाची खरडवहीसुद्धा अपवाद नाही.)
# बॉटनेट्स - तुमच्या संगणकाकडून तुमच्या नकळत काही वेगळेच काम करून घेतले जात असू शकते. तेव्हा गरज नसताना आंतरजालाशी कनेक्टेड राहू नका.
# इमेल अथवा वेबपेजेसमधील कुठल्याच लिंकवर थेट क्लिक करू नका. लिंकवर राइटक्लिक करून टारगेट कॉपी करा व नोटपॅडमध्ये पेस्ट करा. आता ही योग्य व सुरक्षित लिंक आहे याची खात्री झाल्यावर ब्राउजरचे नवीन सेशन उघडून किंवा वेगळा ब्राउजर खोलून (आधीचा मोझिला असेल तर इंटरनेट एक्स्प्लोअरर इ.) त्याच्या अ‍ॅड्रेसबारमध्ये लिंक टंका - पेस्ट करू नका.
# ऑनलाइन शॉपिंग निकड असतानाच करा. कुठेही खाते खोलल्यास त्यात क्रेडिट कार्डची माहिती साठवून ठेऊ नका. त्यासाठी एचडीएफसी बॅंकेच्या नेटसेफ या व्हर्च्यूअल क्रेडिट कार्डांसारख्या तात्पुरत्या कार्डांचा वापर करा.
# ऑनलाइन अर्थविषयक व्यवहार करताना पासवर्ड हा कळफलकाचा वापर करून टंकू नये. शक्यतो व्हर्च्युअल किबोर्डचा वापर करावा.
# ब्राउजरमधील Javascript शक्यतो ब्लॉक करून टाका. सेम-ओरिजिन पॉलिसी टाळून जावास्क्रिप्ट व अ‍ॅजॅक्सच्या सहाय्याने क्रॉस-साइड स्क्रिप्टिंग, XSS अ‍ॅटॅकसारखे प्रकार सर्रास घडत असतात.
# शक्यतो IE आणि FireFox मध्ये Ctrl+Shift+P वापरून प्रायवेट ब्राउजिंग मोड वापरावा.
9 May 2014 - 12:20 am | एस
वरील माहितीत काही चूक कुणाला आढळल्यास त्वरित नजरेस आणून द्यावे म्हणजे संपादकांकरवी लगेच दुरुस्त करून घेता येईल. विषय सुरक्षिततेचा आहे म्हणून म्हटलं. तसेच ही माहिती तुम्हीही पडताळून पहा व नंतरच वापरा. याची कोणतीही जबाबदारी मी घेणार नाही. *stop*
6 May 2014 - 5:07 am | बोबो
उपयुक्त माहिती
6 May 2014 - 1:55 pm | तुमचा अभिषेक
मध्यंतरी व्हॉटसपला फेसबूक ने लाखो करोडो रुपये देऊन खरेदी केले तेव्हा पर युजर साधारण ४० रुपये अशी किंमत फेसबूकला पडली असे गणित आलेले. (आकडा चुकत असेल तर करेक्ट करा) पण हा सौदा करून फेसबूकने एवढ्या लोकांची माहिती विकत घेतली म्हणून हा फायद्याचा सौदाच आहे असे काहीसे वाचनात आलेले. मला यातले जास्त कळत नाही पण हे या चर्चेशी निगडीत आहे का?
7 May 2014 - 12:02 pm | निनाद
व्हॉटसपला काय काय परमिशन तुम्ही देता ते एकदा वाचले की लगेच लक्षात येईल त्याचे किम्मत का.
तसेच फेसबुकचे ही अ‍ॅप आपल्या फोन वर असायचे कारण नाही.
कारण ते ब्राउझरने पण पाहता येते.
मग कशाला त्यांना सगळे दार उघडून द्यायचे?
7 May 2014 - 2:08 pm | तुमचा अभिषेक
व्हॉटसपला काय काय परमिशन तुम्ही देता ते एकदा वाचले कीहायला कधीच नाही वाचले
तसेच फेसबुकचे ही अ‍ॅप आपल्या फोन वर असायचे कारण नाही.कारण ते ब्राउझरने पण पाहता येते.
हायला ते पण ईजी पडते म्हणून आहेच. तसा फेसबूकचा मी शौकीन नाही पण त्यात नोटीफिकेशन कळत असल्याने बरे पडते.
7 May 2014 - 11:21 am | प्रा.डॉ.दिलीप बिरुटे
आभार...!
दिलीप बिरुटे
8 May 2014 - 12:40 pm | मराठी कथालेखक
मागे एका गुन्हे-पत्रकारिता करणा-या पत्रकाराची (डे असं नाव होतं त्यांचं) हत्या झाली , त्यावेळि गुन्ह्याची उकल करण्यासाठी पोलिसांनी गुगलची मदत घेतली. गुगले ने डे यांचा मेलबॉक्स उघडून पोलिसांना उपयूक्त माहिती पुरविली.
विचार करा एखादी व्यक्ती घरातून अचानक गायब झाली, कुणाचा खून झाला आणि इतर धागेदोरे मिळत नसतील तर त्या व्यक्तीने गुगलवरुन काय शोधले, कोणते नकाशे पाहिले ई गोष्टी उपयोगी ठरु शकतील. कुणी बॉम्ब वा ईतर घातक स्फोटके बनविण्याची कृती गुगलवर शोधत असेल आणि ती माहिती गुगलने पोलिसांना आगाऊ पुरविली तर पोलिस दक्ष राहून तपास करु शकतील.
अर्थात हया गोष्टी फार क्वचित होणा-या आहेत.
पण दैनंदिन आयुष्याही मला याचा उपयोग होवू शकतो.
उदा: मला माझ्या Android tablet साठी TV tuner card हवे आहे. मी गुगलवर किंवा काही shopping sites वर ते शोधले पण अजून तरी अशी काही गोष्ट बाजारात नसल्याने मी विकत घेवू शकलो नाही. पुढे मी तो नाद सोडला. पण त्यानंतर अशी वस्तू बाजारात आली आणि माझ्या search history मुळे गुगलने किंवा कुणा shopping site ने मला ईमेल पाठवून त्याबद्दल कळविले तर मला आनंदच होणार की.
बाकी "कर नाही त्याला डर कशाला" मी काही देशविघातक कृत्य करत नाही.
आणि गुन्हेगार गुगलकडे जावून माझा डेटा विकत घेतील अशी शक्यता कमीच.
8 May 2014 - 1:02 pm | पैसा
लेख आणि मुख्यतः स्वॅप्स च्या प्रतिक्रियातून बरीच उपयुक्त माहिती दिली आहे. जास्त विचार करायचा नसेल तर एखादा साधा हजारभर रुपयांचा मोबाईल फोन म्हणून वापरण्यासाठी घ्यावा. आपले बँकेचे एसेमेस अ‍ॅलर्ट्स वगैरे जे काय असतील ते ते त्या नंबरावर घ्यावेत हे शहाणपणाचं दिसतं आहे.
अँड्रॉईड फोनवर गुगल खात्याने लॉग इन केल्याशिवाय तो आपल्याला काही करू देत नाही. तेव्हा मोबाईलवरून सर्च वगैरे सहसा वापरू नये असं अकूण दिसतंय. फेसबुक अ‍ॅप मोबाईलवर बरीच मेमरी खातं. शिवाय ते मोबाईलवर असावं अशी काही गरज नाही.
अँड्रॉईड सोडून इतर लिनक्स प्रणालीवर आधारित मोबाईल कधी येतो आहे याची उत्सुकतेने वाट बघत आहे.
8 May 2014 - 1:42 pm | मदनबाण
एक वाचनिय दुवा देण्याचे कष्ट घेतो :- सर्चब्लॉकिंगचा अड 'कित्ता'!
8 May 2014 - 8:05 pm | मदनबाण
अजुन एक वाचनिय दुवा देण्याचे कष्ट पुन्हा एकदा घेतो...
गुगलास्ताचा आरंभ ?
8 May 2014 - 8:19 pm | विकास
यावरून एक विनोद आठवला. सध्या अमेरीकेत जे काही सरकारकडून जनतेच्या प्रायवसीवर हल्ला केला गेला आहे त्या संदर्भातला हा विनोद आहे :)
8 May 2014 - 11:36 pm | लॉरी टांगटूंगकर
अरारा.. बेक्कार जमलाय!
8 May 2014 - 8:22 pm | विकास
भारतात माहीत नाही, पण येथे अमेरीकेत तुम्ही जर एखाद्या शॉपिंग कॉप्लेकसमधे गेलात आणि तुमचा अँड्रॉईड फोन असला तर लगेच तिथल्या विविध दुकानातली डील्स कळतात.
मध्यंतरी त्यांनी फोनवर गुगल नाऊ म्हणून सेवा चालू केली. ती डिअ‍ॅक्टीव्हेट करता येते. पण माझी चालू होती. एक दिवस सकाळी मला अ‍ॅलर्ट ऑफिसला जायला ट्रॅफिकमुळे इतका वेळ लागेल. तेच संध्याकाळी घरी जायच्या सुमारास.
पण गुगलपेक्षाही काही सेवा आहेत तेथे तर अजून माहिती कळू शकते.
8 May 2014 - 10:17 pm | मदनबाण
एक दिवस सकाळी मला अ‍ॅलर्ट ऑफिसला जायला ट्रॅफिकमुळे इतका वेळ लागेल. तेच संध्याकाळी घरी जायच्या सुमारास.
:)
बाकी गुगल आणि मायकोसॉफ्टची आपापसामधील साठमारी अधुन मधुन समोर येत असते... मग कधी गुगलची आपल्या सर्वरचा अप-टाइम मायकोसॉफ्ट पेक्षा जास्त आहे असे सांगुन कळ काढणे असो वा... मायकोसॉफ्टचा Scroogled प्रचार...
आत्ताच http://www.scroogled.com/Home इथे जाउन आलो आणि तिथे त्यांनीच दिलेला दुवा वाचतोय :-
Google Accused of Wiretapping in Gmail Scans